Framburður Mueller fyrir dómsmála- og leyniþjónustunefndum fulltrúadeildar Bandaríkjaþings var fyrsta skiptið sem hann hefur þurft að svara spurningum um 22 mánaða langa rannsókn hans á afskiptum Rússa af forsetakosningunum árið 2016, meintu samráði framboðs Donalds Trump forseta við þá og tilraunum forsetans til að hindra framgang réttvísinnar.
Fyrir fram hafði Mueller gert þingmönnum ljóst að hann myndi ekki svara spurningum umfram efni rannsóknarskýrslu hans og við það stóð hann nær algerlega. Hann neitaði jafnvel að lesa upp úr skýrslunni sjálfri þegar þingmenn báðu hann um það. Stundum staðfesti hann skilning þingmanna á skýrslunni með „satt“ eða „rétt“.
Þegar repúblikanar þjörmuðu að Mueller eða demókratar reyndu að fá hann til að fella dóma um framferði forsetans var svar hans stundum „Ég er ekki endilega sammála lýsingu þinni“. Fjölmörgum spurningum sagðist hann ekki geta eða vilja svara, aðrar væru utan hans sviðs.
Svör forsetans „almennt“ ekki sannsögul eða fullkomin
Það næsta sem demókrötum tókst að fá Mueller til að bendla Trump forseta við glæp var við upphaf framburðar hans fyrir dómsmálanefndinni í gærmorgun. Þá spurði Jerry Nadler, formaður nefndarinnar, Mueller að því hvort að Trump forseti hefði rétt fyrir sér þegar hann fullyrti að rannsóknin hefði hreinsað hann af allri sök og að niðurstaðan hafi verið að ekkert samráð og engin hindrun réttvísinnar hafi átt sér stað.„Forsetinn var ekki hreinsaður af þeim gjörðum sem hann var sakaður um að hafa framið,“ svaraði Mueller.
Hann lét demókrata þó ekki teyma sig til að segja hvort að hann teldi ástæðu til að ákæra Trump fyrir að hindra framgang réttvísinnar. Það neitaði hann að gera í skýrslunni af þeirri ástæðu að samkvæmt lögfræðiáliti dómsmálaráðuneytisins sé ekki hægt að ákæra sitjandi forseta. Lýsti hann engu að síður þeirri trú sinni að hægt væri að ákæra forseta fyrir brot eftir að hann lætur af embætti.
Þrátt fyrir að vera þurr á manninn og fáorður gaf Mueller demókrötum einhvern efnivið gegn forsetanum sem þeir sóttust eftir.
Þegar Mueller var spurður út í skrifleg svör sem Trump sendi saksóknurunum svaraði hann því til að forsetinn hefði „almennt“ ekki verið sannsögull. Féllst hann einnig að mestu leyti á þá lýsingu demókrata að framboð Trump hafi byggt baráttu sína meðal annars á stolnum gögnum og svo reynt að hylma yfir það.
Sagði lof Trump á Wikileaks vafasamt
Það var þegar spurningarnar beindust að afskiptum Rússa af forsetakosningunum í framburði hans fyrir leyniþjónustunefndinni sem Mueller var helst tilbúinn til að segja meira en aðeins það sem kemur fram í skýrslu hans.Bandaríska leyniþjónustan og Mueller telja að rússnesk stjórnvöld hafi reynt að hafa áhrif á kosningarnar árið 2016 til að hjálpa Trump að ná sigri, meðal annars með áróðursherferð á samfélagsmiðlum.
„Þetta var ekki stök tilraun. Þeir eru að gera það á meðan við sitjum hér og þeir gera ráð fyrir að gera það í næstu kosningum,“ sagði Mueller spurður út í hvort Rússar reyndu enn að hafa áhrif á kosningar í Bandaríkjunum.
Sagði hann að víðtækar tilraunir Rússa til að skipta sér af kosningunum gætu valdið langtímaskaða í Bandaríkjunum og grípa þyrfti snögglega til aðgerða
Einn lykilatburður í aðdraganda forsetakosninganna árið 2016 var þar Paul Manafort, þáverandi kosningastjóri Trump, Jared Kushner, tengdasonur forsetans og einn nánasti ráðgjafi, og Donald Trump yngri, sonur forsetans, sátu fund með rússneskum lögfræðingi sem þeim skildist að ætlaði að færa þeim skaðlegar upplýsingar um Hillary Clinton, frambjóðanda demókrata.
„Ég vona að það sé ekki nýi veruleikinn, en ég óttast að þannig sé það,“ svaraði Mueller.
Þá virtist hann gagnrýninn á Trump forseta þegar hann var spurður út í lof þáverandi forsetaframbjóðandans um uppljóstranavefinn Wikileaks. Tölvupóstar demókrataflokksins og kosningastjóra Clinton sem Rússar stálu voru birtir á Wikileaks á lykilstundum í kosningabaráttunni. Trump sagðist ítrekað „elska“ Wikileaks og hvatti Rússar til að hafa upp á týndum tölvupóstum Clinton.
„Það er vafasamt, það er úrdráttur, hvað varðar það sem það sýnir varðandi að ýta undir og stuðla að því sem er og ætti að vera ólöglegt athæfi,“ sagði Mueller.
Hafnaði gagnrýni og ásökunum um ósanngirni
Að öðru leyti veik Mueller sér undan að gefa demókrötum fóður í frekari gagnrýni á forsetann umfram það sem kom fram í skýrslu hans. Tilraunir repúblikana til að þrýsta á Mueller og draga úr trúverðugleika og sanngirni rannsóknar hans báru engu meiri árangur.Í örfá skipti brást Mueller við atlögum þingmanna repúblikana, þar á meðal þegar hann sagði einum þeirra að hann teldi að þingmenn hefðu aldrei farið yfir skýrslu sem væri „eins ítarleg, eins sanngjörn, eins samkvæm sjálfri sér og skýrslan sem við höfum fyrir framan okkur“.
Þá vísaði hann á bug ásökunum repúblikana um Mueller hefði raðað í kringum sig demókrötum sem hötuðu Trump. Forsetinn hefur ítrekað haldið því fram um rannsóknina og byggt á því að nokkrir starfsmenn embættisins hafi í gegnum tíðina gefið fé til frambjóðenda demókrata.
„Ég hef verið í þessum bransa í næstum því 25 ár og á þessum 25 árum hef ég ekki haft tilefni, ekki einu sinni, til að spyrja einhvern út í pólitísk tengsl hans. Það er ekki gert. Það sem skiptir mig máli er geta einstaklingsins til þess að sinna starfinu og sinna starfinu fljótt, af alvöru og af heilindum,“ svaraði fyrrverandi sérstaki rannsakandinn.
Neitaði Mueller ásökunum forsetans um að rannsókn hans hafi verið „nornaveiðar“ eða „gabb“.
„Þetta voru ekki nornaveiðar,“ sagði Mueller stuttaralega.
