Viðburðaríkir dagar! Steingrímur J. Sigfússon skrifar 13. febrúar 2013 06:00 Það hafa verið viðburðaríkir dagar að undanförnu, svo sannarlega. Alþingi kom saman um miðjan janúar og hóf störf með endanlegri afgreiðslu Rammaáætlunar; en margt annað hefur orðið tíðinda. Góðu fréttirnar eru þar yfirgnæfandi að mínu mati og árið 2013 fer í heild vel af stað á Íslandi þótt blikur sé víða á lofti í helstu viðskiptalöndum okkar, þar af leiðandi einnig hjá okkur, því við erum ekki eyland heldur hluti af samþættum heimi. Þar til viðbótar er við okkar heimatilbúna og sjálfskapaða vanda að etja sem hrunið olli.Rammaáætlun og Icesave Alþingi afgreiddi í janúar þrjú merk mál sem öll marka þáttaskil hvert á sinn hátt. Ber þar auðvitað hæst afgreiðslu Rammaáætlunar sem markar mikil tímamót í umhverfismálum á Íslandi. Við Vinstri græn sáum ástæðu til að halda sérstaka uppskeruhátíð af því tilefni. Hitt hefur fengið minni athygli að Alþingi afgreiddi tvö önnur mikilvæg mannréttinda- og umbótamál þar sem eru ný lög um jafnrétti milli trúar- og lífsskoðunarfélaga og hins vegar lög um fullgildingu Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna. Mánudaginn 28. janúar kom svo niðurstaða EFTA-dómstólsins í Icesave-málinu og var óskaplegur léttir. Ekki er víst að við gerum okkur að fullu grein fyrir hvílík gæfa var með okkur að málið féll okkur í vil og það með afdráttarlausum hætti. Nóg er þetta búið að kosta okkur samt í töfum, áföllnum beinum og óbeinum kostnaði sem aldrei verður reiknaður út og margvíslegum innri sem ytri erfiðleikum. Dómur sem hefði fallið Íslandi í óhag hefði ekki aðeins þýtt áframhaldandi óvissu fjárhagslega heldur hefðu áhrifin á orðspor okkar og aðstæður í framhaldinu getað orðið býsna erfið viðureignar. Niðurstaðan er fengin og yfir henni hljótum við öll að geta glaðst, fölskvalaust.Ferðamannastaðir & Marmeti Fyrsta úthlutun úr framkvæmdasjóði ferðamála af þremur á árinu fór fram fyrir skemmstu og var mikið fagnaðarefni. Alls fengu 44 verkefni vítt og breitt um landið samtals um 150 milljónir króna en yfir 500 milljónir eru til ráðstöfunar í ár á grundvelli fjárfestingaáætlunar ríkisstjórnarinnar. Þar til viðbótar renna svo stórauknir fjármunir til uppbyggingar í þjóðgörðum og á friðlýstum svæðum gegnum umhverfisráðuneytið eða 250 milljónir. Auk þess hefst uppbygging Kirkjubæjarstofu og þannig mætti áfram telja. Á dögunum var undirritaður fjárfestingasamningur við Marmeti, hátæknifiskvinnslu í Sandgerði sem byggir á reynslumikilli útgerð Suðurnesjamannsins Arnar Erlingssonar. Rammalög um stuðning við nýfjárfestingar, sem sett voru í tíð þessarar ríkisstjórnar, eru mikilvæg eins og dæmið um Marmeti sýnir. Lögin bjóða upp á stuðning við innlendar sem erlendar nýfjárfestingar ef þær uppfylla tiltekin skilyrði. Það eru því ekki lengur einungis erlendar stóriðjufjárfestingar sem eiga kost á ívilnunum eins og áður var raunin.Göng lykilmannvirki Í Hofi á Akureyri var nýlega undirritaður samningur við verktaka um byggingu Vaðlaheiðarganga. Þetta var einhver stærsti og ánægjulegasti viðburður á löngum þingmennskuferli mínum fyrir Norðurland eystra og nú hin seinni ár fyrir Norðausturkjördæmi. Auðvitað er þetta ekki síður gleðilegt fyrir okkur öll sem þjóð sem saman eigum samgöngukerfið. Vaðlaheiðargöng eru tímamótaframkvæmd fyrir Norðurland og gera Þingeyjarsýslur og Eyjafjarðarsvæðið meira og minna að einu atvinnusvæði. Göngin verða lykilmannvirki í samgöngukerfinu í heild að mínu mati. Þessa dagana eru einnig útboðsgögn að fara í hendur verktaka sem valdir voru í forvali til að bjóða í Norðfjarðargöng. Þar er á ferðinni stórframkvæmd af svipaðri stærð og Vaðlaheiðargöng sem munu gjörbreyta til hins betra samgöngum til Norðfjarðar.Kvótaaukning Við Íslendingar höfum átt í deilu við ESB og Noreg um makrílinn. Að mínu mati hafa ESB og Noregur sýnt of mikinn þvergirðingshátt hvað varðar að taka með sanngjörnum hætti tillit til gjörbreytts göngumynsturs makríls á seinni árum. Mikil vinna hefur átt sér stað að undanförnu við að koma málstað Íslands á framfæri. Þessi vinna hefur gengið ágætlega og málstaður okkar hefur birst víða í erlendum fjölmiðlum. Ákvörðun okkar um 15% samdrátt í makrílveiði íslenskra skipa var eðlileg í ljósi þess hvernig mál hafa þróast að undanförnu. Sem betur fer var hægt að bæta verulega við loðnukvótann í vikunni og stefnir nú í mjög góða loðnuvertíð þótt aflinn verði ekki eins mikill að magni til og mest hefur orðið. Verð á loðnuafurðum er hátt og því er kvótaaukningin gríðarlega mikilvæg fyrir þjóðarbúskapinn.Lánshæfismat styrkist Nú í lok ritunar þessa pistils berast þær góðu fréttir að lánshæfismatsfyrirtækin séu loksins að ranka við sér og átta sig á því að matið á Íslandi er langt undir því sem öflugir innviðir, auðlindir og framtíðarhorfur landsins gefa tilefni til. Hinn alþjóðlegi fjármálamarkaður var búinn að átta sig á þessu löngu fyrr og var tilbúinn að lána Íslandi einn milljarð Bandaríkjadala strax í júnímánuði 2011 og aftur 2012. Ákvörðun Moody?s um að breyta lánshæfismati Íslands úr neikvæðum horfum í stöðugar með jákvæðri umsögn, m.a. vegna árangurs sem náðst hafi í ríkis- og efnahagsmálum hér á landi til viðbótar við niðurstöðu í Icesave-málinu, er síðbúin viðurkenning matsfyrirtækisins á því að Ísland er að rísa úr öskustó hrunsins. Lánshæfismatsfyrirtækin hafa að mati undirritaðs stórlega mislesið í aðstæður á Íslandi frá því að rykið fór aðeins að setjast eftir hrunið 2008. Þeim hefur yfirsést að undirstöðurnar á Íslandi eru til muna sterkari en víða annars staðar. Vegna þessa seinagangs lánshæfisfyrirtækjanna mætti spyrja; hverjum á að lána peninga? Þeim sem enn hafa lánstraust byggt á fornri frægð og baklægu mati á efnahagslegum styrk, eða landi sem á bjartari horfur fyrir stafni en velflest önnur vestræn og þróuð lönd? Styrkur Íslands liggur í mörgum þáttum; sterkum innviðum, við erum ung og vel menntuð þjóð, við eigum ríkulegan auðlindagrunn til að byggja á til framtíðar, fiskimið, land, orku, vatn og mikla matvælaframleiðslumöguleika. Ísland hefur margt af því sem mest mun vanta í heiminum á komandi áratugum. Meira að segja eitt best fjármagnaða lífeyriskerfi heimsins (OECD) byggt á sjóðsmyndun er hér, með hreinar eignir til greiðslu lífeyris upp á um 130% af VLF (vergri landsframleiðslu). Taki menn þessar tvær staðreyndir saman, ung þjóð og vel fjármagnað lífeyriskerfi, getum við borið höfuðið hátt í samanburði við aðrar þjóðir. Meginniðurstaðan er að Íslandi er borgið, við erum að komast fyrir vind eftir ótrúlegan ólgusjó af mannavöldum. Spurningin er aðeins hverjum við treystum fyrir framhaldinu, þeim sem stýrðu á strandstað eða hinum sem stýrðu út úr brimgarðinum aftur. Hve langt til baka man þjóðin? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Steingrímur J. Sigfússon Mest lesið Kæru smiðir, hárgreiðslufólk og píparar! Víðir Reynisson Skoðun Inngilding – nýyrði sem enginn skilur? Miriam Petra Ómarsdóttir Awad Skoðun Að sætta sig við brot á samkomulagi eða ekki Jón Ágúst Eyjólfsson Skoðun Vantar fleiri lyftara í heilbrigðiskerfið? Ragna Sigurðardóttir Skoðun Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun Vilja miklu stærra bákn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Geðheilbrigðismál og landsbyggðin Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Hvenær á að skattleggja lífeyrissjóðsgreiðslur? Ögmundur Jónasson Skoðun Er píparinn þinn skattsvikari? Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh Skoðun Skoðun Skoðun Að sjá ekki gjöf þjóðar fyrir græðgi Yngvi Sighvatsson skrifar Skoðun Verðbólga og græðgi Bjarki Hjörleifsson skrifar Skoðun Rangfærsluvaðall Hjartar J. Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Þakkir til þjóðar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Hvenær á að skattleggja lífeyrissjóðsgreiðslur? Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Kæru smiðir, hárgreiðslufólk og píparar! Víðir Reynisson skrifar Skoðun Vilja miklu stærra bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Vantar fleiri lyftara í heilbrigðiskerfið? Ragna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Inngilding – nýyrði sem enginn skilur? Miriam Petra Ómarsdóttir Awad skrifar Skoðun Að sætta sig við brot á samkomulagi eða ekki Jón Ágúst Eyjólfsson skrifar Skoðun Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Geðheilbrigðismál og landsbyggðin Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Er píparinn þinn skattsvikari? Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Frelsi til að búa þar sem þú vilt Sæunn Gísladóttir skrifar Skoðun Kosningar og ,ehf gatið‘ Róbert Farestveit skrifar Skoðun Grípum tækifærin og sköpum bjartari framtíð Ísak Leon Júlíusson skrifar Skoðun Kæra unga móðir Jóna Þórey Pétursdóttir skrifar Skoðun Niðurskurðarhnífnum beitt á skólana Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Verði þitt val, svo á jörðu sem á himni Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Öryggis annarra vegna… Ingunn Björnsdóttir skrifar Skoðun Verðmæti leikskólans Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Íslenskur landbúnaður er ekki aðeins arfleifð heldur líka framtíð okkar Íslendinga Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Vítahringur ofbeldis og áfalla Paola Cardenas skrifar Skoðun Heilbrigð sál í hraustum líkama Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Að segja bara eitthvað Hulda María Magnúsdóttir skrifar Skoðun Litlu fyrirtækin – kerfishyggja og skattlagning Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun „Þörfin fyrir nýtt upphaf: Af hverju hrista þarf upp í stjórnmálum“ Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Reiknileikni Sambandsins Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Vegurinn heim Tinna Rún Snorradóttir skrifar Sjá meira
