Að selja fjöregg Þorsteinn Sæmundsson skrifar 18. apríl 2022 15:00 Frá því að ég man fyrst eftir hafa íslenskum stjórnvöldum verið mislagðar hendur við að selja fjöregg þjóðarinnar. Allt frá sölu á Síldarverksmiðjum ríkisins, áburðar og sementsverksmiðjum, Símanum að ekki sé minnst á s.k. einkavæðingu bankanna hina fyrri. Eftir á að hyggja finnst manni að í flestum tilvikum hafi kaupendur heitið sömu nöfnum. Eftir á að hyggja finnst manni að sömu mistökin hafi ítrekað verið gerð af hálfu seljenda. Eftir á að hyggja er maður ekki sannfærður um að söluverð hafi skilað sér í ríkissjóð í öllum tilfellum. Eftir á að hyggja virðist enginn hafa lært neitt á þeim mistökum sem gerð voru. Eftir á að hyggja hefur enginn tekið ábyrgð á þeim mistökum sem áttu sér stað. Ekki þá frekar en nú. Eftir hrun eru nokkrar eignasölur sem standa upp úr. Fyrst skal nefna söluna á færsluhirðinum Borgun. Borgun var bókstaflega seld nokkrum innherjum sem bönkuðu upp á í Landbankanum ásamt eins og einum Engeyingi sem var á kápulafi innherjanna. Ekkert útboð átti sér staði engin áreiðanleikakönnun virðist hafa átt sér stað. Nú er talið að seinni salan á Borgun ásamt sölunni á Valitor hafi ógnað þjóðaröryggi. Salan á Borgun var tekin upp á Alþingi og ritaðar um hana greinar en vakti takmarkaða athygli almennings og fjölmiðla. Ríkisendurskoðun vann síðar skýrslu um sölu Landsbankans á ríkiseignum þ.m.t Borgun. Sú skýrsla er áfellisdómur yfir þáverandi stjórnendum bankans sem guldu fyrir með því að láta af störfum. Annað atriði varðar sölumeðferð á stöðugleikaframlögum slitabúa bankanna sem Sigmundur Davíð Gunnlaugsson beitti sér öðrum fremur fyrir að skiluðu sér í ríkissjóð. Eitt haldmesta stöðugleikaframlagið var Íslandsbanki eins og hann lagði sig. Stofnað var sérstakt fyrirtæki, Lindarhvoll,til að koma eignunum í verð. Mörg álitaefni eru um starfsemi Lindarhvols. Sérstakur settur ríkisendurskoðandi ad hoc virtur og vammlaus embættismaður til áratuga var fenginn til að gera skýrslu um starfsemi félagsins þar sem þáverandi Ríkisendurskoðandi og einn stjórnarmanna Lindarhvols voru bræður. Nýr ríkisendurskoðandi (sem nú er reyndar orðinn ráðuneytisstjóri) lét verða sitt fyrsta verk að leysa settan ríkisendurskoðanda undan störfum. Skýrsla sem settur ríkisendurskoðandi vann um starfsemi Lindarhvols fæst ekki gerð opinber hvorki fyrir þingnefndir, þingmenn eða almenning. Gerð var ný skýrsla sem eftir því sem er eftir því sem næst verður komist með allt öðrum niðurstöðum en sú fyrri sem ekki fæst gerð opinber. Þó hefur verið vitnað í skýrslu ríkisendurskoðanda ad hoc í opinberri umræðu og fundið að vinnu hans án þess að hann fái reist hönd fyrir höfuð sér. Leyndarmúr var reistur um fyrri skýrsluna um Lindarhvol með þátttöku þáverandi forseta Alþingis. Saga Lindarhvols að öðru leyti verður rakin frekar í annarri grein fljótlega. Það er þess vegna ekki á vísan að róa að biðja Ríkisendurskoðun nú um skýrslugerð vegna nýlegrar sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka sem nánar verður fjallað um síðar. Þriðja atriðið varðar sölu á fullnustueignum Íbúðalánasjóðs. Á árunum eftir hrun misstu þúsundir Íslendinga heimili sín fyrir framgöngu Íbúðalánasjóðs og viðskiptabankanna. Upplýsingar um upptöku og sölu eignanna hafa ekki legið á lausu. Núverandi félagsmálaráðherra fór í bága við lög um þingsköp og lög um ráðherraábyrgð til að reyna að koma í veg fyrir birtingu gagna um athæfið. Þegar þær upplýsingar lágu loks fyrir og reynt var að koma þeim á framfæri við fjölmiðla var áhugaleysið algert. Enginn hefur heldur mætt á Austurvöll til að sýna þessu fólki samtöðu. Þó var að finna í hópi kaupenda íbúðanna mörg af þeim nöfnum sem stungið hafa upp kollinum nú nýlega við sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Sögur fólksins sem missti heimili sín eru sorglegri en orð fá lýst. Sögur af því hvernig gengið var miskunnarlaust á rétt fólks sem hafði ekkert til saka unnið en hafði margt misst vinnuna tímabundið í kjölfar hrunsins og var þess vegna berskjaldað. Sem dæmi um tvískinnunginn tjáði sig fyrrverandi forsætisráðherra sem horfði aðgerðarlaus á fólk hrakið af heimilum sínum af mikilli vandlætingu um söluna á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Sami fyrrverandi forsætisráðherra boðaði til sérstaks blaðamannafundar á starfstíma sínum til að gera heyrinkunnugt að ,,ekki yrði meira gert fyrir íslensk heimili.” Svei. Fjórða atriðið varðar sölu á minnihlutaeign ríkisins í Arionbanka sem seldur var á ótrúlegu undirverði þar sem fyrrum fjármálráðherra hafði fastsett verð hlutar ríkisins árið 2009. Réttast hefði verið og á það var bent af hálfu Miðflokksins að íslenska ríkið tæki Arionbanka yfir í kjölfar stöðugleikasamninganna og hefði sjálft gert sér mat úr virði bankans. Ég hvet fólk til að kynna sér þær upphæðir sem eigendur Arionbanka hafa greitt sér í arð undanfarin nokkur ár. Fimmta atriðið varðar nýlega sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Við þá sölu virðast öll hugsanleg mistök hafa átt sér stað. Erlendum vogunarsjóðum var veitt tækifæri öðru sinni til að hagnast á nokkrum dögum eða klukkutímum um umtalsverðar upphæðir. Góðkunningjar frá hrunárunum tóku glaðir þátt í veislunni enda engar athugasemdir gerðar við þátttöku þeirra í „útboðinu“ þrátt fyrir fortíðarvanda. Einnig voru dregnir á flot nokkrir innherjar, framkvæmdaraðilar útboðsins og svo pabbi gamli. Þetta er að sjálfsögðu óboðlegt. Til þess að einhver sátt myndist í þessu þjóðfélagi þarf að klára að gera upp hrunið. Við höfum skjalfest býsna vel það sem gerðist fyrir hrun og í hruninu sjálfu. Eftirhrunsárin og upplýsingar um þær aðgerðir og reyndar aðgerðaleysi eru ýmist lokuð inni til áratuga og/eða allra leiða leitað til að koma í veg fyrir birtingu upplýsinga. Við því þarf að bregðast strax. Allar upplýsingar um eftirhrunsárin þurfa að koma fram - núna! Án undanbragða! Án þess næst ekki sá samhljómur sem okkur er nauðsynlegur til að lifa saman í landinu áfram. Höfundur situr í stjórn MIðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Salan á Íslandsbanka Miðflokkurinn Þorsteinn Sæmundsson Starfsemi Lindarhvols Mest lesið Kæru smiðir, hárgreiðslufólk og píparar! Víðir Reynisson Skoðun Inngilding – nýyrði sem enginn skilur? Miriam Petra Ómarsdóttir Awad Skoðun Að sætta sig við brot á samkomulagi eða ekki Jón Ágúst Eyjólfsson Skoðun Vantar fleiri lyftara í heilbrigðiskerfið? Ragna Sigurðardóttir Skoðun Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun Vilja miklu stærra bákn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Geðheilbrigðismál og landsbyggðin Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Er píparinn þinn skattsvikari? Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Kosningar og ,ehf gatið‘ Róbert Farestveit Skoðun Kæra unga móðir Jóna Þórey Pétursdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Kæru smiðir, hárgreiðslufólk og píparar! Víðir Reynisson skrifar Skoðun Vilja miklu stærra bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Vantar fleiri lyftara í heilbrigðiskerfið? Ragna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Inngilding – nýyrði sem enginn skilur? Miriam Petra Ómarsdóttir Awad skrifar Skoðun Að sætta sig við brot á samkomulagi eða ekki Jón Ágúst Eyjólfsson skrifar Skoðun Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Geðheilbrigðismál og landsbyggðin Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Er píparinn þinn skattsvikari? Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Frelsi til að búa þar sem þú vilt Sæunn Gísladóttir skrifar Skoðun Kosningar og ,ehf gatið‘ Róbert Farestveit skrifar Skoðun Grípum tækifærin og sköpum bjartari framtíð Ísak Leon Júlíusson skrifar Skoðun Kæra unga móðir Jóna Þórey Pétursdóttir skrifar Skoðun Niðurskurðarhnífnum beitt á skólana Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Verði þitt val, svo á jörðu sem á himni Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Öryggis annarra vegna… Ingunn Björnsdóttir skrifar Skoðun Verðmæti leikskólans Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Íslenskur landbúnaður er ekki aðeins arfleifð heldur líka framtíð okkar Íslendinga Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Vítahringur ofbeldis og áfalla Paola Cardenas skrifar Skoðun Heilbrigð sál í hraustum líkama Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Að segja bara eitthvað Hulda María Magnúsdóttir skrifar Skoðun Litlu fyrirtækin – kerfishyggja og skattlagning Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun „Þörfin fyrir nýtt upphaf: Af hverju hrista þarf upp í stjórnmálum“ Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Reiknileikni Sambandsins Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Vegurinn heim Tinna Rún Snorradóttir skrifar Skoðun Framsókn setur heimilin í fyrsta sæti Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Allt mannanna verk - orkuöryggi á Íslandi Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvert er planið? Þorleifur Hallbjörn Ingólfsson skrifar Skoðun Íslenskan heldur velli Stefán Atli Rúnarsson,Jóhann F K Arinbjarnarson skrifar Skoðun Einstaklingur á undir högg að sækja í dómsmáli við hinn sterka Jörgen Ingimar Hansson skrifar Sjá meira
Frá því að ég man fyrst eftir hafa íslenskum stjórnvöldum verið mislagðar hendur við að selja fjöregg þjóðarinnar. Allt frá sölu á Síldarverksmiðjum ríkisins, áburðar og sementsverksmiðjum, Símanum að ekki sé minnst á s.k. einkavæðingu bankanna hina fyrri. Eftir á að hyggja finnst manni að í flestum tilvikum hafi kaupendur heitið sömu nöfnum. Eftir á að hyggja finnst manni að sömu mistökin hafi ítrekað verið gerð af hálfu seljenda. Eftir á að hyggja er maður ekki sannfærður um að söluverð hafi skilað sér í ríkissjóð í öllum tilfellum. Eftir á að hyggja virðist enginn hafa lært neitt á þeim mistökum sem gerð voru. Eftir á að hyggja hefur enginn tekið ábyrgð á þeim mistökum sem áttu sér stað. Ekki þá frekar en nú. Eftir hrun eru nokkrar eignasölur sem standa upp úr. Fyrst skal nefna söluna á færsluhirðinum Borgun. Borgun var bókstaflega seld nokkrum innherjum sem bönkuðu upp á í Landbankanum ásamt eins og einum Engeyingi sem var á kápulafi innherjanna. Ekkert útboð átti sér staði engin áreiðanleikakönnun virðist hafa átt sér stað. Nú er talið að seinni salan á Borgun ásamt sölunni á Valitor hafi ógnað þjóðaröryggi. Salan á Borgun var tekin upp á Alþingi og ritaðar um hana greinar en vakti takmarkaða athygli almennings og fjölmiðla. Ríkisendurskoðun vann síðar skýrslu um sölu Landsbankans á ríkiseignum þ.m.t Borgun. Sú skýrsla er áfellisdómur yfir þáverandi stjórnendum bankans sem guldu fyrir með því að láta af störfum. Annað atriði varðar sölumeðferð á stöðugleikaframlögum slitabúa bankanna sem Sigmundur Davíð Gunnlaugsson beitti sér öðrum fremur fyrir að skiluðu sér í ríkissjóð. Eitt haldmesta stöðugleikaframlagið var Íslandsbanki eins og hann lagði sig. Stofnað var sérstakt fyrirtæki, Lindarhvoll,til að koma eignunum í verð. Mörg álitaefni eru um starfsemi Lindarhvols. Sérstakur settur ríkisendurskoðandi ad hoc virtur og vammlaus embættismaður til áratuga var fenginn til að gera skýrslu um starfsemi félagsins þar sem þáverandi Ríkisendurskoðandi og einn stjórnarmanna Lindarhvols voru bræður. Nýr ríkisendurskoðandi (sem nú er reyndar orðinn ráðuneytisstjóri) lét verða sitt fyrsta verk að leysa settan ríkisendurskoðanda undan störfum. Skýrsla sem settur ríkisendurskoðandi vann um starfsemi Lindarhvols fæst ekki gerð opinber hvorki fyrir þingnefndir, þingmenn eða almenning. Gerð var ný skýrsla sem eftir því sem er eftir því sem næst verður komist með allt öðrum niðurstöðum en sú fyrri sem ekki fæst gerð opinber. Þó hefur verið vitnað í skýrslu ríkisendurskoðanda ad hoc í opinberri umræðu og fundið að vinnu hans án þess að hann fái reist hönd fyrir höfuð sér. Leyndarmúr var reistur um fyrri skýrsluna um Lindarhvol með þátttöku þáverandi forseta Alþingis. Saga Lindarhvols að öðru leyti verður rakin frekar í annarri grein fljótlega. Það er þess vegna ekki á vísan að róa að biðja Ríkisendurskoðun nú um skýrslugerð vegna nýlegrar sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka sem nánar verður fjallað um síðar. Þriðja atriðið varðar sölu á fullnustueignum Íbúðalánasjóðs. Á árunum eftir hrun misstu þúsundir Íslendinga heimili sín fyrir framgöngu Íbúðalánasjóðs og viðskiptabankanna. Upplýsingar um upptöku og sölu eignanna hafa ekki legið á lausu. Núverandi félagsmálaráðherra fór í bága við lög um þingsköp og lög um ráðherraábyrgð til að reyna að koma í veg fyrir birtingu gagna um athæfið. Þegar þær upplýsingar lágu loks fyrir og reynt var að koma þeim á framfæri við fjölmiðla var áhugaleysið algert. Enginn hefur heldur mætt á Austurvöll til að sýna þessu fólki samtöðu. Þó var að finna í hópi kaupenda íbúðanna mörg af þeim nöfnum sem stungið hafa upp kollinum nú nýlega við sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Sögur fólksins sem missti heimili sín eru sorglegri en orð fá lýst. Sögur af því hvernig gengið var miskunnarlaust á rétt fólks sem hafði ekkert til saka unnið en hafði margt misst vinnuna tímabundið í kjölfar hrunsins og var þess vegna berskjaldað. Sem dæmi um tvískinnunginn tjáði sig fyrrverandi forsætisráðherra sem horfði aðgerðarlaus á fólk hrakið af heimilum sínum af mikilli vandlætingu um söluna á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Sami fyrrverandi forsætisráðherra boðaði til sérstaks blaðamannafundar á starfstíma sínum til að gera heyrinkunnugt að ,,ekki yrði meira gert fyrir íslensk heimili.” Svei. Fjórða atriðið varðar sölu á minnihlutaeign ríkisins í Arionbanka sem seldur var á ótrúlegu undirverði þar sem fyrrum fjármálráðherra hafði fastsett verð hlutar ríkisins árið 2009. Réttast hefði verið og á það var bent af hálfu Miðflokksins að íslenska ríkið tæki Arionbanka yfir í kjölfar stöðugleikasamninganna og hefði sjálft gert sér mat úr virði bankans. Ég hvet fólk til að kynna sér þær upphæðir sem eigendur Arionbanka hafa greitt sér í arð undanfarin nokkur ár. Fimmta atriðið varðar nýlega sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Við þá sölu virðast öll hugsanleg mistök hafa átt sér stað. Erlendum vogunarsjóðum var veitt tækifæri öðru sinni til að hagnast á nokkrum dögum eða klukkutímum um umtalsverðar upphæðir. Góðkunningjar frá hrunárunum tóku glaðir þátt í veislunni enda engar athugasemdir gerðar við þátttöku þeirra í „útboðinu“ þrátt fyrir fortíðarvanda. Einnig voru dregnir á flot nokkrir innherjar, framkvæmdaraðilar útboðsins og svo pabbi gamli. Þetta er að sjálfsögðu óboðlegt. Til þess að einhver sátt myndist í þessu þjóðfélagi þarf að klára að gera upp hrunið. Við höfum skjalfest býsna vel það sem gerðist fyrir hrun og í hruninu sjálfu. Eftirhrunsárin og upplýsingar um þær aðgerðir og reyndar aðgerðaleysi eru ýmist lokuð inni til áratuga og/eða allra leiða leitað til að koma í veg fyrir birtingu upplýsinga. Við því þarf að bregðast strax. Allar upplýsingar um eftirhrunsárin þurfa að koma fram - núna! Án undanbragða! Án þess næst ekki sá samhljómur sem okkur er nauðsynlegur til að lifa saman í landinu áfram. Höfundur situr í stjórn MIðflokksins.
Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun
Skoðun Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh skrifar
Skoðun Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Íslenskur landbúnaður er ekki aðeins arfleifð heldur líka framtíð okkar Íslendinga Halla Hrund Logadóttir skrifar
Skoðun „Þörfin fyrir nýtt upphaf: Af hverju hrista þarf upp í stjórnmálum“ Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar
Skoðun Einstaklingur á undir högg að sækja í dómsmáli við hinn sterka Jörgen Ingimar Hansson skrifar
Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun