Okkar ylhýra Hannes Örn Blandon skrifar 24. ágúst 2023 16:00 Ég undirritaður, fyrrum travelissjúprómóter og gæd, hef setið í þungum þönkum um hríð. Sagt er að enska tröllríði íslenskunni þessi misserin. Hafa mætir menn og sérfræðingar látið gamminn geysa og telja að enskan muni ríða íslenskunni að fullu ef ekki verður við spornað. Ég ræddi þetta við nokkra kunningja og okkur kom saman um að þetta væri einfaldlega nútíminn og okkar ylhýra tungumál yrði að fá að þróast og skipast sem nágrannatungumálin. Ekki veit ég hvenær Danir urðu urðu svona þvoglumæltir eða Norðmenn svona mállýskufjölbreyttir, nú eða Svíar svona stuttorðir. En í þvísa tungumáli hafa orð og heiti skroppið saman. Dæmi: Bær í Svíþjóð heitir Båsta, hét áður sennilega Bústaður eða Bátastaður. Bær í Dölum þar heitir Falun en hét áður Faluåen og þar áður Fölaá þ.e. Hvítá. Annar einn bær heitir Fagersta eða Fagristaður. Það má greina þessa þróun í Íslenskunni í talmáli unglinga, sbr. þúst þ.e. þú veist, ettergeðt eða þetta er geðveikt og svo mætti lengi telja. Nú að öðru. Við hjónakornin fórum nýlega til Vestmannaeyja og fengum aldeilis dásamlegt veður og sáum margt athyglivert. Eyjamenn virðast samt lítið fyrir fólk, sem ekki þekkir til, því við fundum ekkert almennilegt kort yfir eyjarnar og virtist okkur ríkja svipað ástand og í Bretlandseyjum forðum þegar breskir snéru merkingum út og suður til þess að Germanir gætu ekki ratað um eyjarnar. Við tjölduðum í Herjólfsdal svona til að anda að okkur þjóðhátíðarloftinu sem við höfum aldrei leyft okkur að njóta áður. Ekki laust við að mig hafi dreymt vín, víf og söng þá nótt. Daginn eftir datt okkur í hug að sækja baðhús eyjamanna heim og taka laugar. Það var heldur ógeðfellt því erlendir túristar voru búnir að hertaka allar laugar og hlupu karlar yfirleitt óbaðaðir (mér skilst á Svönu minni að sama ástand hafi ríkt í kvennaklefa og hvað leyndist í baðfötum er óljóst) ofan í laugar. Ég hef allataf verið sæmilegur syndari og hef sótt margar laugar en sumstaðar bólar hvergi á baðvörðum. Hér bið ég því sundlaugasjeffa að ráða baðverði sem snarast þar sem hvergi eru, í ljósi þess að nú er búið að hækka sundlaugagjöldin. Við dvöldum ekki lengi. Við sigldum í land í renniblíðu eins og Einar Gísla hvítasunnumaður orðaði það einhvern tíma. Svana mín keyrði og ég leit í kringum mig. Skyndilega leið mér eins og ég væri í bíltúr á Englandi því örnefni, hótel og veitingastaðir hétu meira eða minna upp á ensku. Til að mynda eru kottagesar út um allt. Á leiðinni mátti fá street food, Lavapizzu og skoða the caves of Hella, svo dæmi séu tekin. Kæru landsmenn: HVERT STEFNIR.?? Eigum við að lúffa eða Iff jú kent bít ðem djojn ðem? Ég er gamall gæd, eins og áður sagði, og langar að spá í þróun hins ylhýra. Strít fúd, Lavapizza, og keifarnir við Stónslabbið. Ég gædaði túrista um norðurland í den, stoppuðum gjarnan við Godfolið og ókum svo til Moskítóleiksins (hljómar betur en Midgeleik). Þar var áð og fengu menn moskítótrát (trát beygist ágætlega á íslensku) á gæserbrauði. Þá fórum við stundum Góld sörkulinn, skoðuðum Gæsir og Góldfolið. Jafnan var og ekið á Dingvall (er til á Skotlandi og Suðureyjum a.m.k.) örkuðum Commongjána og löbbuðum uppá Lögkliffið. Í námunda má greina að nú er Snorrisjoppan orðin að lambpleisi (pleis beygist ágætlega á íslensku, þ.e. hér er pleis, um pleis, frá pleisi, til pleiss t.d.). Með bestu kveðju úr Sólheimum (Sönnívörldum ) Undirritaður er áhugamaður um þróun tungumála og gammall gæd. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Íslensk tunga Mest lesið 76 dagar Erlingur Sigvaldason Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson Skoðun Í minningu körfuboltahetja Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Ný sókn í menntamálum – tækifæri eða hliðarskref? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson skrifar Skoðun Eru börn innviðir? Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Háskólaþorpið Bifröst og fólkið sem gleymdist Margrét Jónsdóttir Njarðvík skrifar Skoðun Körfubolti á tímum þjóðarmorðs Bjarni Þór Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Draugagangur í Alaska Hannes Pétursson skrifar Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson skrifar Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson skrifar Skoðun 76 dagar Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Í minningu körfuboltahetja Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Sjá meira
Ég undirritaður, fyrrum travelissjúprómóter og gæd, hef setið í þungum þönkum um hríð. Sagt er að enska tröllríði íslenskunni þessi misserin. Hafa mætir menn og sérfræðingar látið gamminn geysa og telja að enskan muni ríða íslenskunni að fullu ef ekki verður við spornað. Ég ræddi þetta við nokkra kunningja og okkur kom saman um að þetta væri einfaldlega nútíminn og okkar ylhýra tungumál yrði að fá að þróast og skipast sem nágrannatungumálin. Ekki veit ég hvenær Danir urðu urðu svona þvoglumæltir eða Norðmenn svona mállýskufjölbreyttir, nú eða Svíar svona stuttorðir. En í þvísa tungumáli hafa orð og heiti skroppið saman. Dæmi: Bær í Svíþjóð heitir Båsta, hét áður sennilega Bústaður eða Bátastaður. Bær í Dölum þar heitir Falun en hét áður Faluåen og þar áður Fölaá þ.e. Hvítá. Annar einn bær heitir Fagersta eða Fagristaður. Það má greina þessa þróun í Íslenskunni í talmáli unglinga, sbr. þúst þ.e. þú veist, ettergeðt eða þetta er geðveikt og svo mætti lengi telja. Nú að öðru. Við hjónakornin fórum nýlega til Vestmannaeyja og fengum aldeilis dásamlegt veður og sáum margt athyglivert. Eyjamenn virðast samt lítið fyrir fólk, sem ekki þekkir til, því við fundum ekkert almennilegt kort yfir eyjarnar og virtist okkur ríkja svipað ástand og í Bretlandseyjum forðum þegar breskir snéru merkingum út og suður til þess að Germanir gætu ekki ratað um eyjarnar. Við tjölduðum í Herjólfsdal svona til að anda að okkur þjóðhátíðarloftinu sem við höfum aldrei leyft okkur að njóta áður. Ekki laust við að mig hafi dreymt vín, víf og söng þá nótt. Daginn eftir datt okkur í hug að sækja baðhús eyjamanna heim og taka laugar. Það var heldur ógeðfellt því erlendir túristar voru búnir að hertaka allar laugar og hlupu karlar yfirleitt óbaðaðir (mér skilst á Svönu minni að sama ástand hafi ríkt í kvennaklefa og hvað leyndist í baðfötum er óljóst) ofan í laugar. Ég hef allataf verið sæmilegur syndari og hef sótt margar laugar en sumstaðar bólar hvergi á baðvörðum. Hér bið ég því sundlaugasjeffa að ráða baðverði sem snarast þar sem hvergi eru, í ljósi þess að nú er búið að hækka sundlaugagjöldin. Við dvöldum ekki lengi. Við sigldum í land í renniblíðu eins og Einar Gísla hvítasunnumaður orðaði það einhvern tíma. Svana mín keyrði og ég leit í kringum mig. Skyndilega leið mér eins og ég væri í bíltúr á Englandi því örnefni, hótel og veitingastaðir hétu meira eða minna upp á ensku. Til að mynda eru kottagesar út um allt. Á leiðinni mátti fá street food, Lavapizzu og skoða the caves of Hella, svo dæmi séu tekin. Kæru landsmenn: HVERT STEFNIR.?? Eigum við að lúffa eða Iff jú kent bít ðem djojn ðem? Ég er gamall gæd, eins og áður sagði, og langar að spá í þróun hins ylhýra. Strít fúd, Lavapizza, og keifarnir við Stónslabbið. Ég gædaði túrista um norðurland í den, stoppuðum gjarnan við Godfolið og ókum svo til Moskítóleiksins (hljómar betur en Midgeleik). Þar var áð og fengu menn moskítótrát (trát beygist ágætlega á íslensku) á gæserbrauði. Þá fórum við stundum Góld sörkulinn, skoðuðum Gæsir og Góldfolið. Jafnan var og ekið á Dingvall (er til á Skotlandi og Suðureyjum a.m.k.) örkuðum Commongjána og löbbuðum uppá Lögkliffið. Í námunda má greina að nú er Snorrisjoppan orðin að lambpleisi (pleis beygist ágætlega á íslensku, þ.e. hér er pleis, um pleis, frá pleisi, til pleiss t.d.). Með bestu kveðju úr Sólheimum (Sönnívörldum ) Undirritaður er áhugamaður um þróun tungumála og gammall gæd.
Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun
Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson skrifar
Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun