Menningarvaktin: Móðgaðir lista­menn, frjálsar um­ræður og menning fyrir fólkið

Blaðamaður heyrði hljóðið í Símoni Birgissyni, sem kennir grunnskólabörnum þegar hann er ekki að rýna í nýjustu leikverkin, til að forvitnast út í nýútkomna Menningarvaktina s.

Hver er pælingin með Menningarvaktinni?

„Hugmyndin kviknaði eiginlega í sumar. Ég hlusta sjálfur mikið á íþróttahlaðvörp og þar er maður alltaf að heyra menn greina og spjalla um síðustu leiki eða umferð í boltanum. Það er í raun ótrúlegt hversu mörg hlaðvörp eru í gangi um sömu fótboltaleikina. Hins vegar er ekki mikið í gangi í menningunni,“ segir Símon.

„Jú, þú getur lesið viðtöl við leikstjóra eða plögg um sýningar í fjölmiðlunum en mig langaði að búa til hlaðvarp sem þú vilt hlusta á eftir að hafa séð nýjustu sýninguna í Þjóðleikhúsinu, eða nýju íslensku myndina í bíó.“

Ráðning óperustjóra jafn spennandi og þjálfara KR

Hann hafi líka þyrst í vettvang fyrir öðruvísi menningarumræðu, það sem stjórnendur íþróttahlaðvarpa myndu kannski kalla „bransatal“. 

„Mér finnst ekkert minna spennandi að velta því fyrir mér hver verður næsti óperustjóri heldur en hver verður næsti þjálfari KR,“ segir Símon.

„Við erum svo með geggjaða penna á Vísi eins og Jónas Sen sem hefur heldur betur hrist upp í umræðunni og Magnús Jochum Pálsson kvikmyndarýni sem þorði meira að segja að gagnrýna þáttaröð eftir Baltasar Kormák. Það er meira pönk og frjálsræði á Vísi en öðrum miðlum sem ég hef unnið hjá og ég vona að það skili sér í Menningarvaktinni.

Hvað aðskilur þáttinn frá þeim fjölda menningarþátta sem er á Rúv?

„Ég var nú sjálfur á Rúv á sínum tíma í menningarþættinum Djöflaeyjan. Það var metnaðarfullur þáttur en sem dæmi fengum við ekki nema tíu til tólf mínútur í gagnrýnina um leiksýningar. Það er svolítið vandinn á stofnun eins og Rúv – þú þarft að þjónusta alla jafnt og þá nærðu aldrei að gera eitthvað eitt súper vel,“ segir hann.

„Á Vísi erum við að skrifa gagnrýni fyrir fólkið en ekki fræðimenn. Það er súper dýrt að fara í leikhús í dag – ég borgaði um 60 þúsund fyrir að fara með alla fjölskylduna mína á Ladda á síðasta ári. Þannig að ég lít á mína gagnrýni sem þjónustu við lesendur. Sumir fara bara í leikhús einu sinni á ári – aðrir oftar en maður verður að vera heiðarlegur, nota stjörnuskalann því annars tekur enginn mark á þessu.“

„Má ekki grínast lengur?“

Umræðan megi heldur ekki verða of fræðileg að mati Símonar. „Það er annað vandamál með fínu menningarþættina. Prófessorar og doktorar í listum eru ekki alltaf skemmtilegustu viðmælendurnir þó þeir hafi fína titla,“ segir hann.

Nú er fyrsti þáttur nýkominn út, hvað var rætt um þar?

„Heyrðu, ég fékk Val Grettisson, blaðamann á Heimildinni og Jónas Sen til mín í settið. Ég og Valur höfum þekkst lengi, unnið saman á ýmsum fjölmiðlum og hann hefur skemmtilegt sjónarhorn á leikhúsið. Valur verður vonandi fastur gestur á Menningarvaktinni í vetur,“ segir Símon um gesti sína.

„Við fórum yfir hvað hefur slegið í gegn í vetur í leikhúsunum og hvað hefur floppað. Svona stöðutjekk eftir fyrsta leikhluta þar sem Moulin Rouge stendur kannski svolítið uppi sem sigurvegari.“

„Jónas fór svo í bíó og við ræðum um stórmyndina Eldarnir sem er núna í bíó. Margt áhugavert í því samtali, veltum því til dæmis upp hvort myndin sé hreinlega vitlaust markaðssett? Og svo var aðeins komið inn á líf tónlistargagnrýnandans, móðgaða listamenn og sárar söngkonur. Yfirskrift samtalsins gæti í raun verið – má ekki grínast lengur? Við endum svo þáttinn á spjalli um stóra Laxness málið og ráðningu óperustjóra sem gæti orðið umdeild,“ segir hann að lokum.