Grunnskóli á krossgötum Álfhildur Leifsdóttir, Hólmfríður Árnadóttir og Þóra Geirlaug Bjartmarsdóttir skrifa 19. apríl 2024 08:00 Á dögunum hélt Sveitarstjórnarráð VG ráðstefnu um menntamál, sem bar heitið Máttur menntunar. Má segja að erindin sem lutu að grunnskólanum hafi verið tvö. Annars vegar erindi Ragnars Þórs Ragnarssonar grunnskólakennara í Norðlingaskóla, Menntun og mannvit á krossgötum: Um áhrif gervigreindar á skóla og samfélag. Hitt erindið sem Brynhildur Sigurðardóttir grunnskólakennari í Stapaskóla var með bar heitið; Skóli án landamæra. Bæði erindin voru afar áhugaverð og vöktu upp margar spurningar um þá vegferð sem grunnskólarninr okkar eru á. Í kjölfarið sátu Björn Guðlaugsson skólastjóri Laugarnesskóla, Hólmfríður Jennýar Árnadóttir menntunarfræðingur, Ragnar Þór Pétursson grunnskólakennari í Norðlingaskóla og Þóra Geirlaug grunnskólakennari við Grunnskóla Borgarfjarðar fyrir svörum í pallborði. Víða var farið um málefni grunnskólans og ótal áhugaverðar vangaveltur og skoðanir litu dagsins ljós líkt og má sjá hér. Í stefnu Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs er mikil áhersla lögð á menntamál. Sem er afar mikilvægur þáttur hvers samfélags enda koma öll börn og unglingar á skólaskyldualdri saman í grunnskólum landsins, óháð félagslegum og menningarlegum aðstæðum eða atgervi og mikilvægt að gæta að félagslegu réttlæti og jöfnuði í hvívetna. Þar segir að mikilvægt sé að fagna fjölbreytileika skólasamfélagsins og vinna markvisst að því að brjóta niður staðalímyndir og kveða niður fordóma. Fjölbreytileiki og síbreytilegt samfélag þurfi að endurspeglast í námsefni, nálgunum og kennsluaðferðum. Með örum samfélagsbreytingum, tækniframförum og alþjóðavæðingu þarf að efla grunnmenntun barna og leggja áherslu á fræðslu sem styrkir sjálfsmynd þeirra og er þeim gott veganesti út í lífið. Þar segir einnig að allir nemendur eiga rétt á að læra móðurmál sitt. Það á líka við um börn sem eiga táknmál að móðurmáli, innflytjendur og börn þeirra sem þurfa bæði að njóta kennslu í móðurmáli sínu og íslensku. Enda var gestum ráðstefnunnar tíðrætt um mikilvægi tjáningar og hve stóru hlutverki tungumálið gegnir í inngildingu. Að okkar áliti er hlutverk menntakerfisins að mennta einstaklinga á fjölbreyttan og faglegan hátt. Horfa til fræða, þess sem vel gengur og síðast en ekki síst þeirra sem eiga að menntast, nemenda sjálfra. Þó sátt ríki um meginþætti menntakerfisins er okkar skoðun sú að nú þurfi að stíga enn stærri skref í átt að sjálfbærni hvers skóla, jöfnuði nemenda, fjölbreyttari kennsluháttum og námsaðlögun. Við þurfum öll sem samfélag að lyfta menntun og þeim stofnunum sem henni sinna upp á hærri stall, meta störfin sem þar eru unnin að verðleikum og gera umhverfi þeirra og aðstöðu enn meira aðlaðandi. Stokka þarf upp hlutverk nemenda og kennara og skipulag skólastarfs, endurskoða aðalnámskrár og menntakerfið allt með aukinni áherslu á nýsköpun, sjálfstæði, fjölbreytileika, sjálfbærni, skipulag og uppbyggingu kennsludagsins, auka val nemenda og leggja aukna áherslu á heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna svo dæmi séu tekin. Í slíkri uppstokkun þarf einnig að skýra ábyrgðarhlutverk allra sem að skólakerfi koma hvort sem um ræðir nemendur, kennara, foreldra og forráðamenn, stjórnvöld og svo mætti áfram telja. Það þarf einnig að bjóða upp á mun fleiri og fjölbreyttari námsleiðir sem henta breiðum hópi nemenda og samfélaginu öllu, og um leið gera öllum námsleiðum jafn hátt undir höfði. Í stefnu VG segir einnig að tryggja þurfi fjármagn til innleiðingar og framkvæmdar laga um farsæld barna sem og endurskoðun aðalnámskráa með tilliti til þess og breyttri samfélagsgerð. Með því bætum við hag barna sem þurfa á sértækri þjónustu að halda og eflum um leið skólastarf fyrir öll. Mæta þarf kröfum um aukna fræðslu í samfélagslegum áskorunum hverju sinni og gæta þess að kennarar og skólastjórnendur fái notið faglegs frelsis til að móta áherslur að þörfum nemenda. Þá er áríðandi að nemendur fái með lýðræðislegum hætti tækifæri til að hafa áhrif á mótun skólastarfsins. Menntamálin eru að okkar mati stærsti málaflokkurinn, sá flóknasti og sá viðkvæmasti. Þar er unnið með fjöregg þjóðarinnar, allt frá börnum í leikskóla til nemenda fullorðinsfræðslunnar, í raun allra sem á einhvern hátt þiggja eða sækja sér menntun óháð skilgreiningum, lærdómssamfélagið okkar allra. Áskoranir eru margar og miklar en engin þeirra óyfirstíganleg ef við gerum þetta saman, nemendur, starfsfólk, forráðamenn og samfélagið allt. Lykilorðið er samvinna því menntakerfið kemur okkur öllum við. Við þurfum að taka samtalið um menntamál, eins og boðið var upp á á ráðstefnunni, án þess að þau séu yfir einhvern hafin eða séu málefni sem aðeins menntafólk má ræða. Við höfum öll eitthvað til menntamála að leggja og þau á að ræða alls staðar. Við eigum ógrynni frábærra kennara og annars starfsfólk skólakerfisins og ef einhver er viljugur til að deila reynslu og þekkingu þá er það þessi hópur fólks, svo mikið vitum við eftir margra ára störf í menntageiranum. Heimsfaraldurinn sýndi okkur að starfsþróun og aðlögunarhæfni er það sem einkennir skólafólk þessa lands en einnig nýsköpun, samvinna og ígrundun. Starfsfólk skólanna býr yfir ógrynni þekkingar og reynslu sem þarf að nýta til að efla og bæta menntakerfið. Skólafólk er einhuga, það tekur stökkið fram á við og prófar ótalmargt, en nú er einmitt tími til endurmats og endurskipulagningar með þarfir nemenda að leiðarljósi, í samfélagi sem tekur sífelldum breytingum. Niðurstöður viðhorfskönnunar KÍ eru skýrar, ábyrgðina á því að skólastarf fylgi auknum kröfum samfélagsins um menntun er ekki einungis hægt að leggja á herðar skólafólks. Stjórnvöld, foreldrar og samfélagið allt þarf að styðja við það endurmat. Tryggja þarf að kennarar geti haft yfirsýn yfir sinn nemendahóp, bæði með náms- og félagslegar þarfir í huga, en jafnframt að stoðþjónusta sé fyrir hendi. Í þeirri grósku sem yrði til við endurskoðun á skólastarfi teljum við að fleiri muni koma til liðs við okkur skólafólk, áhugi á starfinu og virðing muni aukast með tilheyrandi jákvæðum áhrifum á skólabrag, vinnuumhverfi og aðbúnað. Álfhildur Leifsdóttir, grunnskólakennari, formaður Sveitarstjórnarráðs VG og stjórnarkona í Vinstrihreyfingunni - grænu framboði Hólmfríður Árnadóttir, menntunarfræðingur, oddviti VG í Suðurkjördæmi og stjórnarkona í Vinstrihreyfingunni - grænu framboði Þóra Geirlaug Bjartmarsdóttir, grunnskólakennari, stjórnarkona í kjördæmisráði VG í Norðvesturkjördæmi og situr í flokksráði VG Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skóla- og menntamál Grunnskólar Vinstri græn Álfhildur Leifsdóttir Mest lesið Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson Skoðun Skoðun Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ólögleg veðmálastarfsemi á Íslandi Hákon Skúlason skrifar Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson skrifar Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson skrifar Skoðun Allt fyrir Brussel og Nató, hitt reddast einhvern veginn Davíð Bergmann skrifar Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason skrifar Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson skrifar Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Á dögunum hélt Sveitarstjórnarráð VG ráðstefnu um menntamál, sem bar heitið Máttur menntunar. Má segja að erindin sem lutu að grunnskólanum hafi verið tvö. Annars vegar erindi Ragnars Þórs Ragnarssonar grunnskólakennara í Norðlingaskóla, Menntun og mannvit á krossgötum: Um áhrif gervigreindar á skóla og samfélag. Hitt erindið sem Brynhildur Sigurðardóttir grunnskólakennari í Stapaskóla var með bar heitið; Skóli án landamæra. Bæði erindin voru afar áhugaverð og vöktu upp margar spurningar um þá vegferð sem grunnskólarninr okkar eru á. Í kjölfarið sátu Björn Guðlaugsson skólastjóri Laugarnesskóla, Hólmfríður Jennýar Árnadóttir menntunarfræðingur, Ragnar Þór Pétursson grunnskólakennari í Norðlingaskóla og Þóra Geirlaug grunnskólakennari við Grunnskóla Borgarfjarðar fyrir svörum í pallborði. Víða var farið um málefni grunnskólans og ótal áhugaverðar vangaveltur og skoðanir litu dagsins ljós líkt og má sjá hér. Í stefnu Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs er mikil áhersla lögð á menntamál. Sem er afar mikilvægur þáttur hvers samfélags enda koma öll börn og unglingar á skólaskyldualdri saman í grunnskólum landsins, óháð félagslegum og menningarlegum aðstæðum eða atgervi og mikilvægt að gæta að félagslegu réttlæti og jöfnuði í hvívetna. Þar segir að mikilvægt sé að fagna fjölbreytileika skólasamfélagsins og vinna markvisst að því að brjóta niður staðalímyndir og kveða niður fordóma. Fjölbreytileiki og síbreytilegt samfélag þurfi að endurspeglast í námsefni, nálgunum og kennsluaðferðum. Með örum samfélagsbreytingum, tækniframförum og alþjóðavæðingu þarf að efla grunnmenntun barna og leggja áherslu á fræðslu sem styrkir sjálfsmynd þeirra og er þeim gott veganesti út í lífið. Þar segir einnig að allir nemendur eiga rétt á að læra móðurmál sitt. Það á líka við um börn sem eiga táknmál að móðurmáli, innflytjendur og börn þeirra sem þurfa bæði að njóta kennslu í móðurmáli sínu og íslensku. Enda var gestum ráðstefnunnar tíðrætt um mikilvægi tjáningar og hve stóru hlutverki tungumálið gegnir í inngildingu. Að okkar áliti er hlutverk menntakerfisins að mennta einstaklinga á fjölbreyttan og faglegan hátt. Horfa til fræða, þess sem vel gengur og síðast en ekki síst þeirra sem eiga að menntast, nemenda sjálfra. Þó sátt ríki um meginþætti menntakerfisins er okkar skoðun sú að nú þurfi að stíga enn stærri skref í átt að sjálfbærni hvers skóla, jöfnuði nemenda, fjölbreyttari kennsluháttum og námsaðlögun. Við þurfum öll sem samfélag að lyfta menntun og þeim stofnunum sem henni sinna upp á hærri stall, meta störfin sem þar eru unnin að verðleikum og gera umhverfi þeirra og aðstöðu enn meira aðlaðandi. Stokka þarf upp hlutverk nemenda og kennara og skipulag skólastarfs, endurskoða aðalnámskrár og menntakerfið allt með aukinni áherslu á nýsköpun, sjálfstæði, fjölbreytileika, sjálfbærni, skipulag og uppbyggingu kennsludagsins, auka val nemenda og leggja aukna áherslu á heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna svo dæmi séu tekin. Í slíkri uppstokkun þarf einnig að skýra ábyrgðarhlutverk allra sem að skólakerfi koma hvort sem um ræðir nemendur, kennara, foreldra og forráðamenn, stjórnvöld og svo mætti áfram telja. Það þarf einnig að bjóða upp á mun fleiri og fjölbreyttari námsleiðir sem henta breiðum hópi nemenda og samfélaginu öllu, og um leið gera öllum námsleiðum jafn hátt undir höfði. Í stefnu VG segir einnig að tryggja þurfi fjármagn til innleiðingar og framkvæmdar laga um farsæld barna sem og endurskoðun aðalnámskráa með tilliti til þess og breyttri samfélagsgerð. Með því bætum við hag barna sem þurfa á sértækri þjónustu að halda og eflum um leið skólastarf fyrir öll. Mæta þarf kröfum um aukna fræðslu í samfélagslegum áskorunum hverju sinni og gæta þess að kennarar og skólastjórnendur fái notið faglegs frelsis til að móta áherslur að þörfum nemenda. Þá er áríðandi að nemendur fái með lýðræðislegum hætti tækifæri til að hafa áhrif á mótun skólastarfsins. Menntamálin eru að okkar mati stærsti málaflokkurinn, sá flóknasti og sá viðkvæmasti. Þar er unnið með fjöregg þjóðarinnar, allt frá börnum í leikskóla til nemenda fullorðinsfræðslunnar, í raun allra sem á einhvern hátt þiggja eða sækja sér menntun óháð skilgreiningum, lærdómssamfélagið okkar allra. Áskoranir eru margar og miklar en engin þeirra óyfirstíganleg ef við gerum þetta saman, nemendur, starfsfólk, forráðamenn og samfélagið allt. Lykilorðið er samvinna því menntakerfið kemur okkur öllum við. Við þurfum að taka samtalið um menntamál, eins og boðið var upp á á ráðstefnunni, án þess að þau séu yfir einhvern hafin eða séu málefni sem aðeins menntafólk má ræða. Við höfum öll eitthvað til menntamála að leggja og þau á að ræða alls staðar. Við eigum ógrynni frábærra kennara og annars starfsfólk skólakerfisins og ef einhver er viljugur til að deila reynslu og þekkingu þá er það þessi hópur fólks, svo mikið vitum við eftir margra ára störf í menntageiranum. Heimsfaraldurinn sýndi okkur að starfsþróun og aðlögunarhæfni er það sem einkennir skólafólk þessa lands en einnig nýsköpun, samvinna og ígrundun. Starfsfólk skólanna býr yfir ógrynni þekkingar og reynslu sem þarf að nýta til að efla og bæta menntakerfið. Skólafólk er einhuga, það tekur stökkið fram á við og prófar ótalmargt, en nú er einmitt tími til endurmats og endurskipulagningar með þarfir nemenda að leiðarljósi, í samfélagi sem tekur sífelldum breytingum. Niðurstöður viðhorfskönnunar KÍ eru skýrar, ábyrgðina á því að skólastarf fylgi auknum kröfum samfélagsins um menntun er ekki einungis hægt að leggja á herðar skólafólks. Stjórnvöld, foreldrar og samfélagið allt þarf að styðja við það endurmat. Tryggja þarf að kennarar geti haft yfirsýn yfir sinn nemendahóp, bæði með náms- og félagslegar þarfir í huga, en jafnframt að stoðþjónusta sé fyrir hendi. Í þeirri grósku sem yrði til við endurskoðun á skólastarfi teljum við að fleiri muni koma til liðs við okkur skólafólk, áhugi á starfinu og virðing muni aukast með tilheyrandi jákvæðum áhrifum á skólabrag, vinnuumhverfi og aðbúnað. Álfhildur Leifsdóttir, grunnskólakennari, formaður Sveitarstjórnarráðs VG og stjórnarkona í Vinstrihreyfingunni - grænu framboði Hólmfríður Árnadóttir, menntunarfræðingur, oddviti VG í Suðurkjördæmi og stjórnarkona í Vinstrihreyfingunni - grænu framboði Þóra Geirlaug Bjartmarsdóttir, grunnskólakennari, stjórnarkona í kjördæmisráði VG í Norðvesturkjördæmi og situr í flokksráði VG
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun
Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar
Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun