Taktísk skilyrðing umræðunnar Magnús Davíð Norðdahl skrifar 2. júní 2024 13:00 Í aðdraganda kosninganna og ekki síður nú eftir úrslitin er sumum tamt að búa til og útfæra skilgreiningu á þeim sem kusu með „hjartanu“ og hinna sem gerðu það ekki og kusu það sem þeir hinir sömu kalla „taktískt“. Hugmyndin er þá sú að sumir kjósendur séu á einhvern hátt heiðarlegri, einlægari og betri en aðrir, í raun sannkallaðar tilfinningaverur, sem hlusta á hjartað, andstætt hinum sem eru þá kaldlyndari og reiða sig á skynsemina eina saman. Þessi nálgun er í grunninn ankannaleg og beinlínis röng. Í fyrsta lagi erum við öll manneskjur og fylgjum tilfinningum okkar og skynsemi í öllum okkar athöfnum dags daglega. Að draga fólk í dilka út frá þeim, sem eru betri og þeim sem eru verri í þessu samhengi, byggir á ákaflega einfaldri sýn á manneskjur og lítur framhjá því hversu lík við erum í raun og veru þegar kemur að uppbyggingu sálarlífs, hugsana og tilfinninga. Staðreyndin er sú að forsetakosningarnar 2024 kveiktu ákaflega sterkar tilfinningar í brjóstum flestra kjósenda. Þetta endurspeglast meðal annars í góðri kjörsókn enda eru tilfinningar það sem fyrst og síðast knýr fólk áfram þegar kemur að kosningum. Fólk flykkist á kjörstað bæði til þess að tryggja einhverjum, sem verður bara að fá kosningu því viðkomandi er svo frábær, og eins og þá yfirleitt á sama tíma til þess að koma í veg fyrir með öllum ráðum að einhver annar fái kosningu. Hér kallast á þrá eftir tilteknum frambjóðanda og ótti hvað annan varðar. Báðar þessar tilfinningar búa í hjartanu og geta verið mjög sterkar. Stór hópur fólks bar þá einlægu og heiðarlegu tilfinningu í brjósti að Katrín Jakobsdóttir ætti ekki erindi í embætti forseta Íslands á þessu tímamarki. Að baki þeirri tilfinningu voru alls konar rök og skynsemi. Sumir upplifðu það að hún hefði ekki nægjanlega fjarlægð sem öryggisventill gagnvart ríkisstjórn og þingi, aðrir að hún hefði ekki staðið með gildum vinstri hreyfingarinnar græns framboðs eins og þau voru í upphafi og hefði þannig brugðist öllum vonum og væntingum sem eitt sinn voru gerðar til hennar. Hversu margir fyrrum kjósendur Katrínar ætli að hafi kosið hana í gær? Ekki er ólíklegt að bylting hafi orðið á samsetningu kjósendahóps hennar enda naut Katrín í nýliðnum forsetakosningum stuðnings ráðandi afla, Morgunblaðsins og forystu Sjálfstæðisflokksins. Þetta eitt og sér er til þess gert að kveikja heitan eld undir þeim sem eitt sinn kusu Katrínu og þar get ég sannarlega talið sjálfan mig. Samhliða þessu þá komu fram afskaplega frambærilegir frambjóðendur aðrir. Tel að okkur flestum hafi litist vel á Baldur, Höllu Hrund, Jón Gnarr og Höllu Tómasdóttur. Sú síðastnefnda skaraði að mínum dómi fram úr í kappræðum í aðdraganda kosninganna og kom fólki fyrir sjónir sem einstaklega vel gerð manneskja sem gæti sameinað þjóðina. Kjarni málsins er sá að stærstur hópur kjósenda gat valið einhvern, sem ágætis sátt myndi verða um, á sama tíma og komið var í veg fyrir að frambjóðandi, sem var ákaflega umdeildur, yrði forseti. Allt á grundvelli heitra tilfinninga og skynsemi enda erum við mannfólkið fyrst og síðast hugsandi tilfinningaverur. Hin taktíska skilyrðing umræðunnar, sem eftir atvikum var til þess gerð og sett fram til þess að þjóna tilteknum frambjóðanda frekar en öðrum, náði ekki fram að ganga sem betur fer. Hefðu kjósendur ekki sameinast um að fylkja liði að baki Höllu Tómasdóttur eins og aðstæður voru á kjördag þá hefði Katrín Jakobsdóttir unnið kosningarnar. En fólk fylgdi einmitt hjartanu og skynseminni og eftirlét ekki ráðandi öflum að telja sér trú um að það væri verri tegund af kjósanda sem væri í eðli sínu kaldlyndur og taktískur. Hjarta kjósenda og skynsemi leiddi þannig til góðrar niðurstöðu í kosningunum í gær. Höfundur er borgarfulltrúi og lögmaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Forsetakosningar 2024 Skoðun: Forsetakosningar 2024 Magnús D. Norðdahl Mest lesið Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Sigurður Ingi og óverðtryggingin Hjalti Þórisson Skoðun Bannað að lækna sykursýki II Lukka Pálsdóttir Skoðun Jæja, ræðum þá þetta dásamlega Evrópusamband Haraldur Ólafsson Skoðun Varnarveggur gegn vonbrigðum Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Flokkur fólksins vill efla byggð um land allt! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Hægri menn vega að heilbrigðiskerfinu Stefán Ólafsson Skoðun Kvikmyndagerð á Íslandi: Næstu skref Lilja Dögg Alfreðsdóttir Skoðun Hvað kostar vímuefnavandinn? Lilja Sif Þorsteinsdóttir Skoðun Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Stöndum með ungu fólki og fjölskyldum Ragna Sigurðardóttir,Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þrælakistur samtímans? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Bannað að lækna sykursýki II Lukka Pálsdóttir skrifar Skoðun Hvað kostar vímuefnavandinn? Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Hægri menn vega að heilbrigðiskerfinu Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Jæja, ræðum þá þetta dásamlega Evrópusamband Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Kvikmyndagerð á Íslandi: Næstu skref Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Sigurður Ingi og óverðtryggingin Hjalti Þórisson skrifar Skoðun Varnarveggur gegn vonbrigðum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Flokkur fólksins vill efla byggð um land allt! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Gekk ég yfir sjó og land og ríkisstofnanir líka Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir skrifar Skoðun Skilum skömminni Elín Birna Olsen skrifar Skoðun Reynir Samband sveitarfélaga að spilla gerð kennarasamninga? Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Hefur sálfræðileg meðferð áhrif á líkamlegt heilbrigði? Rúnar Helgi Andrason skrifar Skoðun Vaxtahækkanir og brotið traust - hver ber ábyrgð? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Rödd friðar þarf að hljóma skærar Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Af skynsemi Vegagerðarinnar Magnús Rannver Rafnsson skrifar Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar Skoðun Nýtt fangelsi – fyrir öruggara samfélag Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar Skoðun Ærin verkefni næstu ár Ásbjörg Kristinsdóttir skrifar Skoðun Kominn tími á öðruvísi stjórnmál Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Furðuleg réttlæting á hækkun verðtryggðra vaxta Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Raforka er ekki eina orkan! Dagur Helgason skrifar Skoðun Miskunnsami nýmarxistinn Kári Allansson skrifar Skoðun Skapandi skattur og skapandi fólk Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Kjósum á næsta kjörtímabili Jón Steindór Valdimarsson skrifar Sjá meira
Í aðdraganda kosninganna og ekki síður nú eftir úrslitin er sumum tamt að búa til og útfæra skilgreiningu á þeim sem kusu með „hjartanu“ og hinna sem gerðu það ekki og kusu það sem þeir hinir sömu kalla „taktískt“. Hugmyndin er þá sú að sumir kjósendur séu á einhvern hátt heiðarlegri, einlægari og betri en aðrir, í raun sannkallaðar tilfinningaverur, sem hlusta á hjartað, andstætt hinum sem eru þá kaldlyndari og reiða sig á skynsemina eina saman. Þessi nálgun er í grunninn ankannaleg og beinlínis röng. Í fyrsta lagi erum við öll manneskjur og fylgjum tilfinningum okkar og skynsemi í öllum okkar athöfnum dags daglega. Að draga fólk í dilka út frá þeim, sem eru betri og þeim sem eru verri í þessu samhengi, byggir á ákaflega einfaldri sýn á manneskjur og lítur framhjá því hversu lík við erum í raun og veru þegar kemur að uppbyggingu sálarlífs, hugsana og tilfinninga. Staðreyndin er sú að forsetakosningarnar 2024 kveiktu ákaflega sterkar tilfinningar í brjóstum flestra kjósenda. Þetta endurspeglast meðal annars í góðri kjörsókn enda eru tilfinningar það sem fyrst og síðast knýr fólk áfram þegar kemur að kosningum. Fólk flykkist á kjörstað bæði til þess að tryggja einhverjum, sem verður bara að fá kosningu því viðkomandi er svo frábær, og eins og þá yfirleitt á sama tíma til þess að koma í veg fyrir með öllum ráðum að einhver annar fái kosningu. Hér kallast á þrá eftir tilteknum frambjóðanda og ótti hvað annan varðar. Báðar þessar tilfinningar búa í hjartanu og geta verið mjög sterkar. Stór hópur fólks bar þá einlægu og heiðarlegu tilfinningu í brjósti að Katrín Jakobsdóttir ætti ekki erindi í embætti forseta Íslands á þessu tímamarki. Að baki þeirri tilfinningu voru alls konar rök og skynsemi. Sumir upplifðu það að hún hefði ekki nægjanlega fjarlægð sem öryggisventill gagnvart ríkisstjórn og þingi, aðrir að hún hefði ekki staðið með gildum vinstri hreyfingarinnar græns framboðs eins og þau voru í upphafi og hefði þannig brugðist öllum vonum og væntingum sem eitt sinn voru gerðar til hennar. Hversu margir fyrrum kjósendur Katrínar ætli að hafi kosið hana í gær? Ekki er ólíklegt að bylting hafi orðið á samsetningu kjósendahóps hennar enda naut Katrín í nýliðnum forsetakosningum stuðnings ráðandi afla, Morgunblaðsins og forystu Sjálfstæðisflokksins. Þetta eitt og sér er til þess gert að kveikja heitan eld undir þeim sem eitt sinn kusu Katrínu og þar get ég sannarlega talið sjálfan mig. Samhliða þessu þá komu fram afskaplega frambærilegir frambjóðendur aðrir. Tel að okkur flestum hafi litist vel á Baldur, Höllu Hrund, Jón Gnarr og Höllu Tómasdóttur. Sú síðastnefnda skaraði að mínum dómi fram úr í kappræðum í aðdraganda kosninganna og kom fólki fyrir sjónir sem einstaklega vel gerð manneskja sem gæti sameinað þjóðina. Kjarni málsins er sá að stærstur hópur kjósenda gat valið einhvern, sem ágætis sátt myndi verða um, á sama tíma og komið var í veg fyrir að frambjóðandi, sem var ákaflega umdeildur, yrði forseti. Allt á grundvelli heitra tilfinninga og skynsemi enda erum við mannfólkið fyrst og síðast hugsandi tilfinningaverur. Hin taktíska skilyrðing umræðunnar, sem eftir atvikum var til þess gerð og sett fram til þess að þjóna tilteknum frambjóðanda frekar en öðrum, náði ekki fram að ganga sem betur fer. Hefðu kjósendur ekki sameinast um að fylkja liði að baki Höllu Tómasdóttur eins og aðstæður voru á kjördag þá hefði Katrín Jakobsdóttir unnið kosningarnar. En fólk fylgdi einmitt hjartanu og skynseminni og eftirlét ekki ráðandi öflum að telja sér trú um að það væri verri tegund af kjósanda sem væri í eðli sínu kaldlyndur og taktískur. Hjarta kjósenda og skynsemi leiddi þannig til góðrar niðurstöðu í kosningunum í gær. Höfundur er borgarfulltrúi og lögmaður.
Skoðun Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir skrifar
Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar
Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar