Efnt til mótmæla í Úkraínu vegna umdeildrar lagabreytingar Hólmfríður Gísladóttir skrifar 23. júlí 2025 07:45 Um er að ræða fyrstu alvöru mótmælin gegn stjórnvöldum sem brjótast út í Úkraínu frá því að Rússar gerðu innrás í landið. Getty/LightRocket/SOPA Images/Patryk Jaracz Efnt var til mótmæla í Úkraínu í gær eftir að Vólódimír Selenskí Úkraínuforseti lagði blessun sína yfir frumvarp sem samþykkt var á þinginu, sem þykir grafa undan sjálfstæði þeirra stofnana sem hafa rannsaka spillingu í landinu. Tvær stofnanir sinna eftirliti vegna spillingar, rannsóknarstofnunin Nabu og sérstakur saksóknari. Samkvæmt nýja frumvarpinu verða þær þó ekki lengur sjálfstæðar í störfum sínum heldur í raun settar undir ríkissaksóknaraembættið. Gagnrýnendur segja þetta fyrirkomulag munu gera stjórnvöldum auðveldara fyrir með að hafa áhrif á það hvaða mál eru rannsökuð. Um sé að ræða pólitísk afskipti af sjálfstæðum stofnunum og skref aftur á bak í baráttunni gegn spillingu, sem hefur verið viðvarandi vandamál í Úkraínu. Selenskí var hvattur til að beita neitunarvaldi sínu en undirritaði frumvarpið í gær. Í daglegu ávarpi sínu sagðist forsetinn hafa rætt við forstjóra Nabu og aðra háttsetta saksóknara. Stofnanirnar myndu áfram sinna hlutverki sínu en „án áhrifa frá Rússum. Það verður að hreinsa út,“ sagði forsetinn. Efnt var til mótmæla í Kænugarði, Dnipro, Lviv og Odessa, en mótmælendur hafa meðal annars áhyggjur af því að þessi breytta tilhögun muni gera Úkraínumönnum erfiðara fyrir að ganga í Evrópusambandið. „Við viljum ekki vera eins og Rússland,“ hefur Guardian eftir einum mótmælenda. „Selenskí er ennþá forsetinn okkar en þegar hann breytir rangt munum við benda á það.“ Mótmælendur virtust hafa áhyggjur af því að breytingin þýddi að stjórnvöld hefðu villst af leið og að einræði gæti verið í uppsiglingu. Úkraína Mest lesið Dullarfull brotlending nærri Area 51 Erlent Engan óraði fyrir framhaldinu Erlent „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Innlent Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Innlent Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Erlent Tóku farsíma af unglingum í Hafnarfirði og millifærðu af reikningum Innlent Lögregla lýsir eftir Aylin Innlent Stofna hreyfingu til undirbúnings íslenskum her Innlent Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Innlent Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Innlent Fleiri fréttir Dullarfull brotlending nærri Area 51 Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Engan óraði fyrir framhaldinu Súdanskur uppreisnarleiðtogi sakfelldur fyrir stríðsglæpi Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Fá Nóbelinn fyrir rannsóknir sínar á sviði skammtafræði Tvö ár liðin frá árásum Hamas á Ísrael Vill vita hvað Úkraínumenn vilja gera við bandarískar stýriflaugar Hæstiréttur hafnar Maxwell Stofna rannsóknarnefnd um Afganistan sem Íslendingar kölluðu eftir Gretu Thunberg og félögum vísað úr landi Gisèle Pelicot aftur í réttarsal Fá Nóbelinn fyrir ónæmisrannsóknir sínar Bein útsending: Hver fær Nóbelsverðlaunin í læknisfræði? Forsætisráðherra Frakklands segir af sér Viðræður um frið á Gasa hefjast í dag Nýskipaðri ríkisstjórn þegar hótað vantrausti Stórtap Air Greenland vegna aflýstra flugferða til Nuuk Tæplega þúsund manns innlyksa á Everest Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Fjögurra manna fjölskylda meðal látinna Sendir þjóðvarðliðið til Chicago Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Þrjátíu særðust í drónaárás á farþegalest Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Þrettán ára grunaður um aðild að skotárás Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Loftárásir í kjölfar ákalls Trumps Sjá meira
Tvær stofnanir sinna eftirliti vegna spillingar, rannsóknarstofnunin Nabu og sérstakur saksóknari. Samkvæmt nýja frumvarpinu verða þær þó ekki lengur sjálfstæðar í störfum sínum heldur í raun settar undir ríkissaksóknaraembættið. Gagnrýnendur segja þetta fyrirkomulag munu gera stjórnvöldum auðveldara fyrir með að hafa áhrif á það hvaða mál eru rannsökuð. Um sé að ræða pólitísk afskipti af sjálfstæðum stofnunum og skref aftur á bak í baráttunni gegn spillingu, sem hefur verið viðvarandi vandamál í Úkraínu. Selenskí var hvattur til að beita neitunarvaldi sínu en undirritaði frumvarpið í gær. Í daglegu ávarpi sínu sagðist forsetinn hafa rætt við forstjóra Nabu og aðra háttsetta saksóknara. Stofnanirnar myndu áfram sinna hlutverki sínu en „án áhrifa frá Rússum. Það verður að hreinsa út,“ sagði forsetinn. Efnt var til mótmæla í Kænugarði, Dnipro, Lviv og Odessa, en mótmælendur hafa meðal annars áhyggjur af því að þessi breytta tilhögun muni gera Úkraínumönnum erfiðara fyrir að ganga í Evrópusambandið. „Við viljum ekki vera eins og Rússland,“ hefur Guardian eftir einum mótmælenda. „Selenskí er ennþá forsetinn okkar en þegar hann breytir rangt munum við benda á það.“ Mótmælendur virtust hafa áhyggjur af því að breytingin þýddi að stjórnvöld hefðu villst af leið og að einræði gæti verið í uppsiglingu.
Úkraína Mest lesið Dullarfull brotlending nærri Area 51 Erlent Engan óraði fyrir framhaldinu Erlent „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Innlent Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Innlent Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Erlent Tóku farsíma af unglingum í Hafnarfirði og millifærðu af reikningum Innlent Lögregla lýsir eftir Aylin Innlent Stofna hreyfingu til undirbúnings íslenskum her Innlent Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Innlent Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Innlent Fleiri fréttir Dullarfull brotlending nærri Area 51 Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Engan óraði fyrir framhaldinu Súdanskur uppreisnarleiðtogi sakfelldur fyrir stríðsglæpi Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Fá Nóbelinn fyrir rannsóknir sínar á sviði skammtafræði Tvö ár liðin frá árásum Hamas á Ísrael Vill vita hvað Úkraínumenn vilja gera við bandarískar stýriflaugar Hæstiréttur hafnar Maxwell Stofna rannsóknarnefnd um Afganistan sem Íslendingar kölluðu eftir Gretu Thunberg og félögum vísað úr landi Gisèle Pelicot aftur í réttarsal Fá Nóbelinn fyrir ónæmisrannsóknir sínar Bein útsending: Hver fær Nóbelsverðlaunin í læknisfræði? Forsætisráðherra Frakklands segir af sér Viðræður um frið á Gasa hefjast í dag Nýskipaðri ríkisstjórn þegar hótað vantrausti Stórtap Air Greenland vegna aflýstra flugferða til Nuuk Tæplega þúsund manns innlyksa á Everest Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Fjögurra manna fjölskylda meðal látinna Sendir þjóðvarðliðið til Chicago Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Þrjátíu særðust í drónaárás á farþegalest Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Þrettán ára grunaður um aðild að skotárás Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Loftárásir í kjölfar ákalls Trumps Sjá meira