Sýknaður af öllum ákærum vegna „blóðuga sunnudagsins“ Kjartan Kjartansson skrifar 23. október 2025 14:31 Ættingjar og stuðningsmenn fórnarlamba breska hersins á blóðuga sunnudeginum héldu á myndum af þeim fyrir utan dómshúsið í Belfast í dag. AP/Peter Morrison Dómstóll í Belfast á Norður-Írlandi sýknaði í dag breskan fyrrverandi fallhlífarhermann af öllum ákærum um morð og tilraun til manndráps á svonefndum blóðuga sunnudegi fyrir rúmri hálfri höld. Stjórnmálamenn hvetja Norðuríra til stillingar eftir niðurstöðuna. Hermaðurinn, sem hefur aðeins verið nefndur hermaður F til þess að tryggja öryggi hans, var ákærður fyrir að myrða tvo og reyna að myrða þrjá til viðbótar þegar breskir hermenn skutu á mótmælendur í borginni Derry/Londonderry sunnudaginn 30. janúar árið 1972. Þrettán óvopnaðir mótmælendur voru skotnir til bana og fimmtán særðir til viðbótar. Fjöldamorðið hefur verið kennt við blóðuga sunnudag og er mannskæðasti einstaki atburðurinn í ófriðnum (e. troubles) svonefnda á Norður-Írlandi sem geisaði á milli írskra þjóernissinna og sambandssinna í um þrjátíu ár á seinni hluta tuttugustu aldar. Opinber rannsókn, sem lauk árið 2010, leiddi í ljós að hermönnunum hefði ekki staðið nein raunveruleg ógn af mótmælendunum. Mótmælendurnir voru skotnir í hluta Derry þar sem kaþólskir Írar voru í meirihluta. Hermaður F er sá eini sem hefur verið sóttur til saka fyrir ódæðið. Misstu allan aga en ekki hægt að byggja á framburði annarra hermanna Dómarinn sem kvað upp dóminn í dag sagði ljóst að hermaðurinn ákærði og fleiri hefðu misst algeran heraga þegar þeir skutu á mótmælendurna. „Að skjóta óvopnaða óbreytta borgara á flótta undan þeim í bakið á götum breskrar borgar. Þeir ábyrgu ættu að skammast sín,“ sagði dómarinn. Hins vegar byggði ákæran á hendur honum aðeins á framburði tveggja annarra hermanna sem erfitt væri að leggja til grundvallar í málinu, að sögn AP-fréttastofunnar. Annara hermannanna er látinn en hinn neitaði að bera vitni af ótta við að bendla sjálfan sig við glæpinn. Bróðir annars þeirra sem hermaður F var ákærður fyrir að drepa sagðist ekki bera kala til dómarans eftir að niðurstaðan varð ljós. „Sökin liggur alfarið hjá breska ríkinu,“ sagði Mickey McKinney við fréttamenn. Aðstandandi eins þeirra sem var skotinn á blóðuga sunnudeginum grætur eftir að hermaður F var sýknaður.AP/Peter Morrison Viðbrögð norðurírskra stjórnmálamanna voru eftir hefðbundnum átakalínum. Michelle O'Neill, fyrsti ráðherra Norður-Írlands úr röðum írska þjóðernisflokksins Sinn Fein, sagði dóminn „atlögu að réttlætinu“. Leiðtogi DUP, flokks sambandssinna, sagði heilbrigða skynsemi hafa orðið ofan á. Breska varnarmálaráðuneytið, sem greiddi fyrir málsvörn uppgjafarhermannsins, sagðist í yfirlýsingu eftir að dómur var genginn að það væri staðráðið í að finna leið áfram veginn þar sem tekið væri tillit til bæði fortíðarinnar og þeirra sem þjónuðu Bretlandi á erfiðum tíma í sögu Norður-Írlands. Norður-Írland Bretland Erlend sakamál Dómsmál Mest lesið Mölvuð rúða snemmbúin og leiðinleg jólagjöf Innlent Setja sjálf upp umferðarljós og gagnrýna ráðaleysi borgarinnar Innlent Annað hvort hörfi Úkraínumenn eða verði hraktir burt með valdi Erlent Endurheimtu verðmætt hálsmenið úr þörmum þjófsins Erlent Dagar Úffa mögulega taldir Innlent Mjófirðingar í skýjunum og sjá fjörðinn sinn rísa á ný Innlent Óheimilt að skjóta niður ólöglega dróna nema af þeim stafi hætta Erlent Kristrún bað forseta um að stöðva umræður Innlent Gervigreind á jólaísnum hafi komið á óvart Viðskipti innlent Tímamót og bylting í nýju Konukoti Innlent Fleiri fréttir Vellinum í Edinborg lokað um stund og seinkanir mögulegar Norðmenn kaupa langdræg vopn og kafbáta fyrir milljarða Biðla til Belga en tvær tillögur á borðinu Endurheimtu verðmætt hálsmenið úr þörmum þjófsins Óheimilt að skjóta niður ólöglega dróna nema af þeim stafi hætta Krefja Farage um heiðarleika og afsökunarbeiðni Færeyingar rýmka verulega lög um þungunarrof Annað hvort hörfi Úkraínumenn eða verði hraktir burt með valdi Handtóku sprengjumann eftir nærri því fimm ára leit Ógnaði öryggi hermanna með Signal-spjalli Vöruðu við því að Bandaríkin gætu svikið Úkraínu og Evrópu Telja Pútín siðferðislega ábyrgan fyrir dauða breskrar konu Dæmdur í fangelsi fyrir að selja Perry ketamín Leggja fram áætlun um haldlagningu frystra sjóða Rússa Braust inn í vínbúð og „drapst“ á klósettinu Birtu áður óséðar myndir af einkaeyju Epsteins Rússneskur geimfari sakaður um njósnir Náðar Demókrata sakaðan um mútuþægni Þorgerður mætt en söguleg fjarvera Rubio vekur furðu Lögregla vaktar hægðir meints skartgripaþjófs Stöðva afgreiðslu umsókna innflytjenda frá nítján ríkjum Hefja aftur leit að MH370 Vill alla Sómala á brott: „Landið ykkar er glatað og við viljum þá ekki í okkar landi“ Engin niðurstaða á annars „gagnlegum“ fundi Fyrrverandi forseti Hondúras laus eftir náðun Trumps Segist tilbúinn í stríð við Evrópu Fyrrverandi utanríkismálastjóri ESB handtekinn Sparka Hitler-eftirhermu úr Valkosti fyrir Þýskaland Íhuga að banna stjórnmálaflokkum að taka við rafmyntum Forstjórar Volvo og Polestar vara við frestun Sjá meira
Hermaðurinn, sem hefur aðeins verið nefndur hermaður F til þess að tryggja öryggi hans, var ákærður fyrir að myrða tvo og reyna að myrða þrjá til viðbótar þegar breskir hermenn skutu á mótmælendur í borginni Derry/Londonderry sunnudaginn 30. janúar árið 1972. Þrettán óvopnaðir mótmælendur voru skotnir til bana og fimmtán særðir til viðbótar. Fjöldamorðið hefur verið kennt við blóðuga sunnudag og er mannskæðasti einstaki atburðurinn í ófriðnum (e. troubles) svonefnda á Norður-Írlandi sem geisaði á milli írskra þjóernissinna og sambandssinna í um þrjátíu ár á seinni hluta tuttugustu aldar. Opinber rannsókn, sem lauk árið 2010, leiddi í ljós að hermönnunum hefði ekki staðið nein raunveruleg ógn af mótmælendunum. Mótmælendurnir voru skotnir í hluta Derry þar sem kaþólskir Írar voru í meirihluta. Hermaður F er sá eini sem hefur verið sóttur til saka fyrir ódæðið. Misstu allan aga en ekki hægt að byggja á framburði annarra hermanna Dómarinn sem kvað upp dóminn í dag sagði ljóst að hermaðurinn ákærði og fleiri hefðu misst algeran heraga þegar þeir skutu á mótmælendurna. „Að skjóta óvopnaða óbreytta borgara á flótta undan þeim í bakið á götum breskrar borgar. Þeir ábyrgu ættu að skammast sín,“ sagði dómarinn. Hins vegar byggði ákæran á hendur honum aðeins á framburði tveggja annarra hermanna sem erfitt væri að leggja til grundvallar í málinu, að sögn AP-fréttastofunnar. Annara hermannanna er látinn en hinn neitaði að bera vitni af ótta við að bendla sjálfan sig við glæpinn. Bróðir annars þeirra sem hermaður F var ákærður fyrir að drepa sagðist ekki bera kala til dómarans eftir að niðurstaðan varð ljós. „Sökin liggur alfarið hjá breska ríkinu,“ sagði Mickey McKinney við fréttamenn. Aðstandandi eins þeirra sem var skotinn á blóðuga sunnudeginum grætur eftir að hermaður F var sýknaður.AP/Peter Morrison Viðbrögð norðurírskra stjórnmálamanna voru eftir hefðbundnum átakalínum. Michelle O'Neill, fyrsti ráðherra Norður-Írlands úr röðum írska þjóðernisflokksins Sinn Fein, sagði dóminn „atlögu að réttlætinu“. Leiðtogi DUP, flokks sambandssinna, sagði heilbrigða skynsemi hafa orðið ofan á. Breska varnarmálaráðuneytið, sem greiddi fyrir málsvörn uppgjafarhermannsins, sagðist í yfirlýsingu eftir að dómur var genginn að það væri staðráðið í að finna leið áfram veginn þar sem tekið væri tillit til bæði fortíðarinnar og þeirra sem þjónuðu Bretlandi á erfiðum tíma í sögu Norður-Írlands.
Norður-Írland Bretland Erlend sakamál Dómsmál Mest lesið Mölvuð rúða snemmbúin og leiðinleg jólagjöf Innlent Setja sjálf upp umferðarljós og gagnrýna ráðaleysi borgarinnar Innlent Annað hvort hörfi Úkraínumenn eða verði hraktir burt með valdi Erlent Endurheimtu verðmætt hálsmenið úr þörmum þjófsins Erlent Dagar Úffa mögulega taldir Innlent Mjófirðingar í skýjunum og sjá fjörðinn sinn rísa á ný Innlent Óheimilt að skjóta niður ólöglega dróna nema af þeim stafi hætta Erlent Kristrún bað forseta um að stöðva umræður Innlent Gervigreind á jólaísnum hafi komið á óvart Viðskipti innlent Tímamót og bylting í nýju Konukoti Innlent Fleiri fréttir Vellinum í Edinborg lokað um stund og seinkanir mögulegar Norðmenn kaupa langdræg vopn og kafbáta fyrir milljarða Biðla til Belga en tvær tillögur á borðinu Endurheimtu verðmætt hálsmenið úr þörmum þjófsins Óheimilt að skjóta niður ólöglega dróna nema af þeim stafi hætta Krefja Farage um heiðarleika og afsökunarbeiðni Færeyingar rýmka verulega lög um þungunarrof Annað hvort hörfi Úkraínumenn eða verði hraktir burt með valdi Handtóku sprengjumann eftir nærri því fimm ára leit Ógnaði öryggi hermanna með Signal-spjalli Vöruðu við því að Bandaríkin gætu svikið Úkraínu og Evrópu Telja Pútín siðferðislega ábyrgan fyrir dauða breskrar konu Dæmdur í fangelsi fyrir að selja Perry ketamín Leggja fram áætlun um haldlagningu frystra sjóða Rússa Braust inn í vínbúð og „drapst“ á klósettinu Birtu áður óséðar myndir af einkaeyju Epsteins Rússneskur geimfari sakaður um njósnir Náðar Demókrata sakaðan um mútuþægni Þorgerður mætt en söguleg fjarvera Rubio vekur furðu Lögregla vaktar hægðir meints skartgripaþjófs Stöðva afgreiðslu umsókna innflytjenda frá nítján ríkjum Hefja aftur leit að MH370 Vill alla Sómala á brott: „Landið ykkar er glatað og við viljum þá ekki í okkar landi“ Engin niðurstaða á annars „gagnlegum“ fundi Fyrrverandi forseti Hondúras laus eftir náðun Trumps Segist tilbúinn í stríð við Evrópu Fyrrverandi utanríkismálastjóri ESB handtekinn Sparka Hitler-eftirhermu úr Valkosti fyrir Þýskaland Íhuga að banna stjórnmálaflokkum að taka við rafmyntum Forstjórar Volvo og Polestar vara við frestun Sjá meira