Ofurleiðni er næsta skrefið 5. mars 2007 22:02 Doktor Gergory J. Yurek forstjóri American Superconductor Corporation MYND/American Superconductor Corporation Hraðlestir sem snerta ekki jörðina, ofurrafgeymar og enn öflugri og kröftugri tölvur eru skammt undan. Efni sem nefnast háhita ofurleiðarar munu gera allt þetta að veruleika í framtíðinni. Árið 1987 lýsti Ronald Regan, þá forseti Bandaríkjanna, því yfir að nýir tímar væru að renna upp í sögu Bandaríkjamanna. „Áfanginn sem við höfum náð í ofurleiðni hefur fært okkur á þröskuld nýrrar aldar," sagði forsetinn. En 20 árum seinna hefur almenningur lítið séð af hinni nýju tækni - enn sem komið er. Þetta kemur fram í grein sem Jonathan Fildes skrifar á vef BBC í dag. Þar segir einnig að furleiðarar hafi fyrst verið fundnir upp 1911 af rannsakendum í Háskólanum í Leiden. Ofurleiðararnir hafa enga andstöðu gegn rafmagni sem flæðir í gegnum þá án þess að eitthvað fari til spillis. Til að byrja með sást þessu virkni aðeins í kældum efnum sem voru kæld niður í alkul. Síðar komust menn upp í -250 gráður. Stóri áfanginn náðist árið 1986. Tveir rannsakendur hjá IBM þeir Georg Bednorz og Alex Mueller uppgötvuðu keramik ofurleiðara sem hægt var að nota við -238 gráður. Paul Chu úr Houston Háskóla komst enn ofar eða í -182 gráður. Nú voru efnin kominn á svipað hitastig og fljótandi köfnunarefni. Vísindamenn héldu stærðarinnar ráðstefnu til að ræða áfangann en sú ráðstefna hefur oft verið nefnd Woodstock vísindanna. Málið var ekki eins einfalt og menn héldu í fyrstu og ómögulegt reyndist að koma tækninni í umferð. Þrátt fyrir tveggja áratuga rannsóknir er virkni keramik ofurleiðaranna enn rökrædd. „Ég held að væntingarnar hafi verið full óraunhæfar, Það tekur vanalega um tuttugu ár að koma uppfinningu sem er nýtt hugtak í gangið. Það sama á við um ofurleiðara," segir Dennis Newns hjá IBM. Fyrirtæki í Japan, Evrópu, Kína, Suður Kóreu og Bandaríkjunum eru að vinna og hanna ofurleiðara. Í Bandaríkjunum hefur fyrirtækinu „American Superconductor" tekist að búa til háhita ofurleiðarakapal sem tekur 150 sinnum meira rafmagn en kopar bræður hans. Áður fyrr reyndu menn að búa til þræði úr keramikinu en þeir brotnuðu bara. „Í dag notum við notum sömu tækni og notuð er í ljósleiðara. Glerstöng brotnar, en ef gerðir eru fínir glerþræðir þá virkar það," segir Greg Yurek forstjóri fyrirtækisins. Þegar er búið að leggja slíka kapla á stuttum köflum í Columbus, Ohio og fyrir liggur að leggja hálfrar mílu langan kapal á Long Island í New York. Lengri leiðir eru eru erfiðar, því það þarf að kæla kapalinn með fljótandi köfnunarefni. Það eru fleiri sem nota kapla frá „American Superconductor" Japanar nota nota þá í tilraunaverkefni sem er segulmögnuð hraðlest sem snertir ekki jörðina þegar hún þýtur áfram. Einnig eru hannaðir rafmótorar í freigátur bandaríska sjóhersins. Fréttir Tækni Mest lesið Velgengni í New York: „Mér finnst ég ekkert hafa verið hér mjög lengi“ Atvinnulíf Magga í Pfaff: „Ég man meira að segja hvar fyrsti kossinn var“ Atvinnulíf Vona að Musk takmarki tolla Trumps Viðskipti erlent Búið að draga tennurnar úr jagúarnum Viðskipti innlent Fær nokkuð jákvæð viðbrögð þegar hann vandar sig í eldhúsinu Atvinnulíf ASÍ fordæmir hækkun vaxta og Þórhallur sendi bankanum bréf Neytendur Dagatalsmenningin: Rosa töff að vera með yfirbókaða dagskrá Atvinnulíf Máttu ekki fullyrða að eldsneytið væri kolefnisjafnað Neytendur Nýir eigendur Pylsuvagnsins á Selfossi Viðskipti innlent Knattspyrnukappi á Skaganum ráðinn fjármálastjóri Viðskipti innlent Fleiri fréttir Búið að draga tennurnar úr jagúarnum First Water í hýbýli Ísfélagsins á Þorlákshöfn Knattspyrnukappi á Skaganum ráðinn fjármálastjóri Nýir eigendur Pylsuvagnsins á Selfossi Borguðu vaskinn sama dag og tilkynnt var um gjaldþrotið Hækka ekki verðtryggðu vextina „Bankinn tekur höggið á sig að stórum hluta“ Mikilvægt að verja þær gjaldeyristekjur sem ferðaþjónustan aflar Kerecis fólk fjárfestir í flugi Hækka verðtryggða vexti og útskýra hvers vegna Bjarni ráðinn framkvæmdastjóri vinds og jarðvarma hjá Landsvirkjun Lækka innlánsvexti um heilt prósentustig Opna verslanir í Kringlunni á ný Nýtt veitingasvæði rís í Smáralind Kristján ráðinn til Advania Bein útsending: Raforkuöryggi, fyrir hverja? „Grindavíkuráhrifin“ að fjara út Vilja afnema álag á útsvar í Árborg á næsta ári Rekstur fríhafnarinnar seldur úr landi Vaxtalækkun gleðitíðindi en vextir ennþá „allt of háir“ Rannveig kveður: 124 fundir og „aldrei lognmolla“ Skýr merki um að verðbólga sé að hjaðna Ráðin framkvæmdastjórar hjá Sóltúni Krefst þess að Sorpa stofni hlutafélag Vaxtaákvörðun peningastefnunefndar rökstudd Tilkynnir um breytta vexti nokkrum mínútum eftir stýrivaxtalækkun Stýrivextir halda áfram að lækka Útboð SÍ stöðvað og Intuens fagnar sigri Samtökin '78 selja slotið Allir spá lægri vöxtum Sjá meira
Hraðlestir sem snerta ekki jörðina, ofurrafgeymar og enn öflugri og kröftugri tölvur eru skammt undan. Efni sem nefnast háhita ofurleiðarar munu gera allt þetta að veruleika í framtíðinni. Árið 1987 lýsti Ronald Regan, þá forseti Bandaríkjanna, því yfir að nýir tímar væru að renna upp í sögu Bandaríkjamanna. „Áfanginn sem við höfum náð í ofurleiðni hefur fært okkur á þröskuld nýrrar aldar," sagði forsetinn. En 20 árum seinna hefur almenningur lítið séð af hinni nýju tækni - enn sem komið er. Þetta kemur fram í grein sem Jonathan Fildes skrifar á vef BBC í dag. Þar segir einnig að furleiðarar hafi fyrst verið fundnir upp 1911 af rannsakendum í Háskólanum í Leiden. Ofurleiðararnir hafa enga andstöðu gegn rafmagni sem flæðir í gegnum þá án þess að eitthvað fari til spillis. Til að byrja með sást þessu virkni aðeins í kældum efnum sem voru kæld niður í alkul. Síðar komust menn upp í -250 gráður. Stóri áfanginn náðist árið 1986. Tveir rannsakendur hjá IBM þeir Georg Bednorz og Alex Mueller uppgötvuðu keramik ofurleiðara sem hægt var að nota við -238 gráður. Paul Chu úr Houston Háskóla komst enn ofar eða í -182 gráður. Nú voru efnin kominn á svipað hitastig og fljótandi köfnunarefni. Vísindamenn héldu stærðarinnar ráðstefnu til að ræða áfangann en sú ráðstefna hefur oft verið nefnd Woodstock vísindanna. Málið var ekki eins einfalt og menn héldu í fyrstu og ómögulegt reyndist að koma tækninni í umferð. Þrátt fyrir tveggja áratuga rannsóknir er virkni keramik ofurleiðaranna enn rökrædd. „Ég held að væntingarnar hafi verið full óraunhæfar, Það tekur vanalega um tuttugu ár að koma uppfinningu sem er nýtt hugtak í gangið. Það sama á við um ofurleiðara," segir Dennis Newns hjá IBM. Fyrirtæki í Japan, Evrópu, Kína, Suður Kóreu og Bandaríkjunum eru að vinna og hanna ofurleiðara. Í Bandaríkjunum hefur fyrirtækinu „American Superconductor" tekist að búa til háhita ofurleiðarakapal sem tekur 150 sinnum meira rafmagn en kopar bræður hans. Áður fyrr reyndu menn að búa til þræði úr keramikinu en þeir brotnuðu bara. „Í dag notum við notum sömu tækni og notuð er í ljósleiðara. Glerstöng brotnar, en ef gerðir eru fínir glerþræðir þá virkar það," segir Greg Yurek forstjóri fyrirtækisins. Þegar er búið að leggja slíka kapla á stuttum köflum í Columbus, Ohio og fyrir liggur að leggja hálfrar mílu langan kapal á Long Island í New York. Lengri leiðir eru eru erfiðar, því það þarf að kæla kapalinn með fljótandi köfnunarefni. Það eru fleiri sem nota kapla frá „American Superconductor" Japanar nota nota þá í tilraunaverkefni sem er segulmögnuð hraðlest sem snertir ekki jörðina þegar hún þýtur áfram. Einnig eru hannaðir rafmótorar í freigátur bandaríska sjóhersins.
Fréttir Tækni Mest lesið Velgengni í New York: „Mér finnst ég ekkert hafa verið hér mjög lengi“ Atvinnulíf Magga í Pfaff: „Ég man meira að segja hvar fyrsti kossinn var“ Atvinnulíf Vona að Musk takmarki tolla Trumps Viðskipti erlent Búið að draga tennurnar úr jagúarnum Viðskipti innlent Fær nokkuð jákvæð viðbrögð þegar hann vandar sig í eldhúsinu Atvinnulíf ASÍ fordæmir hækkun vaxta og Þórhallur sendi bankanum bréf Neytendur Dagatalsmenningin: Rosa töff að vera með yfirbókaða dagskrá Atvinnulíf Máttu ekki fullyrða að eldsneytið væri kolefnisjafnað Neytendur Nýir eigendur Pylsuvagnsins á Selfossi Viðskipti innlent Knattspyrnukappi á Skaganum ráðinn fjármálastjóri Viðskipti innlent Fleiri fréttir Búið að draga tennurnar úr jagúarnum First Water í hýbýli Ísfélagsins á Þorlákshöfn Knattspyrnukappi á Skaganum ráðinn fjármálastjóri Nýir eigendur Pylsuvagnsins á Selfossi Borguðu vaskinn sama dag og tilkynnt var um gjaldþrotið Hækka ekki verðtryggðu vextina „Bankinn tekur höggið á sig að stórum hluta“ Mikilvægt að verja þær gjaldeyristekjur sem ferðaþjónustan aflar Kerecis fólk fjárfestir í flugi Hækka verðtryggða vexti og útskýra hvers vegna Bjarni ráðinn framkvæmdastjóri vinds og jarðvarma hjá Landsvirkjun Lækka innlánsvexti um heilt prósentustig Opna verslanir í Kringlunni á ný Nýtt veitingasvæði rís í Smáralind Kristján ráðinn til Advania Bein útsending: Raforkuöryggi, fyrir hverja? „Grindavíkuráhrifin“ að fjara út Vilja afnema álag á útsvar í Árborg á næsta ári Rekstur fríhafnarinnar seldur úr landi Vaxtalækkun gleðitíðindi en vextir ennþá „allt of háir“ Rannveig kveður: 124 fundir og „aldrei lognmolla“ Skýr merki um að verðbólga sé að hjaðna Ráðin framkvæmdastjórar hjá Sóltúni Krefst þess að Sorpa stofni hlutafélag Vaxtaákvörðun peningastefnunefndar rökstudd Tilkynnir um breytta vexti nokkrum mínútum eftir stýrivaxtalækkun Stýrivextir halda áfram að lækka Útboð SÍ stöðvað og Intuens fagnar sigri Samtökin '78 selja slotið Allir spá lægri vöxtum Sjá meira