Segir áhrif kalda pottsins ofmetin Birgir Olgeirsson skrifar 11. febrúar 2019 14:52 Bandarísku blaðamaður hefur ritað bók um tískufyrirbrigði þegar kemur að endurheimt og segir kalda pottinn hamla viðgerðarferli líkamans. Vísir/Vilhelm Bandaríski heilsublaðamaðurinn Christie Aschwanden hefur kafað ofan í tískufyrirbrigði þegar kemur að endurheimt íþróttamanna og komist að því að margar aðferðirnar eru ekki að skila þeim niðurstöðum sem lofað er. Ritaði hún bók um málið sem nefnist Good To Go en þar segir hún að fyrri fullyrðingar um hlutverk vötnunar, kuldabaða og „cupping“ við endurheimt líkamans ekki réttar. Um kuldaböðin, eða ísböðin, segir hún að það sé eitthvað sem íþróttamenn hófu að stunda fyrir fyrir margt löngu og almenningur fylgdi með. Hún bendir þó á að þessar kælimeðferðir hamli endurheimt líkamans. Þegar manneskja reynir á vöðva sína við æfingar myndast litlar rifur í vöðvaþráðunum. Aschwanden segir líkamann bregðast við slíku álagi með því að setja af stað endurheimtarferli þar sem skemmdum vöðvaþráðum er skipt út og vöðvarnir byggðir upp. Við það áreiti myndast bólgur sem hjálpa vöðvunum að jafna sig og eflast. Það að kæla vöðvana hamlar hins vegar bólgumyndun. Þegar dregið er úr bólgumyndum með kælingu dregur líkaminn úr áhrifum þjálfunarinnar og verður því ábatinn af henni minni.Ætla má að einhverjir hafi skellt sér í kalda pottinn eftir Reykjavíkurmaraþonið. Vísir/VilhelmSársaukafull lyfleysuáhrif Fjallað er um innihald þessar bókar og rætt við Aschwanden á vef Vox en þar er hún spurð hvers vegna svo margir velji að kæla eftir æfingar. Nefnir hún að þetta geti flokkast undir lyfleysuáhrif. „Það er nokkur góðar sannanir fyrir því lyfleysuáhrif sem valda sársauka hafi meiri áhrif en þau sem valda ekki sársauka. Því er kuldi mjög góð lyfleysa.“ Aschwanden þessi keppti á skíðum á tíunda áratug síðustu aldar og við upphaf þessa árþúsunds en þegar hún var að jafna sig eftir æfingar á þeim árum reyndi hún eftir fremsta megni að gera sem minnst, sofa mikið og liggja fyrir með góða bók. Fyrir um áratug síðan varð hún vör við breytingu þar sem íþróttafólk var farið að nota frauðplastrúllur, kuldameðferðir og „cupping“. „Cupping“ er þegar sogskálum er komið fyrir á líkama og á sogið að auka blóðflæði um skemmda vöðvaþræði og flýta þannig endurheimtHér má sjá sogbletti á líkama bandaríska sundkappans Michael Phelps.Vísir/GettyAschwanden segir engar almennilegar sannanir fyrir því þessi aðferð geri íþróttamönnum gagn. „Þú ert bara að fá þér marbletti.“ Þessi aðferð er þó ekki hættuleg en líkt og áður segir, ekki bein sönnun fyrir því að hún geri gagn.Ranghugmyndir um drykkju Hún segir að drykkjarvöruframleiðendur hafi ákaft reynt að koma því í meðvitund íþróttafólks að það þurfi að drekka nógu mikið af steinefnaríkum vökva á meðan æfingum og keppni stendur. Hún segir að það hafi komist í umræðu vegna þessarar markaðssetningar að fólk þurfi að drekka mikið af slíkum vökva og ekki sé treystandi á að líkaminn kalli eftir vökva með því að valda þorsta. Hún segir þorstann hins vegar vera bestu vísbendinguna um að líkaminn þurfi á vökva að halda. Þá bendir hún á að þessir íþróttadrykkir séu í flestum tilvikum óþarfir. Þeir séu helst gagnlegir fólki sem er undir miklu líkamlegu álagi í langan tíma. „Þá geta þeir gagnast við að veita líkamanum hitaeiningar en þú þarft að æfa í meira en klukkutíma til að þurfa á því að halda.“Aschwanden vill meina að drykkjarframleiðendur hafi komið því inn í höfuð íþróttafólks að það þurfi steinefnaríkardrykki á meðan æfingum stendur. Vísir/VilhelmAschwanden segir að íþróttafólk ætti mun fremur að hafa áhyggjur af því að drekka of mikið og valda því að natríumstaða líkamans fari niður fyrir hættuleg mörk. Hún segir engan maraþon hlaupara hafa látist af völdum vessaþurrðar en frá árinu 1993 hafa hins vegar fimm maraþonhlauparar látist af völdum natríumskorts.Einföldu atriðin hafa mestu áhrifin Sjúkraþjálfarinn Björn Hákon Sveinsson deildi þessari grein Vox um bók Christie Aschwanden en hann segir í samtali við Vísi að einföldu atriðin í hegðunarmynstri fólks hafi oftast mestu áhrifin. Nefnir hann þar svefn, hvíld, fæðu og streitustjórnun sem eigi það til að gleymast. „Þetta eru grunnatriði í lífi flestra og því þykja þau kannski ekki nógu merkileg fyrir fólk sem stundar íþróttir eða hreyfingu af kappi til þess að stjórn þessara atriða fái nógu mikla athygli,“ segir Björn.Björn Hákon Sveinsson, sjúkraþjálfari.FBL/Anton BrinkLíkt og Aschwenden bendir á þá getur kæling eftir æfingar og keppnisleiki seinkað endurheimtarferli líkamans og þannig haft frekar slæm áhrif en góð. Björn er þessu sammála en segir þó að kælingin geti haft andleg og líkamleg vellíðunaráhrif sem skiljanlegt sé að fólk sækist í. „Jafnt toppíþróttafólk sem almenningur. Eins er sjálfsmynd okkar mjög háð því að ná tökum á nýjum og erfiðum athöfnum, ögrum okkur. Það gefur sjálfstrausti okkar óhemju mikið að sigrast á einhverju sem við töldum áður nánast ómögulegt. Þannig sýnum við vald okkar á líkamanum og það getur verið fólki ómetanlegt í streituvaldandi umhverfi nútímans.“ Heilsa Sundlaugar Mest lesið Dó fjórum árum eftir að hún hvarf Innlent Nýtt líkan nýjung á Íslandi: VG og Sósíalistar nái ekki á þing og óvissa um Miðflokk Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Kom verðmætum fyrir í röngum bíl sem hvarf á brott Innlent Stöðvun megi rekja til klúðurs og skorts á fjármagni Innlent Maðurinn er fundinn Innlent Mestu virkjanaframkvæmdir í sögu Grænlands framundan Erlent Stærsti skjálftinn við Öskju frá ársbyrjun 2022 Innlent Í sjálfheldu á eigin svölum Innlent Baráttan hafin á TikTok: Traktor í Skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Innlent Fleiri fréttir Nýtt myndefni: Sparkað í blóðmerar á íslenskum sveitarbæ Sparkað í blóðmerar og eitt ár frá rýmingu Grindavíkur Í sjálfheldu á eigin svölum Nýtt líkan nýjung á Íslandi: VG og Sósíalistar nái ekki á þing og óvissa um Miðflokk Maðurinn er fundinn Stöðvun megi rekja til klúðurs og skorts á fjármagni Ótryggðir bændur Ár frá rýmingu í Grindavík: „Með mestu hamförum sem riðið hafa yfir Ísland“ Kom verðmætum fyrir í röngum bíl sem hvarf á brott Ár frá mestu hamförum síðari tíma og útboðshlé hjá Vegagerðinni Dó fjórum árum eftir að hún hvarf Stærsti skjálftinn við Öskju frá ársbyrjun 2022 Kyrrstaða í vegaframkvæmdum, sigur Trumps og kosningabaráttan framundan Allt of margir með hugann annars staðar í umferðinni Ætlar 1750 kílómetra á þrektækjum á einni viku í minningu vina Baráttan hafin á TikTok: Traktor í Skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Engin miðlæg skráning slysa í ferðaþjónustu Yazan og fjölskylda leita að nýju húsnæði Úrbætur í kjölfar slyss á Breiðamerkurjökli og vikulöng þrekraun Grunaður um sölu fíkniefna og brot á útlendingalögum Missti stjórn á bílnum þegar klæðingin umvafði dekkin Lögreglan bannaði bjór á B5 Leikskólastarfsmenn í Hafnarfirði greiða atkvæði um verkfall Um 60 kennarar hjá Fræðsluneti Suðurlands Bein útsending: Sigmundur kynnir innihaldið Öryrkjar fá 1,7 skattfrjálsa milljarða Ætla ekki að slíta viðræðum Engin ákvörðun um hvalveiðar og maurasýrumengun á Bíldudal Kallar eftir sams konar úrræði og Breivik og árásarmaður hennar sæta Bjartsýn eftir fund í Virginíu vegna Söndru sem afplánar 37 ára dóm Sjá meira
Bandaríski heilsublaðamaðurinn Christie Aschwanden hefur kafað ofan í tískufyrirbrigði þegar kemur að endurheimt íþróttamanna og komist að því að margar aðferðirnar eru ekki að skila þeim niðurstöðum sem lofað er. Ritaði hún bók um málið sem nefnist Good To Go en þar segir hún að fyrri fullyrðingar um hlutverk vötnunar, kuldabaða og „cupping“ við endurheimt líkamans ekki réttar. Um kuldaböðin, eða ísböðin, segir hún að það sé eitthvað sem íþróttamenn hófu að stunda fyrir fyrir margt löngu og almenningur fylgdi með. Hún bendir þó á að þessar kælimeðferðir hamli endurheimt líkamans. Þegar manneskja reynir á vöðva sína við æfingar myndast litlar rifur í vöðvaþráðunum. Aschwanden segir líkamann bregðast við slíku álagi með því að setja af stað endurheimtarferli þar sem skemmdum vöðvaþráðum er skipt út og vöðvarnir byggðir upp. Við það áreiti myndast bólgur sem hjálpa vöðvunum að jafna sig og eflast. Það að kæla vöðvana hamlar hins vegar bólgumyndun. Þegar dregið er úr bólgumyndum með kælingu dregur líkaminn úr áhrifum þjálfunarinnar og verður því ábatinn af henni minni.Ætla má að einhverjir hafi skellt sér í kalda pottinn eftir Reykjavíkurmaraþonið. Vísir/VilhelmSársaukafull lyfleysuáhrif Fjallað er um innihald þessar bókar og rætt við Aschwanden á vef Vox en þar er hún spurð hvers vegna svo margir velji að kæla eftir æfingar. Nefnir hún að þetta geti flokkast undir lyfleysuáhrif. „Það er nokkur góðar sannanir fyrir því lyfleysuáhrif sem valda sársauka hafi meiri áhrif en þau sem valda ekki sársauka. Því er kuldi mjög góð lyfleysa.“ Aschwanden þessi keppti á skíðum á tíunda áratug síðustu aldar og við upphaf þessa árþúsunds en þegar hún var að jafna sig eftir æfingar á þeim árum reyndi hún eftir fremsta megni að gera sem minnst, sofa mikið og liggja fyrir með góða bók. Fyrir um áratug síðan varð hún vör við breytingu þar sem íþróttafólk var farið að nota frauðplastrúllur, kuldameðferðir og „cupping“. „Cupping“ er þegar sogskálum er komið fyrir á líkama og á sogið að auka blóðflæði um skemmda vöðvaþræði og flýta þannig endurheimtHér má sjá sogbletti á líkama bandaríska sundkappans Michael Phelps.Vísir/GettyAschwanden segir engar almennilegar sannanir fyrir því þessi aðferð geri íþróttamönnum gagn. „Þú ert bara að fá þér marbletti.“ Þessi aðferð er þó ekki hættuleg en líkt og áður segir, ekki bein sönnun fyrir því að hún geri gagn.Ranghugmyndir um drykkju Hún segir að drykkjarvöruframleiðendur hafi ákaft reynt að koma því í meðvitund íþróttafólks að það þurfi að drekka nógu mikið af steinefnaríkum vökva á meðan æfingum og keppni stendur. Hún segir að það hafi komist í umræðu vegna þessarar markaðssetningar að fólk þurfi að drekka mikið af slíkum vökva og ekki sé treystandi á að líkaminn kalli eftir vökva með því að valda þorsta. Hún segir þorstann hins vegar vera bestu vísbendinguna um að líkaminn þurfi á vökva að halda. Þá bendir hún á að þessir íþróttadrykkir séu í flestum tilvikum óþarfir. Þeir séu helst gagnlegir fólki sem er undir miklu líkamlegu álagi í langan tíma. „Þá geta þeir gagnast við að veita líkamanum hitaeiningar en þú þarft að æfa í meira en klukkutíma til að þurfa á því að halda.“Aschwanden vill meina að drykkjarframleiðendur hafi komið því inn í höfuð íþróttafólks að það þurfi steinefnaríkardrykki á meðan æfingum stendur. Vísir/VilhelmAschwanden segir að íþróttafólk ætti mun fremur að hafa áhyggjur af því að drekka of mikið og valda því að natríumstaða líkamans fari niður fyrir hættuleg mörk. Hún segir engan maraþon hlaupara hafa látist af völdum vessaþurrðar en frá árinu 1993 hafa hins vegar fimm maraþonhlauparar látist af völdum natríumskorts.Einföldu atriðin hafa mestu áhrifin Sjúkraþjálfarinn Björn Hákon Sveinsson deildi þessari grein Vox um bók Christie Aschwanden en hann segir í samtali við Vísi að einföldu atriðin í hegðunarmynstri fólks hafi oftast mestu áhrifin. Nefnir hann þar svefn, hvíld, fæðu og streitustjórnun sem eigi það til að gleymast. „Þetta eru grunnatriði í lífi flestra og því þykja þau kannski ekki nógu merkileg fyrir fólk sem stundar íþróttir eða hreyfingu af kappi til þess að stjórn þessara atriða fái nógu mikla athygli,“ segir Björn.Björn Hákon Sveinsson, sjúkraþjálfari.FBL/Anton BrinkLíkt og Aschwenden bendir á þá getur kæling eftir æfingar og keppnisleiki seinkað endurheimtarferli líkamans og þannig haft frekar slæm áhrif en góð. Björn er þessu sammála en segir þó að kælingin geti haft andleg og líkamleg vellíðunaráhrif sem skiljanlegt sé að fólk sækist í. „Jafnt toppíþróttafólk sem almenningur. Eins er sjálfsmynd okkar mjög háð því að ná tökum á nýjum og erfiðum athöfnum, ögrum okkur. Það gefur sjálfstrausti okkar óhemju mikið að sigrast á einhverju sem við töldum áður nánast ómögulegt. Þannig sýnum við vald okkar á líkamanum og það getur verið fólki ómetanlegt í streituvaldandi umhverfi nútímans.“
Heilsa Sundlaugar Mest lesið Dó fjórum árum eftir að hún hvarf Innlent Nýtt líkan nýjung á Íslandi: VG og Sósíalistar nái ekki á þing og óvissa um Miðflokk Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Kom verðmætum fyrir í röngum bíl sem hvarf á brott Innlent Stöðvun megi rekja til klúðurs og skorts á fjármagni Innlent Maðurinn er fundinn Innlent Mestu virkjanaframkvæmdir í sögu Grænlands framundan Erlent Stærsti skjálftinn við Öskju frá ársbyrjun 2022 Innlent Í sjálfheldu á eigin svölum Innlent Baráttan hafin á TikTok: Traktor í Skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Innlent Fleiri fréttir Nýtt myndefni: Sparkað í blóðmerar á íslenskum sveitarbæ Sparkað í blóðmerar og eitt ár frá rýmingu Grindavíkur Í sjálfheldu á eigin svölum Nýtt líkan nýjung á Íslandi: VG og Sósíalistar nái ekki á þing og óvissa um Miðflokk Maðurinn er fundinn Stöðvun megi rekja til klúðurs og skorts á fjármagni Ótryggðir bændur Ár frá rýmingu í Grindavík: „Með mestu hamförum sem riðið hafa yfir Ísland“ Kom verðmætum fyrir í röngum bíl sem hvarf á brott Ár frá mestu hamförum síðari tíma og útboðshlé hjá Vegagerðinni Dó fjórum árum eftir að hún hvarf Stærsti skjálftinn við Öskju frá ársbyrjun 2022 Kyrrstaða í vegaframkvæmdum, sigur Trumps og kosningabaráttan framundan Allt of margir með hugann annars staðar í umferðinni Ætlar 1750 kílómetra á þrektækjum á einni viku í minningu vina Baráttan hafin á TikTok: Traktor í Skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Engin miðlæg skráning slysa í ferðaþjónustu Yazan og fjölskylda leita að nýju húsnæði Úrbætur í kjölfar slyss á Breiðamerkurjökli og vikulöng þrekraun Grunaður um sölu fíkniefna og brot á útlendingalögum Missti stjórn á bílnum þegar klæðingin umvafði dekkin Lögreglan bannaði bjór á B5 Leikskólastarfsmenn í Hafnarfirði greiða atkvæði um verkfall Um 60 kennarar hjá Fræðsluneti Suðurlands Bein útsending: Sigmundur kynnir innihaldið Öryrkjar fá 1,7 skattfrjálsa milljarða Ætla ekki að slíta viðræðum Engin ákvörðun um hvalveiðar og maurasýrumengun á Bíldudal Kallar eftir sams konar úrræði og Breivik og árásarmaður hennar sæta Bjartsýn eftir fund í Virginíu vegna Söndru sem afplánar 37 ára dóm Sjá meira