Jákvætt að rafvarnarvopn hafi fælingarmátt Silja Rún Sigurbjörnsdóttir skrifar 18. október 2025 12:09 Margrét Valdimarsdóttir afbrotafræðingur. vísir/Lýður Rafvarnarvopnum hefur verið beitt sjö sinnum frá því að þau voru tekin í notkun á síðasta ári en hafa verið notuð talsvert oftar til að ógna. Oftast virðist duga að nota tækið til að ógna og telur afbrotafræðingur það jákvætt. Frá aprílmánuði til júní notaði lögregla rafvarnarvopn tvisvar sinnum við handtöku og fækkar tilfellum um eitt frá fyrsta ársfjórðungi 2025 samkvæmt upplýsingum frá lögreglu. „Markmiðið með innleiðingu rafvopna, rafvarnarvopna, var fyrst og fremst að fækka þeim tilvikum þar sem annað hvort lögreglumenn eða borgarar slasast við afskipti, til dæmis þegar grípa þarf til handtöku einstaklings sem veitir mótspyrnu og einnig að draga úr alvarlegri valdbeitingu, til dæmis að koma í veg fyrir að lögreglan þurfi að vopnast skotvopni,“ segir Margrét Valdimarsdóttir, afbrotafræðingur, í samtali við fréttastofu. „Þannig að þessar upplýsingar einar og sér segja ekki mikið um árangur eða áhrif notkunarinnar, einungis að lögreglan hefur ekki beitt rafvarnarvopni gegn borgurum mjög oft og engin sérstök aukning er á því.“ Einnig kemur fram að tilfellum þar sem beitingu rafvarnarvopna hefur verið ógnað hafi fjölgað. Margrét telur að fjölgun tilfellanna þurfi ekki endilega að þýða að lögreglumenn muni koma til með að beita vopninu oftar. „Það ætti í raun og veru alltaf að vera markmiðið að það sé nóg að lögreglan hafi rafvarnarvopn og það eitt og sér hafi ákveðinn svona fælingarmátt í för með sér á ógnandi einstaklinga,“ segir hún. „Mér finnst mikilvægt að við horfum á það sem jákvætt að það sé nóg að hóta því en það sé ekki notað í raun og veru gegn borgaranum eða gegn fólki sem er að handtaka.“ Margrét segir þó að einungis sé um lágmarksupplýsingar um notkun rafvarnarvopna að ræða og kallar hún eftir skýrara samhengi svo hægt sé að meta áhrif notkunarinnar. Rafbyssur Lögreglan Mest lesið Þrír látnir í risaöldum á Tenerife Erlent Var komin á slæman stað og fór ekki úr húsi án fylgdar Innlent Aflýsa yfir þúsund flugferðum Erlent Gestir Bylgjunnar fá að synda undir þessu þaki Erlent „Hann hlýtur að leggja allt kapp á Reykjavík“ Innlent Fölsuð megrunarlyf líklega á leið til landsins Innlent Getur ríkislögreglustjóri setið áfram? Innlent Margir keypt fleiri en einn vegna fordómafullrar umræðu Innlent Nærri milljón rýmir vegna ofurfellibyls Erlent Brunaði af stað frá ölvunarpósti en var handtekinn við Hamraborg Innlent Fleiri fréttir Ákvörðun ráðherra megi ekki litast af almenningsáliti Húsæðis- og efnahagsmál brenna á ungu fólki „Hann hlýtur að leggja allt kapp á Reykjavík“ Margir keypt fleiri en einn vegna fordómafullrar umræðu Borgarstjórnarsigur lífsnauðsynlegur Sjálfstæðismönnum Brunaði af stað frá ölvunarpósti en var handtekinn við Hamraborg Var komin á slæman stað og fór ekki úr húsi án fylgdar Þriggja stiga skjálfti í Öskju Getur ríkislögreglustjóri setið áfram? Píratar kjósa formann í lok mánaðar Reyndi að flýja lögreglu en endaði uppi á kanti Engin ástæða til að breyta neinu Fölsuð megrunarlyf líklega á leið til landsins Óljóst hvað olli því að rútan hafnaði utan vegar Geta haft opið um helgar en algjör óvissa um húsnæðismálin Brosið fer ekki af Hrunamönnum Eldur bak við innstungu reyndist minni háttar Hætta á fölsuðum megrunarlyfjum og leitað í ræturnar Útkall á mesta forgangi vegna kajakræðara í vanda „Mikið svakalega hlakka ég til að hreinsa til í ráðhúsinu“ Í beinni: Skyndifundur Sjálfstæðismanna á Grand Hotel Alltaf hægt að gera betur á meðferðarheimilunum Menningarverðlaun Árborgar til hjóna á Eyrarbakka Seatrips gert að greiða hundrað milljónir vegna tjóns á flutningaskipi Óskiljanleg lánaviðmið og Grammy-tilnefning stórstjörnunnar Eldur í þúsund fermetra fjósi með skepnum inni Happdrætti Háskólans sýknað af tugmilljóna kröfu Catalinu Veittist fyrst að dyravörðum og svo að lögreglumönnum Fluttur á slysadeild eftir hópárás Grunaður um að aka undir áhrifum með börnin aftur í Sjá meira
Frá aprílmánuði til júní notaði lögregla rafvarnarvopn tvisvar sinnum við handtöku og fækkar tilfellum um eitt frá fyrsta ársfjórðungi 2025 samkvæmt upplýsingum frá lögreglu. „Markmiðið með innleiðingu rafvopna, rafvarnarvopna, var fyrst og fremst að fækka þeim tilvikum þar sem annað hvort lögreglumenn eða borgarar slasast við afskipti, til dæmis þegar grípa þarf til handtöku einstaklings sem veitir mótspyrnu og einnig að draga úr alvarlegri valdbeitingu, til dæmis að koma í veg fyrir að lögreglan þurfi að vopnast skotvopni,“ segir Margrét Valdimarsdóttir, afbrotafræðingur, í samtali við fréttastofu. „Þannig að þessar upplýsingar einar og sér segja ekki mikið um árangur eða áhrif notkunarinnar, einungis að lögreglan hefur ekki beitt rafvarnarvopni gegn borgurum mjög oft og engin sérstök aukning er á því.“ Einnig kemur fram að tilfellum þar sem beitingu rafvarnarvopna hefur verið ógnað hafi fjölgað. Margrét telur að fjölgun tilfellanna þurfi ekki endilega að þýða að lögreglumenn muni koma til með að beita vopninu oftar. „Það ætti í raun og veru alltaf að vera markmiðið að það sé nóg að lögreglan hafi rafvarnarvopn og það eitt og sér hafi ákveðinn svona fælingarmátt í för með sér á ógnandi einstaklinga,“ segir hún. „Mér finnst mikilvægt að við horfum á það sem jákvætt að það sé nóg að hóta því en það sé ekki notað í raun og veru gegn borgaranum eða gegn fólki sem er að handtaka.“ Margrét segir þó að einungis sé um lágmarksupplýsingar um notkun rafvarnarvopna að ræða og kallar hún eftir skýrara samhengi svo hægt sé að meta áhrif notkunarinnar.
Rafbyssur Lögreglan Mest lesið Þrír látnir í risaöldum á Tenerife Erlent Var komin á slæman stað og fór ekki úr húsi án fylgdar Innlent Aflýsa yfir þúsund flugferðum Erlent Gestir Bylgjunnar fá að synda undir þessu þaki Erlent „Hann hlýtur að leggja allt kapp á Reykjavík“ Innlent Fölsuð megrunarlyf líklega á leið til landsins Innlent Getur ríkislögreglustjóri setið áfram? Innlent Margir keypt fleiri en einn vegna fordómafullrar umræðu Innlent Nærri milljón rýmir vegna ofurfellibyls Erlent Brunaði af stað frá ölvunarpósti en var handtekinn við Hamraborg Innlent Fleiri fréttir Ákvörðun ráðherra megi ekki litast af almenningsáliti Húsæðis- og efnahagsmál brenna á ungu fólki „Hann hlýtur að leggja allt kapp á Reykjavík“ Margir keypt fleiri en einn vegna fordómafullrar umræðu Borgarstjórnarsigur lífsnauðsynlegur Sjálfstæðismönnum Brunaði af stað frá ölvunarpósti en var handtekinn við Hamraborg Var komin á slæman stað og fór ekki úr húsi án fylgdar Þriggja stiga skjálfti í Öskju Getur ríkislögreglustjóri setið áfram? Píratar kjósa formann í lok mánaðar Reyndi að flýja lögreglu en endaði uppi á kanti Engin ástæða til að breyta neinu Fölsuð megrunarlyf líklega á leið til landsins Óljóst hvað olli því að rútan hafnaði utan vegar Geta haft opið um helgar en algjör óvissa um húsnæðismálin Brosið fer ekki af Hrunamönnum Eldur bak við innstungu reyndist minni háttar Hætta á fölsuðum megrunarlyfjum og leitað í ræturnar Útkall á mesta forgangi vegna kajakræðara í vanda „Mikið svakalega hlakka ég til að hreinsa til í ráðhúsinu“ Í beinni: Skyndifundur Sjálfstæðismanna á Grand Hotel Alltaf hægt að gera betur á meðferðarheimilunum Menningarverðlaun Árborgar til hjóna á Eyrarbakka Seatrips gert að greiða hundrað milljónir vegna tjóns á flutningaskipi Óskiljanleg lánaviðmið og Grammy-tilnefning stórstjörnunnar Eldur í þúsund fermetra fjósi með skepnum inni Happdrætti Háskólans sýknað af tugmilljóna kröfu Catalinu Veittist fyrst að dyravörðum og svo að lögreglumönnum Fluttur á slysadeild eftir hópárás Grunaður um að aka undir áhrifum með börnin aftur í Sjá meira