Ögurstund í Seyðisfirði: Áskorun til nýrrar ríkisstjórnar Árni Finnsson, Benedikta Guðrún Svavarsdóttir, Elvar Örn Friðriksson, Guðrún Óskarsdóttir, Jón Kaldal, Rakel Hinriksdóttir, Snorri Hallgrímsson og Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifa 13. janúar 2025 13:32 Baráttan fyrir vernd Seyðisfjarðar hefur núna staðið í heil fjögur ár. Meirihluti íbúa hefur barist fyrir því að hagsmunir samfélagsins og náttúrunnar séu settir í forgang, en ávallt virðast sérhagsmunir sjókvíaeldis eiga að ráða. Þann 20. janúar næstkomandi lýkur umsagnarferli um útgáfu leyfis til sjókvíaeldis hjá Matvælastofnun; ákvörðun sem mun marka framtíð Seyðisfjarðar um langa framtíð. Við köllum eftir stuðningi almennings um allt land til að stöðva þann yfirgang sem einkennir framgöngu sjókvíaledisfyrirtækja. Þekkt aðferðafræði Samfélagið á Seyðisfirði er lítið og því viðkvæmt fyrir stórum sveiflum eins og þegar Síldarvinnslan hætti starfsemi í mars 2023. Það var í framhaldi af því sem sjókvíaeldið fór á fullt, með loforðum um ný störf til að rjúfa samstöðu heimamanna. Félagið Kaldvík sem sækist eftir leyfinu hefur gengið svo langt að auglýsa eftir fólki og ráðið til starfa þó að leyfið liggi enn ekki fyrir. Þetta er þekkt aðferðafræði þeirra sem seilast eftir verðmætum auðlindum í þjóðareign! Á öllum stigum höfum við upplifað sýndarsamráð, þó að 75% heimamanna hafi lýst sig mótfallin þessu mikla inngripi samkvæmt skoðanakönnun Gallup 2023. Fjöldi formlegra athugasemda, aðsendar greinar og fjölsóttir samstöðufundir mega sín lítils þegar meirihluti sveitarstjórnar Múlaþings, ríkisvaldið og stofnanir þess kjósa að skella við skollaeyrum. Ekki er heldur hlustað á Skipulagsstofnun sem lagði í áliti sínu áherslu á að sátt við nærsamfélagið væri grundvallaratriði. Áfram heldur þetta í umsagnarferli MAST, sem auglýsti leyfisumsókn Kaldvíkur núna rétt fyrir jól, með mánaðarlöngum fresti yfir hátíðirnar, og hefur alfarið hafnað beiðnum um framlengdan frest. Í kosningabaráttunni voru fulltrúar lang flestra flokka mjög skýrir: Afstaða meirihluta íbúa Seyðisfjarðar væri eitthvað sem beri að virða. Skýrast kom þetta fram á fundi Landverndar 23. nóvember þar sem fulltrúar átta af tíu flokkum í pallborði lýstu vilja sínum til að stöðva leyfisveitingar í Seyðisfirði. Það ríkir þannig ennþá von um að þingheimur fylgi þessu eftir. Hér lyfta allir, fyrir utan Sjálfstæðisflokk og Miðflokk, upp grænum fána og svara því játandi að stöðva eigi leyfisveitingar fyrir 10 þúsund tonna sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Lagarammi í molum Svo ótal margt er ógert svo ná megi utan um þessa atvinnugrein sem á örfáum árum hefur vaxið langt umfram þolmörk náttúru og getu eftirlitsaðila til að gæta hagsmuna almennings. Á þessu ástandi hafa sérhagsmunir grætt, á meðan náttúra Íslands bíður ósigur. Fyrir tveimur árum birti Ríkisendurskoðun kolsvarta úttekt á umgjörð sjókvíaeldis. Enn hefur ekki verið brugðist við þeirri úttekt þó öllum sé ljóst hversu brotakennd og veikburða lagaramminn og stjórnsýslan eru. Sem betur fer stendur það til bóta. Stjórnarsáttmáli ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur setur einföld en mikilvæg markmið: „Ríkisstjórnin mun styrkja lagaumgjörð fiskeldis til að sporna gegn neikvæðum áhrifum á lífríki.“ Á meðan svo stórum grundvallarverkefnum er ólokið þá hljótum við að vera sammála um að það sé fráleitt að leyfa sjókvíaeldi á nýjum og óspjölluðum svæðum. Vilji ný ríkisstjórn öðlast traust almennings í umhverfismálum þá hlýtur hún að gæta varúðar og stöðva fyrirhugað sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Barátta meirihluta landsmanna Við vitum hvar hjarta þjóðarinnar slær. Í nóvember 2024 sýndi skoðanakönnun Gallup að 61% landsmanna er neikvæð gagnvart áformum um sjókvíaeldi í Seyðisfirði á meðan 16% eru jákvæð. Það er kominn tími til að sýna þessa samstöðu í verki. Það þurfa sem flest að skora á stjórnvöld að stöðva einfaldlega alla vinnu við leyfi fyrir 10 þúsund tonna sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Gleymum því ekki að þetta mál er miklu stærra en Seyðisfjörður, því hver veit hvað kemur næst upp úr hatti peningaaflanna? Hvaða verðmætu svæði verða næst hrifsuð af fólki undir vafasama starfsemi og gegn vilja lýðræðislegs meirihluta heimamanna og þjóðarinnar? Það eru vissulega blikur á lofti og fordæmið sem slík leyfisveiting myndi setja er afleitt. Það er hugur í okkur Á heimasíðu VÁ er hlekkur á undirskriftalista sem við biðjum landsmenn að skrá sig á og vel þegið að deilt sé til vina og vandamanna. Fyrir þau sem vilja gera meira er einnig þar texti sem nýta má sem athugasemd til MAST við tillögu að rekstrarleyfi Kaldvíkur. Gjarnan má bæta við textann eins og tilfinning og þekking hvers og eins býður. Allar leiðbeiningar fylgja. Nú verður að segja skilið við valdníðslu og fúsk. Ný ríkisstjórn getur tekið upp ný vinnubrögð og virt vilja landsmanna í stórum og mikilvægum ákvörðunum sem varða náttúruna, komandi kynslóðir og framtíðina. Stöndum saman - virðum lýðræði - verndum Seyðisfjörð Árni Finnsson, Náttúruverndarsamtök Íslands Benedikta Guðrún Svavarsdóttir, Vá félag um vernd fjarðar Elvar Örn Friðriksson, North Atlantic Salmon Fund (NASF) Guðrún Óskarsdóttir, Náttúruverndarsamtök Austurlands (NAUST) Jón Kaldal, Íslenski náttúruverndarsjóðurinn (IWF) Rakel Hinriksdóttir, Samtök um náttúruvernd á Norðurlandi (SUNN) Snorri Hallgrímsson, Ungir umhverfissinnar Þorgerður María Þorbjarnardóttir, Landvernd Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Benedikta Guðrún Svavarsdóttir Árni Finnsson Elvar Örn Friðriksson Jón Kaldal Þorgerður María Þorbjarnardóttir Sjókvíaeldi Múlaþing Mest lesið Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Á uppgjör frá TR að koma eldri borgurum á óvart? Björn Snæbjörnsson Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas Skoðun Skoðun Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Tíðaheilbrigði er lykilatriði í jafnrétti kynjanna Berit Mueller skrifar Skoðun Þjóðarmorð – frá orðfræðilegu sjónarmiði Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann skrifar Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Nokkur orð um stöðuna Dögg Þrastardóttir skrifar Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun #blessmeta – þriðja grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvernig tryggir þú stærstu fjárfestingu lífins? Berglind Halla Elíasdóttir skrifar Skoðun Ritunarramminn - verkfæri fyrir kennara! Katrín Ósk Þráinsdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar Skoðun Feluleikur Þorgerðar Katrínar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason skrifar Skoðun Spólum til baka Snævar Ingi Sveinsson skrifar Skoðun Sögulegur dómur Hæstaréttar – staðfestir sjálfstæði Alþingis Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Að vera fatlaður á Íslandi er full vinna Birna Ösp Traustadóttir skrifar Skoðun Sæluríkið Ísland Einar Helgason skrifar Skoðun Áskorun til Alþingis: Tryggið almannahagsmuni - afnemið samkeppnisundanþágu afurðastöðvanna Benedikt S. Benediktsson,Breki Karlsson,Halla Gunnarsdóttir,Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Stormurinn gegn stóðhryssunni Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Kallið þið þetta fjölbreytni? Hermann Borgar Jakobsson skrifar Sjá meira
Baráttan fyrir vernd Seyðisfjarðar hefur núna staðið í heil fjögur ár. Meirihluti íbúa hefur barist fyrir því að hagsmunir samfélagsins og náttúrunnar séu settir í forgang, en ávallt virðast sérhagsmunir sjókvíaeldis eiga að ráða. Þann 20. janúar næstkomandi lýkur umsagnarferli um útgáfu leyfis til sjókvíaeldis hjá Matvælastofnun; ákvörðun sem mun marka framtíð Seyðisfjarðar um langa framtíð. Við köllum eftir stuðningi almennings um allt land til að stöðva þann yfirgang sem einkennir framgöngu sjókvíaledisfyrirtækja. Þekkt aðferðafræði Samfélagið á Seyðisfirði er lítið og því viðkvæmt fyrir stórum sveiflum eins og þegar Síldarvinnslan hætti starfsemi í mars 2023. Það var í framhaldi af því sem sjókvíaeldið fór á fullt, með loforðum um ný störf til að rjúfa samstöðu heimamanna. Félagið Kaldvík sem sækist eftir leyfinu hefur gengið svo langt að auglýsa eftir fólki og ráðið til starfa þó að leyfið liggi enn ekki fyrir. Þetta er þekkt aðferðafræði þeirra sem seilast eftir verðmætum auðlindum í þjóðareign! Á öllum stigum höfum við upplifað sýndarsamráð, þó að 75% heimamanna hafi lýst sig mótfallin þessu mikla inngripi samkvæmt skoðanakönnun Gallup 2023. Fjöldi formlegra athugasemda, aðsendar greinar og fjölsóttir samstöðufundir mega sín lítils þegar meirihluti sveitarstjórnar Múlaþings, ríkisvaldið og stofnanir þess kjósa að skella við skollaeyrum. Ekki er heldur hlustað á Skipulagsstofnun sem lagði í áliti sínu áherslu á að sátt við nærsamfélagið væri grundvallaratriði. Áfram heldur þetta í umsagnarferli MAST, sem auglýsti leyfisumsókn Kaldvíkur núna rétt fyrir jól, með mánaðarlöngum fresti yfir hátíðirnar, og hefur alfarið hafnað beiðnum um framlengdan frest. Í kosningabaráttunni voru fulltrúar lang flestra flokka mjög skýrir: Afstaða meirihluta íbúa Seyðisfjarðar væri eitthvað sem beri að virða. Skýrast kom þetta fram á fundi Landverndar 23. nóvember þar sem fulltrúar átta af tíu flokkum í pallborði lýstu vilja sínum til að stöðva leyfisveitingar í Seyðisfirði. Það ríkir þannig ennþá von um að þingheimur fylgi þessu eftir. Hér lyfta allir, fyrir utan Sjálfstæðisflokk og Miðflokk, upp grænum fána og svara því játandi að stöðva eigi leyfisveitingar fyrir 10 þúsund tonna sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Lagarammi í molum Svo ótal margt er ógert svo ná megi utan um þessa atvinnugrein sem á örfáum árum hefur vaxið langt umfram þolmörk náttúru og getu eftirlitsaðila til að gæta hagsmuna almennings. Á þessu ástandi hafa sérhagsmunir grætt, á meðan náttúra Íslands bíður ósigur. Fyrir tveimur árum birti Ríkisendurskoðun kolsvarta úttekt á umgjörð sjókvíaeldis. Enn hefur ekki verið brugðist við þeirri úttekt þó öllum sé ljóst hversu brotakennd og veikburða lagaramminn og stjórnsýslan eru. Sem betur fer stendur það til bóta. Stjórnarsáttmáli ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur setur einföld en mikilvæg markmið: „Ríkisstjórnin mun styrkja lagaumgjörð fiskeldis til að sporna gegn neikvæðum áhrifum á lífríki.“ Á meðan svo stórum grundvallarverkefnum er ólokið þá hljótum við að vera sammála um að það sé fráleitt að leyfa sjókvíaeldi á nýjum og óspjölluðum svæðum. Vilji ný ríkisstjórn öðlast traust almennings í umhverfismálum þá hlýtur hún að gæta varúðar og stöðva fyrirhugað sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Barátta meirihluta landsmanna Við vitum hvar hjarta þjóðarinnar slær. Í nóvember 2024 sýndi skoðanakönnun Gallup að 61% landsmanna er neikvæð gagnvart áformum um sjókvíaeldi í Seyðisfirði á meðan 16% eru jákvæð. Það er kominn tími til að sýna þessa samstöðu í verki. Það þurfa sem flest að skora á stjórnvöld að stöðva einfaldlega alla vinnu við leyfi fyrir 10 þúsund tonna sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Gleymum því ekki að þetta mál er miklu stærra en Seyðisfjörður, því hver veit hvað kemur næst upp úr hatti peningaaflanna? Hvaða verðmætu svæði verða næst hrifsuð af fólki undir vafasama starfsemi og gegn vilja lýðræðislegs meirihluta heimamanna og þjóðarinnar? Það eru vissulega blikur á lofti og fordæmið sem slík leyfisveiting myndi setja er afleitt. Það er hugur í okkur Á heimasíðu VÁ er hlekkur á undirskriftalista sem við biðjum landsmenn að skrá sig á og vel þegið að deilt sé til vina og vandamanna. Fyrir þau sem vilja gera meira er einnig þar texti sem nýta má sem athugasemd til MAST við tillögu að rekstrarleyfi Kaldvíkur. Gjarnan má bæta við textann eins og tilfinning og þekking hvers og eins býður. Allar leiðbeiningar fylgja. Nú verður að segja skilið við valdníðslu og fúsk. Ný ríkisstjórn getur tekið upp ný vinnubrögð og virt vilja landsmanna í stórum og mikilvægum ákvörðunum sem varða náttúruna, komandi kynslóðir og framtíðina. Stöndum saman - virðum lýðræði - verndum Seyðisfjörð Árni Finnsson, Náttúruverndarsamtök Íslands Benedikta Guðrún Svavarsdóttir, Vá félag um vernd fjarðar Elvar Örn Friðriksson, North Atlantic Salmon Fund (NASF) Guðrún Óskarsdóttir, Náttúruverndarsamtök Austurlands (NAUST) Jón Kaldal, Íslenski náttúruverndarsjóðurinn (IWF) Rakel Hinriksdóttir, Samtök um náttúruvernd á Norðurlandi (SUNN) Snorri Hallgrímsson, Ungir umhverfissinnar Þorgerður María Þorbjarnardóttir, Landvernd
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar
Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar
Skoðun Áskorun til Alþingis: Tryggið almannahagsmuni - afnemið samkeppnisundanþágu afurðastöðvanna Benedikt S. Benediktsson,Breki Karlsson,Halla Gunnarsdóttir,Ólafur Stephensen skrifar
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun