Orkustofnun hafi átt að fara í mun nánari athugun Ólafur Björn Sverrisson skrifar 15. júní 2023 19:35 Áætlað var að þetta landssvæði í Þjórsárdalnum færi undir uppistöðulón Hvammsvirkjunar. Stöð 2/Sigurjón Úskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála felldi í dag úr gildi virkjunarleyfi fyrir Hvammsvirkjun. Í ítarlegum úrskurði nefndarinnar kemur meðal annars fram að Orkustofnun hafi, í ljósi umfangs framkvæmdanna, átt að fara í mun nánari athugun á leyfinu með hliðsjón af vatnaáætlun. Nítján mánuði tók Orkustofnun að gefa út virkjunarleyfið. Framkvæmdaleyfi var síðan samþykkt af sveitarstjórn Skeiða og Gnúpverjahreppi í gær en Rangarþing ytra ákvað að fresta kosningu um málið. Niðurfelling virkjunarleyfisins ógildir væntanlega framkvæmdaleyfi þar sem virkjunarleyfi er forsenda framkvæmdaleyfis. Í tilkynningu frá Höllu Hrund Logadóttur, orkumálastjóra segir að stofnun hennar hafi unnið eftir gildandi lögum og stefnumörkum. Úrskurðarnefndin komi fram með ýmsa áherslupunkta sem veiti leiðbeiningar um framfylgd laganna. „Meginniðurstaða nefndarinnar er að þar sem núgildandi vatnaáætlun er ófullkomin hefði stofnunin átt að ganga enn lengra og leita leiðbeininga Umhverfisstofnunar um þau atriði sem út af standa. Þetta eru nýmæli sem stofnunin mun að sjálfsögðu greina og fylgja í samvinnu við aðra aðila stjórnsýslunnar,“ segir Halla Hrund. Landsvirkjun segir í tilkynningu að úrskurður nefndarinnar sé vonbrigði og slæmar fréttir fyrir íslenskt samfélag. Níu kærendur Landsvirkjun krafðist þess að réttaráhrifum hinnar kærðu ákvörðunar yrði frestað en því var hafnað. Landsvirkjun upplýsti að upphaf undirbúningsframkvæmda ætti að vera í júlí á þessu ári og að gert væri ráð fyrir að virkjanaframkvæmdin sjálf hæfist í apríl á næsta ári. Kærendur ákvörðunar Orkustofnunar voru samtals níu. Þeirra á meðal landeigendur, veiðifélag og náttúruverndarsamtök. Héldu þeir fram að umhverfismat á framkvæmd Hvammsvirkjunar væri verulega áfátt. Annmarkar hafi verið á matinu varðandi umfjöllun um áhrif á vatnalíf, lífríki og mótvægisaðgerðir og að brotið hafi verið á þátttökuréttindi almennings. Ýmsum málsástæðum þeirra er hafnað, svo sem að sú framkvæmd sem um ræði sé ekki sú sama og sætt hafi mati á umhverfisáhrifum og að ágalli á þátttökurétti almennings varði ógildingu. Í úrskurðinum segir hins vegar að ágallar hafi verið á málsmeðferð Orkustofnunar hvað varðar lögbundna skyldu hennar til að kynna sér matsskýrslu framkvæmdaaðila og til að leggja úrskurði Skipulagsstofnunar og umhverfisráðuneytis frá árunum 2004 og 2005 til grundvallar og taka afstöðu til tengdra leyfisveitinga. Skortur á rökstuðningi Þá segir að samkvæmt lögum um stjórn vatnamála skuli Orkustofnun tryggja að leyfið sé í samræmi við þá stefnumörkun um vatnsvernd sem fram kemur í vatnaáætlun. „Tilefni var til mun nánari athugunar í ljósi umfangs framkvæmdarinnar og þeirra umhverfisáhrifa sem hún hefur í för með sér svo sem þeim er lýst í matsskýrslu framkvæmdar,“ segir í úrskurðinum. Skortur á gögnum eða stefnumótun geti ekki leyst stjórnvöld með svo afgerandi hætti undan skyldum sínum að lögum. Auk þess hefði verið eðlilegt af Orkustofnun, við undirbúning hins kærða leyfis, að leita formlegra leiðbeininga hjá Umhverfisstofnun, sem fer með stjórnsýslu á sviði vatnsverndar, um málsmeðferðina. Nauðsynlegt sé að taka rökstudda afstöðu á grundvelli vatnaáætlunar við undirbúning leyfisins. „Stoðar því ekki að vísa til síðari leyfisveitingar sem byggir á öðrum lagagrundvelli, svo sem færð hafa verið fram sjónarmið um fyrir úrskurðarnefndinni,“ segir í úrskurðinum. Var því fallist á kröfu um ógildingu virkjunarleyfis Hvammsvirkjunar. Framkvæmdir í uppnám Landsvirkjun hefur boðið út fyrstu undirbúningsáfanga framkvæmda við Hvammsvirkjun. Tilboð átti að opna strax í næstu viku og var stefnt að því að hefja framkvæmdir í næsta mánuði. Þau áform eru núna uppnámi eftir ákvörðun úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála. Hér má sjá beina útsendingu Stöðvar 2 í gærkvöldi með viðtali við oddvita Skeiða- og Gnúpverjahrepps sem taldi deilum um virkjunina lokið: Umhverfismál Rangárþing ytra Skeiða- og Gnúpverjahreppur Orkumál Deilur um Hvammsvirkjun Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Alræmdi túristahópurinn tók líka yfir pítsustað Innlent Elduðu úti, óðu yfir vaktstjórann og fylltu matsalinn Innlent Dæmdur fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás Innlent Vildi drepa soninn svo hann kæmist til himna Innlent Þurftu að búa í næstu götu við morðingja bróður síns Innlent Tálbeitan var með einkabílstjóra og gisti á Edition Innlent Sagði að Þórdís myndi undirrita vegna tengsla Bjarna við Hval Innlent Gefa út gula viðvörun fyrir allt landið vegna norðan áhlaups Veður Fangi lést á Litla-Hrauni Innlent Fleiri fréttir „Þetta mál hélt fyrir mér vöku í tvo mánuði“ Fólk dvelji ekki í herbergjum með glugga í átt að Eyrarfjalli Lentu í dularfullum símatruflunum í Bratislava fyrir fimm árum Fangi lést á Litla-Hrauni Forsætisráðherra segir málið hugarburð, Píratar vilja rannsókn „Hefði verið ágætt að fresta þessu veðri fram yfir áramót“ „Þetta er auðvitað grafalvarlegt mál“ Fjöldahjálparstöðvar opnaðar vegna skriðuhættu Súðavíkurhlíð líka lokað og fjöldahjálparstöðvar reyndust óþarfar Jón muni ekki koma nálægt meðferð „hvalamálsins“ Stór aurskriða féll við Eyrarhlíð Þurftu að búa í næstu götu við morðingja bróður síns Vísbendingar um að andleg heilsa barna á Íslandi hafi batnað Móðirin ætlar að áfrýja „Sænska ástandið“ orðið að norrænu Segist ekki skulda dómsmálaráðherra skýringar Viðhorf til kvenna í leiðtogastörfum versnar Bein útsending: Kosningafundur Sambands íslenskra sveitarfélaga Kynna niðurstöður Íslensku æskulýðsrannsóknarinnar Tvö vilja í Endurupptökudóm Kvarta til umboðsmanns Alþingis vegna blóðmerahalds Dæmdur fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás Ferðaðist frá Flateyri til Ísafjarðar til að fylla á vatnsflöskur Skriðuföll á Vestfjörðum og lokað fyrir vatnið á Flateyri Neysluvatnið í Bolungarvík drullugt og í ólagi Vildi drepa soninn svo hann kæmist til himna Loka fyrir vatnið á Flateyri eftir skriðu Opna sundlaugina í Grindavík á ný Þeim fækkar sem lesa og skrifa skilaboð við akstur Varað við vatnavöxtum og skriðuföllum: Vegir lokuðust á Vestfjörðum Sjá meira
Nítján mánuði tók Orkustofnun að gefa út virkjunarleyfið. Framkvæmdaleyfi var síðan samþykkt af sveitarstjórn Skeiða og Gnúpverjahreppi í gær en Rangarþing ytra ákvað að fresta kosningu um málið. Niðurfelling virkjunarleyfisins ógildir væntanlega framkvæmdaleyfi þar sem virkjunarleyfi er forsenda framkvæmdaleyfis. Í tilkynningu frá Höllu Hrund Logadóttur, orkumálastjóra segir að stofnun hennar hafi unnið eftir gildandi lögum og stefnumörkum. Úrskurðarnefndin komi fram með ýmsa áherslupunkta sem veiti leiðbeiningar um framfylgd laganna. „Meginniðurstaða nefndarinnar er að þar sem núgildandi vatnaáætlun er ófullkomin hefði stofnunin átt að ganga enn lengra og leita leiðbeininga Umhverfisstofnunar um þau atriði sem út af standa. Þetta eru nýmæli sem stofnunin mun að sjálfsögðu greina og fylgja í samvinnu við aðra aðila stjórnsýslunnar,“ segir Halla Hrund. Landsvirkjun segir í tilkynningu að úrskurður nefndarinnar sé vonbrigði og slæmar fréttir fyrir íslenskt samfélag. Níu kærendur Landsvirkjun krafðist þess að réttaráhrifum hinnar kærðu ákvörðunar yrði frestað en því var hafnað. Landsvirkjun upplýsti að upphaf undirbúningsframkvæmda ætti að vera í júlí á þessu ári og að gert væri ráð fyrir að virkjanaframkvæmdin sjálf hæfist í apríl á næsta ári. Kærendur ákvörðunar Orkustofnunar voru samtals níu. Þeirra á meðal landeigendur, veiðifélag og náttúruverndarsamtök. Héldu þeir fram að umhverfismat á framkvæmd Hvammsvirkjunar væri verulega áfátt. Annmarkar hafi verið á matinu varðandi umfjöllun um áhrif á vatnalíf, lífríki og mótvægisaðgerðir og að brotið hafi verið á þátttökuréttindi almennings. Ýmsum málsástæðum þeirra er hafnað, svo sem að sú framkvæmd sem um ræði sé ekki sú sama og sætt hafi mati á umhverfisáhrifum og að ágalli á þátttökurétti almennings varði ógildingu. Í úrskurðinum segir hins vegar að ágallar hafi verið á málsmeðferð Orkustofnunar hvað varðar lögbundna skyldu hennar til að kynna sér matsskýrslu framkvæmdaaðila og til að leggja úrskurði Skipulagsstofnunar og umhverfisráðuneytis frá árunum 2004 og 2005 til grundvallar og taka afstöðu til tengdra leyfisveitinga. Skortur á rökstuðningi Þá segir að samkvæmt lögum um stjórn vatnamála skuli Orkustofnun tryggja að leyfið sé í samræmi við þá stefnumörkun um vatnsvernd sem fram kemur í vatnaáætlun. „Tilefni var til mun nánari athugunar í ljósi umfangs framkvæmdarinnar og þeirra umhverfisáhrifa sem hún hefur í för með sér svo sem þeim er lýst í matsskýrslu framkvæmdar,“ segir í úrskurðinum. Skortur á gögnum eða stefnumótun geti ekki leyst stjórnvöld með svo afgerandi hætti undan skyldum sínum að lögum. Auk þess hefði verið eðlilegt af Orkustofnun, við undirbúning hins kærða leyfis, að leita formlegra leiðbeininga hjá Umhverfisstofnun, sem fer með stjórnsýslu á sviði vatnsverndar, um málsmeðferðina. Nauðsynlegt sé að taka rökstudda afstöðu á grundvelli vatnaáætlunar við undirbúning leyfisins. „Stoðar því ekki að vísa til síðari leyfisveitingar sem byggir á öðrum lagagrundvelli, svo sem færð hafa verið fram sjónarmið um fyrir úrskurðarnefndinni,“ segir í úrskurðinum. Var því fallist á kröfu um ógildingu virkjunarleyfis Hvammsvirkjunar. Framkvæmdir í uppnám Landsvirkjun hefur boðið út fyrstu undirbúningsáfanga framkvæmda við Hvammsvirkjun. Tilboð átti að opna strax í næstu viku og var stefnt að því að hefja framkvæmdir í næsta mánuði. Þau áform eru núna uppnámi eftir ákvörðun úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála. Hér má sjá beina útsendingu Stöðvar 2 í gærkvöldi með viðtali við oddvita Skeiða- og Gnúpverjahrepps sem taldi deilum um virkjunina lokið:
Umhverfismál Rangárþing ytra Skeiða- og Gnúpverjahreppur Orkumál Deilur um Hvammsvirkjun Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Alræmdi túristahópurinn tók líka yfir pítsustað Innlent Elduðu úti, óðu yfir vaktstjórann og fylltu matsalinn Innlent Dæmdur fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás Innlent Vildi drepa soninn svo hann kæmist til himna Innlent Þurftu að búa í næstu götu við morðingja bróður síns Innlent Tálbeitan var með einkabílstjóra og gisti á Edition Innlent Sagði að Þórdís myndi undirrita vegna tengsla Bjarna við Hval Innlent Gefa út gula viðvörun fyrir allt landið vegna norðan áhlaups Veður Fangi lést á Litla-Hrauni Innlent Fleiri fréttir „Þetta mál hélt fyrir mér vöku í tvo mánuði“ Fólk dvelji ekki í herbergjum með glugga í átt að Eyrarfjalli Lentu í dularfullum símatruflunum í Bratislava fyrir fimm árum Fangi lést á Litla-Hrauni Forsætisráðherra segir málið hugarburð, Píratar vilja rannsókn „Hefði verið ágætt að fresta þessu veðri fram yfir áramót“ „Þetta er auðvitað grafalvarlegt mál“ Fjöldahjálparstöðvar opnaðar vegna skriðuhættu Súðavíkurhlíð líka lokað og fjöldahjálparstöðvar reyndust óþarfar Jón muni ekki koma nálægt meðferð „hvalamálsins“ Stór aurskriða féll við Eyrarhlíð Þurftu að búa í næstu götu við morðingja bróður síns Vísbendingar um að andleg heilsa barna á Íslandi hafi batnað Móðirin ætlar að áfrýja „Sænska ástandið“ orðið að norrænu Segist ekki skulda dómsmálaráðherra skýringar Viðhorf til kvenna í leiðtogastörfum versnar Bein útsending: Kosningafundur Sambands íslenskra sveitarfélaga Kynna niðurstöður Íslensku æskulýðsrannsóknarinnar Tvö vilja í Endurupptökudóm Kvarta til umboðsmanns Alþingis vegna blóðmerahalds Dæmdur fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás Ferðaðist frá Flateyri til Ísafjarðar til að fylla á vatnsflöskur Skriðuföll á Vestfjörðum og lokað fyrir vatnið á Flateyri Neysluvatnið í Bolungarvík drullugt og í ólagi Vildi drepa soninn svo hann kæmist til himna Loka fyrir vatnið á Flateyri eftir skriðu Opna sundlaugina í Grindavík á ný Þeim fækkar sem lesa og skrifa skilaboð við akstur Varað við vatnavöxtum og skriðuföllum: Vegir lokuðust á Vestfjörðum Sjá meira