„EES-samningurinn er til fyrir Íslendinga“ Þorbjörn Þórðarson skrifar 29. júlí 2019 18:30 Arnar Þór Jónsson héraðsdómari segir að Alþingi ætti að hafna þingsályktunartillögu um innleiðingu þriðja orkupakkans þegar það kemur saman í ágúst. Þá segir hann að íslensk stjórnvöld verði að gæta hagsmuna Íslendinga betur við upptöku gerða í EES-samninginn. Alþingi kemur saman á ný í nokkra daga hinn 28. ágúst til að ljúka síðari umræðu um þingsályktunartillögu um þriðja orkupakkann og á tillagan að ganga til atkvæðagreiðslu hinn 2. september næstkomandi. Arnar Þór Jónsson héraðsdómari telur að Alþingi eigi að hafna tillögunni en hann skrifaði grein um málið sem birtist í Morgunblaðinu á laugardag. Hann telur að líkur á samningsbrotamálum aukist verði gerðir þriðja orkuppakans innleiddar. Þá sé sú hætta fyrir hendi að höfðað verði skaðabótamál á hendur íslenska ríkinu verði sæstrengur ekki lagður. Eins og margsinnis hefur verið rakið fela gerðir þriðja orkupakkans ekki í sér neina skyldu um lagningu sæstrengs. Valdheimildir ACER, Samstarfsstofnunar eftirlitsaðila á orkumarkaði, verða hjá Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) gagnvart EFTA-ríkjunum. Þessar valdheimildir gagnvart Íslandi verða ekki virkar nema fyrir hendi sé tenging íslensks orkumarkaðar við evrópska raforkumarkaðinn með sæstreng. Arnar Þór Jónsson segir engan ágreining um þetta. Hann telji hins vegar málshöfðunaráhættu til staðar ef íslenska ríkið standi í vegi fyrir einkaaðilum, sem vilji leggja slíkan streng, í fyllingu tímans þegar það verður búið að innleiða gerðir þriðja orkupakkans. Ekki sé hægt að útiloka slíka málshöfðun og þá áhættu sem henni fylgir. „Þetta snýst ekki um það að ríkið leggi þennan streng. Og það er alveg rétt að það er engin kvöð á íslenska ríkinu að leggja þennan streng. Þetta snýr að því að ríkin þvælist ekki fyrir einkaaðilum sem vilja á einhverjum tímapunkti leggja streng til Íslands. Það er það sem málið snýst um. Ef menn vilja ræða um að íslenska ríkinu beri ekki að gera þetta og hitt þá eru þeir farnir út af þeim teinum,“ segir Arnar Þór.Vill fara aftur inn í sameiginlegu EES-nefndinaEn hvað væri þá rökrétt framhald af því að hafna innleiðingu þriðja orkupakkans? „Væri það ekki bara að fara með þetta aftur inn í sameiginlegu EES-nefndina og biðja um undanþáguna aftur? Við erum þátttakendur í alþjóðlegu samstarfi og menn hafa skilning á því að þjóðir vilji verja sína hagsmuni út frá eignarrétti og lýðræði. Það eru hundrað dæmi um það að þjóðir hafi gert það í evrópsku samstarfi. Ég er á móti svona lögmálshyggju í þessu. EES-samningurinn er til fyrir Íslendinga en ekki Íslendingar fyrir EES-samninginn.“ Carl Baudenbacher, fyrrverandi forseti EFTA-dómstólsins, vann álitsgerð fyrir utanríkisráðuneytið þar sem hann heldur því fram að höfnun þriðja orkupakkans gæti sett EES-samninginn í uppnám. Í álitsgerð Alþjóða- og Evrópuréttarstofnunar Háskólans í Reykjavík, sem einnig var unnin fyrir utanríkisráðuneytið, segir að höfnun afléttingu stjórnskipulegs fyrirvara og upptöku gerðar í EES-samninginn fæli í sér „algjört neyðarúrræði“ og að synjun íslenska ríkisins um afléttingu stjórnskipulegs fyrirvara „fæli í sér fordæmalausa stöðu sem hefði í för með sér mikla lagalega og pólitíska óvissu og setti framkvæmd EES-samningsins í uppnám.