Margslunginn texti og miklar tilfinningar Gunnþóra Gunnarsdóttir skrifar 3. október 2015 10:15 Þorsteinn, Elma Lísa og Kristín búa sig undir frumsýningu með bros á vör. Vísir/Vilhelm Lokaæfing gerist í byrgi undir heimili hjóna sem þau Elma Lísa Gunnarsdóttir og Þorsteinn Bachmann leika. „Það er karlmaðurinn sem hefur frumkvæði að því að fara niður í þetta heimasmíðaða byrgi til að æfa endalok heimsins, því í hans huga er það ekki spurning um hvort heimurinn farist, heldur hvenær,“ lýsir Þorsteinn. Elma Lísa tekur þar upp þráðinn. „Okkar áhersla er á samband þeirra hjónanna og hvernig þeim líður þegar þau eru búin að loka sig af. Í byrjun áttar konan sig ekki á því hvað maðurinn er búinn að koma henni út í, þetta er æfing og hún veit ekki hversu lengi þau munu dvelja þarna niðri.“ Þriðja hlutverk sýningarinnar er í höndum Kristínar Pétursdóttur sem er nýútskrifaður leikari. Hún leikur píanónemanda konunnar. „Þegar stúlkan kemur niður í byrgið verða viss hvörf í verkinu,“ segir Kristín og Elma Lísa bætir við: „Konan lítur svolítið á hana eins og dóttur sína og stúlkunni rennur til rifja að sjá konuna sem hún þekkir svo vel, í svona aðstæðum.“ Leikararnir eru sammála um að Lokaæfing sé margslungið verk og taki á flestum þáttum mannlegrar tilveru. Hver og einn áhorfandi geti jafnvel túlkað það á sinn hátt. Höfundurinn, Svava Jakobsdóttir hafi verið mikill brautryðjandi í jafnréttisbaráttu kvenna en þó vissulega sé fjallað um stöðu kynjanna í þessu verki þá sé fókusinn víður. „Þetta er leikrit um tilvist mannsins á jörðinni, hvernig hann hefur tapað tengslum við lífið, er hættur að treysta því og bara farinn að treysta á sjálfan sig til þess að lifa af. Það vekur hjá honum skorthugsun sem aftur veldur ofsóknarkennd,“ lýsir Þorsteinn. „Óttinn er grunnþemað í verkinu.“ Elma Lísa segir áhugavert að takast á við margslunginn texta verksins, mikil hvörf og stórar tilfinningar. Frumgerð af Lokaæfingu var sett upp fyrst árið 1983, síðan gerði Svava róttækar breytingar á því og sú útgáfa var frumsýnd í Kaupmannahöfn 1987 og hjá Leikfélagi Akureyrar sama ár. Það er sú leikgerð sem nú er unnið með og hún hefur aldrei verið sýnd í Reykjavík áður. En telja leikararnir hana eiga jafn mikið erindi nú og á níunda áratugnum? „Okkur finnst það já. Góð leikverk standast alltaf tímans tönn og hægt er að setja þau upp á öllum tímum,“ svarar Elma Lísa. Lokaæfing er sett upp í tilefni af 100 ára afmæli kosningarréttar kvenna. Höfundurinn, Svava Jakobsdóttir hefði orðið 85 ára þann 4. október og leikhópurinn Háaloftið stendur að frumsýningunni á afmælisdeginum. Leikstjóri er Tinna Hrafnsdóttir. Uppsetningin er hluti af lestrarhátíð Bókmenntaborgar sem í ár er tileinkuð Svövu og hennar verkum. Leikritið tekur um einn og hálfan tíma í flutningi og ekki er um neina pásu að ræða. „Við erum þess fullviss að áhorfendur gangi hugsandi út,“ segir Þorsteinn. „Í þessu verki eru svo margir þræðir.“ Menning Mest lesið Sama hvað öllum finnst, nema mömmu og pabba Tónlist Fréttatía vikunnar: Play, fiskbúðingur og stjörnuskilnaður Lífið Óöruggur eftir að kærastan stundaði hópkynlíf erlendis Lífið Baunar á kókaða söngkonu fyrir baktal Tónlist Þessi litla breyting breytti í raun öllu! Lífið samstarf Freðinn faðir, fáránlegir fasistar og fyrsta flokks bíó Gagnrýni Úrval Útsýn hefur svarað kalli um björgunarfargjöld Lífið samstarf „Ákvað að skilja hana eftir þar og athuga hversu langt ég kæmist“ Lífið „Rétturinn sem fjölskyldan þín mun elska og biðja um aftur og aftur“ Lífið Útbjó lágkolvetna prógram fyrir systur sína sem léttist strax og fékk meiri orku Lífið Fleiri fréttir Markmiðið að græða ekkert og „helst tapa pening“ Heiður að fá að segja sögu kvennanna sem ruddu brautina „Kunna ekki að reikna, kunna svo ekki að skammast sín“ „Stefán er að hengja bakara fyrir að vera ekki smiður“ Sveppi, Ari Eldjárn og Valdimar minnast Róberts Arnar á tónleikum Sakar rithöfunda um að vilja forðast umræðuna Norræni skálinn á heimssýningunni í Osaka hlaut gullverðlaun Fólk vilji ekki bara sjá þetta á Instagram Með Banksy í stofunni heima Afgangsgler fær nýtt líf á sýningu í HAKK gallerý Segir strákum að hætta í bandarísku efni: „Eins og við séum í málhöltu úthverfi í Nebraska“ Innblástur frá handanheiminum Kynorkan alltumlykjandi hjá óléttu óperusöngkonunni Skortur á viðtengingarhætti hjá Laufeyju sé hluti af stærri þróun Uppselt á fimmtíu sýningar á Línu Langsokk Óbeisluð rómantík á örlagaríku stefnumóti Geislandi Vigdís og gat á skónum sem mátti ekki sjást Leikari, óperusöngvarar og sjómaður vilja stýra óperunni Misvel tekið í gjörning Sverris: „Lokkandi beita fyrir niðrandi ummæli“ eða ást á tungumálinu Gamla TR-húsinu umbreytt í Hlemm.haus: „Augljóst að þörfin var gríðarleg“ Nanna Rögnvaldardóttir hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Stórtónleikar og flugeldasýning að vanda á Ljósanótt Neðanjarðarpartý og menningarveisla fyrir öll vit Sjá meira
Lokaæfing gerist í byrgi undir heimili hjóna sem þau Elma Lísa Gunnarsdóttir og Þorsteinn Bachmann leika. „Það er karlmaðurinn sem hefur frumkvæði að því að fara niður í þetta heimasmíðaða byrgi til að æfa endalok heimsins, því í hans huga er það ekki spurning um hvort heimurinn farist, heldur hvenær,“ lýsir Þorsteinn. Elma Lísa tekur þar upp þráðinn. „Okkar áhersla er á samband þeirra hjónanna og hvernig þeim líður þegar þau eru búin að loka sig af. Í byrjun áttar konan sig ekki á því hvað maðurinn er búinn að koma henni út í, þetta er æfing og hún veit ekki hversu lengi þau munu dvelja þarna niðri.“ Þriðja hlutverk sýningarinnar er í höndum Kristínar Pétursdóttur sem er nýútskrifaður leikari. Hún leikur píanónemanda konunnar. „Þegar stúlkan kemur niður í byrgið verða viss hvörf í verkinu,“ segir Kristín og Elma Lísa bætir við: „Konan lítur svolítið á hana eins og dóttur sína og stúlkunni rennur til rifja að sjá konuna sem hún þekkir svo vel, í svona aðstæðum.“ Leikararnir eru sammála um að Lokaæfing sé margslungið verk og taki á flestum þáttum mannlegrar tilveru. Hver og einn áhorfandi geti jafnvel túlkað það á sinn hátt. Höfundurinn, Svava Jakobsdóttir hafi verið mikill brautryðjandi í jafnréttisbaráttu kvenna en þó vissulega sé fjallað um stöðu kynjanna í þessu verki þá sé fókusinn víður. „Þetta er leikrit um tilvist mannsins á jörðinni, hvernig hann hefur tapað tengslum við lífið, er hættur að treysta því og bara farinn að treysta á sjálfan sig til þess að lifa af. Það vekur hjá honum skorthugsun sem aftur veldur ofsóknarkennd,“ lýsir Þorsteinn. „Óttinn er grunnþemað í verkinu.“ Elma Lísa segir áhugavert að takast á við margslunginn texta verksins, mikil hvörf og stórar tilfinningar. Frumgerð af Lokaæfingu var sett upp fyrst árið 1983, síðan gerði Svava róttækar breytingar á því og sú útgáfa var frumsýnd í Kaupmannahöfn 1987 og hjá Leikfélagi Akureyrar sama ár. Það er sú leikgerð sem nú er unnið með og hún hefur aldrei verið sýnd í Reykjavík áður. En telja leikararnir hana eiga jafn mikið erindi nú og á níunda áratugnum? „Okkur finnst það já. Góð leikverk standast alltaf tímans tönn og hægt er að setja þau upp á öllum tímum,“ svarar Elma Lísa. Lokaæfing er sett upp í tilefni af 100 ára afmæli kosningarréttar kvenna. Höfundurinn, Svava Jakobsdóttir hefði orðið 85 ára þann 4. október og leikhópurinn Háaloftið stendur að frumsýningunni á afmælisdeginum. Leikstjóri er Tinna Hrafnsdóttir. Uppsetningin er hluti af lestrarhátíð Bókmenntaborgar sem í ár er tileinkuð Svövu og hennar verkum. Leikritið tekur um einn og hálfan tíma í flutningi og ekki er um neina pásu að ræða. „Við erum þess fullviss að áhorfendur gangi hugsandi út,“ segir Þorsteinn. „Í þessu verki eru svo margir þræðir.“
Menning Mest lesið Sama hvað öllum finnst, nema mömmu og pabba Tónlist Fréttatía vikunnar: Play, fiskbúðingur og stjörnuskilnaður Lífið Óöruggur eftir að kærastan stundaði hópkynlíf erlendis Lífið Baunar á kókaða söngkonu fyrir baktal Tónlist Þessi litla breyting breytti í raun öllu! Lífið samstarf Freðinn faðir, fáránlegir fasistar og fyrsta flokks bíó Gagnrýni Úrval Útsýn hefur svarað kalli um björgunarfargjöld Lífið samstarf „Ákvað að skilja hana eftir þar og athuga hversu langt ég kæmist“ Lífið „Rétturinn sem fjölskyldan þín mun elska og biðja um aftur og aftur“ Lífið Útbjó lágkolvetna prógram fyrir systur sína sem léttist strax og fékk meiri orku Lífið Fleiri fréttir Markmiðið að græða ekkert og „helst tapa pening“ Heiður að fá að segja sögu kvennanna sem ruddu brautina „Kunna ekki að reikna, kunna svo ekki að skammast sín“ „Stefán er að hengja bakara fyrir að vera ekki smiður“ Sveppi, Ari Eldjárn og Valdimar minnast Róberts Arnar á tónleikum Sakar rithöfunda um að vilja forðast umræðuna Norræni skálinn á heimssýningunni í Osaka hlaut gullverðlaun Fólk vilji ekki bara sjá þetta á Instagram Með Banksy í stofunni heima Afgangsgler fær nýtt líf á sýningu í HAKK gallerý Segir strákum að hætta í bandarísku efni: „Eins og við séum í málhöltu úthverfi í Nebraska“ Innblástur frá handanheiminum Kynorkan alltumlykjandi hjá óléttu óperusöngkonunni Skortur á viðtengingarhætti hjá Laufeyju sé hluti af stærri þróun Uppselt á fimmtíu sýningar á Línu Langsokk Óbeisluð rómantík á örlagaríku stefnumóti Geislandi Vigdís og gat á skónum sem mátti ekki sjást Leikari, óperusöngvarar og sjómaður vilja stýra óperunni Misvel tekið í gjörning Sverris: „Lokkandi beita fyrir niðrandi ummæli“ eða ást á tungumálinu Gamla TR-húsinu umbreytt í Hlemm.haus: „Augljóst að þörfin var gríðarleg“ Nanna Rögnvaldardóttir hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Stórtónleikar og flugeldasýning að vanda á Ljósanótt Neðanjarðarpartý og menningarveisla fyrir öll vit Sjá meira