Tinni vildi kannski aldrei vera í Kongo Gunnar Dan Wiium skrifar 24. nóvember 2020 13:00 Þetta var athyglisvert örferðarlag. Ferðarlagið byrjar á því að ég fyrir tilviljun finn bók í ruslatunnu þar sem ég vinn. Nánar tiltekið í grunnskóla. Bókin sem um ræðir er bókin Tinni í Kongo. Þarna lá hún innan um ruslapoka eins og aðskotahlutur. Mín fyrstu viðbrögð voru hneykslun því ég vissi undir eins hvað bjó að baki. Það hafði einhver fundið þessa bók í einhverjum af húsakynnum skólans og ákveðið á rétttrúnaðar, pólitískan hátt að koma henni fyrir kattanef. Koma henni úr augsýn saklausra barna ef til vill. Þarna fór mótþróarröskun mín á fullt. Ég hugsaði eins og skot, þessir vinstri sinnuðu veganistar, ég urlast, má ekkert lengur!! Ég tek bókina upp úr ruslinu eins og ég sé að bjarga miklum menningarverðmætum. Fer með hana heim í öruggt skjól frá feministunum. Þar liggur hún í einhvern tíma þar til ég heyri að ný þýðing þessara bókar sé verið að taka niður úr hillum hér og þar. Enn hugsa ég, má ekkert eiginlega?!? Mér dettur svo í hug að kannski væri gott að lesa þessa blessuðu bók. Málið er nefnilega að það er tvennt sem stundum einkennir mína hegðun og mína raunveru. Númer eitt, ég á það til að bera með mér fullmótaða skoðun á einhverju áður en ég almennilega kynni mér til hlítar. Líklega er ástæðan einhver djúpur ótti við að hafa ekki stjórn á aðstæðum, þá stjórn meint að einfaldlega ekki vita. Númer tvö er sú staðreynd sem líklega er fylgifiskur þess ég lauk við að lýsa að ég upplifi oft að ég hafi rangt fyrir mér. Ég sem sagt ber með mér skoðun eða viðhorf í mislangan tíma sem svo ég kemst að við frekari rýni að voru ekki réttar heldur óígrundaðar. En aftur að því að mér dettur svo í hug að lesa þessa blessuðu bók sem mér finnst svo mikið um. Ég sest niður í stofunni eftir að konan mín og barn voru farin að sofa. Svona svolítið eins og ég væri að laumast með subbulegt klámblað í skjóli nætur. Bókin, sem er 62 blaðsíður af teiknimyndasögu var fljótlesin. Í grófum dráttum og í fyrstu bara frekar barnaleg og saklaus saga af Tinna og hundinum hans Tobba í háskalegri svaðilför til og um Kongo. Ástæða ferðarinnar er aldeilis óljós en allt bendir til að Tinni sé á leiðinni á ljónaveiðar. Hann lendir í klemmeríi við gangster sem reynist vera í vinnu fyrir Al Capone frá Chicago. Sá mega ganster hafði augastað á að arðræna gjöfular demantsnámur í Afríku, engar frettir þar. Til að gera langa sögu stutta þá lendir Tinni og Tobbi í miklum hremmingum við dýr og innfædda. Hann drepur talsvert af dýrum þó yfirleitt í sjálfvörn nema kannski apan sem hann drepur til að getað klæðst í feldinn sem dulargerfi í björgunarleiðangri síns ástkæra hundspots.Hann drepur heila hjörð af antilópum, ristir stóra kyrkislöngu á hol, fær apa til að skjóta stóran fíl milli augnana en sjálfur sagar hann tennurnar af. Svokölluð dýraníðs veisla. Í fyrstu virðist hann Tinni ekki koma fram á niðrandi hátt í garð frumbyggja sem eru kynntir sem einfaldir, barnslegir og latir. En ef betur er af gáð og rýnt er aðeins í söguna þá kemur í ljós nýlenduáróðurinn sem skín þarna í gegn. Hvíti maðurinn er teiknaður sem bjargvættur hinna heimsku frumbyggja. Hvíti maðurinn er kynntur sem sá sem kennir blökkumanninum einfalda stærðfræði, ásakar þá um leti og dugleysi. Það virðist á yfirborðinu ekki vera neinn rasismi í gangi en undir niðri er það greinilegt enda bókin skrifuð að ég held um 1930 á hátindi evrópskar nýlendukúgunar og fasisma. Ég hef myndað mér ígrundaða skoðun eftir lestur þessarar bókar. Skoðun mín er sú að bók sem þessi á alls ekki að enda í ruslinu eins og sú sem ég fann. Hana á að kynna fyrir börnum sem heimild. Kynna sem úrelt áróðursrit nýlendu ofbeldisafla. Það á benda á tíma alls ekki svo langt fyrir löngu og bera saman við hvar við erum stödd í dag svo hægt sé fyrir ungmennin að stilla sinn eigin kompás hvað varðar framtíðarsýn. Spyrja okkur hvar við vorum út frá heimildum. Hvar erum við í dag út frá reynslu og svo hvert við stefnum í ósk um betra og kærleiksríkara samfélag manna, óháð húðlit, trú og menningu. Svo þessa bók mun ég ekki fela frá barninu mínu heldur kynna ef áhugi er fyrir hendi og fyrir vikið skila þeirri skömm sem annars dafnar í þögn og myrkri. Þögn og myrkri sem annars þessi bók hefði endað í ef ég ekki hefði fyrir tilviljun fundið hana innan um poka fulla af óhreinum handþurkum. Höfundur er smíðakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kynþáttafordómar Gunnar Dan Wiium Mest lesið Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Að hengja prest fyrir biskup, að hengja manneskju fyrir stofnun Hödd Vilhjálmsdóttir Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Er krónan að valda átökum á milli kynslóða? Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Þetta er ekki allt að koma með fjárlagafrumvarpinu Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Viðskiptaþvinganir gegn Ísrael Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Búðu til pláss – fyrir öll börn Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Sjá meira
Þetta var athyglisvert örferðarlag. Ferðarlagið byrjar á því að ég fyrir tilviljun finn bók í ruslatunnu þar sem ég vinn. Nánar tiltekið í grunnskóla. Bókin sem um ræðir er bókin Tinni í Kongo. Þarna lá hún innan um ruslapoka eins og aðskotahlutur. Mín fyrstu viðbrögð voru hneykslun því ég vissi undir eins hvað bjó að baki. Það hafði einhver fundið þessa bók í einhverjum af húsakynnum skólans og ákveðið á rétttrúnaðar, pólitískan hátt að koma henni fyrir kattanef. Koma henni úr augsýn saklausra barna ef til vill. Þarna fór mótþróarröskun mín á fullt. Ég hugsaði eins og skot, þessir vinstri sinnuðu veganistar, ég urlast, má ekkert lengur!! Ég tek bókina upp úr ruslinu eins og ég sé að bjarga miklum menningarverðmætum. Fer með hana heim í öruggt skjól frá feministunum. Þar liggur hún í einhvern tíma þar til ég heyri að ný þýðing þessara bókar sé verið að taka niður úr hillum hér og þar. Enn hugsa ég, má ekkert eiginlega?!? Mér dettur svo í hug að kannski væri gott að lesa þessa blessuðu bók. Málið er nefnilega að það er tvennt sem stundum einkennir mína hegðun og mína raunveru. Númer eitt, ég á það til að bera með mér fullmótaða skoðun á einhverju áður en ég almennilega kynni mér til hlítar. Líklega er ástæðan einhver djúpur ótti við að hafa ekki stjórn á aðstæðum, þá stjórn meint að einfaldlega ekki vita. Númer tvö er sú staðreynd sem líklega er fylgifiskur þess ég lauk við að lýsa að ég upplifi oft að ég hafi rangt fyrir mér. Ég sem sagt ber með mér skoðun eða viðhorf í mislangan tíma sem svo ég kemst að við frekari rýni að voru ekki réttar heldur óígrundaðar. En aftur að því að mér dettur svo í hug að lesa þessa blessuðu bók sem mér finnst svo mikið um. Ég sest niður í stofunni eftir að konan mín og barn voru farin að sofa. Svona svolítið eins og ég væri að laumast með subbulegt klámblað í skjóli nætur. Bókin, sem er 62 blaðsíður af teiknimyndasögu var fljótlesin. Í grófum dráttum og í fyrstu bara frekar barnaleg og saklaus saga af Tinna og hundinum hans Tobba í háskalegri svaðilför til og um Kongo. Ástæða ferðarinnar er aldeilis óljós en allt bendir til að Tinni sé á leiðinni á ljónaveiðar. Hann lendir í klemmeríi við gangster sem reynist vera í vinnu fyrir Al Capone frá Chicago. Sá mega ganster hafði augastað á að arðræna gjöfular demantsnámur í Afríku, engar frettir þar. Til að gera langa sögu stutta þá lendir Tinni og Tobbi í miklum hremmingum við dýr og innfædda. Hann drepur talsvert af dýrum þó yfirleitt í sjálfvörn nema kannski apan sem hann drepur til að getað klæðst í feldinn sem dulargerfi í björgunarleiðangri síns ástkæra hundspots.Hann drepur heila hjörð af antilópum, ristir stóra kyrkislöngu á hol, fær apa til að skjóta stóran fíl milli augnana en sjálfur sagar hann tennurnar af. Svokölluð dýraníðs veisla. Í fyrstu virðist hann Tinni ekki koma fram á niðrandi hátt í garð frumbyggja sem eru kynntir sem einfaldir, barnslegir og latir. En ef betur er af gáð og rýnt er aðeins í söguna þá kemur í ljós nýlenduáróðurinn sem skín þarna í gegn. Hvíti maðurinn er teiknaður sem bjargvættur hinna heimsku frumbyggja. Hvíti maðurinn er kynntur sem sá sem kennir blökkumanninum einfalda stærðfræði, ásakar þá um leti og dugleysi. Það virðist á yfirborðinu ekki vera neinn rasismi í gangi en undir niðri er það greinilegt enda bókin skrifuð að ég held um 1930 á hátindi evrópskar nýlendukúgunar og fasisma. Ég hef myndað mér ígrundaða skoðun eftir lestur þessarar bókar. Skoðun mín er sú að bók sem þessi á alls ekki að enda í ruslinu eins og sú sem ég fann. Hana á að kynna fyrir börnum sem heimild. Kynna sem úrelt áróðursrit nýlendu ofbeldisafla. Það á benda á tíma alls ekki svo langt fyrir löngu og bera saman við hvar við erum stödd í dag svo hægt sé fyrir ungmennin að stilla sinn eigin kompás hvað varðar framtíðarsýn. Spyrja okkur hvar við vorum út frá heimildum. Hvar erum við í dag út frá reynslu og svo hvert við stefnum í ósk um betra og kærleiksríkara samfélag manna, óháð húðlit, trú og menningu. Svo þessa bók mun ég ekki fela frá barninu mínu heldur kynna ef áhugi er fyrir hendi og fyrir vikið skila þeirri skömm sem annars dafnar í þögn og myrkri. Þögn og myrkri sem annars þessi bók hefði endað í ef ég ekki hefði fyrir tilviljun fundið hana innan um poka fulla af óhreinum handþurkum. Höfundur er smíðakennari.
Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar