Litlir sigrar, stór áhrif – Hvernig iðjuþjálfar Ljóssins hjálpa krabbameinsgreindum að auka og viðhalda virkni, gleði og styrk Guðný Katrín Einarsdóttir skrifar 24. október 2024 15:31 Það að eiga sér tómstundaiðju og stunda hana er hluti af heilbrigðum lífsstíl. Með tómstundaiðju er átt við allar þær athafnir sem við gerum okkur til ánægju en ekki af því að við verðum. Dæmi um tómstundaiðju er að lesa, spila, iðka íþróttir, handavinnu, hjóla, ganga, veiða, fara í bíó, taka þátt í félagsstarfi, stunda garðyrkja og áfram væri lengi hægt telja. Hvað veitir þér ánægju? Segðu mér aðeins frá áhugamálum þínum – hvað finnst þér gaman að gera? Í fyrsta viðtali við iðjuþjálfa spyrjum við út í áhugamál og þá er stundum fátt um svör. Með fullorðinsárunum koma oftast fleiri og fleiri störf inn í okkar daglega rútinu – vinna, nám, heimilishald, umönnun barna eða annarra ættingja svo eitthvað sé nefnt. Dagarnir eru hlaðnir skyldustörfum og margir hafa lítinn tíma gefið sér fyrir tómstundaiðju eða að velta fyrir sér hvað þeim finnst skemmtileg eða endurnærandi iðja. Við krabbameinsgreiningu og meðferð verður breyting á þessum vanabundnu hlutverkum og flestir fara a.m.k. tímabundið af vinnumarkaði. Í þessum breytingum getur tómstundaiðja verið mikilvægur hluti af daglegri rútínu, veitt gleði og tilgang. Við iðjuna er hægt að gleyma sér, sleppa tökum á erfiðum tilfinningum og einbeita sér að einhverju jákvæðu. Litlir sigrar eins og að læra nýja handverkstækni sem þú hafðir ekki trú á að þú gætir eða koma heim með fallega leirskál efla trú á eigin getu og hafa jákvæð áhrif á sjálfsmyndina. Tómstundaiðja og heilsuefling Tómstundaiðja gegnir lykilhlutverki í að veita einstaklingum viðfangsefni og ánægju á erfiðum tímum. Hún getur hvatt fólk til að stíga upp úr rúminu, klæða sig og fara út úr húsi, að vera í kringum annað fólk og njóta augnabliksins. Þannig fá einstaklingar tækifæri til að gleyma sér, sleppa tökunum á erfiðum tilfinningum og einbeita sér að einhverju jákvæðu, jafnvel á meðan þeir glíma við neikvæð áhrif krabbameins og meðferða þess. Áhugasvið okkar eru mörg og mismunandi og ekkert eitt sem hentar öllum. Í Ljósinu hefur frá upphafi verið margs konar handverk í boði og margir hafa farið út fyrir þægindarammann og uppgötvað sinn innri listamann. Hreyfing og útivera er áhugasvið margra og þeir finna svo sannarlega eitthvað við sitt hæfi í Ljósinu og lestrarhestar geta farið í leshóp. Að fá tækifæri til að gera eitthvað sem veitir gleði og ánægju, getur haft stórkostleg áhrif á líkamlega og andlega heilsu. Tómstundaiðja og áhrif á taugakerfið Í krabbameinsferli getur taugakerfið orðið fyrir miklu álagi. Þar kemur inngrip í formi tómstundaiðju inn sem afar mikilvægur þáttur. Rannsóknir sýna að þátttaka í tómstundum getur haft jákvæð áhrif á taugakerfið með því að skapa gleði, vinna gegn neikvæðum tilfinningum og stuðla að innri ró. Það að komast í svokallað "flæði" – þar sem einstaklingurinn er svo niðursokkinn í iðju sína að hann gleymir stað og stund – hefur verið sýnt fram á að hafi mikilvæg áhrif á heilsu. Í flæðinu upplifir einstaklingurinn aukna einbeitingu og vellíðan sem bæði dregur úr streitu og byggir upp andlega og líkamlega heilsu. Handverk býður upp á ýmis tækifæri til að þjálfa upp færni og bæta líðan. Það getur þjálfað fínhreyfingar og samhæfingu augna og handa. Þjálfað úthald og einbeitingu, þol fyrir umhverfisáreiti og bætt skynúrvinnslu. Það eykur trú á eigin áhrifamátt, gefur tilgang og ýtir undir félagsleg samskipti. Handverkið er þannig mikilvægur þáttur í endurhæfingunni í Ljósinu og ég hvet Ljósbera nýta tækifærið og prófa ýmis konar iðju – hver veit nema þú uppgötvir nýtt og skemmtilegt áhugamál sem getur gefið þér ánægjustundir á komandi árum? Í heildina getur tómstundaiðja stuðlað að bata og vellíðan á margvíslegan hátt fyrir krabbameinsgreinda. Hún veitir gleði, tilgang, félagsleg tengsl og stuðla að enduruppbyggingu á líkamlegri og andlegri heilsu. Sem iðjuþjálfi hef ég séð að slíkar athafnir geta gert kraftaverk, ekki aðeins til að styrkja einstaklingana, heldur einnig til að veita þeim gleði í daglegu lífi. Að finna sér tómstundiðju sem veitir ánægju er því stórt skref í átt að betri líðan og endurheimt lífsgæða. Höfundur er iðjujálfi í Ljósinu endurhæfingarmiðstöð fyrir krabbameinsgreinda en í tilefni dags iðjuþjálfunar þann 27. október vekur miðstöðin athygli á þessari mikilvægu starfsstétt næstu daga. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilbrigðismál Mest lesið Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson Skoðun Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Ef eitthvað væri að marka Bjarna Gunnar Smári Egilsson Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Tilgáta um brjálsemi þjóðarleiðtoga Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Blóðbað í Súdan: Framtíðarannáll? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Á tímamótum: Sameinuðu þjóðirnar í 80 ár Vala Karen Viðarsdóttir,Védís Ólafsdóttir skrifar Skoðun Borgar sig að vanmeta menntun? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Samfylkingin hækkar gjöld á háskólanema Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir skrifar Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Farsæld barna í fyrirrúmi Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir skrifar Skoðun Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Skólar hafa stigið skrefið með góðum árangri Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir skrifar Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson skrifar Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Fleiri átök = verri útkoma í lestri? Birgir Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson skrifar Skoðun Stafrænt netöryggisbelti Hrannar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson skrifar Skoðun Free tuition Colin Fisher skrifar Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir skrifar Skoðun Why protest works Adam Daniel Fishwick skrifar Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson skrifar Skoðun Reynslunni ríkari eftir fjárhagsleg áföll síðustu ára Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson skrifar Sjá meira
Það að eiga sér tómstundaiðju og stunda hana er hluti af heilbrigðum lífsstíl. Með tómstundaiðju er átt við allar þær athafnir sem við gerum okkur til ánægju en ekki af því að við verðum. Dæmi um tómstundaiðju er að lesa, spila, iðka íþróttir, handavinnu, hjóla, ganga, veiða, fara í bíó, taka þátt í félagsstarfi, stunda garðyrkja og áfram væri lengi hægt telja. Hvað veitir þér ánægju? Segðu mér aðeins frá áhugamálum þínum – hvað finnst þér gaman að gera? Í fyrsta viðtali við iðjuþjálfa spyrjum við út í áhugamál og þá er stundum fátt um svör. Með fullorðinsárunum koma oftast fleiri og fleiri störf inn í okkar daglega rútinu – vinna, nám, heimilishald, umönnun barna eða annarra ættingja svo eitthvað sé nefnt. Dagarnir eru hlaðnir skyldustörfum og margir hafa lítinn tíma gefið sér fyrir tómstundaiðju eða að velta fyrir sér hvað þeim finnst skemmtileg eða endurnærandi iðja. Við krabbameinsgreiningu og meðferð verður breyting á þessum vanabundnu hlutverkum og flestir fara a.m.k. tímabundið af vinnumarkaði. Í þessum breytingum getur tómstundaiðja verið mikilvægur hluti af daglegri rútínu, veitt gleði og tilgang. Við iðjuna er hægt að gleyma sér, sleppa tökum á erfiðum tilfinningum og einbeita sér að einhverju jákvæðu. Litlir sigrar eins og að læra nýja handverkstækni sem þú hafðir ekki trú á að þú gætir eða koma heim með fallega leirskál efla trú á eigin getu og hafa jákvæð áhrif á sjálfsmyndina. Tómstundaiðja og heilsuefling Tómstundaiðja gegnir lykilhlutverki í að veita einstaklingum viðfangsefni og ánægju á erfiðum tímum. Hún getur hvatt fólk til að stíga upp úr rúminu, klæða sig og fara út úr húsi, að vera í kringum annað fólk og njóta augnabliksins. Þannig fá einstaklingar tækifæri til að gleyma sér, sleppa tökunum á erfiðum tilfinningum og einbeita sér að einhverju jákvæðu, jafnvel á meðan þeir glíma við neikvæð áhrif krabbameins og meðferða þess. Áhugasvið okkar eru mörg og mismunandi og ekkert eitt sem hentar öllum. Í Ljósinu hefur frá upphafi verið margs konar handverk í boði og margir hafa farið út fyrir þægindarammann og uppgötvað sinn innri listamann. Hreyfing og útivera er áhugasvið margra og þeir finna svo sannarlega eitthvað við sitt hæfi í Ljósinu og lestrarhestar geta farið í leshóp. Að fá tækifæri til að gera eitthvað sem veitir gleði og ánægju, getur haft stórkostleg áhrif á líkamlega og andlega heilsu. Tómstundaiðja og áhrif á taugakerfið Í krabbameinsferli getur taugakerfið orðið fyrir miklu álagi. Þar kemur inngrip í formi tómstundaiðju inn sem afar mikilvægur þáttur. Rannsóknir sýna að þátttaka í tómstundum getur haft jákvæð áhrif á taugakerfið með því að skapa gleði, vinna gegn neikvæðum tilfinningum og stuðla að innri ró. Það að komast í svokallað "flæði" – þar sem einstaklingurinn er svo niðursokkinn í iðju sína að hann gleymir stað og stund – hefur verið sýnt fram á að hafi mikilvæg áhrif á heilsu. Í flæðinu upplifir einstaklingurinn aukna einbeitingu og vellíðan sem bæði dregur úr streitu og byggir upp andlega og líkamlega heilsu. Handverk býður upp á ýmis tækifæri til að þjálfa upp færni og bæta líðan. Það getur þjálfað fínhreyfingar og samhæfingu augna og handa. Þjálfað úthald og einbeitingu, þol fyrir umhverfisáreiti og bætt skynúrvinnslu. Það eykur trú á eigin áhrifamátt, gefur tilgang og ýtir undir félagsleg samskipti. Handverkið er þannig mikilvægur þáttur í endurhæfingunni í Ljósinu og ég hvet Ljósbera nýta tækifærið og prófa ýmis konar iðju – hver veit nema þú uppgötvir nýtt og skemmtilegt áhugamál sem getur gefið þér ánægjustundir á komandi árum? Í heildina getur tómstundaiðja stuðlað að bata og vellíðan á margvíslegan hátt fyrir krabbameinsgreinda. Hún veitir gleði, tilgang, félagsleg tengsl og stuðla að enduruppbyggingu á líkamlegri og andlegri heilsu. Sem iðjuþjálfi hef ég séð að slíkar athafnir geta gert kraftaverk, ekki aðeins til að styrkja einstaklingana, heldur einnig til að veita þeim gleði í daglegu lífi. Að finna sér tómstundiðju sem veitir ánægju er því stórt skref í átt að betri líðan og endurheimt lífsgæða. Höfundur er iðjujálfi í Ljósinu endurhæfingarmiðstöð fyrir krabbameinsgreinda en í tilefni dags iðjuþjálfunar þann 27. október vekur miðstöðin athygli á þessari mikilvægu starfsstétt næstu daga.
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun
Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar
Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun