Ungt fólk er ungu fólki best Una Hildardóttir og Geir Finnsson skrifa 26. febrúar 2021 09:00 Í þriðju bylgju kórónuveirufaraldursins voru smit tíðust á meðal fólks undir þrítugu og fóru því spjótin að beinast gegn ungu fólki. Þá ályktuðu m.a. heilbrigðisyfirvöld að ástæðan hlyti að stafa af misbresti í upplýsingagjöf til yngri kynslóða. Fjölmiðlar gripu til þeirra ráða að fá sjálfskipaða sérfræðinga, sem seint skilgreinast sem ungt fólk, í viðtöl til að ræða upplifun ungs fólks og viðhorf þeirra til faraldursins og lausn á vandanum. Umræðan tók hins vegar stefnubreytingu þegar fulltrúar Landssambands Ungmennafélaga (LUF) létu í sér heyra og fengu tækifæri til þess að ræða opinskátt um stöðu ungs fólks á vettvangi upplýsingafunda almannavarna og í fjölmiðlum. Kastljósið beindist að nýju og marktækara sjónarhorni byggt á tölfræði Gallup sem sýnir fram á að ungt fólk væri almennt jafn upplýst og eldri kynslóðir og tæki faraldrinum alvarlega. Fulltrúar LUF bentu m.a. á að ungt fólk væri afar fjölbreyttur hópur sem byggi almennt við allt aðra stöðu en aðrir hópar samfélagsins, enda væru þetta oftast tekjulágir einstaklingar, líklegri til þess að vinna framlínustörf, eða við þjónustu og þar með útsettari fyrir smitum. Ungt fólk er ungu fólki best. Við þekkjum veruleika okkar betur en nokkur annar og erum fullfær um að tjá skoðanir okkar eða lýsa eigin aðstæðum. Þess vegna er eðlilegast að við eigum beina aðild að umræðum og ákvörðunum um málefni sem okkur varða. Það er undir þeim formerkjum sem við höfum í forystu okkar skipulagt starf LUF síðastliðin ár, en raunin hefur verið sú að ungu fólki hefur ekki verið boðið að sitja við sama borð og njóta sömu virðingar og aðrir samfélagshópar þegar málefni þess hefur borið á góma. Borið hefur á tregðu til að veita þeim fullt, lýðræðislegt umboð til að ráðstafa eigin lífi og aðgengi þess að umræðuvettvöngum takmarkað. Aukið samstarf stjórnvalda og LUF er því ákveðinn sigur í réttindabaráttu ungs fólks þar sem tekin hafa verið mikilvæg skref í átt að aukinni valdeflingu og lýðræðislegri nálgun við samráð. Frá því að undirrituð tóku við formennsku LUF í byrjun árs 2019 hefur Ísland meðal annars skipað fimm ungmennafulltrúa hjá Sameinuðu þjóðunum, lýðræðislega kjörna af öðru ungu fólki. Sama ár hófst jafnframt samstarfsverkefni LUF og félags- og barnamálaráðuneytisins þar sem samráð á vegum ráðuneytisins við ungt fólk fór fram á vettvangi Leiðtogaráðs LUF. Valdefling ungs fólks Síðustu ár hefur LUF farið fyrir, eða komið að fjölbreyttum verkefnum og viðburðum með það að markmiði að valdefla ungt fólk og styrkja sjálfstraust þess í hagsmunabaráttu. Leiðtogaskóli Íslands gegnir þar lykilhlutverki enda hefur hann hlotið viðurkenningu fyrir „bestu starfsvenjur“ (e. best practices) innan Evrópuráðsins og erlend ungmennasamtök óskað eftir leiðsögn LUF við skipulagningu sambærilegra viðburða. Þrátt fyrir þær áskoranir sem heimsfaraldurinn hefur haft í för með sér hefur okkur tekist að láta deigan ekki síga. Í stjórnartíð okkar höfum við kappkostað að efna til samstarfs við fjölbreytta aðila og efla LUF sem vettvang fyrir fjölbreyttan hóp skipaðan fulltrúum ungs fólks. Fjöldi aðildarfélaga okkar hefur vaxið og um leið eflt skilning okkar á stöðu ungs fólks. Sem dæmi hefur Ungmennaráð Þroskahjálpar veitt okkur ómetanlega innsýn í þann veruleika ungmenna sem finnst ekki á sig hlustað og upplifa úrræðaleysi þegar kemur að tækifærum til áhrifa gagnvart kerfi sem mismunar þeim. Raunverulegt samráð við fjöldahreyfingu ungs fólks, öruggt aðgengi þess að ákvarðanatöku og vettvangur til tjáningar fyrir alla hópa samfélagsins er grundvallarforsenda fyrir þátttöku í lýðræðissamfélagi. Lítum fram á við Á morgun, laugardaginn 27. febrúar verður árlegt sambandsþing LUF haldið. Þá gefst tækifæri til að taka saman það sem staðið hefur upp úr í ungmennastarfi á Íslandi. Þegar litið er yfir farinn veg getum við ekki annað en fyllst stolti yfir því sem við höfum áorkað á síðastliðnum misserum þrátt fyrir fordæmalausan mótvind. Verkefnin eru þó næg fram undan. Ísland er enn þá eitt fárra ríkja sem ekki hafa sett sér stefnu í málefnum ungs fólks sem Sameinuðu þjóðirnar skoruðu á aðildarríki að huga að í ályktun árið 1996. Þannig erum við Íslendingar enn eftirbátar nágrannaríkja okkar í þeim efnum. Auk þess skortir jafnræði þegar kemur að fjárúthlutunum til ungmennasamtaka hérlendis en fráfarandi stjórn leggur til að áhersla verði lögð á þau baráttumál á komandi starfsári. Að okkar mati er baráttugleðin og trúin á eigin málsstað það sem mestu skiptir í sókn ungs fólks til sigurs, því þegar ungt fólk stendur saman og lætur í sér heyra má færa fjöll. En þrátt fyrir góða siglingu og eflingu hagsmunasamtaka ungs fólks er leiðangurinn rétt að byrja. Una er forseti LUF og Geir er varaforseti LUF. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Una Hildardóttir Geir Finnsson Skoðun: Kosningar 2021 Mest lesið Fyrst flúðu þau Reykjavíkurborg… Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Fyrst flúðu þau Reykjavíkurborg… Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leiðsögundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed skrifar Skoðun Fordómar frá sálfélagslegu sjónarhorni Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar Skoðun Frans páfi kvaddur eða meðtekinn? Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir skrifar Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal skrifar Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram skrifar Skoðun Næringarfræði er lykillinn að betri heilsu, viltu vera með? Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś skrifar Skoðun Menntun fyrir öll – nema okkur Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kirkjugarðsballið: Eiga Íslendingar að mæta þar? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Sjá meira
Í þriðju bylgju kórónuveirufaraldursins voru smit tíðust á meðal fólks undir þrítugu og fóru því spjótin að beinast gegn ungu fólki. Þá ályktuðu m.a. heilbrigðisyfirvöld að ástæðan hlyti að stafa af misbresti í upplýsingagjöf til yngri kynslóða. Fjölmiðlar gripu til þeirra ráða að fá sjálfskipaða sérfræðinga, sem seint skilgreinast sem ungt fólk, í viðtöl til að ræða upplifun ungs fólks og viðhorf þeirra til faraldursins og lausn á vandanum. Umræðan tók hins vegar stefnubreytingu þegar fulltrúar Landssambands Ungmennafélaga (LUF) létu í sér heyra og fengu tækifæri til þess að ræða opinskátt um stöðu ungs fólks á vettvangi upplýsingafunda almannavarna og í fjölmiðlum. Kastljósið beindist að nýju og marktækara sjónarhorni byggt á tölfræði Gallup sem sýnir fram á að ungt fólk væri almennt jafn upplýst og eldri kynslóðir og tæki faraldrinum alvarlega. Fulltrúar LUF bentu m.a. á að ungt fólk væri afar fjölbreyttur hópur sem byggi almennt við allt aðra stöðu en aðrir hópar samfélagsins, enda væru þetta oftast tekjulágir einstaklingar, líklegri til þess að vinna framlínustörf, eða við þjónustu og þar með útsettari fyrir smitum. Ungt fólk er ungu fólki best. Við þekkjum veruleika okkar betur en nokkur annar og erum fullfær um að tjá skoðanir okkar eða lýsa eigin aðstæðum. Þess vegna er eðlilegast að við eigum beina aðild að umræðum og ákvörðunum um málefni sem okkur varða. Það er undir þeim formerkjum sem við höfum í forystu okkar skipulagt starf LUF síðastliðin ár, en raunin hefur verið sú að ungu fólki hefur ekki verið boðið að sitja við sama borð og njóta sömu virðingar og aðrir samfélagshópar þegar málefni þess hefur borið á góma. Borið hefur á tregðu til að veita þeim fullt, lýðræðislegt umboð til að ráðstafa eigin lífi og aðgengi þess að umræðuvettvöngum takmarkað. Aukið samstarf stjórnvalda og LUF er því ákveðinn sigur í réttindabaráttu ungs fólks þar sem tekin hafa verið mikilvæg skref í átt að aukinni valdeflingu og lýðræðislegri nálgun við samráð. Frá því að undirrituð tóku við formennsku LUF í byrjun árs 2019 hefur Ísland meðal annars skipað fimm ungmennafulltrúa hjá Sameinuðu þjóðunum, lýðræðislega kjörna af öðru ungu fólki. Sama ár hófst jafnframt samstarfsverkefni LUF og félags- og barnamálaráðuneytisins þar sem samráð á vegum ráðuneytisins við ungt fólk fór fram á vettvangi Leiðtogaráðs LUF. Valdefling ungs fólks Síðustu ár hefur LUF farið fyrir, eða komið að fjölbreyttum verkefnum og viðburðum með það að markmiði að valdefla ungt fólk og styrkja sjálfstraust þess í hagsmunabaráttu. Leiðtogaskóli Íslands gegnir þar lykilhlutverki enda hefur hann hlotið viðurkenningu fyrir „bestu starfsvenjur“ (e. best practices) innan Evrópuráðsins og erlend ungmennasamtök óskað eftir leiðsögn LUF við skipulagningu sambærilegra viðburða. Þrátt fyrir þær áskoranir sem heimsfaraldurinn hefur haft í för með sér hefur okkur tekist að láta deigan ekki síga. Í stjórnartíð okkar höfum við kappkostað að efna til samstarfs við fjölbreytta aðila og efla LUF sem vettvang fyrir fjölbreyttan hóp skipaðan fulltrúum ungs fólks. Fjöldi aðildarfélaga okkar hefur vaxið og um leið eflt skilning okkar á stöðu ungs fólks. Sem dæmi hefur Ungmennaráð Þroskahjálpar veitt okkur ómetanlega innsýn í þann veruleika ungmenna sem finnst ekki á sig hlustað og upplifa úrræðaleysi þegar kemur að tækifærum til áhrifa gagnvart kerfi sem mismunar þeim. Raunverulegt samráð við fjöldahreyfingu ungs fólks, öruggt aðgengi þess að ákvarðanatöku og vettvangur til tjáningar fyrir alla hópa samfélagsins er grundvallarforsenda fyrir þátttöku í lýðræðissamfélagi. Lítum fram á við Á morgun, laugardaginn 27. febrúar verður árlegt sambandsþing LUF haldið. Þá gefst tækifæri til að taka saman það sem staðið hefur upp úr í ungmennastarfi á Íslandi. Þegar litið er yfir farinn veg getum við ekki annað en fyllst stolti yfir því sem við höfum áorkað á síðastliðnum misserum þrátt fyrir fordæmalausan mótvind. Verkefnin eru þó næg fram undan. Ísland er enn þá eitt fárra ríkja sem ekki hafa sett sér stefnu í málefnum ungs fólks sem Sameinuðu þjóðirnar skoruðu á aðildarríki að huga að í ályktun árið 1996. Þannig erum við Íslendingar enn eftirbátar nágrannaríkja okkar í þeim efnum. Auk þess skortir jafnræði þegar kemur að fjárúthlutunum til ungmennasamtaka hérlendis en fráfarandi stjórn leggur til að áhersla verði lögð á þau baráttumál á komandi starfsári. Að okkar mati er baráttugleðin og trúin á eigin málsstað það sem mestu skiptir í sókn ungs fólks til sigurs, því þegar ungt fólk stendur saman og lætur í sér heyra má færa fjöll. En þrátt fyrir góða siglingu og eflingu hagsmunasamtaka ungs fólks er leiðangurinn rétt að byrja. Una er forseti LUF og Geir er varaforseti LUF.
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun
Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun