Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar 7. júní 2025 13:31 Það eru blikur á lofti. Núverandi ríkisstjórn virðist lítið vilja ræða málefni innflytjenda og hælisleitenda, fyrir utan stöku veitingu ríkisborgararéttar. Á sama tíma keppast andstæðar fylkingar við að reyna að hafa áhrif á stefnu yfirvalda í þessum málaflokki. Mótmælafundir beggja fylkinga síðustu helgi fóru friðsamlega fram þótt komið hafi til orðaskipta milli nokkurra aðila. Það áhugaverða er að fylkingarnar tvær gagnrýna yfirvöld fyrir að vera ýmist of frjálslynd eða íhaldssöm þegar kemur að málefnum innflytjenda og hælisleitenda. Líklega er hvorug afstaðan rétt, því ríkisstjórnin virðist vísvitandi hafa forðast að móta afgerandi stefnu í þessum málaflokki yfirhöfuð. Stefna yfirvalda í innflytjendamálum markast fyrst og fremst af milliríkjasamningum sem eru mun eldri en núverandi ríkisstjórn. Landamæri Íslands standa galopin flestum Evrópubúum vegna Schengen-samstarfsins. Til viðbótar við frjálst flæði evrópsks vinnuafls til og frá landinu hefur fjölda fólks frá öðrum heimshlutum verið veitt alþjóðleg vernd á Íslandi. Í ákveðnum mæli eru fólksflutningar bæði óhjákvæmilegir og jákvæðir. Til dæmis hefði byggð á Íslandi trúlega lognast út af vegna erfðafræðilegs fábreytileika ef ekki hefði verið fyrir sjómenn frá fjarlægum löndum sem skildu eftir sig afkomendur. Samfélagið reiðir sig auk þess á vinnuframlag og þekkingu innflytjenda að ýmsu leyti. Hins vegar er ljóst að það er nauðsynlegt að hafa einhvers konar eftirlit með því hverjir fái hér dvalarleyfi. Brottvísanir sem enginn mótmælti Það heyrir til undantekninga að hælisleitendum sé vísað úr landi. Engu að síður liggur fyrir að lögum samkvæmt er heimilt að vísa fólki burt, jafnt þeim sem koma utan Schengen-svæðisins og innan þess. Sem dæmi um það má nefna brottvísanir liðsmanna Bandidos-samtakanna fyrir nokkrum árum. Ástæðurnar fyrir brottvísununum voru öllum augljósar. Liðsmönnum Bandidos var vísað úr landi því þeir tilheyrðu samtökum sem eru þekkt fyrir að virða landslög að vettugi. Enginn mótmælti þessum brottvísunum. Öllum var sama. En liðsmenn Bandidos eru ekki einu einstaklingarnir sem varhugavert er að bjóða velkomna. Vitanlega starfar fjöldi samtaka á heimsvísu sem á einn eða annan hátt gætu unnið samfélaginu mein. Meðal þeirra eru hin ýmsu íslamistasamtök. Áður en lengra er haldið er vissara að taka fram að íslamismi er ekki það sama og íslam. Íslamismi er pólitísk stefna en íslam er trú. Helsta baráttumál íslamisma er algjör samruni ríkis og trúar (íslam) og að landslög byggi á aldagömlum lagabálkum íslam, svonefndum sharialögum. Íslamismi – andlýðræðisleg pólitísk stefna Upphaf íslamisma má rekja til Rashid Rida (1865-1935) sem var múslimi frá hinu sáluga Tyrkjaveldi. Á 20. öldinni þróuðust hugmyndir hans í pólitíska stefnu sem var í raun andóf gegn vestrænum lýðræðishugmyndum. Í hans huga var helsta vandamál lýðræðisins að almenningur gat kosið hvern sem var á þing til að hafa áhrif á landslög. Þingið gæti þar með sett lög sem væru í ósamræmi við sharialög. Í huga Rashid var þetta óbærileg tilhugsun. Að hans mati ættu einungis þeir sem þekktu lagabálka íslam erindi inn á þing til að setja landslög. Samkvæmt þeim formerkjum ætti aðeins lítill hópur trúaðra fræðimanna rétt á að sitja á þingi. Það segir sig sjálft að þetta er uppskrift að andlýðræðislegu einræðiskerfi. Það er lítil furða að íslamismi er helsta ástæða þess að lýðræði hefur aldrei náð að skjóta rótum í múslimaheiminum. Mikilvægasta atriðið sem hér hefur komið fram er að íslamistar hafna lögum sem eru í ósamræmi við þeirra eigin lagabálka. Með öðrum orðum hafa þeir hafnað samfélagssáttmála vestrænna ríkja, jafnvel áður en þeir setjast þar að. Hafa ber í huga að íslenskum yfirvöldum ber engin skylda að bjóða íslamista velkomna, ekkert frekar en meðlimi Bandidos-samtakanna. Þetta er ekki spurning um mannréttindi. Hvort sem um er að ræða Hamasliða á Gazasvæðinu eða Talíbana í Afganistan hafa þeir tekið sig út fyrir sviga með afstöðu sinni. Draumórar um engin landamæri Meðal þeirra sem stóðu fyrir mótmælum gegn brottvísunum síðustu helgi voru samtök sem kallast No Borders. Meðlimir samtakanna láta sig dreyma um að stöðugt flæði fólks milli heimshluta muni að lokum útrýma átökum sem byggja á menningarlegum mismun. En væntingar þeirra eru óraunhæfar. Sumar gjár er ekki hægt að brúa. Ólíkir hagsmunir menningarheima gera það að verkum að ákveðin höft á flutningi fólks milli heimshluta munu alltaf vera nauðsynleg. Það ber auk þess að hafa í huga að í draumaveröld No Borders væri meðlimum Bandidos og annarra glæpasamtaka heimilt að flakka til og frá Íslandi að vild. Það er ekki þar með sagt að það þurfi að skella öllu í lás. En það er ekki heldur hægt að skilja dyrnar eftir galopnar. Yfirvöld þurfa að finna meðalveg þar sem þeim sem hafna lögum og reglum landsins er haldið í burtu, hvort sem um er að ræða yfirlýsta íslamista eða liðsmenn Bandidos-samtakanna. Höfundur er áhugamaður um samfélagsmál. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Finnur Thorlacius Eiríksson Mest lesið Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir Skoðun Hallgrímur, málið snýst því miður ekki bara um kebab Snorri Másson Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun Skoðun Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson skrifar Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Sjá meira
Það eru blikur á lofti. Núverandi ríkisstjórn virðist lítið vilja ræða málefni innflytjenda og hælisleitenda, fyrir utan stöku veitingu ríkisborgararéttar. Á sama tíma keppast andstæðar fylkingar við að reyna að hafa áhrif á stefnu yfirvalda í þessum málaflokki. Mótmælafundir beggja fylkinga síðustu helgi fóru friðsamlega fram þótt komið hafi til orðaskipta milli nokkurra aðila. Það áhugaverða er að fylkingarnar tvær gagnrýna yfirvöld fyrir að vera ýmist of frjálslynd eða íhaldssöm þegar kemur að málefnum innflytjenda og hælisleitenda. Líklega er hvorug afstaðan rétt, því ríkisstjórnin virðist vísvitandi hafa forðast að móta afgerandi stefnu í þessum málaflokki yfirhöfuð. Stefna yfirvalda í innflytjendamálum markast fyrst og fremst af milliríkjasamningum sem eru mun eldri en núverandi ríkisstjórn. Landamæri Íslands standa galopin flestum Evrópubúum vegna Schengen-samstarfsins. Til viðbótar við frjálst flæði evrópsks vinnuafls til og frá landinu hefur fjölda fólks frá öðrum heimshlutum verið veitt alþjóðleg vernd á Íslandi. Í ákveðnum mæli eru fólksflutningar bæði óhjákvæmilegir og jákvæðir. Til dæmis hefði byggð á Íslandi trúlega lognast út af vegna erfðafræðilegs fábreytileika ef ekki hefði verið fyrir sjómenn frá fjarlægum löndum sem skildu eftir sig afkomendur. Samfélagið reiðir sig auk þess á vinnuframlag og þekkingu innflytjenda að ýmsu leyti. Hins vegar er ljóst að það er nauðsynlegt að hafa einhvers konar eftirlit með því hverjir fái hér dvalarleyfi. Brottvísanir sem enginn mótmælti Það heyrir til undantekninga að hælisleitendum sé vísað úr landi. Engu að síður liggur fyrir að lögum samkvæmt er heimilt að vísa fólki burt, jafnt þeim sem koma utan Schengen-svæðisins og innan þess. Sem dæmi um það má nefna brottvísanir liðsmanna Bandidos-samtakanna fyrir nokkrum árum. Ástæðurnar fyrir brottvísununum voru öllum augljósar. Liðsmönnum Bandidos var vísað úr landi því þeir tilheyrðu samtökum sem eru þekkt fyrir að virða landslög að vettugi. Enginn mótmælti þessum brottvísunum. Öllum var sama. En liðsmenn Bandidos eru ekki einu einstaklingarnir sem varhugavert er að bjóða velkomna. Vitanlega starfar fjöldi samtaka á heimsvísu sem á einn eða annan hátt gætu unnið samfélaginu mein. Meðal þeirra eru hin ýmsu íslamistasamtök. Áður en lengra er haldið er vissara að taka fram að íslamismi er ekki það sama og íslam. Íslamismi er pólitísk stefna en íslam er trú. Helsta baráttumál íslamisma er algjör samruni ríkis og trúar (íslam) og að landslög byggi á aldagömlum lagabálkum íslam, svonefndum sharialögum. Íslamismi – andlýðræðisleg pólitísk stefna Upphaf íslamisma má rekja til Rashid Rida (1865-1935) sem var múslimi frá hinu sáluga Tyrkjaveldi. Á 20. öldinni þróuðust hugmyndir hans í pólitíska stefnu sem var í raun andóf gegn vestrænum lýðræðishugmyndum. Í hans huga var helsta vandamál lýðræðisins að almenningur gat kosið hvern sem var á þing til að hafa áhrif á landslög. Þingið gæti þar með sett lög sem væru í ósamræmi við sharialög. Í huga Rashid var þetta óbærileg tilhugsun. Að hans mati ættu einungis þeir sem þekktu lagabálka íslam erindi inn á þing til að setja landslög. Samkvæmt þeim formerkjum ætti aðeins lítill hópur trúaðra fræðimanna rétt á að sitja á þingi. Það segir sig sjálft að þetta er uppskrift að andlýðræðislegu einræðiskerfi. Það er lítil furða að íslamismi er helsta ástæða þess að lýðræði hefur aldrei náð að skjóta rótum í múslimaheiminum. Mikilvægasta atriðið sem hér hefur komið fram er að íslamistar hafna lögum sem eru í ósamræmi við þeirra eigin lagabálka. Með öðrum orðum hafa þeir hafnað samfélagssáttmála vestrænna ríkja, jafnvel áður en þeir setjast þar að. Hafa ber í huga að íslenskum yfirvöldum ber engin skylda að bjóða íslamista velkomna, ekkert frekar en meðlimi Bandidos-samtakanna. Þetta er ekki spurning um mannréttindi. Hvort sem um er að ræða Hamasliða á Gazasvæðinu eða Talíbana í Afganistan hafa þeir tekið sig út fyrir sviga með afstöðu sinni. Draumórar um engin landamæri Meðal þeirra sem stóðu fyrir mótmælum gegn brottvísunum síðustu helgi voru samtök sem kallast No Borders. Meðlimir samtakanna láta sig dreyma um að stöðugt flæði fólks milli heimshluta muni að lokum útrýma átökum sem byggja á menningarlegum mismun. En væntingar þeirra eru óraunhæfar. Sumar gjár er ekki hægt að brúa. Ólíkir hagsmunir menningarheima gera það að verkum að ákveðin höft á flutningi fólks milli heimshluta munu alltaf vera nauðsynleg. Það ber auk þess að hafa í huga að í draumaveröld No Borders væri meðlimum Bandidos og annarra glæpasamtaka heimilt að flakka til og frá Íslandi að vild. Það er ekki þar með sagt að það þurfi að skella öllu í lás. En það er ekki heldur hægt að skilja dyrnar eftir galopnar. Yfirvöld þurfa að finna meðalveg þar sem þeim sem hafna lögum og reglum landsins er haldið í burtu, hvort sem um er að ræða yfirlýsta íslamista eða liðsmenn Bandidos-samtakanna. Höfundur er áhugamaður um samfélagsmál.
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun
Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun