Allir vilja Óskar Þórarinn Þórarinsson skrifar 25. febrúar 2005 00:01 Óskarsverðlaunin eru sjálfsagt umdeildustu bransaverðlaun sem sögur fara af en þau eru veitt árlega þegar Hollywoodliðið kemur saman og afhenda þeim gullstyttu sem meirihluti atkvæðisbærra í kvikmyndabransanum í Bandaríkjunum telur hafa skarað fram úr á liðnu ári. Verðlaunaathöfnin sjálf er skemmtiefni sem er sjónvarpað um allan heim en það merkilegasta við hana er þó að hún er sjaldnast mjög skemmtileg en samt geta margir ekki hugsað sér að missa af ósköpunum. Það er líka vissulega gaman að sjá stjörnurnar stíga til jarðar á rauða dregilinn og það er hægur vandi að byggja upp spennu í kringum úrslitin enda eru bíómyndir eitthvað sem allir nenna að hafa skoðanir á. Finnist einhverjum Eddan, ÍMARK verðlaunin eða jafnvel íslensku bókmenntaverðlaunin hallærisleg og innihaldsrýr þá eru þau yfirleitt borin saman við Óskarinn þegar gera á lítið úr þeim. Óskarsskrumið er vitaskuld yfirgengilegt að hætti Bandaríkjamanna og það er því auðvelt að láta þau fara í taugarnar á sér og stilla þeim upp sem víti sem ber að varast. Verðlaunin eru að mörgu leyti góð fyrir sinn hatt en eru, eins og flest önnur bransaverðlaun, hættuleg þegar þau eru gerð að mælikvarða á gæði. Markaðsgildi allra þessara uppákoma er ótvírætt og á bak við valið á hverjum sigurvegara er alls konar pólitík, kynningarherferðir og þrýstingur úr öllum áttum. Þannig vissu allir að Friðrik Þór Friðriksson myndi ekki hreppa hnossið fyrir Börn náttúrunnar sem bestu erlendu myndina. Myndin var fullsamkeppnisfær en Íslendingurinn hafði ekki fjárhagslega burði til að keppa við andstæðingana í markaðssetningu sem felst aðallega í því að troða myndunum ofan í kokið á þeim sem hafa atkvæðisrétt. Það má endalaust hártoga og deila um réttmæti hverrar niðurstöðu en þegar myndir á borð við Titanic og Gladiator, fá verðlaun fyrir bestu myndina hlýtur eitthvað að vera að. Þetta eru risastórar og flottar myndir en illa skrifaðar og ekkert sérstaklega vel leiknar. Íburðurinn slær blindu á mannskapinn sem ákveður að verðlauna þessi óskóp. Stundum reynir Akademían svo að sýna fram á að hún er ekki með mikilmennskubrjálæði og verðlaunar "litlar" myndir eins og Shakespeare in Love. Ágætis mynd sem er þó engan veginn nógu merkileg til að verðskulda Óskar, það er að segja ef Óskarinn hefði einhverja merkingu. Óskarsþrautaganga Stevens Spielberg er alltaf gott dæmi en þessum leikstjóra, sem hefur gert margar af vinsælustu myndum allra tíma, reyndist ómögulegt að hreppa verðlaunin fyrir ævintýramyndir sínar. Þá tekur hann sig til og gerir The Color Purple. Hörkufína og tilfinningaríka mynd en allt kemur fyrir ekki. Það er ekki fyrr en hann gerir mynd sem er þóknanleg gyðingunum sem öllu ráða í Hollywood, Schindler´s List, að hann sópar til sín styttunum. Martin Scorsese hefur átt við svipað vandamál að stríða og margir vilja meina að hann muni vinna með The Aviator í ár vegna þess að það sé "kominn tími á hann". Er The Aviator þá verri en Gangs of New York, The Age of Innocence, Goodfellas, The Last Temptation of Christ og Raging Bull en á bara að vinna af því leikstjórinn hefur beðið svo lengi? Eða eru kannski fyrrnefndar myndir miklu verri en The Aviator og áttu ekki inni fyrir verðlaununum? Fari svo að til dæmis Clint Eastwood nappi verðlaunum af Scorsese að þessu sinni endar Scorsese sennilega með því að fá heiðursóskar eftir nokkur ár og fer í gröfina án þess að vinna alvöru Óskar. Hann er þá í sömu sporum og Alfred Hithcock sem fékk aldrei leikstjóraverðlaunin þrátt fyrir hvert snilldarverkið á fætur öðru. Eina vitið fyrir alvöru hæfileikafólk er að gera eins og Woody Allen og sitja heima á Óskarskvöldum enda eru þessi glassúrbornu ósköp þolanlegri í sjónvarpinu með auglýsingahléum auk þess sem maður getur þá tryllst þegar maður tapar án þess að allur heimurinn verði vitni að því. thorarinn@frettabladid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Í brennidepli Þórarinn Þórarinsson Mest lesið Halldór 28.06.2025 Halldór Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn – Rödd skynseminnar í borginni Ómar Már Jónsson skrifar Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mig langar að byggja heim með frið og umlykja með ást Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þjóðin stendur með sjúkraliðum Sandra B. Franks skrifar Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar Skoðun Ísland gjaldþrota vegna fatlaðs fólks? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Veiðigjöld, gaslýsingar og valdníðsla Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Sjá meira
Óskarsverðlaunin eru sjálfsagt umdeildustu bransaverðlaun sem sögur fara af en þau eru veitt árlega þegar Hollywoodliðið kemur saman og afhenda þeim gullstyttu sem meirihluti atkvæðisbærra í kvikmyndabransanum í Bandaríkjunum telur hafa skarað fram úr á liðnu ári. Verðlaunaathöfnin sjálf er skemmtiefni sem er sjónvarpað um allan heim en það merkilegasta við hana er þó að hún er sjaldnast mjög skemmtileg en samt geta margir ekki hugsað sér að missa af ósköpunum. Það er líka vissulega gaman að sjá stjörnurnar stíga til jarðar á rauða dregilinn og það er hægur vandi að byggja upp spennu í kringum úrslitin enda eru bíómyndir eitthvað sem allir nenna að hafa skoðanir á. Finnist einhverjum Eddan, ÍMARK verðlaunin eða jafnvel íslensku bókmenntaverðlaunin hallærisleg og innihaldsrýr þá eru þau yfirleitt borin saman við Óskarinn þegar gera á lítið úr þeim. Óskarsskrumið er vitaskuld yfirgengilegt að hætti Bandaríkjamanna og það er því auðvelt að láta þau fara í taugarnar á sér og stilla þeim upp sem víti sem ber að varast. Verðlaunin eru að mörgu leyti góð fyrir sinn hatt en eru, eins og flest önnur bransaverðlaun, hættuleg þegar þau eru gerð að mælikvarða á gæði. Markaðsgildi allra þessara uppákoma er ótvírætt og á bak við valið á hverjum sigurvegara er alls konar pólitík, kynningarherferðir og þrýstingur úr öllum áttum. Þannig vissu allir að Friðrik Þór Friðriksson myndi ekki hreppa hnossið fyrir Börn náttúrunnar sem bestu erlendu myndina. Myndin var fullsamkeppnisfær en Íslendingurinn hafði ekki fjárhagslega burði til að keppa við andstæðingana í markaðssetningu sem felst aðallega í því að troða myndunum ofan í kokið á þeim sem hafa atkvæðisrétt. Það má endalaust hártoga og deila um réttmæti hverrar niðurstöðu en þegar myndir á borð við Titanic og Gladiator, fá verðlaun fyrir bestu myndina hlýtur eitthvað að vera að. Þetta eru risastórar og flottar myndir en illa skrifaðar og ekkert sérstaklega vel leiknar. Íburðurinn slær blindu á mannskapinn sem ákveður að verðlauna þessi óskóp. Stundum reynir Akademían svo að sýna fram á að hún er ekki með mikilmennskubrjálæði og verðlaunar "litlar" myndir eins og Shakespeare in Love. Ágætis mynd sem er þó engan veginn nógu merkileg til að verðskulda Óskar, það er að segja ef Óskarinn hefði einhverja merkingu. Óskarsþrautaganga Stevens Spielberg er alltaf gott dæmi en þessum leikstjóra, sem hefur gert margar af vinsælustu myndum allra tíma, reyndist ómögulegt að hreppa verðlaunin fyrir ævintýramyndir sínar. Þá tekur hann sig til og gerir The Color Purple. Hörkufína og tilfinningaríka mynd en allt kemur fyrir ekki. Það er ekki fyrr en hann gerir mynd sem er þóknanleg gyðingunum sem öllu ráða í Hollywood, Schindler´s List, að hann sópar til sín styttunum. Martin Scorsese hefur átt við svipað vandamál að stríða og margir vilja meina að hann muni vinna með The Aviator í ár vegna þess að það sé "kominn tími á hann". Er The Aviator þá verri en Gangs of New York, The Age of Innocence, Goodfellas, The Last Temptation of Christ og Raging Bull en á bara að vinna af því leikstjórinn hefur beðið svo lengi? Eða eru kannski fyrrnefndar myndir miklu verri en The Aviator og áttu ekki inni fyrir verðlaununum? Fari svo að til dæmis Clint Eastwood nappi verðlaunum af Scorsese að þessu sinni endar Scorsese sennilega með því að fá heiðursóskar eftir nokkur ár og fer í gröfina án þess að vinna alvöru Óskar. Hann er þá í sömu sporum og Alfred Hithcock sem fékk aldrei leikstjóraverðlaunin þrátt fyrir hvert snilldarverkið á fætur öðru. Eina vitið fyrir alvöru hæfileikafólk er að gera eins og Woody Allen og sitja heima á Óskarskvöldum enda eru þessi glassúrbornu ósköp þolanlegri í sjónvarpinu með auglýsingahléum auk þess sem maður getur þá tryllst þegar maður tapar án þess að allur heimurinn verði vitni að því. thorarinn@frettabladid.is
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar
Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar