Góður skólabragur verður ekki til af sjálfu sér Sigrún Edda Eðvarðsdóttir skrifar 10. nóvember 2020 16:01 Þann 9. nóvember stóðu Heimili og skóli, landssamtök foreldra, fyrir dagskrá á baráttudegi gegn einelti. Við hjá Heimili og skóla erum þakklát fyrir það traust sem Menntamálastofnun og Mennta- og menningamálaráðuneyti hafa sýnt samtökunum við að sjá um framkvæmd og undirbúning þessa dags en þetta er í annað sinn sem samtökin koma að undirbúningi dagsins sem haldinn var með breyttu sniði að þessu sinni í ljósi aðstæðna. Áttundi nóvember er dagurinn sem öllu jöfnu er helgaður baráttunni gegn einelti í skólum landsins en tíu ár eru nú liðin frá því hann var fyrst haldinn hér á landi árið 2011. Barátta sem vinnst með samstöðu og samvinnu Á degi sem þessum er mikilvægt að skerpa á bæði fræðslu og forvörnum og hvetja til umræðu um einelti sem og að efla samstöðu og sýn innan raða allra þeirra sem mynda skólasamfélagið, þ.e. barnanna okkar, foreldra, kennara, skóla og nærsamfélags. Það skiptir miklu máli að við veltum því fyrir okkur hvar við stöndum og hvernig samfélag við viljum taka þátt í að skapa. Í gegnum árin hafa ýmsar leiðir verið farnar í baráttunni gegn einelti enda vandinn fjölþættur. Erfitt hefur reynst að útrýma einelti, enda um samfélagslegt mein að ræða þar sem ræturnar liggja víða. Barátta sem farsælast er að vinna gegn með samstöðu og samvinnu allra. Falleg hugsun, falleg orð og falleg framkoma Forvarnir, fræðsla, fyrirmyndir, fegurð fjölbreytileikans, falleg hugsun, falleg orð og falleg framkoma eru fræ sem við þurfum að sá og rækta til að uppskera. Þetta þarf ekki að vera flókið eða eins og segir í einu kvæði Einars Benediktssonar, eitt bros getur dimmu í dagsljós breytt. Ef við ætlum að ná árangri gagnvart þeirri meinsemd sem einelti er þurfum við öll sem eitt að velta fyrir okkur, okkar hlutverki og samfélagslegri skyldu. Gullna reglan, að koma fram við aðra eins og við viljum að aðrir komi fram við okkur, getur sömuleiðis skilað okkur dýrmætum árangri. Því það að setja sig í spor annarra og láta sig vellíðan og velgengni annarra varða skiptir svo miklu máli. Til að við náum árangri í þessari baráttu verðum við öll að líta okkur nær og velta því fyrir okkur hvað við getum gert til að fyrirbyggja og koma í veg fyrir einelti. Að því sögðu langar mig að árétta að við foreldrar sem myndum skólasamfélagið á hverjum tíma, í leik-, grunn- og framhaldsskólum ásamt nemendum, kennurum og skólastjórnendum, stöndum vörð um mikilvægt samstarf heimila og skóla. Við foreldrar viljum að börnin okkar eignist góða vini og að þeim líði vel og þau upplifi að þau öll, hvert og eitt þeirra, skipti máli. Stuðlum að jákvæðum skólabrag Góður skólabragur skiptir miklu máli í þessu samhengi enda hafa rannsóknir sýnt fram á að hann getur haft mikil áhrif á andlega og líkamlega heilsu nemenda þar sem hann stuðlar að öruggum og heilbrigðum samskiptum. Hann verður hins vegar ekki til af sjálfu sér. Hér sannast kannski hið forkveðna að við uppskerum eins og við sáum. Stjórnendum skóla, kennurum og öðru starfsfólki ber samkvæmt aðalnámskrá að stuðla að jákvæðum skólabrag með velferð nemenda að leiðarljósi. Að sama skapi höfum við foreldrar hlutverki að gegna. Það að skapa góðan bekkjaranda þar sem vinátta og virðing ríkir getur seint verið eingöngu á hendi umsjónarkennara þar sem svo margt innan sem utan skóla hefur áhrif á daglegt líf nemenda og því erfitt að draga mörkin eingöngu við veggi skólastofunnar. Hér skiptir því hlutverk okkar foreldra og viðhorf ekki síður máli. Innan skólanna gefst okkur foreldrum einstakt tækifæri til að leggja okkar af mörkum við að gera gott skólasamfélag enn betra og taka virkan þátt í að móta og leiða gott og uppbyggilegt foreldra- og forvarnarstarf. Ásamt því að taka þátt í að skapa góðan bekkjaranda með því að huga að samveru og samstöðu bæði nemenda og foreldra. Að eignast vin tekur andartak en að vera vinur tekur alla ævi Með því að leggja góðan grunn að vináttu og vináttusamböndum með jákvæðum og uppbyggilegum samskiptum og samverustundum leggjum við dýrmætan grunn