Orðaleikir forsetans Kristín Þorsteinsdóttir skrifar 12. september 2015 08:00 Margir stytta sér stundir við að ráða í orð forseta lýðveldisins við þingsetninguna í vikunni. Það er samkvæmisleikur sem mörgum sem hafa áhuga á fjörlegum pólitískum fléttum, þykir mergur í: „Þegar ég nú, samkvæmt umboðinu sem þjóðin fól mér, set Alþingi í síðasta sinn,“ sagði Ólafur Ragnar, meistari hins óræða, í ávarpinu. Þetta hefði alveg eins mátt orða svona: „Ég veit að þú trúir því að þú skiljir það sem þú heldur að ég hafi sagt en ég er ekki viss um að þú áttir þig á að það sem þú heyrðir er ekki það sem ég meinti.“ Öllu er haldið opnu og bíða verður áramótaávarpsins, þegar hálft ár er í kjördag, eftir að fá botn í málið. Ekki lýsir það mikilli tillitssemi. Það hefur gustað um Bessastaði á forsetatíð Ólafs Ragnars. Hann færði þjóðinni heim sanninn um, að hún er fullfær um að taka ákvarðanir um stór mál í þjóðaratkvæði. Hann breytti Íslandi og lagði grunn að kröfunni um að málskotsrétturinn verði færður kjósendum með skýrum reglum, líkt og ráð er fyrir gert í stjórnarskrárdrögunum, sem þjóðin hefur samþykkt með miklum meirihluta, en forsetinn og þingið hafa hafnað. Óvíst er að niðurstaðan um þjóðaratkvæði og málskotsrétt hefði orðið eins afgerandi ef nýleg reynsla hefði ekki verið fyrir hendi. Í ljósi reynslunnar treysti fólk sér til að setja þinginu skorður í málum, sem varða mikla hagsmuni. Sennilega verða meginlínur í kvótamálum aldrei lagðar án aðkomu þjóðarinnar. Makrílfrumvarpið, sem ríkisstjórnin guggnaði á að leggja fram í vor, er vísbending um það sem koma skal. Ráðherrarnir vissu að þeir yrðu gerðir afturreka með málið. Andstaða forsetans við að kosið verði um stjórnarskrána samhliða kjöri forseta er stílbrot. Það stangast á við embættisferil hans. Sjálfur örlagavaldurinn virðist efast um, að treysta megi almenningi til að kjósa um fleiri en einn hlut í einu – stjórnarskrá og forseta. Það er vanmat, ekki síst vegna þess að mjög uppbyggileg umræða hefur átt sér stað um stjórnlög, þökk sé gjörðum forsetans sjálfs, stjórnlagaráði og undirbúningnum sem átti sér stað áður en ráðið hóf störf. Ólafur Ragnar er allt öðruvísi forseti en forverar hans. Þau beittu ekki málskotsréttinum. Þau voru sameiningartákn, sem létu einvörðungu að sér kveða í málum sem sameinuðu landsmenn. Ólafur hefur ekki hikað við að blanda sér í umdeild mál. En þjóðin þekkir Ólaf Ragnar og hefur kosið hann fjórum sinnum. Umboð hans hingað til hefur verið skýrt. Spurningin er hvernig leikurinn sem hófst í þingsetningunni á þriðjudag leggst í þjóðina og hvort aðrir frambjóðendur halda að sér höndum þar til hann verður leiddur til lykta. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kristín Þorsteinsdóttir Mest lesið Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun Hallgrímur, málið snýst því miður ekki bara um kebab Snorri Másson Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Ég er eins og ég er – um heilbrigðisþjónustu við trans fólk Alma D. Möller Skoðun
Margir stytta sér stundir við að ráða í orð forseta lýðveldisins við þingsetninguna í vikunni. Það er samkvæmisleikur sem mörgum sem hafa áhuga á fjörlegum pólitískum fléttum, þykir mergur í: „Þegar ég nú, samkvæmt umboðinu sem þjóðin fól mér, set Alþingi í síðasta sinn,“ sagði Ólafur Ragnar, meistari hins óræða, í ávarpinu. Þetta hefði alveg eins mátt orða svona: „Ég veit að þú trúir því að þú skiljir það sem þú heldur að ég hafi sagt en ég er ekki viss um að þú áttir þig á að það sem þú heyrðir er ekki það sem ég meinti.“ Öllu er haldið opnu og bíða verður áramótaávarpsins, þegar hálft ár er í kjördag, eftir að fá botn í málið. Ekki lýsir það mikilli tillitssemi. Það hefur gustað um Bessastaði á forsetatíð Ólafs Ragnars. Hann færði þjóðinni heim sanninn um, að hún er fullfær um að taka ákvarðanir um stór mál í þjóðaratkvæði. Hann breytti Íslandi og lagði grunn að kröfunni um að málskotsrétturinn verði færður kjósendum með skýrum reglum, líkt og ráð er fyrir gert í stjórnarskrárdrögunum, sem þjóðin hefur samþykkt með miklum meirihluta, en forsetinn og þingið hafa hafnað. Óvíst er að niðurstaðan um þjóðaratkvæði og málskotsrétt hefði orðið eins afgerandi ef nýleg reynsla hefði ekki verið fyrir hendi. Í ljósi reynslunnar treysti fólk sér til að setja þinginu skorður í málum, sem varða mikla hagsmuni. Sennilega verða meginlínur í kvótamálum aldrei lagðar án aðkomu þjóðarinnar. Makrílfrumvarpið, sem ríkisstjórnin guggnaði á að leggja fram í vor, er vísbending um það sem koma skal. Ráðherrarnir vissu að þeir yrðu gerðir afturreka með málið. Andstaða forsetans við að kosið verði um stjórnarskrána samhliða kjöri forseta er stílbrot. Það stangast á við embættisferil hans. Sjálfur örlagavaldurinn virðist efast um, að treysta megi almenningi til að kjósa um fleiri en einn hlut í einu – stjórnarskrá og forseta. Það er vanmat, ekki síst vegna þess að mjög uppbyggileg umræða hefur átt sér stað um stjórnlög, þökk sé gjörðum forsetans sjálfs, stjórnlagaráði og undirbúningnum sem átti sér stað áður en ráðið hóf störf. Ólafur Ragnar er allt öðruvísi forseti en forverar hans. Þau beittu ekki málskotsréttinum. Þau voru sameiningartákn, sem létu einvörðungu að sér kveða í málum sem sameinuðu landsmenn. Ólafur hefur ekki hikað við að blanda sér í umdeild mál. En þjóðin þekkir Ólaf Ragnar og hefur kosið hann fjórum sinnum. Umboð hans hingað til hefur verið skýrt. Spurningin er hvernig leikurinn sem hófst í þingsetningunni á þriðjudag leggst í þjóðina og hvort aðrir frambjóðendur halda að sér höndum þar til hann verður leiddur til lykta.
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun