Arnar­flug lifað lengst í sam­keppni við Icelandair

Sagan var rifjuð upp í fréttum Sýnar en Icelandair fagnaði því í sumar að áttatíu ár voru liðin frá fyrsta millilandaflugi Íslendinga. Fyrsta ferðin var á Catalina-flugbát Flugfélags Íslands til Skotlands. 

Millilandaflugið hófst þó vart af alvöru fyrr en Loftleiðir og Flugfélag Íslands tóku fjögurra hreyfla Skymaster-flugvélar, eða fjarkana, í þjónustu sína. Frá árinu 1948 háðu flugfélögin harða samkeppni um hylli flugfarþega sem stóð yfir í aldarfjórðung allt til ársins 1973 þegar stjórnvöld í raun knúðu þau til sameiningar. Ástæðan var sú að ríkisstjórnin óttaðist að samkeppnin myndi keyra bæði félögin í þrot en flugrekstur var þá orðinn þýðingarmikill þáttur í þjóðarbúskap landsmanna.

Hið sameinaða félag Flugleiðir sat þó ekki eitt að markaðnum því Guðni Þórðarson, eigandi ferðaskrifstofunnar Sunnu, sem stofnað hafði Air Viking árið 1970, birtist sem stormsveipur með kaupum á tveimur Boeing 720 þotum árið 1974. Þótt Air Viking sinnti ekki áætlunarflugi tókst félaginu engu að síður með ódýru leiguflugi að ná til sín umtalsverðum farþegaflutningum, bæði til sólarlanda og einstakra borga.

Þegar Air Viking fór í þrot árið 1976 var Arnarflug stofnað og tók yfir reksturinn. Arnarflug lét sér ekki nægja leiguflug heldur hóf einnig áætlunarflug til evrópskra borga sem og innanlandsflug. Arnarflug fór í þrot árið 1990 eftir fjórtán ára starfstíma.

Iceland Express kom inn á flugmarkaðinn árið 2003 og var helsti keppinautur Icelandair um níu ára skeið. Félagið var þó ekki sjálft með flugrekstrarleyfi og reksturinn rann á endanum inn í Wow Air árið 2012. Árið eftir var Iceland Express tekið til gjaldþrotaskipta.

Skúli Mogensen hafði kynnt stofnun stofnun Wow Air haustið 2011 og náði hann á sjö árum að gera Wow að næst stærsta áætlunarflugfélagi Íslendinga með tuttugu þotur í rekstri. Allt voru þetta Airbus-þotur, þar á meðal breiðþotur. 

Með Wow fjölgaði mjög íslenskum starfsmönnum í fluginu en þegar mest var störfuðu um ellefuhundruð manns hjá félaginu. Wow fór í þrot í marsmánuði 2019 en það er enn í dag langstærsta íslenska félagið sem keppt hefur við Icelandair í millilandafluginu.

Flugfélagið Play byggðist upp af rótum Wow Air og þaðan komu margir af lykilmönnum þess. Vegna covid-heimsfaraldursins dróst þó að Play kæmist á laggirnar og var fyrsta flug þess vorið 2021, tveimur árum eftir fall Wow. Play virtist fara vel af stað, byggði upp flota Airbus-véla, og aðeins tveimur árum eftir fyrsta flugið tók það við sinni tíundu þotu beint úr verksmiðju Airbus.

Um líkt leyti og Play var að byggjast upp fóru Norðlendingar af stað með stofnun Niceair, sem þó var líkt og Iceland Express ekki með eigið flugrekstrarleyfi. Fyrsta flug Niceair var í júní 2002 en rekstri þess lauk aðeins tíu mánuðum síðar.

Núna þegar örlög Play eru ráðin og saga allra hinna félaganna er rifjuð upp spyrja eflaust margir: Er fullreynt að hægt sé að reka tvö íslensk flugfélög í farþegaflugi til og frá landinu eða munu fleiri reyna síðar?