131 milljón króna til Jóns Óttars Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 9. september 2020 14:10 Helgi Seljan og Þorsteinn Már horfast stuttlega í augu í dómsal eftir hádegi. Helgi hefur verið í aðalhlutverki hjá Rúv í umfjöllun um Samherja undanfarin ár. Vísir/Egill Af þeim 306 milljónum króna sem Samherji krefst þess að Seðlabanki Íslands greiði fyrirtækinu í skaðabætur vegna kostnaðar sem féll til við rannsókns bankans á Samherja eru rúmlega 130 milljónir vegna launa til Jóns Óttars Ólafssonar. Þorsteinn Már Baldvinsson, forstjóri Samherja, sagði við aðalmeðferðina í morgun að málarekstur Seðlabankans hefði verið gjörsamlega galinn. Þurfti Kjartan Björgvinsson, dómari í málinu, að biðja Þorstein að róa sig þegar forstjórinn sat undir spurningum lögmanns Seðlabankans um starfsemi Samherja í Afríku. Þorsteinn sagði ásakanir Seðlabankans hljóða upp á 85 milljarða króna vanskil á gjaldeyri. Aðalmeðferð í málinu hófst í morgun og stendur fram eftir degi. Eftir hádegið mættust Helgi Seljan, fréttamaður Kveiks, og Þorsteinn Már í dómsal en óhætt er að segja að andað hafi köldu milli þeirra tveggja undanfarin ár vegna þessa máls og nú nýlega umfjöllunar Kveiks um viðskipti Samherja í Afríku. Málið fellt niður í tvígang Málið er rekið fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur í dag en um er að ræða tvö mál. Annars vegar mál Samherja gegn bankanum þar sem að auki er krafist tíu milljóna í miskabætur og hins vegar einkamál Þorsteins Más sem krefst 6,5 milljóna króna í bætur. Samherja var ætlað að hafa brotið lög á meðan fjármagnshöft voru við lýði á árunum eftir hrunið haustið 2008. Var ráðist í húsleitir á skrifstofum Samherja bæði í Reykjavík og Akureyri í mars 2012 í tengslum við málið. Már Guðmundsson var Seðlabankastjóri þegar rannsókn á málum Samherja stóð yfir.Vísir/Vilhelm Að lokinni rannsókn Seðlabankans fór málið í hendur sérstaks saksóknara sem felldi það niður tvisvar sinnum. Ástæðan var sú að ekki væri refsiheimlid í reglugerð til að refsa fyrir meint brot. Seðlabankinn lagði þá fimmtán milljóna króna stjórnvaldssekt á Samherja sem var felld úr gildi með Hæstaréttardómi í nóvember fyrir tveimur árum. Már Guðmundsson, sem var Seðlabankastjóri á þeim tíma sem málið var til meðferðar hjá bankanum og dómstólum, sagði það hafa verið ótvíræða skyldu að kæra Samherja. Um fjörutíu prósent til Jóns Óttars Skaðabótamálið var þingfest í Héraðsdómi Reykjavíkur fyrir ári. Þá kom fram í máli Garðars G. Gíslasonar, lögmanns Samherja, að stærstur hluti kröfunnar væri tilkominn vegna kostnaðar við lögmenn og endurskoðendur, eða hátt í 247 milljónir króna. Um 59 milljónir króna væru vegna ýmiss kostnaðar sem fyrirtækið varð fyrir. Meðal annars launakostnaðar. Þá hefði fyrrverandi fjármálastjóri fyrirtækisins orðið óvinnufær vegna kvíða og þunglyndis og glímdi við meiriháttar kulnun í starfi eftir rannsóknina. Lögmaður Samherja vísar til þess að rannsóknin hafi staðið yfir í hátt í átta ár og því hafi kostnaðurinn safnast saman yfir þann tíma. Þá hafi rannsóknin beinst að um þrjátíu fyrirtækjum í samstæðu Samherja. Umfanginu hafi fylgt mikill kostnaður. Í frétt Kjarnans af aðalmeðferð málsins í morgun kemur fram að Arna McClure, yfirlögfræðingur Samherja, hafi staðfest að tæplega meirihluti skaðabótakröfu fyrirtækisins væri vegna vinnu Jóns Óttars. Í aðalhlutverki í deilunum við RÚV Jón Óttar sagði í dómsalnum í morgun að vinna hans hefði að miklu leyti farið fram erlendis og þá verið fjarri fjölskyldu sinni til lengri tíma. Hann hefði unnið með nokkrum íslenskum lögfræðistofum við rannsókn málsins. Jón Óttar sem viðmælandi í myndböndum Samherja sem birt hafa verið undanfarnar vikur. Jón Óttar hefur verið í aðalhlutverki hjá Samherja eftir að fréttaskýringaþátturinn Kveikur í Ríkissjónvarpinu greindi var frá viðskiptahættum fyrirtækisins í Namibíu. Málið er til rannsóknar hjá yfirvöldum hérlendis sem í Namibíu. Í vörn sinni hefur Samherji unnið myndbönd þar sem efasemdafræjum hefur verið sáð varðandi umfjöllun Kveiks. Jón Óttar hefur verið viðmælandi í myndböndum fyrirtækisins. Þá hefur hann viðurkennt að hafa sent Helga Seljan, fréttamanni Kveiks, óeðlileg skilaboð í ágúst síðastliðnum. Í sálfræðimeðferð og á geðlyfjum Þorsteinn Már Baldvinsson, forstjóri Samherja, sagði Seðlabankann hafa keyrt málið í gegnum fjölmiðla. Samherji hefði kostað öllu til að komast til botns í málinu og hvergi til sparað. Niðurstaða rannsóknar Samherja hefði verið sú að gjaldeyri hefði verið skilað af kostgæfni. Þegar Jóhannes Karl Sveinsson, lögmaður Seðlabankans, fór að spyrja Þorstein frekar út í málið voru svör forstjórans í styttri kantinum. Þurfti Kjartan dómari nokkrum sinnum að biðja forstjórann um að svara spurningum eða þá neita því að svara þeim að því er fram kemur á vef Viðskiptablaðsins. Þorsteinn Már, fyrir miðju, í dómsal í dag.Vísir/Egill Á vef Mbl er haft eftir Sigursteini Ingvarssyni, fyrrverandi fjármálastjóra Samherja, að hann hefði hætt hjá fyrirtækinu vegna málsins. Hann hefði verið kominn á slæman stað andlega vegna ásakana um fjármálamisferli og ákveðið að setja heilsuna í forgang. Hann væri í sálfræðimeðferð og tæki geðlyf. Aðspurður af Kjartani dómara hvort hann sjálfur hefði velt fyrir sér að höfða einkamál gegn Seðlabankanum svaraði hann því neitandi. Ásakanirnar óljósar Arna Bryndís Balvdins McClure, yfirlögfræðingur Samherja, sagðist í dómsal hafa verið falið það hlutverk að halda utan um ásakanir Seðlabankans um brot á gjaldeyrishöftum. Ásakanirnar hafi verið óljósar og fyrirtækið ekki geta gert annað en velt við öllum steinum í starfsemi félagsins víða um heim. Málið hefði strax ratað í fjölmiðla hér heima og utan landsteinanna. Málið hefði augljóslega verið mjög alvarlegt en fyrirtækið átt í erfiðleikum með að átta sig á því hverjar ásakanirnar væru í grunninn. Lögmenn í forgrunni og Þorsteinn Már í bakgrunni.Vísir/Egill „Það var farið í að afla upplýsinga frá Seðlabankanum hvort Samherji hefði verið að gera eitthvað rangt,“ hefur Mbl.is eftir Örnu úr dómsal. „Ef það hefði verið rétt átti að tryggja að það myndi ekki halda áfram. Talað var við starfsfólk og farið í gegnum ákvarðanatökur.“ Í framhaldinu hefði hún velt fyrir sér hvort Seðlabankinn gæti staðið undir þeim ásökunum sem bankinn héldi fram í garð Samherja. Reikna má með því að dómur verði kveðinn upp í málinu innan fjögurra vikna. Samherji og Seðlabankinn Dómsmál Mest lesið Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins Viðskipti innlent Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Viðskipti innlent „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Viðskipti innlent Óvæntur atvinnumissir: Óttinn verstur en mörg góð ráð Atvinnulíf ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Viðskipti innlent Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Viðskipti innlent 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Viðskipti innlent Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Viðskipti innlent Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Atvinnulíf Fleiri fréttir Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Sjá meira
Af þeim 306 milljónum króna sem Samherji krefst þess að Seðlabanki Íslands greiði fyrirtækinu í skaðabætur vegna kostnaðar sem féll til við rannsókns bankans á Samherja eru rúmlega 130 milljónir vegna launa til Jóns Óttars Ólafssonar. Þorsteinn Már Baldvinsson, forstjóri Samherja, sagði við aðalmeðferðina í morgun að málarekstur Seðlabankans hefði verið gjörsamlega galinn. Þurfti Kjartan Björgvinsson, dómari í málinu, að biðja Þorstein að róa sig þegar forstjórinn sat undir spurningum lögmanns Seðlabankans um starfsemi Samherja í Afríku. Þorsteinn sagði ásakanir Seðlabankans hljóða upp á 85 milljarða króna vanskil á gjaldeyri. Aðalmeðferð í málinu hófst í morgun og stendur fram eftir degi. Eftir hádegið mættust Helgi Seljan, fréttamaður Kveiks, og Þorsteinn Már í dómsal en óhætt er að segja að andað hafi köldu milli þeirra tveggja undanfarin ár vegna þessa máls og nú nýlega umfjöllunar Kveiks um viðskipti Samherja í Afríku. Málið fellt niður í tvígang Málið er rekið fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur í dag en um er að ræða tvö mál. Annars vegar mál Samherja gegn bankanum þar sem að auki er krafist tíu milljóna í miskabætur og hins vegar einkamál Þorsteins Más sem krefst 6,5 milljóna króna í bætur. Samherja var ætlað að hafa brotið lög á meðan fjármagnshöft voru við lýði á árunum eftir hrunið haustið 2008. Var ráðist í húsleitir á skrifstofum Samherja bæði í Reykjavík og Akureyri í mars 2012 í tengslum við málið. Már Guðmundsson var Seðlabankastjóri þegar rannsókn á málum Samherja stóð yfir.Vísir/Vilhelm Að lokinni rannsókn Seðlabankans fór málið í hendur sérstaks saksóknara sem felldi það niður tvisvar sinnum. Ástæðan var sú að ekki væri refsiheimlid í reglugerð til að refsa fyrir meint brot. Seðlabankinn lagði þá fimmtán milljóna króna stjórnvaldssekt á Samherja sem var felld úr gildi með Hæstaréttardómi í nóvember fyrir tveimur árum. Már Guðmundsson, sem var Seðlabankastjóri á þeim tíma sem málið var til meðferðar hjá bankanum og dómstólum, sagði það hafa verið ótvíræða skyldu að kæra Samherja. Um fjörutíu prósent til Jóns Óttars Skaðabótamálið var þingfest í Héraðsdómi Reykjavíkur fyrir ári. Þá kom fram í máli Garðars G. Gíslasonar, lögmanns Samherja, að stærstur hluti kröfunnar væri tilkominn vegna kostnaðar við lögmenn og endurskoðendur, eða hátt í 247 milljónir króna. Um 59 milljónir króna væru vegna ýmiss kostnaðar sem fyrirtækið varð fyrir. Meðal annars launakostnaðar. Þá hefði fyrrverandi fjármálastjóri fyrirtækisins orðið óvinnufær vegna kvíða og þunglyndis og glímdi við meiriháttar kulnun í starfi eftir rannsóknina. Lögmaður Samherja vísar til þess að rannsóknin hafi staðið yfir í hátt í átta ár og því hafi kostnaðurinn safnast saman yfir þann tíma. Þá hafi rannsóknin beinst að um þrjátíu fyrirtækjum í samstæðu Samherja. Umfanginu hafi fylgt mikill kostnaður. Í frétt Kjarnans af aðalmeðferð málsins í morgun kemur fram að Arna McClure, yfirlögfræðingur Samherja, hafi staðfest að tæplega meirihluti skaðabótakröfu fyrirtækisins væri vegna vinnu Jóns Óttars. Í aðalhlutverki í deilunum við RÚV Jón Óttar sagði í dómsalnum í morgun að vinna hans hefði að miklu leyti farið fram erlendis og þá verið fjarri fjölskyldu sinni til lengri tíma. Hann hefði unnið með nokkrum íslenskum lögfræðistofum við rannsókn málsins. Jón Óttar sem viðmælandi í myndböndum Samherja sem birt hafa verið undanfarnar vikur. Jón Óttar hefur verið í aðalhlutverki hjá Samherja eftir að fréttaskýringaþátturinn Kveikur í Ríkissjónvarpinu greindi var frá viðskiptahættum fyrirtækisins í Namibíu. Málið er til rannsóknar hjá yfirvöldum hérlendis sem í Namibíu. Í vörn sinni hefur Samherji unnið myndbönd þar sem efasemdafræjum hefur verið sáð varðandi umfjöllun Kveiks. Jón Óttar hefur verið viðmælandi í myndböndum fyrirtækisins. Þá hefur hann viðurkennt að hafa sent Helga Seljan, fréttamanni Kveiks, óeðlileg skilaboð í ágúst síðastliðnum. Í sálfræðimeðferð og á geðlyfjum Þorsteinn Már Baldvinsson, forstjóri Samherja, sagði Seðlabankann hafa keyrt málið í gegnum fjölmiðla. Samherji hefði kostað öllu til að komast til botns í málinu og hvergi til sparað. Niðurstaða rannsóknar Samherja hefði verið sú að gjaldeyri hefði verið skilað af kostgæfni. Þegar Jóhannes Karl Sveinsson, lögmaður Seðlabankans, fór að spyrja Þorstein frekar út í málið voru svör forstjórans í styttri kantinum. Þurfti Kjartan dómari nokkrum sinnum að biðja forstjórann um að svara spurningum eða þá neita því að svara þeim að því er fram kemur á vef Viðskiptablaðsins. Þorsteinn Már, fyrir miðju, í dómsal í dag.Vísir/Egill Á vef Mbl er haft eftir Sigursteini Ingvarssyni, fyrrverandi fjármálastjóra Samherja, að hann hefði hætt hjá fyrirtækinu vegna málsins. Hann hefði verið kominn á slæman stað andlega vegna ásakana um fjármálamisferli og ákveðið að setja heilsuna í forgang. Hann væri í sálfræðimeðferð og tæki geðlyf. Aðspurður af Kjartani dómara hvort hann sjálfur hefði velt fyrir sér að höfða einkamál gegn Seðlabankanum svaraði hann því neitandi. Ásakanirnar óljósar Arna Bryndís Balvdins McClure, yfirlögfræðingur Samherja, sagðist í dómsal hafa verið falið það hlutverk að halda utan um ásakanir Seðlabankans um brot á gjaldeyrishöftum. Ásakanirnar hafi verið óljósar og fyrirtækið ekki geta gert annað en velt við öllum steinum í starfsemi félagsins víða um heim. Málið hefði strax ratað í fjölmiðla hér heima og utan landsteinanna. Málið hefði augljóslega verið mjög alvarlegt en fyrirtækið átt í erfiðleikum með að átta sig á því hverjar ásakanirnar væru í grunninn. Lögmenn í forgrunni og Þorsteinn Már í bakgrunni.Vísir/Egill „Það var farið í að afla upplýsinga frá Seðlabankanum hvort Samherji hefði verið að gera eitthvað rangt,“ hefur Mbl.is eftir Örnu úr dómsal. „Ef það hefði verið rétt átti að tryggja að það myndi ekki halda áfram. Talað var við starfsfólk og farið í gegnum ákvarðanatökur.“ Í framhaldinu hefði hún velt fyrir sér hvort Seðlabankinn gæti staðið undir þeim ásökunum sem bankinn héldi fram í garð Samherja. Reikna má með því að dómur verði kveðinn upp í málinu innan fjögurra vikna.
Samherji og Seðlabankinn Dómsmál Mest lesið Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins Viðskipti innlent Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Viðskipti innlent „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Viðskipti innlent Óvæntur atvinnumissir: Óttinn verstur en mörg góð ráð Atvinnulíf ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Viðskipti innlent Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Viðskipti innlent 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Viðskipti innlent Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Viðskipti innlent Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Atvinnulíf Fleiri fréttir Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Sjá meira