Það hafa verið viðburðaríkir dagar að undanförnu, svo sannarlega. Alþingi kom saman um miðjan janúar og hóf störf með endanlegri afgreiðslu Rammaáætlunar; en margt annað hefur orðið tíðinda. Góðu fréttirnar eru þar yfirgnæfandi að mínu mati og árið 2013 fer í heild vel af stað á Íslandi þótt blikur sé víða á lofti í helstu viðskiptalöndum okkar, þar af leiðandi einnig hjá okkur, því við erum ekki eyland heldur hluti af samþættum heimi. Þar til viðbótar er við okkar heimatilbúna og sjálfskapaða vanda að etja sem hrunið olli.Rammaáætlun og Icesave Alþingi afgreiddi í janúar þrjú merk mál sem öll marka þáttaskil hvert á sinn hátt. Ber þar auðvitað hæst afgreiðslu Rammaáætlunar sem markar mikil tímamót í umhverfismálum á Íslandi. Við Vinstri græn sáum ástæðu til að halda sérstaka uppskeruhátíð af því tilefni. Hitt hefur fengið minni athygli að Alþingi afgreiddi tvö önnur mikilvæg mannréttinda- og umbótamál þar sem eru ný lög um jafnrétti milli trúar- og lífsskoðunarfélaga og hins vegar lög um fullgildingu Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna. Mánudaginn 28. janúar kom svo niðurstaða EFTA-dómstólsins í Icesave-málinu og var óskaplegur léttir. Ekki er víst að við gerum okkur að fullu grein fyrir hvílík gæfa var með okkur að málið féll okkur í vil og það með afdráttarlausum hætti. Nóg er þetta búið að kosta okkur samt í töfum, áföllnum beinum og óbeinum kostnaði sem aldrei verður reiknaður út og margvíslegum innri sem ytri erfiðleikum. Dómur sem hefði fallið Íslandi í óhag hefði ekki aðeins þýtt áframhaldandi óvissu fjárhagslega heldur hefðu áhrifin á orðspor okkar og aðstæður í framhaldinu getað orðið býsna erfið viðureignar. Niðurstaðan er fengin og yfir henni hljótum við öll að geta glaðst, fölskvalaust.Ferðamannastaðir & Marmeti Fyrsta úthlutun úr framkvæmdasjóði ferðamála af þremur á árinu fór fram fyrir skemmstu og var mikið fagnaðarefni. Alls fengu 44 verkefni vítt og breitt um landið samtals um 150 milljónir króna en yfir 500 milljónir eru til ráðstöfunar í ár á grundvelli fjárfestingaáætlunar ríkisstjórnarinnar. Þar til viðbótar renna svo stórauknir fjármunir til uppbyggingar í þjóðgörðum og á friðlýstum svæðum gegnum umhverfisráðuneytið eða 250 milljónir. Auk þess hefst uppbygging Kirkjubæjarstofu og þannig mætti áfram telja. Á dögunum var undirritaður fjárfestingasamningur við Marmeti, hátæknifiskvinnslu í Sandgerði sem byggir á reynslumikilli útgerð Suðurnesjamannsins Arnar Erlingssonar. Rammalög um stuðning við nýfjárfestingar, sem sett voru í tíð þessarar ríkisstjórnar, eru mikilvæg eins og dæmið um Marmeti sýnir. Lögin bjóða upp á stuðning við innlendar sem erlendar nýfjárfestingar ef þær uppfylla tiltekin skilyrði. Það eru því ekki lengur einungis erlendar stóriðjufjárfestingar sem eiga kost á ívilnunum eins og áður var raunin.Göng lykilmannvirki Í Hofi á Akureyri var nýlega undirritaður samningur við verktaka um byggingu Vaðlaheiðarganga. Þetta var einhver stærsti og ánægjulegasti viðburður á löngum þingmennskuferli mínum fyrir Norðurland eystra og nú hin seinni ár fyrir Norðausturkjördæmi. Auðvitað er þetta ekki síður gleðilegt fyrir okkur öll sem þjóð sem saman eigum samgöngukerfið. Vaðlaheiðargöng eru tímamótaframkvæmd fyrir Norðurland og gera Þingeyjarsýslur og Eyjafjarðarsvæðið meira og minna að einu atvinnusvæði. Göngin verða lykilmannvirki í samgöngukerfinu í heild að mínu mati. Þessa dagana eru einnig útboðsgögn að fara í hendur verktaka sem valdir voru í forvali til að bjóða í Norðfjarðargöng. Þar er á ferðinni stórframkvæmd af svipaðri stærð og Vaðlaheiðargöng sem munu gjörbreyta til hins betra samgöngum til Norðfjarðar.Kvótaaukning Við Íslendingar höfum átt í deilu við ESB og Noreg um makrílinn. Að mínu mati hafa ESB og Noregur sýnt of mikinn þvergirðingshátt hvað varðar að taka með sanngjörnum hætti tillit til gjörbreytts göngumynsturs makríls á seinni árum. Mikil vinna hefur átt sér stað að undanförnu við að koma málstað Íslands á framfæri. Þessi vinna hefur gengið ágætlega og málstaður okkar hefur birst víða í erlendum fjölmiðlum. Ákvörðun okkar um 15% samdrátt í makrílveiði íslenskra skipa var eðlileg í ljósi þess hvernig mál hafa þróast að undanförnu. Sem betur fer var hægt að bæta verulega við loðnukvótann í vikunni og stefnir nú í mjög góða loðnuvertíð þótt aflinn verði ekki eins mikill að magni til og mest hefur orðið. Verð á loðnuafurðum er hátt og því er kvótaaukningin gríðarlega mikilvæg fyrir þjóðarbúskapinn.Lánshæfismat styrkist Nú í lok ritunar þessa pistils berast þær góðu fréttir að lánshæfismatsfyrirtækin séu loksins að ranka við sér og átta sig á því að matið á Íslandi er langt undir því sem öflugir innviðir, auðlindir og framtíðarhorfur landsins gefa tilefni til. Hinn alþjóðlegi fjármálamarkaður var búinn að átta sig á þessu löngu fyrr og var tilbúinn að lána Íslandi einn milljarð Bandaríkjadala strax í júnímánuði 2011 og aftur 2012. Ákvörðun Moody?s um að breyta lánshæfismati Íslands úr neikvæðum horfum í stöðugar með jákvæðri umsögn, m.a. vegna árangurs sem náðst hafi í ríkis- og efnahagsmálum hér á landi til viðbótar við niðurstöðu í Icesave-málinu, er síðbúin viðurkenning matsfyrirtækisins á því að Ísland er að rísa úr öskustó hrunsins. Lánshæfismatsfyrirtækin hafa að mati undirritaðs stórlega mislesið í aðstæður á Íslandi frá því að rykið fór aðeins að setjast eftir hrunið 2008. Þeim hefur yfirsést að undirstöðurnar á Íslandi eru til muna sterkari en víða annars staðar. Vegna þessa seinagangs lánshæfisfyrirtækjanna mætti spyrja; hverjum á að lána peninga? Þeim sem enn hafa lánstraust byggt á fornri frægð og baklægu mati á efnahagslegum styrk, eða landi sem á bjartari horfur fyrir stafni en velflest önnur vestræn og þróuð lönd? Styrkur Íslands liggur í mörgum þáttum; sterkum innviðum, við erum ung og vel menntuð þjóð, við eigum ríkulegan auðlindagrunn til að byggja á til framtíðar, fiskimið, land, orku, vatn og mikla matvælaframleiðslumöguleika. Ísland hefur margt af því sem mest mun vanta í heiminum á komandi áratugum. Meira að segja eitt best fjármagnaða lífeyriskerfi heimsins (OECD) byggt á sjóðsmyndun er hér, með hreinar eignir til greiðslu lífeyris upp á um 130% af VLF (vergri landsframleiðslu). Taki menn þessar tvær staðreyndir saman, ung þjóð og vel fjármagnað lífeyriskerfi, getum við borið höfuðið hátt í samanburði við aðrar þjóðir. Meginniðurstaðan er að Íslandi er borgið, við erum að komast fyrir vind eftir ótrúlegan ólgusjó af mannavöldum. Spurningin er aðeins hverjum við treystum fyrir framhaldinu, þeim sem stýrðu á strandstað eða hinum sem stýrðu út úr brimgarðinum aftur. Hve langt til baka man þjóðin?
Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun
Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh Skoðun
Skoðun Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh skrifar
Skoðun Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Íslenskur landbúnaður er ekki aðeins arfleifð heldur líka framtíð okkar Íslendinga Halla Hrund Logadóttir skrifar
Skoðun „Þörfin fyrir nýtt upphaf: Af hverju hrista þarf upp í stjórnmálum“ Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar
Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun
Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh Skoðun