Ofbeldishringekjan Kristín I. Pálsdóttir og Sara Stef. Hildardóttir skrifa 22. október 2023 21:22 Yfirskrift Kvennaverkfalls 2023 er Kallarðu þetta jafnrétti? Vísað er til þess að konur verða enn fyrir kerfisbundnu launamisrétti og að kynbundnu ofbeldi verður að útrýma. Ef konum og kvárum er gert að lifa án fjárhagslegs sjálfstæðis og í ótta um kynbundið ofbeldi, kynslóð fram af kynslóð, eru konur fórnarkostnaður samfélags gerenda- og ofbeldismenningar. Rótin, sem er rekstraraðili Konukots, eina neyðarskýlisins sem rekið er fyrir heimilislausar konur á Íslandi, er aðili að Kvennaverkfalli 2023 og hvetur konur og kvár til að leggja niður störf þriðjudaginn 24. október og mæta á útifund á Arnarhól sama dag kl. 14. Svokallaðar kvennastéttir búa enn við þann veruleika að störf þeirra eru vanmetin þótt atvinnulífið gæti aldrei án þeirra verið og munur á atvinnutekjum kvenna og karla er ennþá 21% konum í óhag. Kynbundið ofbeldi er einnig það mein sem margar kynslóðir kvenna eiga enn sameiginlegt þrátt fyrir áratuga baráttu. Öryggi kvenna í samfélaginu er langt því frá tryggt og að minnsta kosti 40% þeirra hafa orðið fyrir líkamlegu eða kynferðislegu ofbeldi á lífsleiðinni. Niðurstöður rannsókna sýna líka að konur með fötlun (og ekki bara sýnilega fötlun), konur af erlendum uppruna og trans konur eru ennþá líklegri til að verða fyrir ofbeldi en aðrir hópar. Rótin hefur sl. 10 ár barist fyrir úrbótum á laga- og regluverki, þar með talið gæðastöðlum og -eftirliti, ásamt því að menntun þeirra sem starfa með fólki með vímuefnavanda sé í samræmi við nútímakröfur. Slíkar úrbætur eru mikilvægar til að tryggja öryggi og lífslíkur þeirra sem glíma við hvað alvarlegastar afleiðingar kynbundins ofbeldis, þ.e. konur og kvár sem hafa reynslu af alvarlegum vímuefnavanda, heimilisleysi og tengdum vanda. Því miður er einnig verulegur skortur á gagnasöfnun um heimilislaust fólk og fólk með vímuefnavanda á Íslandi og erfitt að nálgast samanburðarhæf og hlutlaus gögn sem eru nauðsynlegur grundvöllur framþróunar. Flókin ofbeldis- og áfallasaga einkennir lífsbaráttu heimilislausra kvenna sem oft endar með glímu við fjölþættan heilsufarsvanda, bæði líkamlegan og andlegar áskoranir, vonleysi og útilokun frá fjölskyldu. Ofbeldi í nánum samböndum er algengasta ástæðan fyrir heimilisleysi kvenna sem flestar eiga það sameiginlegt að uppvöxtur þeirra einkenndist af alvarlegri vanrækslu. Í ofanálag hafa þær þurft að þola sinnuleysi og fordóma samfélagsins gagnvart aðstæðum þeirra og lífskjörum. Margar kvennanna eru fastar í hringekju ofbeldis og úrræða sem ekki eru nægilega sniðin að þörfum þeirra. Í rannsókn Kolbrúnar Kolbeinsdóttur „Eini staðurinn í samfélaginu þar sem ekki er horft niður á þig“: Reynsla kvenna af Konukoti, kom fram að heimilislausar konur sem sótt hafa skjól í Konukot hafa allar orðið fyrir kynferðisofbeldi. Það gerir þær enn berskjaldaðri fyrir annars konar ofbeldi í daglegri lífsbaráttu en auk heimilisleysis glíma þær jafnan við vímuefnavanda. Á undanförnum árum hefur orðið viðhorfsbreyting í samfélaginu gagnvart fólki með vímuefnavanda. Fráhvarf frá eðlishyggjuhugmyndum einkennir umræðu í dag og vitund um að fíknivandi kvenna er beintengdur félagslegum þáttum, þá sérstaklega kynbundnu ofbeldi og erfiðri reynslu í æsku, hefur aukist. Því miður hafa stjórnvöld verið svifasein að tileinka sér nýja þekkingu og móta stefnu í málaflokknum og á nýliðinni ráðstefnu Rótarinnar og RIKK um fíknivanda og mannréttindi út frá kynjasjónarmiðum kom skýrt fram hversu brýnt er að spýta í lófana. Lengi þótti gott að þjónusta við þær konur sem hafa orðið fyrir mestu ofbeldi og vanrækslu samfélagsins væri í samræmi við fordóma þess, framkvæmd af vanefnum og í sjálfboðaliðavinnu kvenna. Reykjavíkurborg er eina sveitarfélagið á landinu sem tekið hefur upp skaðaminnkandi stefnu, sem er grundvöllur nútímalegrar og mannréttinda- og jafnréttismiðaðrar þjónustu. Á Alþingi hefur ekki gengið né rekið í málaflokknum þó að vonarglætu sé að finna í nýskipuðum starfshópi heilbrigðisráðherra um skaðaminnkun. Rótin, sem á fulltrúa í honum, mun leggja sitt af mörkum til þess að þar verði fylgt hvatningu alþjóðlegra stofnana, félagasamtaka og sjálfbærnimarkmiða Sameinuðu þjóðanna um að kynjajafnrétti sé samþætt í stefnuna. Eitt af baráttumálum Rótarinnar er að bæta þjónustu við heimilislausar konur og vekja til vitundar um þá rótgrónu fordóma og þá, oft ómeðvitaða en innbyrtu, refsihyggju sem hefur mótað viðhorf og viðbrögð samfélagsins gagnvart þeim. Rótin hefur frá því að félagið tók við rekstri Konukots þrýst á Reykjavíkurborg að bæta úr húsnæðismálum heimilislausra kvenna og unnið er að endurskipulagningu þjónustunnar. Hins vegar þola húsnæðismál Konukots ekki lengri bið og er ójöfnu saman að jafna aðstöðu þar og í neyðarskýlum fyrir karla. Rótin vill því senda brýningu til Reykjavíkurborgar í tilefni af Kvennaverkfalli um að nýtt eða endurnýjað húsnæði fyrir starfsemina fari af hugmyndastiginu inn í fjárhagsáætlun borgarinnar í haust. Höfundar skrifa fyrir hönd Rótarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kvennaverkfall Jafnréttismál Mest lesið 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Dýrin skilin eftir í náttúruvá Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skapandi leiðir í skóla- og frístundastarfi Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Reykjavík er meðal dreifðustu höfuðborga Evrópu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Verum öll tengd Sólrún Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Samræðulist í heimi gervigreindar Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson skrifar Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Sjá meira
Yfirskrift Kvennaverkfalls 2023 er Kallarðu þetta jafnrétti? Vísað er til þess að konur verða enn fyrir kerfisbundnu launamisrétti og að kynbundnu ofbeldi verður að útrýma. Ef konum og kvárum er gert að lifa án fjárhagslegs sjálfstæðis og í ótta um kynbundið ofbeldi, kynslóð fram af kynslóð, eru konur fórnarkostnaður samfélags gerenda- og ofbeldismenningar. Rótin, sem er rekstraraðili Konukots, eina neyðarskýlisins sem rekið er fyrir heimilislausar konur á Íslandi, er aðili að Kvennaverkfalli 2023 og hvetur konur og kvár til að leggja niður störf þriðjudaginn 24. október og mæta á útifund á Arnarhól sama dag kl. 14. Svokallaðar kvennastéttir búa enn við þann veruleika að störf þeirra eru vanmetin þótt atvinnulífið gæti aldrei án þeirra verið og munur á atvinnutekjum kvenna og karla er ennþá 21% konum í óhag. Kynbundið ofbeldi er einnig það mein sem margar kynslóðir kvenna eiga enn sameiginlegt þrátt fyrir áratuga baráttu. Öryggi kvenna í samfélaginu er langt því frá tryggt og að minnsta kosti 40% þeirra hafa orðið fyrir líkamlegu eða kynferðislegu ofbeldi á lífsleiðinni. Niðurstöður rannsókna sýna líka að konur með fötlun (og ekki bara sýnilega fötlun), konur af erlendum uppruna og trans konur eru ennþá líklegri til að verða fyrir ofbeldi en aðrir hópar. Rótin hefur sl. 10 ár barist fyrir úrbótum á laga- og regluverki, þar með talið gæðastöðlum og -eftirliti, ásamt því að menntun þeirra sem starfa með fólki með vímuefnavanda sé í samræmi við nútímakröfur. Slíkar úrbætur eru mikilvægar til að tryggja öryggi og lífslíkur þeirra sem glíma við hvað alvarlegastar afleiðingar kynbundins ofbeldis, þ.e. konur og kvár sem hafa reynslu af alvarlegum vímuefnavanda, heimilisleysi og tengdum vanda. Því miður er einnig verulegur skortur á gagnasöfnun um heimilislaust fólk og fólk með vímuefnavanda á Íslandi og erfitt að nálgast samanburðarhæf og hlutlaus gögn sem eru nauðsynlegur grundvöllur framþróunar. Flókin ofbeldis- og áfallasaga einkennir lífsbaráttu heimilislausra kvenna sem oft endar með glímu við fjölþættan heilsufarsvanda, bæði líkamlegan og andlegar áskoranir, vonleysi og útilokun frá fjölskyldu. Ofbeldi í nánum samböndum er algengasta ástæðan fyrir heimilisleysi kvenna sem flestar eiga það sameiginlegt að uppvöxtur þeirra einkenndist af alvarlegri vanrækslu. Í ofanálag hafa þær þurft að þola sinnuleysi og fordóma samfélagsins gagnvart aðstæðum þeirra og lífskjörum. Margar kvennanna eru fastar í hringekju ofbeldis og úrræða sem ekki eru nægilega sniðin að þörfum þeirra. Í rannsókn Kolbrúnar Kolbeinsdóttur „Eini staðurinn í samfélaginu þar sem ekki er horft niður á þig“: Reynsla kvenna af Konukoti, kom fram að heimilislausar konur sem sótt hafa skjól í Konukot hafa allar orðið fyrir kynferðisofbeldi. Það gerir þær enn berskjaldaðri fyrir annars konar ofbeldi í daglegri lífsbaráttu en auk heimilisleysis glíma þær jafnan við vímuefnavanda. Á undanförnum árum hefur orðið viðhorfsbreyting í samfélaginu gagnvart fólki með vímuefnavanda. Fráhvarf frá eðlishyggjuhugmyndum einkennir umræðu í dag og vitund um að fíknivandi kvenna er beintengdur félagslegum þáttum, þá sérstaklega kynbundnu ofbeldi og erfiðri reynslu í æsku, hefur aukist. Því miður hafa stjórnvöld verið svifasein að tileinka sér nýja þekkingu og móta stefnu í málaflokknum og á nýliðinni ráðstefnu Rótarinnar og RIKK um fíknivanda og mannréttindi út frá kynjasjónarmiðum kom skýrt fram hversu brýnt er að spýta í lófana. Lengi þótti gott að þjónusta við þær konur sem hafa orðið fyrir mestu ofbeldi og vanrækslu samfélagsins væri í samræmi við fordóma þess, framkvæmd af vanefnum og í sjálfboðaliðavinnu kvenna. Reykjavíkurborg er eina sveitarfélagið á landinu sem tekið hefur upp skaðaminnkandi stefnu, sem er grundvöllur nútímalegrar og mannréttinda- og jafnréttismiðaðrar þjónustu. Á Alþingi hefur ekki gengið né rekið í málaflokknum þó að vonarglætu sé að finna í nýskipuðum starfshópi heilbrigðisráðherra um skaðaminnkun. Rótin, sem á fulltrúa í honum, mun leggja sitt af mörkum til þess að þar verði fylgt hvatningu alþjóðlegra stofnana, félagasamtaka og sjálfbærnimarkmiða Sameinuðu þjóðanna um að kynjajafnrétti sé samþætt í stefnuna. Eitt af baráttumálum Rótarinnar er að bæta þjónustu við heimilislausar konur og vekja til vitundar um þá rótgrónu fordóma og þá, oft ómeðvitaða en innbyrtu, refsihyggju sem hefur mótað viðhorf og viðbrögð samfélagsins gagnvart þeim. Rótin hefur frá því að félagið tók við rekstri Konukots þrýst á Reykjavíkurborg að bæta úr húsnæðismálum heimilislausra kvenna og unnið er að endurskipulagningu þjónustunnar. Hins vegar þola húsnæðismál Konukots ekki lengri bið og er ójöfnu saman að jafna aðstöðu þar og í neyðarskýlum fyrir karla. Rótin vill því senda brýningu til Reykjavíkurborgar í tilefni af Kvennaverkfalli um að nýtt eða endurnýjað húsnæði fyrir starfsemina fari af hugmyndastiginu inn í fjárhagsáætlun borgarinnar í haust. Höfundar skrifa fyrir hönd Rótarinnar.
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun