Stjórnmálamenn haldi greinilega að meðalvegur endist í 120 ár Magnús Jochum Pálsson skrifar 14. febrúar 2025 09:11 Sigþór Sigurðsson, framkvæmdastjóri Colas, segir árlega viðhaldsskuld á vegakerfinu vera tugi milljarða. Stjórnmálamenn virðist halda að meðalvegur endist í 120 ár. Vegagerð/Colas Framkvæmdastjóri Colas segir ekki rétt að rekja megi lélegt ásigkomulag vega til fúsks hjá Vegagerðinni og óvandaðra vinnubragða verktaka. Fé vanti til viðhalds og segir hann viðhaldsskuld vegakerfisins hafa numið tugum milljarða árlega undanfarna áratugi. Bágt ástand Vegakerfisins hefur verið mikið í fréttum undanfarna daga. Vegir landsins hafa margir komið ansi illa undan vetri, á miðvikudag þurfti að lýsa yfir hættustigi vegna bikblæðinga í Dölunum og víða annars staðar á Vesturlandi og Vestfjörðum. Samtök iðnaðarins segja uppsafnaða viðhaldsskuld í vegakerfinu á bilinu 265 til 290 milljarðar króna. Eyjólfur Ármannsson samgönguráðherra telur að setja þurfi meiri pening í viðhald en vill líka auka eftirlit með þungaflutningi. Ólafur Guðmundsson, fyrrverandi varaborgarfulltrúi, ræddi vegagerð í Bítinu í vikunni og taldi ástandið mega rekja til fúsks Vegagerðarinnar og óvandaðra vinnubragða verktaka. Sigþór Sigurðsson, framkvæmdastjóri malbikunarstöðvarinnarColas, skrifaði á Vísi í morgun skoðanagreinina „Umferðaröryggissérfræðingur lemur höfðinu við malbikið“ þar sem hann svarar yfirlýsingum Ólafs. Hvers vegna er ástandið svona? Sigþór listar upp nokkrar „staðreyndir fyrir Ólaf og aðra áhugasama um vegagerð“ í greininni. Hann segir að vegir séu hannaðir samkvæmt alþjóðlegum stöðlum (líka á Íslandi) og að efni til vegagerðar sé þaulrannsakað til að það uppfylli allar kröfur. Vegagerðin og aðrir veghaldarar bjóði út verkefni með ýtarlegum kröfulýsingum og óháðir eftirlitsaðilar fylgist með öllum verkefnum. Ný verkefni á vegum Vegagerðarinnar séu með tveggja ára ábyrgðartíma eftir verklok og bæði ári eftir verklok og tveimur árum síðar séu öll verkefni grandskoðuð og gerðar úrbætur á þeim ef þörf er á. „Hvers vegna er þá ástandið á vega og gatnakerfinu með slíkum eindæmum að sums staðar er nánast ófært venjulegum bílum og tjónstilkynningar hrannast upp?“ spyr Sigþór svo í greininni. Ástæðurnar séu nokkrar en ein sú allra stærsta sé: „Það vantar fé til viðhalds! Það vantar viðhaldspeninga!“ skrifar hann. Fé hefur vantað til viðhalds vegum áratugum saman. „Það vantar svo sárlega að vegakerfið okkar er að hrynja.“ Árleg viðhaldsskuld tugir milljarða Sigþór segir það „pólitískt sterkara og skemmtilegra fyrir stjórnmálamenn að leggja nýja vegi, byggja nýja brú og grafa ný göng.“ Að halda mannvirkjunum við sé ekki eins gaman enda taki kjósendur ekki eins vel eftir því. Nema kannski núna, þegar allt sé að hruni komið. „Nýútkomin innviðaskýrsla varpar ljósi á málið. Talið er að nývirði (eða enduruppbyggingarkostnaður) núverandi vegakerfis sé 1200 milljarðar. Hvað þýðir það á mannamáli? Jú það þýðir það að værum við að byrja frá grunni myndi kosta okkur 1200 milljarða að byggja allt vegakerfið okkar með sömu hönnun og það var lagt upp með,“ skrifar Sigþór. Tvennt beri þó að athuga. Í fyrsta lagi yrðu ekki jafnmargir af þessum sömu kílómetrum lagðir með upphaflegri hönnum vegna meiri umferðar og meiri þungaflutninga. Í öðru lagi sé eðlilegt að leggja til ákveðna prósentu árlega í viðhald svo vegirnir haldist við. Í tilfelli vegakerfisins myndi kosta 60 milljarða á ári að leggja um fimm prósent af virði þeirra til viðhalds. Þannig myndu þeir halda stofnvirði sínu á tuttugu árum. Ef það væri 2,5 prósent þá þyrfti að leggja til 30 milljarða árlega. En hann segir það langt í frá að svo mikill peningur fari í viðhald. „Staðreyndin er þessi: Um áratugaskeið hafa verið lagðir til um 10 milljarðar í viðhald á vegakerfinu ári – já, um áratugaskeið!“ skrifar Sigþór. Honum reiknast því til að stjórnmálamenn sem skammti viðhaldsfé á vegalögum telji að meðalvegur á Íslandi hafi 120 ára endingu. Vegagerð Samgöngur Umferðaröryggi Mest lesið Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Innlent Bein útsending: Páfakjör í Páfagarði Erlent „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Innlent Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Innlent Segjast hafa skotið niður indverskar herþotur Erlent Moskítóflugur muni koma til Íslands Innlent Vilja að ríkisstarfsmenn geti starfað til 73 ára aldurs Innlent Auka njósnir og eftirlit á Grænlandi Erlent Borin út úr Bríetartúni: „Það er búið að ræna mig öllu“ Innlent Sex evrópskir utanríkisráðherrar skora á Ísrael Innlent Fleiri fréttir Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Ekkert sem bendi til málþófs um veiðigjöld Þeir sem gangi inn sem páfaefni gangi út sem kardinálar Skorað á Ísraela og átök hafin milli Indlands og Pakistans Ekki hægt að renna sér í Lágafellslaug næstu vikuna Rekstur Reykjanesbæjar fram úr vonum vegna hærri útsvarstekna Veiðigjöldin enn rædd en þó ekki á dagskrá í dag Sex evrópskir utanríkisráðherrar skora á Ísrael Stútur á 106 þar sem hámarkshraði var sextíu Vilja að ríkisstarfsmenn geti starfað til 73 ára aldurs Alþingi hafi mistekist að tryggja þjóðinni eðlilegan hlut Boða sprengingar við Hvammsvirkjun í allt sumar Moskítóflugur muni koma til Íslands Áberandi ráðamenn „keppist við að hnykla vöðva sína, beita hótunum og þvingunum“ Ekki inni í myndinni að fyrirkomulag hvalveiða haldist óbreytt Fékk rætin skilaboð vegna veðmála eftir að hafa klikkað á vítum Borin út úr Bríetartúni: „Það er búið að ræna mig öllu“ Álfurinn í landsliðsbúningi í ár Líflátshótanir í kjölfar veðmála og óttaslegin eftir útburð Þrír fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys við Smáralind Ekki talin yfirvofandi hætta en maðurinn geti orðið hættulegur Núverandi fyrirkomulag „virðist hylma yfir ábyrgð og gagnsæi“ Ítarleg skýrsla á borði ráðherra Sjá meira
Bágt ástand Vegakerfisins hefur verið mikið í fréttum undanfarna daga. Vegir landsins hafa margir komið ansi illa undan vetri, á miðvikudag þurfti að lýsa yfir hættustigi vegna bikblæðinga í Dölunum og víða annars staðar á Vesturlandi og Vestfjörðum. Samtök iðnaðarins segja uppsafnaða viðhaldsskuld í vegakerfinu á bilinu 265 til 290 milljarðar króna. Eyjólfur Ármannsson samgönguráðherra telur að setja þurfi meiri pening í viðhald en vill líka auka eftirlit með þungaflutningi. Ólafur Guðmundsson, fyrrverandi varaborgarfulltrúi, ræddi vegagerð í Bítinu í vikunni og taldi ástandið mega rekja til fúsks Vegagerðarinnar og óvandaðra vinnubragða verktaka. Sigþór Sigurðsson, framkvæmdastjóri malbikunarstöðvarinnarColas, skrifaði á Vísi í morgun skoðanagreinina „Umferðaröryggissérfræðingur lemur höfðinu við malbikið“ þar sem hann svarar yfirlýsingum Ólafs. Hvers vegna er ástandið svona? Sigþór listar upp nokkrar „staðreyndir fyrir Ólaf og aðra áhugasama um vegagerð“ í greininni. Hann segir að vegir séu hannaðir samkvæmt alþjóðlegum stöðlum (líka á Íslandi) og að efni til vegagerðar sé þaulrannsakað til að það uppfylli allar kröfur. Vegagerðin og aðrir veghaldarar bjóði út verkefni með ýtarlegum kröfulýsingum og óháðir eftirlitsaðilar fylgist með öllum verkefnum. Ný verkefni á vegum Vegagerðarinnar séu með tveggja ára ábyrgðartíma eftir verklok og bæði ári eftir verklok og tveimur árum síðar séu öll verkefni grandskoðuð og gerðar úrbætur á þeim ef þörf er á. „Hvers vegna er þá ástandið á vega og gatnakerfinu með slíkum eindæmum að sums staðar er nánast ófært venjulegum bílum og tjónstilkynningar hrannast upp?“ spyr Sigþór svo í greininni. Ástæðurnar séu nokkrar en ein sú allra stærsta sé: „Það vantar fé til viðhalds! Það vantar viðhaldspeninga!“ skrifar hann. Fé hefur vantað til viðhalds vegum áratugum saman. „Það vantar svo sárlega að vegakerfið okkar er að hrynja.“ Árleg viðhaldsskuld tugir milljarða Sigþór segir það „pólitískt sterkara og skemmtilegra fyrir stjórnmálamenn að leggja nýja vegi, byggja nýja brú og grafa ný göng.“ Að halda mannvirkjunum við sé ekki eins gaman enda taki kjósendur ekki eins vel eftir því. Nema kannski núna, þegar allt sé að hruni komið. „Nýútkomin innviðaskýrsla varpar ljósi á málið. Talið er að nývirði (eða enduruppbyggingarkostnaður) núverandi vegakerfis sé 1200 milljarðar. Hvað þýðir það á mannamáli? Jú það þýðir það að værum við að byrja frá grunni myndi kosta okkur 1200 milljarða að byggja allt vegakerfið okkar með sömu hönnun og það var lagt upp með,“ skrifar Sigþór. Tvennt beri þó að athuga. Í fyrsta lagi yrðu ekki jafnmargir af þessum sömu kílómetrum lagðir með upphaflegri hönnum vegna meiri umferðar og meiri þungaflutninga. Í öðru lagi sé eðlilegt að leggja til ákveðna prósentu árlega í viðhald svo vegirnir haldist við. Í tilfelli vegakerfisins myndi kosta 60 milljarða á ári að leggja um fimm prósent af virði þeirra til viðhalds. Þannig myndu þeir halda stofnvirði sínu á tuttugu árum. Ef það væri 2,5 prósent þá þyrfti að leggja til 30 milljarða árlega. En hann segir það langt í frá að svo mikill peningur fari í viðhald. „Staðreyndin er þessi: Um áratugaskeið hafa verið lagðir til um 10 milljarðar í viðhald á vegakerfinu ári – já, um áratugaskeið!“ skrifar Sigþór. Honum reiknast því til að stjórnmálamenn sem skammti viðhaldsfé á vegalögum telji að meðalvegur á Íslandi hafi 120 ára endingu.
Vegagerð Samgöngur Umferðaröryggi Mest lesið Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Innlent Bein útsending: Páfakjör í Páfagarði Erlent „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Innlent Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Innlent Segjast hafa skotið niður indverskar herþotur Erlent Moskítóflugur muni koma til Íslands Innlent Vilja að ríkisstarfsmenn geti starfað til 73 ára aldurs Innlent Auka njósnir og eftirlit á Grænlandi Erlent Borin út úr Bríetartúni: „Það er búið að ræna mig öllu“ Innlent Sex evrópskir utanríkisráðherrar skora á Ísrael Innlent Fleiri fréttir Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Ekkert sem bendi til málþófs um veiðigjöld Þeir sem gangi inn sem páfaefni gangi út sem kardinálar Skorað á Ísraela og átök hafin milli Indlands og Pakistans Ekki hægt að renna sér í Lágafellslaug næstu vikuna Rekstur Reykjanesbæjar fram úr vonum vegna hærri útsvarstekna Veiðigjöldin enn rædd en þó ekki á dagskrá í dag Sex evrópskir utanríkisráðherrar skora á Ísrael Stútur á 106 þar sem hámarkshraði var sextíu Vilja að ríkisstarfsmenn geti starfað til 73 ára aldurs Alþingi hafi mistekist að tryggja þjóðinni eðlilegan hlut Boða sprengingar við Hvammsvirkjun í allt sumar Moskítóflugur muni koma til Íslands Áberandi ráðamenn „keppist við að hnykla vöðva sína, beita hótunum og þvingunum“ Ekki inni í myndinni að fyrirkomulag hvalveiða haldist óbreytt Fékk rætin skilaboð vegna veðmála eftir að hafa klikkað á vítum Borin út úr Bríetartúni: „Það er búið að ræna mig öllu“ Álfurinn í landsliðsbúningi í ár Líflátshótanir í kjölfar veðmála og óttaslegin eftir útburð Þrír fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys við Smáralind Ekki talin yfirvofandi hætta en maðurinn geti orðið hættulegur Núverandi fyrirkomulag „virðist hylma yfir ábyrgð og gagnsæi“ Ítarleg skýrsla á borði ráðherra Sjá meira