Eina fjallamennskunámið leggst að óbreyttu af Sólrún Dögg Jósefsdóttir skrifar 30. mars 2025 14:27 Starfsfólk við fjallamennskudeildina segist litlu nær um framtíð námsins. Umsóknarferlið fyrir næsta skólaár eigi að hefjast bráðum og tíminn sé því naumur. Fjallamennskunám FAS Eina fjallaleiðsögunámið á Íslandi mun að óbreyttu leggjast af næsta haust þar sem ekki hefur fundist varanleg fjármögnunarleið. Kennari við skólann segir stöðuna alvarlega, sérhæft fagnám í fjallaleiðsögn sé mikilvægur liður í að koma í veg fyrir slys í fjallaferðamennsku. Erla Guðný Helgadóttir er kennari við fjallamennskunámið í Framhaldsskóla Austur- Skaftafellsskýrslu. Hún segir kennara við deildina vera komna í öngstræti og þeir fái misvísandi svör um framhald námsins. Bjargast með skyndilausnum undanfarin misseri Fjallamennskunámið hefur verið starfrækt í rúman áratug en árið 2020 var námið endurhannað til þess að bjóða upp á sérhæfða fagþjálfun fyrir fjallaleiðsögumenn og til þess að hækka öryggisstaðla í ævintýraferðamennsku. Um fimmtíu manns stunda nám við deildina ár hvert. Erla segir námið kostnaðarsamt af öryggisástæðum. Til þess að uppfylla alþjóðlega öryggisstaðla þurfi fleiri kennara í kennsluna, sem fer að hluta til fram utandyra. Takmörk séu þó fyrir því hvað megi rukka í skólagjöld. View this post on Instagram A post shared by Jakub Szabo (@kuboszabo) „Skólinn er þannig kominn í ákveðna skuld við þróun námsins en námið er samt enn í rekstri og hefur fengið að malla áfram,“ segir Erla í samtali við fréttastofu. Skólinn hafi skorið niður rekstrarkostnað um 30 prósent síðustu tvö árin til þess að koma til móts við kröfur menntamálaráðuneytisins. Síðasta sumar hafi fjallamennskunám FAS fengið þær fréttir að námið yrði ekki fjármagnað en tímabundin lausn fundist til að klára árið. Starfsfólk hafi þurft að beita sér verulega fyrir því að fá að halda náminu áfram eftir áramót en til stóð að hefja það ekki á ný á vorönn 2025. Starfshópur skipaður en fjármagn ekki tryggt Þá vekur hún athygli á því að í kjölfar banaslyssins á Breiðamerkurjökli í fyrra hafi ríkisstjórnin hafið vinnu í nefndum og starfshópum með það að markmiði að bæta og greina þjálfun leiðsögumanna og öryggi í ævintýraferðamennsku á Íslandi. „Það var slys sem sló okkur sem vinnum í þessum geira sérstaklega. Þannig að okkur fannst frábært að stjórnvöld væru að taka þetta föstum tökum. [...]. En í sömu viku fáum við fréttir um að námið verði ekki fjármagnað lengur og það þyrfti að finna því nýjan rekstrargrundvöll,“ segir Erla. Mennta- og barnamálaráðuneytið hafnaði því á sínum tíma að hafa lagt til að námið yrði lagt niður. Ráðuneytið leggi ekki niður nám heldur taki framhaldsskólar sjálfir ákvörðun um sitt námsframboð. Aftur á móti hafi ráðuneytið átt samtal um rekstur FSA og leiðir til að tryggja áframhaldandi námsframboð. „Þau segja að við fáum ekki fjármagn til að reka þetta fram yfir áramót, svo hvað er það annað en að leggja það niður?“ spurði Íris Ragnarsdóttir Pedersen, kennari við skólann þegar málið kom upp í fyrra. „Við vorum svolítið slegin yfir því að fá þær fréttir og í raun litla aðstoð til að halda áfram. Vissulega viljum við ekki skuldsetja lítinn framhaldsskóla úti á landi og við viljum vinna þessu farveg en nú erum við komin á þann stað að við vitum hreinlega ekki hvað við eigum að gera,“ segir Erla. Starfsfólki hafi verið talin trú um að málinu yrði fundinn farvegur og þrátt fyrir hljómgrunn í ráðuneytinu fáist misvísandi svör um hvort fjármagn fáist til rekstursins. Erla segir að þrátt fyrir að námið sé komið í skuld yrði enn meiri peningasóun fólgin í því að leggja það af, eftir alla þá vinnu sem hefur átt sér stað undanfarin ár. View this post on Instagram A post shared by Jakub Szabo (@kuboszabo) Starfsfólk við deildina sé stolt af þeirri þróunarvinnu og frumkvöðlastarfi sem hefur átt sér stað síðustu árin og ánægð með að námið býðst loksins á Íslandi og er aðgengilegt. Það væri mikil synd ef ekkert nám af þessu tagi yrði aðgengilegt hér á landi. Fjallamennska Ferðalög Jöklar á Íslandi Mest lesið Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér Innlent Sérsveit handtók vopnaðan mann Innlent Kveður Glerártorg eftir sautján ár Innlent Tóku á móti tveimur börnum á innan við klukkustund Innlent Umfangsmestu loftárásir frá upphafi stríðs Erlent Elsti hestur landsins er 36 vetra með tennur og hófa í fínu standi Innlent Steinn reistur við með eins konar blöðrum Innlent Rigning í kortunum Veður Níu af tíu börnum tveggja lækna létust í árásum Ísraela Erlent Afsögn Úlfars og afstaða Íslands til ástandsins á Gasa Innlent Fleiri fréttir Úr Kvennaskólanum í píparann Afsögn Úlfars og afstaða Íslands til ástandsins á Gasa Sérsveit handtók vopnaðan mann Tóku á móti tveimur börnum á innan við klukkustund Steinn reistur við með eins konar blöðrum Elsti hestur landsins er 36 vetra með tennur og hófa í fínu standi Vannærð börn svelti eða verði læknanlegum sjúkdómum að bráð „Þú hakkar ekki á tóman maga“ Kveður Glerártorg eftir sautján ár Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér „Hafa ekki lyft litla fingri í máli Oscars“ Dúxinn fjarri góðu gamni Brottvísun Oscars, skortur á kvenhökkurum og hundgamall hestur Vísar ásökunum um smölun aftur til sendanda Skjálftinn reyndist 5,1 og fannst frá Skaganum að Hellu Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Dráttarvéladagur er á Blikastöðum í dag Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Nýr meirihluti komi ekki til greina Umsókn Oscars um landvistarleyfi hafnað og nýr meirihluti útilokaður Þrjár erlendar stúlkur með hæstu einkunn í FÁ Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Ökumenn sektaðir vegna notkunar nagladekkja Fólk í fjarvinnu finni fyrir minni streitu Fólk látið vinna of hratt og fái ekki greitt fyrir alla vinnuna Sást ekki til sólar fyrir mýi Áfengi og íþróttaviðburðir geti átt samleið sé farið að lögum Sjá meira
Erla Guðný Helgadóttir er kennari við fjallamennskunámið í Framhaldsskóla Austur- Skaftafellsskýrslu. Hún segir kennara við deildina vera komna í öngstræti og þeir fái misvísandi svör um framhald námsins. Bjargast með skyndilausnum undanfarin misseri Fjallamennskunámið hefur verið starfrækt í rúman áratug en árið 2020 var námið endurhannað til þess að bjóða upp á sérhæfða fagþjálfun fyrir fjallaleiðsögumenn og til þess að hækka öryggisstaðla í ævintýraferðamennsku. Um fimmtíu manns stunda nám við deildina ár hvert. Erla segir námið kostnaðarsamt af öryggisástæðum. Til þess að uppfylla alþjóðlega öryggisstaðla þurfi fleiri kennara í kennsluna, sem fer að hluta til fram utandyra. Takmörk séu þó fyrir því hvað megi rukka í skólagjöld. View this post on Instagram A post shared by Jakub Szabo (@kuboszabo) „Skólinn er þannig kominn í ákveðna skuld við þróun námsins en námið er samt enn í rekstri og hefur fengið að malla áfram,“ segir Erla í samtali við fréttastofu. Skólinn hafi skorið niður rekstrarkostnað um 30 prósent síðustu tvö árin til þess að koma til móts við kröfur menntamálaráðuneytisins. Síðasta sumar hafi fjallamennskunám FAS fengið þær fréttir að námið yrði ekki fjármagnað en tímabundin lausn fundist til að klára árið. Starfsfólk hafi þurft að beita sér verulega fyrir því að fá að halda náminu áfram eftir áramót en til stóð að hefja það ekki á ný á vorönn 2025. Starfshópur skipaður en fjármagn ekki tryggt Þá vekur hún athygli á því að í kjölfar banaslyssins á Breiðamerkurjökli í fyrra hafi ríkisstjórnin hafið vinnu í nefndum og starfshópum með það að markmiði að bæta og greina þjálfun leiðsögumanna og öryggi í ævintýraferðamennsku á Íslandi. „Það var slys sem sló okkur sem vinnum í þessum geira sérstaklega. Þannig að okkur fannst frábært að stjórnvöld væru að taka þetta föstum tökum. [...]. En í sömu viku fáum við fréttir um að námið verði ekki fjármagnað lengur og það þyrfti að finna því nýjan rekstrargrundvöll,“ segir Erla. Mennta- og barnamálaráðuneytið hafnaði því á sínum tíma að hafa lagt til að námið yrði lagt niður. Ráðuneytið leggi ekki niður nám heldur taki framhaldsskólar sjálfir ákvörðun um sitt námsframboð. Aftur á móti hafi ráðuneytið átt samtal um rekstur FSA og leiðir til að tryggja áframhaldandi námsframboð. „Þau segja að við fáum ekki fjármagn til að reka þetta fram yfir áramót, svo hvað er það annað en að leggja það niður?“ spurði Íris Ragnarsdóttir Pedersen, kennari við skólann þegar málið kom upp í fyrra. „Við vorum svolítið slegin yfir því að fá þær fréttir og í raun litla aðstoð til að halda áfram. Vissulega viljum við ekki skuldsetja lítinn framhaldsskóla úti á landi og við viljum vinna þessu farveg en nú erum við komin á þann stað að við vitum hreinlega ekki hvað við eigum að gera,“ segir Erla. Starfsfólki hafi verið talin trú um að málinu yrði fundinn farvegur og þrátt fyrir hljómgrunn í ráðuneytinu fáist misvísandi svör um hvort fjármagn fáist til rekstursins. Erla segir að þrátt fyrir að námið sé komið í skuld yrði enn meiri peningasóun fólgin í því að leggja það af, eftir alla þá vinnu sem hefur átt sér stað undanfarin ár. View this post on Instagram A post shared by Jakub Szabo (@kuboszabo) Starfsfólk við deildina sé stolt af þeirri þróunarvinnu og frumkvöðlastarfi sem hefur átt sér stað síðustu árin og ánægð með að námið býðst loksins á Íslandi og er aðgengilegt. Það væri mikil synd ef ekkert nám af þessu tagi yrði aðgengilegt hér á landi.
Fjallamennska Ferðalög Jöklar á Íslandi Mest lesið Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér Innlent Sérsveit handtók vopnaðan mann Innlent Kveður Glerártorg eftir sautján ár Innlent Tóku á móti tveimur börnum á innan við klukkustund Innlent Umfangsmestu loftárásir frá upphafi stríðs Erlent Elsti hestur landsins er 36 vetra með tennur og hófa í fínu standi Innlent Steinn reistur við með eins konar blöðrum Innlent Rigning í kortunum Veður Níu af tíu börnum tveggja lækna létust í árásum Ísraela Erlent Afsögn Úlfars og afstaða Íslands til ástandsins á Gasa Innlent Fleiri fréttir Úr Kvennaskólanum í píparann Afsögn Úlfars og afstaða Íslands til ástandsins á Gasa Sérsveit handtók vopnaðan mann Tóku á móti tveimur börnum á innan við klukkustund Steinn reistur við með eins konar blöðrum Elsti hestur landsins er 36 vetra með tennur og hófa í fínu standi Vannærð börn svelti eða verði læknanlegum sjúkdómum að bráð „Þú hakkar ekki á tóman maga“ Kveður Glerártorg eftir sautján ár Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér „Hafa ekki lyft litla fingri í máli Oscars“ Dúxinn fjarri góðu gamni Brottvísun Oscars, skortur á kvenhökkurum og hundgamall hestur Vísar ásökunum um smölun aftur til sendanda Skjálftinn reyndist 5,1 og fannst frá Skaganum að Hellu Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Dráttarvéladagur er á Blikastöðum í dag Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Nýr meirihluti komi ekki til greina Umsókn Oscars um landvistarleyfi hafnað og nýr meirihluti útilokaður Þrjár erlendar stúlkur með hæstu einkunn í FÁ Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Ökumenn sektaðir vegna notkunar nagladekkja Fólk í fjarvinnu finni fyrir minni streitu Fólk látið vinna of hratt og fái ekki greitt fyrir alla vinnuna Sást ekki til sólar fyrir mýi Áfengi og íþróttaviðburðir geti átt samleið sé farið að lögum Sjá meira