sem byggja má á til framtíðar. Þannig búum við til skólasamfélag sem eflir og hvetur með samstöðu, samhug og jöfnuð að leiðarljósi eða eins og máltækið segir, að eignast vin tekur andartak en að vera vinur tekur alla ævi. Höfundur er formaður Heimilis og skóla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla - og menntamál Sigrún Edda Eðvarðsdóttir Mest lesið Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun Vanhæfur Sjálfstæðisflokkur Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Myllan sem mala átti gull Andrés Kristjánsson Skoðun Pírati pissar í skóinn sinn Helgi Áss Grétarsson Skoðun Fáum presta aftur inn í skólana Rósa Guðbjartsdóttir Skoðun Fé án hirðis Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson Skoðun Sjö mýtur um loftslagsbreytingar Kristinn Már Hilmarsson,Elva Rakel Jónsdóttir Skoðun Rösk og reiðubúin fyrir landsbyggðina Hópur Röskvuliða Skoðun Goðsögnin um UFS-sjóði sem róttækar „woke"- fjárfestingar Már Wolfgang Mixa Skoðun Mannúð og hugrekki - gegn stríðsglæpum og þjóðarmorði Ólafur Ingólfsson Skoðun Skoðun Skoðun Mannúð og hugrekki - gegn stríðsglæpum og þjóðarmorði Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Framtíð menntunar – byggjum á trausti, ekki tortryggni Helga Kristín Kolbeins skrifar Skoðun Fé án hirðis Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson skrifar Skoðun Gæludýr geta dimmu í dagsljós breytt Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Myllan sem mala átti gull Andrés Kristjánsson skrifar Skoðun Sjö mýtur um loftslagsbreytingar Kristinn Már Hilmarsson,Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Pírati pissar í skóinn sinn Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fáum presta aftur inn í skólana Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Rösk og reiðubúin fyrir landsbyggðina Hópur Röskvuliða skrifar Skoðun Icelandic Learning is a Gendered Health Issue Logan Lee Sigurðsson skrifar Skoðun Goðsögnin um UFS-sjóði sem róttækar „woke"- fjárfestingar Már Wolfgang Mixa skrifar Skoðun Framtíð Öskjuhlíðar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vanhæfur Sjálfstæðisflokkur Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Mælt fyrir miklum kjarabótum öryrkja og aldraðra Inga Sæland skrifar Skoðun Mannréttindabrot og stríðsglæpir Rússa í Úkraínu Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum skrifar Skoðun Snjallborgin eða Skuggaborgin Reykjavík: Gervigreindarknúið höfuðborgarsvæði Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Getur Sturlunga snúið aftur? Leifur B. Dagfinnsson skrifar Skoðun Vaka stendur með Menntavísindasviði í verki Gunnar Ásgrímsson skrifar Skoðun Vorbókaleysingar Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Er þetta í alvöru umdeild skoðun fámenns hóps? Snorri Másson skrifar Skoðun Liðveisla fyrir öll Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir skrifar Skoðun Að standa við stóru orðin Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Aðför að landsbyggðinni – og tilraun til að slá ryki í augu almennings Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Deyr mjólkurkýrin ef eigandi hennar fær eitt viðbótar mjólkurglas? Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir skrifar Skoðun Ég virði þig og þín mörk, virðir þú mig og mín mörk ? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Sjá meira
Þann 9. nóvember stóðu Heimili og skóli, landssamtök foreldra, fyrir dagskrá á baráttudegi gegn einelti. Við hjá Heimili og skóla erum þakklát fyrir það traust sem Menntamálastofnun og Mennta- og menningamálaráðuneyti hafa sýnt samtökunum við að sjá um framkvæmd og undirbúning þessa dags en þetta er í annað sinn sem samtökin koma að undirbúningi dagsins sem haldinn var með breyttu sniði að þessu sinni í ljósi aðstæðna. Áttundi nóvember er dagurinn sem öllu jöfnu er helgaður baráttunni gegn einelti í skólum landsins en tíu ár eru nú liðin frá því hann var fyrst haldinn hér á landi árið 2011. Barátta sem vinnst með samstöðu og samvinnu Á degi sem þessum er mikilvægt að skerpa á bæði fræðslu og forvörnum og hvetja til umræðu um einelti sem og að efla samstöðu og sýn innan raða allra þeirra sem mynda skólasamfélagið, þ.e. barnanna okkar, foreldra, kennara, skóla og nærsamfélags. Það skiptir miklu máli að við veltum því fyrir okkur hvar við stöndum og hvernig samfélag við viljum taka þátt í að skapa. Í gegnum árin hafa ýmsar leiðir verið farnar í baráttunni gegn einelti enda vandinn fjölþættur. Erfitt hefur reynst að útrýma einelti, enda um samfélagslegt mein að ræða þar sem ræturnar liggja víða. Barátta sem farsælast er að vinna gegn með samstöðu og samvinnu allra. Falleg hugsun, falleg orð og falleg framkoma Forvarnir, fræðsla, fyrirmyndir, fegurð fjölbreytileikans, falleg hugsun, falleg orð og falleg framkoma eru fræ sem við þurfum að sá og rækta til að uppskera. Þetta þarf ekki að vera flókið eða eins og segir í einu kvæði Einars Benediktssonar, eitt bros getur dimmu í dagsljós breytt. Ef við ætlum að ná árangri gagnvart þeirri meinsemd sem einelti er þurfum við öll sem eitt að velta fyrir okkur, okkar hlutverki og samfélagslegri skyldu. Gullna reglan, að koma fram við aðra eins og við viljum að aðrir komi fram við okkur, getur sömuleiðis skilað okkur dýrmætum árangri. Því það að setja sig í spor annarra og láta sig vellíðan og velgengni annarra varða skiptir svo miklu máli. Til að við náum árangri í þessari baráttu verðum við öll að líta okkur nær og velta því fyrir okkur hvað við getum gert til að fyrirbyggja og koma í veg fyrir einelti. Að því sögðu langar mig að árétta að við foreldrar sem myndum skólasamfélagið á hverjum tíma, í leik-, grunn- og framhaldsskólum ásamt nemendum, kennurum og skólastjórnendum, stöndum vörð um mikilvægt samstarf heimila og skóla. Við foreldrar viljum að börnin okkar eignist góða vini og að þeim líði vel og þau upplifi að þau öll, hvert og eitt þeirra, skipti máli. Stuðlum að jákvæðum skólabrag Góður skólabragur skiptir miklu máli í þessu samhengi enda hafa rannsóknir sýnt fram á að hann getur haft mikil áhrif á andlega og líkamlega heilsu nemenda þar sem hann stuðlar að öruggum og heilbrigðum samskiptum. Hann verður hins vegar ekki til af sjálfu sér. Hér sannast kannski hið forkveðna að við uppskerum eins og við sáum. Stjórnendum skóla, kennurum og öðru starfsfólki ber samkvæmt aðalnámskrá að stuðla að jákvæðum skólabrag með velferð nemenda að leiðarljósi. Að sama skapi höfum við foreldrar hlutverki að gegna. Það að skapa góðan bekkjaranda þar sem vinátta og virðing ríkir getur seint verið eingöngu á hendi umsjónarkennara þar sem svo margt innan sem utan skóla hefur áhrif á daglegt líf nemenda og því erfitt að draga mörkin eingöngu við veggi skólastofunnar. Hér skiptir því hlutverk okkar foreldra og viðhorf ekki síður máli. Innan skólanna gefst okkur foreldrum einstakt tækifæri til að leggja okkar af mörkum við að gera gott skólasamfélag enn betra og taka virkan þátt í að móta og leiða gott og uppbyggilegt foreldra- og forvarnarstarf. Ásamt því að taka þátt í að skapa góðan bekkjaranda með því að huga að samveru og samstöðu bæði nemenda og foreldra. Að eignast vin tekur andartak en að vera vinur tekur alla ævi Með því að leggja góðan grunn að vináttu og vináttusamböndum með jákvæðum og uppbyggilegum samskiptum og samverustundum leggjum við dýrmætan grunn sem byggja má á til framtíðar. Þannig búum við til skólasamfélag sem eflir og hvetur með samstöðu, samhug og jöfnuð að leiðarljósi eða eins og máltækið segir, að eignast vin tekur andartak en að vera vinur tekur alla ævi. Höfundur er formaður Heimilis og skóla.
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson skrifar
Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum skrifar
Skoðun Snjallborgin eða Skuggaborgin Reykjavík: Gervigreindarknúið höfuðborgarsvæði Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir skrifar
Skoðun Aðför að landsbyggðinni – og tilraun til að slá ryki í augu almennings Ingibjörg Isaksen skrifar
Skoðun Deyr mjólkurkýrin ef eigandi hennar fær eitt viðbótar mjólkurglas? Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir skrifar
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun