Endurreisn heilbrigðiskerfisins Laufey Tryggvadóttir skrifar 3. febrúar 2016 07:00 Allt of lengi hefur íslenska heilbrigðiskerfinu hrakað jafnt og þétt fyrir augunum á okkur. Eflaust hefur margan langað til að reyna að grípa í taumana, en svo líður tíminn og lítið gerist. Nú er íslenska þjóðin að vakna af þyrnirósarsvefninum og prinsinn er enginn annar en Kári Stefánsson. Sem betur fer hafa tugþúsundir nú þegar undirritað kröfu um nauðsynlegar úrbætur. Fyrir þá sem enn eru að hugsa sig um langar mig að benda á þrjú nýleg dæmi um vandann. Dæmin eru tekin úr mínu nærumhverfi og sett fram með vitneskju og vilja aðstandenda. Ég á yndislegan ungan frænda sem hefur þurft að glíma við andlega vanlíðan í nokkur ár. Hann fær ekki notið sín við nám eða vinnu og stundum langar hann ekki til þess að lifa lengur. Það hefur úrslitaáhrif fyrir framtíð hans að fá nú þegar hjálp góðra sérfræðinga til að takast á við vandann, en fram að þessu hafa ítrekaðar tilraunir hans og móður hans ekki borið árangur. Barna- og unglingageðdeildin annar engan veginn öllum þeim sem þurfa þar á hjálp að halda; helst þarf viðkomandi að hafa reynt sjálfsvíg eða vera í mikilli lífshættu til að dyrunum sé lokið upp. Hér þarf að bæta verulega í. Aðra söguna hef ég eftir magnaðri, ungri dugnaðarkonu sem er varaformaður Krafts, félags ungs fólks með krabbamein. Maður hennar greindist á þrítugsaldri með alvarlegt krabbamein. Þessi ungu hjón hafa nú þremur árum eftir greiningu krabbameinsins greitt hátt í 1,5 milljónir króna fyrir heilbrigðisþjónustu! Hvernig getum við réttlætt þá niðurstöðu gagnvart þessu unga fólki sem á sama tíma hefur lítið getað unnið vegna veikindanna og þyrfti miklu frekar á fjárstuðningi að halda? Við erum ekki vanmáttugri en nágrannalöndin sem bjóða sömu þjónustu án endurgjalds.Ávallt sendur heim aftur Þriðja sagan er um heiðursmann sem dó fyrir skömmu. Hann var kominn yfir nírætt, með lokastig hjartabilunar og þótt andinn væri sterkur var hann orðinn nánast ósjálfbjarga vegna máttleysis og andnauðar. Svipað ástand eigum við flest eftir að upplifa áður en yfir lýkur. Hann gat í raun tæpast verið heima síðasta árið og þurfti að fara níu sinnum á sjúkrahús en var ávallt sendur heim aftur, til þess eins að fara enn eina ferðina inn á hjartagátt eða bráðamóttöku í sjúkrabíl. Fárveikur þurfti hann að aðlagast mörgum ólíkum deildum og stöðugt nýju starfsfólki. Öldrunardeildin var nánast alltaf fullbókuð og þangað komst hann aðeins einu sinni þótt þar ætti hann auðvitað best heima. Ekki fékk hann heldur að deyja á okkar einu líknardeild með þeirri frábæru fagþekkingu sem þar er til staðar. Nei, hann kvaddi þennan heim á smitsjúkdómadeild þar sem hann hafnaði eftir beinbrot, vegna þess að allar aðrar deildir voru fullar. Þar lá hann í fjóra sólarhringa í næsta rúmi við órólegan mann sem var langt leiddur af fíknisjúkdómi, og hegðun hans var slík að hinn aldraði heiðursmaður, bjargarlaus, óttaðist árás af hans hálfu. Vitum við ekki að öldruðum og þeim sem þurfa á líknarþjónustu að halda fjölgar jafnt og þétt? Við erum mjög langt frá því að geta sinnt þessum hópi sómasamlega í dag, hvað þá heldur hinum aukna fjölda næstu ára. Gleymum því heldur ekki að fyrr en varir kemur að okkur sjálfum, líka þeim sem í dag eru ungir og heilbrigðir. Ofanskráð eru aðeins þrjú af þúsundum dæma sem sýna hve þörfin er sterk fyrir úrbætur. Þess vegna fagna ég heilshugar framtaki Kára Stefánssonar og hvet alla til að skrifa undir á síðunni www.endurreisn.is okkur öllum til heilla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilbrigðismál Laufey Tryggvadóttir Mest lesið Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Skoðun Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Af hverju er verðbólga ennþá svona há? Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Uppbygging hjúkrunarheimila Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Sjá meira
Allt of lengi hefur íslenska heilbrigðiskerfinu hrakað jafnt og þétt fyrir augunum á okkur. Eflaust hefur margan langað til að reyna að grípa í taumana, en svo líður tíminn og lítið gerist. Nú er íslenska þjóðin að vakna af þyrnirósarsvefninum og prinsinn er enginn annar en Kári Stefánsson. Sem betur fer hafa tugþúsundir nú þegar undirritað kröfu um nauðsynlegar úrbætur. Fyrir þá sem enn eru að hugsa sig um langar mig að benda á þrjú nýleg dæmi um vandann. Dæmin eru tekin úr mínu nærumhverfi og sett fram með vitneskju og vilja aðstandenda. Ég á yndislegan ungan frænda sem hefur þurft að glíma við andlega vanlíðan í nokkur ár. Hann fær ekki notið sín við nám eða vinnu og stundum langar hann ekki til þess að lifa lengur. Það hefur úrslitaáhrif fyrir framtíð hans að fá nú þegar hjálp góðra sérfræðinga til að takast á við vandann, en fram að þessu hafa ítrekaðar tilraunir hans og móður hans ekki borið árangur. Barna- og unglingageðdeildin annar engan veginn öllum þeim sem þurfa þar á hjálp að halda; helst þarf viðkomandi að hafa reynt sjálfsvíg eða vera í mikilli lífshættu til að dyrunum sé lokið upp. Hér þarf að bæta verulega í. Aðra söguna hef ég eftir magnaðri, ungri dugnaðarkonu sem er varaformaður Krafts, félags ungs fólks með krabbamein. Maður hennar greindist á þrítugsaldri með alvarlegt krabbamein. Þessi ungu hjón hafa nú þremur árum eftir greiningu krabbameinsins greitt hátt í 1,5 milljónir króna fyrir heilbrigðisþjónustu! Hvernig getum við réttlætt þá niðurstöðu gagnvart þessu unga fólki sem á sama tíma hefur lítið getað unnið vegna veikindanna og þyrfti miklu frekar á fjárstuðningi að halda? Við erum ekki vanmáttugri en nágrannalöndin sem bjóða sömu þjónustu án endurgjalds.Ávallt sendur heim aftur Þriðja sagan er um heiðursmann sem dó fyrir skömmu. Hann var kominn yfir nírætt, með lokastig hjartabilunar og þótt andinn væri sterkur var hann orðinn nánast ósjálfbjarga vegna máttleysis og andnauðar. Svipað ástand eigum við flest eftir að upplifa áður en yfir lýkur. Hann gat í raun tæpast verið heima síðasta árið og þurfti að fara níu sinnum á sjúkrahús en var ávallt sendur heim aftur, til þess eins að fara enn eina ferðina inn á hjartagátt eða bráðamóttöku í sjúkrabíl. Fárveikur þurfti hann að aðlagast mörgum ólíkum deildum og stöðugt nýju starfsfólki. Öldrunardeildin var nánast alltaf fullbókuð og þangað komst hann aðeins einu sinni þótt þar ætti hann auðvitað best heima. Ekki fékk hann heldur að deyja á okkar einu líknardeild með þeirri frábæru fagþekkingu sem þar er til staðar. Nei, hann kvaddi þennan heim á smitsjúkdómadeild þar sem hann hafnaði eftir beinbrot, vegna þess að allar aðrar deildir voru fullar. Þar lá hann í fjóra sólarhringa í næsta rúmi við órólegan mann sem var langt leiddur af fíknisjúkdómi, og hegðun hans var slík að hinn aldraði heiðursmaður, bjargarlaus, óttaðist árás af hans hálfu. Vitum við ekki að öldruðum og þeim sem þurfa á líknarþjónustu að halda fjölgar jafnt og þétt? Við erum mjög langt frá því að geta sinnt þessum hópi sómasamlega í dag, hvað þá heldur hinum aukna fjölda næstu ára. Gleymum því heldur ekki að fyrr en varir kemur að okkur sjálfum, líka þeim sem í dag eru ungir og heilbrigðir. Ofanskráð eru aðeins þrjú af þúsundum dæma sem sýna hve þörfin er sterk fyrir úrbætur. Þess vegna fagna ég heilshugar framtaki Kára Stefánssonar og hvet alla til að skrifa undir á síðunni www.endurreisn.is okkur öllum til heilla.
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar
Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun