Hvað er erfðamengun? 10. maí 2007 23:27 MYND/Vísindavefurinn Margar tegundir lífvera mynda staðbundna stofna. Stofnar þessir eru oft vel erfðafræðilega aðgreindir frá öðrum slíkum stofnum. Sá munur stafar af erfðafræðilegri einangrun og náttúruvali. Þannig verða stofnar aðlagaðir að því umhverfi sem þeir búa við og gerist sú aðlögun með náttúruvali. Ef við tökum laxfiska sem dæmi er stofnamyndun vel þekkt hjá þeim. Atlantshafslax á Íslandi greinist í marga stofna og segja má að í hverri á sé sérstakur stofn og fleiri en einn í stærri vatnakerfum. Margvíslega aðlögun má sjá hjá laxi í mismunandi ám. Til dæmis er hrygningartími misjafn á milli stofna og hrygnir lax í hlýjum ám síðar en lax í kaldari ám. Þannig stillir laxinn hrygningu í tíma svo að seiði klekist á réttum tíma í ánni sumarið eftir. Mikilvægt er þá að seiðin finni næga fæðu eftir klakið. Lestu allt svarið á Vísindavef Háskóla Íslands Vísindi Mest lesið „Ozempic tennur“ meðal aukaverkana þyngdarstjórnunarlyfja Innlent Segir Bjarna Benediktssyni að stinga tappa upp í „tengdasoninn“ Innlent Hvar eru þau nú? Lífið Ókunnugur næturgestur á Patreksfirði Innlent „Heppnir að enginn hafi dáið“ Innlent Nawrocki sigraði með naumindum Erlent Gengst við eftirlíkingunum: „Ég þekki ekki þessi lög og seldi þessar myndir ekki“ Innlent Vopnaður heimagerðum eldvörpum Erlent „Beið eftir því að eitthvað stórslys myndi gerast“ Innlent Greta Thunberg siglir til Gasa Erlent Fleiri fréttir Íslendingar afhuga Bandaríkjaferðum í auknum mæli Fordæmir vinnubrögð njósnaranna Segir Bjarna Benediktssyni að stinga tappa upp í „tengdasoninn“ „Heppnir að enginn hafi dáið“ Vill sjá upplýsingaspjald um kjörna fulltrúa í ráðhúsinu Hvar eru þau nú? Ókunnugur næturgestur á Patreksfirði Nikótínpúðar vinsælastir „Ozempic tennur“ meðal aukaverkana þyngdarstjórnunarlyfja „Beið eftir því að eitthvað stórslys myndi gerast“ Sögulegur „köngulóavefur“, troðningur á tónleikum og stemning á degi sjómanna „Glatað að heyra af því að fólk hafi meitt sig“ Stærsta brautskráning í sögu skólans Einn lagður inn á sjúkrahús eftir tónleikana Gengst við eftirlíkingunum: „Ég þekki ekki þessi lög og seldi þessar myndir ekki“ „Okkur þykir það mjög miður að þessar aðstæður hafi skapast“ „Hann vildi ekki klaga, klaga hvern þá?“ Stefnir í metkjörsókn í pólsku forsetakosningunum Viðvaranir vegna snjókomu og hríðar: „Þetta eru mikil vonbrigði“ Útlendingaandúð sé vinsæl leið til að marka sér stöðu á samfélagsmiðlum Stutt pása hleypti öllu í bál og brand Fór ekki út úr húsi eftir afsögnina Troðningur í Laugardalshöll, óveður og sjómannadeginum fagnað Landsmálin, fiskveiðistjórnun og Ásthildur Lóa í Sprengisandi Lýsa miklum troðningi, átökum og gráti á FM95BLÖ Brot á vopnalögum og líkamsárás á tónleikum Tveir löðrungar og fall líklega ekki orsök andlátsins Þrír fluttir á bráðamóttökuna af tónleikum FM95BLÖ Tékknesk herþota hluti af árlegri flugsýningu Kosti tugi milljóna að hirða yfirgefin húsgögn Sjá meira
Margar tegundir lífvera mynda staðbundna stofna. Stofnar þessir eru oft vel erfðafræðilega aðgreindir frá öðrum slíkum stofnum. Sá munur stafar af erfðafræðilegri einangrun og náttúruvali. Þannig verða stofnar aðlagaðir að því umhverfi sem þeir búa við og gerist sú aðlögun með náttúruvali. Ef við tökum laxfiska sem dæmi er stofnamyndun vel þekkt hjá þeim. Atlantshafslax á Íslandi greinist í marga stofna og segja má að í hverri á sé sérstakur stofn og fleiri en einn í stærri vatnakerfum. Margvíslega aðlögun má sjá hjá laxi í mismunandi ám. Til dæmis er hrygningartími misjafn á milli stofna og hrygnir lax í hlýjum ám síðar en lax í kaldari ám. Þannig stillir laxinn hrygningu í tíma svo að seiði klekist á réttum tíma í ánni sumarið eftir. Mikilvægt er þá að seiðin finni næga fæðu eftir klakið. Lestu allt svarið á Vísindavef Háskóla Íslands
Vísindi Mest lesið „Ozempic tennur“ meðal aukaverkana þyngdarstjórnunarlyfja Innlent Segir Bjarna Benediktssyni að stinga tappa upp í „tengdasoninn“ Innlent Hvar eru þau nú? Lífið Ókunnugur næturgestur á Patreksfirði Innlent „Heppnir að enginn hafi dáið“ Innlent Nawrocki sigraði með naumindum Erlent Gengst við eftirlíkingunum: „Ég þekki ekki þessi lög og seldi þessar myndir ekki“ Innlent Vopnaður heimagerðum eldvörpum Erlent „Beið eftir því að eitthvað stórslys myndi gerast“ Innlent Greta Thunberg siglir til Gasa Erlent Fleiri fréttir Íslendingar afhuga Bandaríkjaferðum í auknum mæli Fordæmir vinnubrögð njósnaranna Segir Bjarna Benediktssyni að stinga tappa upp í „tengdasoninn“ „Heppnir að enginn hafi dáið“ Vill sjá upplýsingaspjald um kjörna fulltrúa í ráðhúsinu Hvar eru þau nú? Ókunnugur næturgestur á Patreksfirði Nikótínpúðar vinsælastir „Ozempic tennur“ meðal aukaverkana þyngdarstjórnunarlyfja „Beið eftir því að eitthvað stórslys myndi gerast“ Sögulegur „köngulóavefur“, troðningur á tónleikum og stemning á degi sjómanna „Glatað að heyra af því að fólk hafi meitt sig“ Stærsta brautskráning í sögu skólans Einn lagður inn á sjúkrahús eftir tónleikana Gengst við eftirlíkingunum: „Ég þekki ekki þessi lög og seldi þessar myndir ekki“ „Okkur þykir það mjög miður að þessar aðstæður hafi skapast“ „Hann vildi ekki klaga, klaga hvern þá?“ Stefnir í metkjörsókn í pólsku forsetakosningunum Viðvaranir vegna snjókomu og hríðar: „Þetta eru mikil vonbrigði“ Útlendingaandúð sé vinsæl leið til að marka sér stöðu á samfélagsmiðlum Stutt pása hleypti öllu í bál og brand Fór ekki út úr húsi eftir afsögnina Troðningur í Laugardalshöll, óveður og sjómannadeginum fagnað Landsmálin, fiskveiðistjórnun og Ásthildur Lóa í Sprengisandi Lýsa miklum troðningi, átökum og gráti á FM95BLÖ Brot á vopnalögum og líkamsárás á tónleikum Tveir löðrungar og fall líklega ekki orsök andlátsins Þrír fluttir á bráðamóttökuna af tónleikum FM95BLÖ Tékknesk herþota hluti af árlegri flugsýningu Kosti tugi milljóna að hirða yfirgefin húsgögn Sjá meira