„Þetta er breyting sem er ekki í takt við lögin“ Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 18. júní 2024 20:00 Meðal annars stendur til að hefja gjaldtöku á bílastæðunum við flugvöllinn á Egilsstöðum. Vísir/Vilhelm Hæstaréttarlögmaður efast um lögmæti gjaldtöku á bílastæðum við innanlandflugvelli. Slíkt feli í sér möguleg brot á jafnræðisreglu og meiriháttar stefnubreytingu sem kalli á aukna pólitíska umræðu. Fátt virðist koma í veg fyrir að gjaldtaka hefjist á bílastæðum við þrjá innanlandsflugvelli á næstu dögum, en nýtt útspil fjármálaráðherra tefur málið. Líkt og fram hefur komið í fréttum ríkir óvissa um hvenær hægt verður að hefja gjaldtöku á bílastæðum við flugvellina í Reykjavík, á Akureyri og á Egilsstöðum. Áformin hafa mætt töluverðri andstöðu meðal íbúa á Norður- og Austurlandi og var henni frestað í vetur, en til stóð síðan að hefja gjaldtöku í þessari viku. Jón Jónsson, hæstaréttarlögmaður hjá lögmannsstofunni Sókn, vann lögfræðiálit um fyrirhugaða gjaldtöku fyrir sveitarfélagið Múlaþing. Hann telur að þegar Isavia kynnti um áformin hafi nauðsynleg skilyrði ekki verið til staðar. Samþykki ráðherra hafi ekki verið fyrir hendi né leyfi samkvæmt umferðarlögum til að ráðast í gjaldtöku. „Þetta hefur vantað og verið þá nokkuð skírt í mínum huga að gjaldtakan samræmdist ekki lögum,“ segir Jón. „Lögin sem gilda um uppbyggingu og rekstur flugvalla þau aðgreina annars vegar uppbyggingu og hins vegar rekstur. Og lögin gera ráð fyrir því að Isavia vinni að rekstri, en maður er að sjá það að þetta eru bara hrein uppbyggingarverkefni. Hingað til hefur ríkið, og á samkvæmt lögum, að standa að uppbyggingu og rekstri flugvallanna. Ríkið fær almennt skattfé í það og hefur hingað til veitt fé af fjárlögum í uppbyggingu þannig að þetta er ákveðin grundvallarbreyting ef það á að fara að taka gjöld beint af notendum flugvallanna, farþegum, til þess að fara í uppbyggingu,“ útskýrir Jón. Jón Jónsson, hæstaréttarlögmaður hjá lögmannsstofunni Sókn, vann lögfræðiálit um málið fyrir Múlaþing.Mynd/aðsend Hann efist enn um lögmæti áformanna, þrátt fyrir að endurnýjaður þjónustusamningur milli Isavia og innviðaráðuneytisins hafi nú einnig verið undirritaður af fjármálaráðherra. Standist ekki jafnræðissjónarmið En Jón gerir fleiri athugasemdir. „Ef að það á að taka upp bílastæðagjöld á þremur innanlandsflugvöllum af tíu eða ellefu sem Isavia sér um þá orkar það tvímælis út frá jafnræðissjónarmiðum,“ segir Jón. Hann kallar eftir aukinni pólitískri umræðu um gjaldtöku. Fjármála- og samgönguáætlanir hafi til þessa gert ráð fyrir að ríkið standi straum af kostnaði við uppbyggingu flugvalla. „Það hefur átt við um flugstöðvarnar, það hefur líka átt við hingað til um lóðirnar. Þannig að þetta er breyting sem er ekki í takt við lögin og er klárlega mjög stór stefnubreyting miðað við samgönguáætlun ef það á að fara að hefja bílastæðagjaldtöku á sumum innanlandsflugvöllum en öðrum ekki,“ segir Jón. Hann telur líklegt að látið verði reyna á lögmæti gjaldtökunnar komi hún til framkvæmda. „Þetta verður mikil röskun á notkun flugvallanna þannig að fólk mun örugglega láta reyna á þetta.“ Þangað til í dag kom vöntun á undirskrift Sigurðar Inga Jóhannssonar fjármálaráðherra í veg fyrir að gjaldtaka gæti hafist. Nú hefur ráðuneyti Sigurðar Inga einnig skrifað undir en ráðherrann hefur beint þeim tilmælum til Isavia ohf. að það beiti sér fyrir því við dótturfyrirtækið Isavia innanlands ehf. að gjaldtakan nái ekki til flugfarþega sem þurfi að sækja heilbrigðisþjónustu og fljúga aftur til baka sama dag. Samkvæmt upplýsingum frá Isavia innanlands tefur þetta útspil ráðherrans enn frekar fyrir gjaldtökunni, enda sé það flókið í framkvæmd að haga gjaldtöku eftir því í hvaða erindagjörðum fólk nýti flugsamgöngur. Málið verði til umfjöllunar hjá stjórn félagsins á morgun og í framhaldinu komi í ljós hvort hægt verði að hefja gjaldtöku í vikunni. Það verði í fyrsta lagi á fimmtudaginn. Akureyrarflugvöllur Reykjavíkurflugvöllur Egilsstaðaflugvöllur Bílastæði Samgöngur Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent „Fólki er frekar misboðið“ Innlent Fleiri fréttir Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Sjá meira
Líkt og fram hefur komið í fréttum ríkir óvissa um hvenær hægt verður að hefja gjaldtöku á bílastæðum við flugvellina í Reykjavík, á Akureyri og á Egilsstöðum. Áformin hafa mætt töluverðri andstöðu meðal íbúa á Norður- og Austurlandi og var henni frestað í vetur, en til stóð síðan að hefja gjaldtöku í þessari viku. Jón Jónsson, hæstaréttarlögmaður hjá lögmannsstofunni Sókn, vann lögfræðiálit um fyrirhugaða gjaldtöku fyrir sveitarfélagið Múlaþing. Hann telur að þegar Isavia kynnti um áformin hafi nauðsynleg skilyrði ekki verið til staðar. Samþykki ráðherra hafi ekki verið fyrir hendi né leyfi samkvæmt umferðarlögum til að ráðast í gjaldtöku. „Þetta hefur vantað og verið þá nokkuð skírt í mínum huga að gjaldtakan samræmdist ekki lögum,“ segir Jón. „Lögin sem gilda um uppbyggingu og rekstur flugvalla þau aðgreina annars vegar uppbyggingu og hins vegar rekstur. Og lögin gera ráð fyrir því að Isavia vinni að rekstri, en maður er að sjá það að þetta eru bara hrein uppbyggingarverkefni. Hingað til hefur ríkið, og á samkvæmt lögum, að standa að uppbyggingu og rekstri flugvallanna. Ríkið fær almennt skattfé í það og hefur hingað til veitt fé af fjárlögum í uppbyggingu þannig að þetta er ákveðin grundvallarbreyting ef það á að fara að taka gjöld beint af notendum flugvallanna, farþegum, til þess að fara í uppbyggingu,“ útskýrir Jón. Jón Jónsson, hæstaréttarlögmaður hjá lögmannsstofunni Sókn, vann lögfræðiálit um málið fyrir Múlaþing.Mynd/aðsend Hann efist enn um lögmæti áformanna, þrátt fyrir að endurnýjaður þjónustusamningur milli Isavia og innviðaráðuneytisins hafi nú einnig verið undirritaður af fjármálaráðherra. Standist ekki jafnræðissjónarmið En Jón gerir fleiri athugasemdir. „Ef að það á að taka upp bílastæðagjöld á þremur innanlandsflugvöllum af tíu eða ellefu sem Isavia sér um þá orkar það tvímælis út frá jafnræðissjónarmiðum,“ segir Jón. Hann kallar eftir aukinni pólitískri umræðu um gjaldtöku. Fjármála- og samgönguáætlanir hafi til þessa gert ráð fyrir að ríkið standi straum af kostnaði við uppbyggingu flugvalla. „Það hefur átt við um flugstöðvarnar, það hefur líka átt við hingað til um lóðirnar. Þannig að þetta er breyting sem er ekki í takt við lögin og er klárlega mjög stór stefnubreyting miðað við samgönguáætlun ef það á að fara að hefja bílastæðagjaldtöku á sumum innanlandsflugvöllum en öðrum ekki,“ segir Jón. Hann telur líklegt að látið verði reyna á lögmæti gjaldtökunnar komi hún til framkvæmda. „Þetta verður mikil röskun á notkun flugvallanna þannig að fólk mun örugglega láta reyna á þetta.“ Þangað til í dag kom vöntun á undirskrift Sigurðar Inga Jóhannssonar fjármálaráðherra í veg fyrir að gjaldtaka gæti hafist. Nú hefur ráðuneyti Sigurðar Inga einnig skrifað undir en ráðherrann hefur beint þeim tilmælum til Isavia ohf. að það beiti sér fyrir því við dótturfyrirtækið Isavia innanlands ehf. að gjaldtakan nái ekki til flugfarþega sem þurfi að sækja heilbrigðisþjónustu og fljúga aftur til baka sama dag. Samkvæmt upplýsingum frá Isavia innanlands tefur þetta útspil ráðherrans enn frekar fyrir gjaldtökunni, enda sé það flókið í framkvæmd að haga gjaldtöku eftir því í hvaða erindagjörðum fólk nýti flugsamgöngur. Málið verði til umfjöllunar hjá stjórn félagsins á morgun og í framhaldinu komi í ljós hvort hægt verði að hefja gjaldtöku í vikunni. Það verði í fyrsta lagi á fimmtudaginn.
Akureyrarflugvöllur Reykjavíkurflugvöllur Egilsstaðaflugvöllur Bílastæði Samgöngur Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent „Fólki er frekar misboðið“ Innlent Fleiri fréttir Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Sjá meira