“ Arnar Þór er eðlilega ekki sammála þessu í ljósi þess sem áður er rakið. Hann segir að þriðji orkupakkinn afhjúpi í hnotskurn þann vanda sem fylgi EES-samningnum. Hann gagnrýnir þá lýðræðisbresti sem birtist í afgreiðslu mála hjá sameiginlegu EES-nefndinni. Þar séu greidd atkvæði um risavaxna hagsmuni Íslendinga þegar teknar eru ákvarðanir um að taka gerðir upp í EES-samninginn. Vanda þurfi málsmeðferð þegar miklir hagsmunir séu undir. „Íslensk stjórnvöld verða að gera betri greinarmun á smámálum og stórmálum. Með smámálum á ég við neytendamál og slíkt en stórmál varða innviði samfélagsins. Þar þurfa íslensk stjórnvöld að setja mannafla í og athygli á að verja hagsmuni Íslendinga, punktur,“ segir Arnar Þór Jónsson. Utanríkismál Þriðji orkupakkinn Mest lesið Arion opnar dagvistun til að auðvelda starfsfólki að brúa bilið Innlent Sósíalistar mælast inni og Vinstri græn í lífshættu Innlent Áfram séreign inn á lánin og ekkert kílómetragjald í bili Innlent Leynilega upptakan á Edition-hótelinu: „Ef ég á að taka fimmta sætið vil ég verða þinn maður í þessu“ Innlent „Leið eins og ég hefði verið kýld í magann þegar ég las þetta“ Innlent Tilnefning Gaetz sem dómsmálaráðherra vekur furðu og reiði Erlent „Nei, Áslaug Arna“ Innlent Fimm sveitarstjórnarfulltrúar í Strandabyggð beðist lausnar Innlent Maðurinn sem lögregla lýsti eftir er fundinn Innlent Hugmyndir Ingu séu aðför að kjörum alls vinnandi fólks Innlent Fleiri fréttir Málaferlin auki gildi verksins og hann sé hvergi af baki dottinn Bein útsending: Utanríkisstefna á umbrotatímum Refsing milduð í stóra skútumálinu Sósíalistar færu ekki í stjórn sem ætlaði að selja Íslandsbanka Hugmyndir Ingu séu aðför að kjörum alls vinnandi fólks Hjúkrunarfræðingar hafa skrifað undir samning Arion opnar dagvistun til að auðvelda starfsfólki að brúa bilið Einkavæðing í heilbrigðiskerfinu: Skýr mörk á milli hægri og vinstri Lýsa eftir konu með heilabilun Samherji lagði listamanninn Odee Myndband sýnir umfang skriðanna í Eyrarhlíð Fimm sveitarstjórnarfulltrúar í Strandabyggð beðist lausnar Sósíalistar mælast inni og Vinstri græn í lífshættu Þinglok strax eftir helgina Glæný Maskínukönnun kynnt í hádegisfréttum Sammála um níkótínpúðana en ekki áfengissöluna Áfram séreign inn á lánin og ekkert kílómetragjald í bili Flateyringum ráðlagt að sjóða neysluvatn Maðurinn sem lögregla lýsti eftir er fundinn „Leið eins og ég hefði verið kýld í magann þegar ég las þetta“ „Nei, Áslaug Arna“ Grænlendingar fá Erling til að gera Grænland grænna Rúmar hundrað milljónir í þágu barna í Mosfellsbæ Eftirlýstur frambjóðandi dregur sig í hlé Leynilega upptakan á Edition-hótelinu: „Ef ég á að taka fimmta sætið vil ég verða þinn maður í þessu“ Brot úr leyniupptökunum í fréttatímanum „Berum ekki ábyrgð á því sem að fólk segir úti í bæ“ Ríkislögreglustjóri beinir sjónum sínum að leynilegri upptöku Tilefni til að kanna hvort ráðherra hafi farið á svig við siðareglur Hundruð umsókna frá bændum vegna tjóns í kuldatíð í vor og sumar Sjá meira
Arnar Þór Jónsson héraðsdómari segir að Alþingi ætti að hafna þingsályktunartillögu um innleiðingu þriðja orkupakkans þegar það kemur saman í ágúst. Þá segir hann að íslensk stjórnvöld verði að gæta hagsmuna Íslendinga betur við upptöku gerða í EES-samninginn. Alþingi kemur saman á ný í nokkra daga hinn 28. ágúst til að ljúka síðari umræðu um þingsályktunartillögu um þriðja orkupakkann og á tillagan að ganga til atkvæðagreiðslu hinn 2. september næstkomandi. Arnar Þór Jónsson héraðsdómari telur að Alþingi eigi að hafna tillögunni en hann skrifaði grein um málið sem birtist í Morgunblaðinu á laugardag. Hann telur að líkur á samningsbrotamálum aukist verði gerðir þriðja orkuppakans innleiddar. Þá sé sú hætta fyrir hendi að höfðað verði skaðabótamál á hendur íslenska ríkinu verði sæstrengur ekki lagður. Eins og margsinnis hefur verið rakið fela gerðir þriðja orkupakkans ekki í sér neina skyldu um lagningu sæstrengs. Valdheimildir ACER, Samstarfsstofnunar eftirlitsaðila á orkumarkaði, verða hjá Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) gagnvart EFTA-ríkjunum. Þessar valdheimildir gagnvart Íslandi verða ekki virkar nema fyrir hendi sé tenging íslensks orkumarkaðar við evrópska raforkumarkaðinn með sæstreng. Arnar Þór Jónsson segir engan ágreining um þetta. Hann telji hins vegar málshöfðunaráhættu til staðar ef íslenska ríkið standi í vegi fyrir einkaaðilum, sem vilji leggja slíkan streng, í fyllingu tímans þegar það verður búið að innleiða gerðir þriðja orkupakkans. Ekki sé hægt að útiloka slíka málshöfðun og þá áhættu sem henni fylgir. „Þetta snýst ekki um það að ríkið leggi þennan streng. Og það er alveg rétt að það er engin kvöð á íslenska ríkinu að leggja þennan streng. Þetta snýr að því að ríkin þvælist ekki fyrir einkaaðilum sem vilja á einhverjum tímapunkti leggja streng til Íslands. Það er það sem málið snýst um. Ef menn vilja ræða um að íslenska ríkinu beri ekki að gera þetta og hitt þá eru þeir farnir út af þeim teinum,“ segir Arnar Þór.Vill fara aftur inn í sameiginlegu EES-nefndinaEn hvað væri þá rökrétt framhald af því að hafna innleiðingu þriðja orkupakkans? „Væri það ekki bara að fara með þetta aftur inn í sameiginlegu EES-nefndina og biðja um undanþáguna aftur? Við erum þátttakendur í alþjóðlegu samstarfi og menn hafa skilning á því að þjóðir vilji verja sína hagsmuni út frá eignarrétti og lýðræði. Það eru hundrað dæmi um það að þjóðir hafi gert það í evrópsku samstarfi. Ég er á móti svona lögmálshyggju í þessu. EES-samningurinn er til fyrir Íslendinga en ekki Íslendingar fyrir EES-samninginn.“ Carl Baudenbacher, fyrrverandi forseti EFTA-dómstólsins, vann álitsgerð fyrir utanríkisráðuneytið þar sem hann heldur því fram að höfnun þriðja orkupakkans gæti sett EES-samninginn í uppnám. Í álitsgerð Alþjóða- og Evrópuréttarstofnunar Háskólans í Reykjavík, sem einnig var unnin fyrir utanríkisráðuneytið, segir að höfnun afléttingu stjórnskipulegs fyrirvara og upptöku gerðar í EES-samninginn fæli í sér „algjört neyðarúrræði“ og að synjun íslenska ríkisins um afléttingu stjórnskipulegs fyrirvara „fæli í sér fordæmalausa stöðu sem hefði í för með sér mikla lagalega og pólitíska óvissu og setti framkvæmd EES-samningsins í uppnám.“ Arnar Þór er eðlilega ekki sammála þessu í ljósi þess sem áður er rakið. Hann segir að þriðji orkupakkinn afhjúpi í hnotskurn þann vanda sem fylgi EES-samningnum. Hann gagnrýnir þá lýðræðisbresti sem birtist í afgreiðslu mála hjá sameiginlegu EES-nefndinni. Þar séu greidd atkvæði um risavaxna hagsmuni Íslendinga þegar teknar eru ákvarðanir um að taka gerðir upp í EES-samninginn. Vanda þurfi málsmeðferð þegar miklir hagsmunir séu undir. „Íslensk stjórnvöld verða að gera betri greinarmun á smámálum og stórmálum. Með smámálum á ég við neytendamál og slíkt en stórmál varða innviði samfélagsins. Þar þurfa íslensk stjórnvöld að setja mannafla í og athygli á að verja hagsmuni Íslendinga, punktur,“ segir Arnar Þór Jónsson.
Utanríkismál Þriðji orkupakkinn Mest lesið Arion opnar dagvistun til að auðvelda starfsfólki að brúa bilið Innlent Sósíalistar mælast inni og Vinstri græn í lífshættu Innlent Áfram séreign inn á lánin og ekkert kílómetragjald í bili Innlent Leynilega upptakan á Edition-hótelinu: „Ef ég á að taka fimmta sætið vil ég verða þinn maður í þessu“ Innlent „Leið eins og ég hefði verið kýld í magann þegar ég las þetta“ Innlent Tilnefning Gaetz sem dómsmálaráðherra vekur furðu og reiði Erlent „Nei, Áslaug Arna“ Innlent Fimm sveitarstjórnarfulltrúar í Strandabyggð beðist lausnar Innlent Maðurinn sem lögregla lýsti eftir er fundinn Innlent Hugmyndir Ingu séu aðför að kjörum alls vinnandi fólks Innlent Fleiri fréttir Málaferlin auki gildi verksins og hann sé hvergi af baki dottinn Bein útsending: Utanríkisstefna á umbrotatímum Refsing milduð í stóra skútumálinu Sósíalistar færu ekki í stjórn sem ætlaði að selja Íslandsbanka Hugmyndir Ingu séu aðför að kjörum alls vinnandi fólks Hjúkrunarfræðingar hafa skrifað undir samning Arion opnar dagvistun til að auðvelda starfsfólki að brúa bilið Einkavæðing í heilbrigðiskerfinu: Skýr mörk á milli hægri og vinstri Lýsa eftir konu með heilabilun Samherji lagði listamanninn Odee Myndband sýnir umfang skriðanna í Eyrarhlíð Fimm sveitarstjórnarfulltrúar í Strandabyggð beðist lausnar Sósíalistar mælast inni og Vinstri græn í lífshættu Þinglok strax eftir helgina Glæný Maskínukönnun kynnt í hádegisfréttum Sammála um níkótínpúðana en ekki áfengissöluna Áfram séreign inn á lánin og ekkert kílómetragjald í bili Flateyringum ráðlagt að sjóða neysluvatn Maðurinn sem lögregla lýsti eftir er fundinn „Leið eins og ég hefði verið kýld í magann þegar ég las þetta“ „Nei, Áslaug Arna“ Grænlendingar fá Erling til að gera Grænland grænna Rúmar hundrað milljónir í þágu barna í Mosfellsbæ Eftirlýstur frambjóðandi dregur sig í hlé Leynilega upptakan á Edition-hótelinu: „Ef ég á að taka fimmta sætið vil ég verða þinn maður í þessu“ Brot úr leyniupptökunum í fréttatímanum „Berum ekki ábyrgð á því sem að fólk segir úti í bæ“ Ríkislögreglustjóri beinir sjónum sínum að leynilegri upptöku Tilefni til að kanna hvort ráðherra hafi farið á svig við siðareglur Hundruð umsókna frá bændum vegna tjóns í kuldatíð í vor og sumar Sjá meira
Leynilega upptakan á Edition-hótelinu: „Ef ég á að taka fimmta sætið vil ég verða þinn maður í þessu“ Innlent
Leynilega upptakan á Edition-hótelinu: „Ef ég á að taka fimmta sætið vil ég verða þinn maður í þessu“
Leynilega upptakan á Edition-hótelinu: „Ef ég á að taka fimmta sætið vil ég verða þinn maður í þessu“ Innlent