Velferð framar verðstöðugleika: Hvers vegna lífskjör ættu að vera aðalatriðið Eggert Sigurbergsson skrifar 14. febrúar 2025 14:03 Í umræðunni um efnahagsmál er oft lögð áhersla á verðstöðugleika sem mikilvægasta markmiðið. Verðstöðugleiki, þ.e. að halda verðbólgu í skefjum, er vissulega mikilvægur fyrir heilbrigðan efnahag. En er hann mikilvægari en velferð þjóðarinnar? Joseph Stiglitz, nóbelsverðlaunahafi í hagfræði, hefur ítrekað bent á að of mikil áhersla á verðstöðugleika geti leitt til þess að horft sé fram hjá öðrum mikilvægari þáttum, eins og atvinnu, hagvexti og félagslegum jöfnuði. Hann hefur bent á að velferð þjóðarinnar, þ.e. að bæta lífskjör og draga úr ójöfnuði, ætti að vera meginmarkmið efnahagsstjórnar. Hvers vegna skiptir velferð meira máli? Lífskjör: Velferð snýst um að bæta lífskjör fólks. Það felur í sér að hafa aðgang að góðri menntun, heilbrigðisþjónustu, húsnæði og öðrum nauðsynjum. Það felur einnig í sér að hafa tækifæri til að vinna og taka þátt í samfélaginu. Félagslegur jöfnuður: Velferð snýst einnig um að draga úr ójöfnuði í samfélaginu. Það felur í sér að tryggja að allir hafi jöfn tækifæri, óháð bakgrunni þeirra. Hagvöxtur: Þegar velferð er í fyrirrúmi getur það einnig stuðlað að hagvexti. Fólk sem hefur góð lífskjör er líklegra til að vera afkastamikið og taka þátt í efnahagslífinu. Hvað með verðstöðugleika? Verðstöðugleiki er vissulega mikilvægur. Há verðbólga getur rýrt kaupmátt fólks og gert það erfiðara fyrir fyrirtæki að skipuleggja starfsemi sína. En það þýðir ekki að verðstöðugleiki ætti að vera eini mælikvarðinn á árangur efnahagsstjórnar. Niðurstaða Það er mikilvægt að muna að efnahagsstjórn á að þjóna fólkinu, ekki öfugt. Velferð þjóðarinnar á að vera aðalatriðið. Verðstöðugleiki er mikilvægur, en hann ætti ekki að vera á kostnað annarra mikilvægra þátta, eins og atvinnu, hagvaxtar og félagslegs jöfnuðar. Við þurfum að horfa á heildarmyndina og setja velferð fólks í fyrsta sæti. Það er ekki bara rétt, heldur er það líka besta leiðin til að tryggja langtíma velgengni og hamingju samfélagsins. Höfundur lærði Viðskipta- og sjávarútvegsfræði við Háskólann á Akureyri. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kjaramál Mest lesið Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir Skoðun Ráðgátan um RÚV Helgi Brynjarsson Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Flækjustig í skjóli einföldunar Kolbrún Georgsdóttir Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson Skoðun Skoðun Skoðun Eflum geðheilsu alla daga Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Skoðanagrein – Alþjóðlegi Gigtardaginn: Achieve Your Dreams Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Drifkraftur bata – Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Lordinn lýgur! Andrés Pétursson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að þykjast með líf barnanna okkar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson skrifar Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Varasjóður eða hefðbundið styrkjakerfi? Birgitta Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Geðheilsa á tímum óvissu og áskorana María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir skrifar Skoðun Villta vestur ólöglegra veðmálaauglýsinga á Íslandi Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson skrifar Skoðun Að gera ráð fyrir frelsi Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að þekkja sín takmörk Heiðar Guðjónsson skrifar Skoðun Gervigreind og dómgreind Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Fjárfesting í réttindum barna bætir fjárhag sveitarfélaga Marín Rós Eyjólfsdóttir skrifar Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Á að takmarka samfélagsmiðlanotkun barna? María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson skrifar Skoðun Hvað er í gangi? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Lausnir í leikskólamálum Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun Hjálpum fólki að eignast börn Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Ráðgátan um RÚV Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Hvetjandi refsing Reykjavíkurborgar Halla Gunnarsdóttir skrifar Sjá meira
Í umræðunni um efnahagsmál er oft lögð áhersla á verðstöðugleika sem mikilvægasta markmiðið. Verðstöðugleiki, þ.e. að halda verðbólgu í skefjum, er vissulega mikilvægur fyrir heilbrigðan efnahag. En er hann mikilvægari en velferð þjóðarinnar? Joseph Stiglitz, nóbelsverðlaunahafi í hagfræði, hefur ítrekað bent á að of mikil áhersla á verðstöðugleika geti leitt til þess að horft sé fram hjá öðrum mikilvægari þáttum, eins og atvinnu, hagvexti og félagslegum jöfnuði. Hann hefur bent á að velferð þjóðarinnar, þ.e. að bæta lífskjör og draga úr ójöfnuði, ætti að vera meginmarkmið efnahagsstjórnar. Hvers vegna skiptir velferð meira máli? Lífskjör: Velferð snýst um að bæta lífskjör fólks. Það felur í sér að hafa aðgang að góðri menntun, heilbrigðisþjónustu, húsnæði og öðrum nauðsynjum. Það felur einnig í sér að hafa tækifæri til að vinna og taka þátt í samfélaginu. Félagslegur jöfnuður: Velferð snýst einnig um að draga úr ójöfnuði í samfélaginu. Það felur í sér að tryggja að allir hafi jöfn tækifæri, óháð bakgrunni þeirra. Hagvöxtur: Þegar velferð er í fyrirrúmi getur það einnig stuðlað að hagvexti. Fólk sem hefur góð lífskjör er líklegra til að vera afkastamikið og taka þátt í efnahagslífinu. Hvað með verðstöðugleika? Verðstöðugleiki er vissulega mikilvægur. Há verðbólga getur rýrt kaupmátt fólks og gert það erfiðara fyrir fyrirtæki að skipuleggja starfsemi sína. En það þýðir ekki að verðstöðugleiki ætti að vera eini mælikvarðinn á árangur efnahagsstjórnar. Niðurstaða Það er mikilvægt að muna að efnahagsstjórn á að þjóna fólkinu, ekki öfugt. Velferð þjóðarinnar á að vera aðalatriðið. Verðstöðugleiki er mikilvægur, en hann ætti ekki að vera á kostnað annarra mikilvægra þátta, eins og atvinnu, hagvaxtar og félagslegs jöfnuðar. Við þurfum að horfa á heildarmyndina og setja velferð fólks í fyrsta sæti. Það er ekki bara rétt, heldur er það líka besta leiðin til að tryggja langtíma velgengni og hamingju samfélagsins. Höfundur lærði Viðskipta- og sjávarútvegsfræði við Háskólann á Akureyri.
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun
Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun
Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar
Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar
Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar
Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar
Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun
Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun