Allir vilja Óskar Þórarinn Þórarinsson skrifar 25. febrúar 2005 00:01 Óskarsverðlaunin eru sjálfsagt umdeildustu bransaverðlaun sem sögur fara af en þau eru veitt árlega þegar Hollywoodliðið kemur saman og afhenda þeim gullstyttu sem meirihluti atkvæðisbærra í kvikmyndabransanum í Bandaríkjunum telur hafa skarað fram úr á liðnu ári. Verðlaunaathöfnin sjálf er skemmtiefni sem er sjónvarpað um allan heim en það merkilegasta við hana er þó að hún er sjaldnast mjög skemmtileg en samt geta margir ekki hugsað sér að missa af ósköpunum. Það er líka vissulega gaman að sjá stjörnurnar stíga til jarðar á rauða dregilinn og það er hægur vandi að byggja upp spennu í kringum úrslitin enda eru bíómyndir eitthvað sem allir nenna að hafa skoðanir á. Finnist einhverjum Eddan, ÍMARK verðlaunin eða jafnvel íslensku bókmenntaverðlaunin hallærisleg og innihaldsrýr þá eru þau yfirleitt borin saman við Óskarinn þegar gera á lítið úr þeim. Óskarsskrumið er vitaskuld yfirgengilegt að hætti Bandaríkjamanna og það er því auðvelt að láta þau fara í taugarnar á sér og stilla þeim upp sem víti sem ber að varast. Verðlaunin eru að mörgu leyti góð fyrir sinn hatt en eru, eins og flest önnur bransaverðlaun, hættuleg þegar þau eru gerð að mælikvarða á gæði. Markaðsgildi allra þessara uppákoma er ótvírætt og á bak við valið á hverjum sigurvegara er alls konar pólitík, kynningarherferðir og þrýstingur úr öllum áttum. Þannig vissu allir að Friðrik Þór Friðriksson myndi ekki hreppa hnossið fyrir Börn náttúrunnar sem bestu erlendu myndina. Myndin var fullsamkeppnisfær en Íslendingurinn hafði ekki fjárhagslega burði til að keppa við andstæðingana í markaðssetningu sem felst aðallega í því að troða myndunum ofan í kokið á þeim sem hafa atkvæðisrétt. Það má endalaust hártoga og deila um réttmæti hverrar niðurstöðu en þegar myndir á borð við Titanic og Gladiator, fá verðlaun fyrir bestu myndina hlýtur eitthvað að vera að. Þetta eru risastórar og flottar myndir en illa skrifaðar og ekkert sérstaklega vel leiknar. Íburðurinn slær blindu á mannskapinn sem ákveður að verðlauna þessi óskóp. Stundum reynir Akademían svo að sýna fram á að hún er ekki með mikilmennskubrjálæði og verðlaunar "litlar" myndir eins og Shakespeare in Love. Ágætis mynd sem er þó engan veginn nógu merkileg til að verðskulda Óskar, það er að segja ef Óskarinn hefði einhverja merkingu. Óskarsþrautaganga Stevens Spielberg er alltaf gott dæmi en þessum leikstjóra, sem hefur gert margar af vinsælustu myndum allra tíma, reyndist ómögulegt að hreppa verðlaunin fyrir ævintýramyndir sínar. Þá tekur hann sig til og gerir The Color Purple. Hörkufína og tilfinningaríka mynd en allt kemur fyrir ekki. Það er ekki fyrr en hann gerir mynd sem er þóknanleg gyðingunum sem öllu ráða í Hollywood, Schindler´s List, að hann sópar til sín styttunum. Martin Scorsese hefur átt við svipað vandamál að stríða og margir vilja meina að hann muni vinna með The Aviator í ár vegna þess að það sé "kominn tími á hann". Er The Aviator þá verri en Gangs of New York, The Age of Innocence, Goodfellas, The Last Temptation of Christ og Raging Bull en á bara að vinna af því leikstjórinn hefur beðið svo lengi? Eða eru kannski fyrrnefndar myndir miklu verri en The Aviator og áttu ekki inni fyrir verðlaununum? Fari svo að til dæmis Clint Eastwood nappi verðlaunum af Scorsese að þessu sinni endar Scorsese sennilega með því að fá heiðursóskar eftir nokkur ár og fer í gröfina án þess að vinna alvöru Óskar. Hann er þá í sömu sporum og Alfred Hithcock sem fékk aldrei leikstjóraverðlaunin þrátt fyrir hvert snilldarverkið á fætur öðru. Eina vitið fyrir alvöru hæfileikafólk er að gera eins og Woody Allen og sitja heima á Óskarskvöldum enda eru þessi glassúrbornu ósköp þolanlegri í sjónvarpinu með auglýsingahléum auk þess sem maður getur þá tryllst þegar maður tapar án þess að allur heimurinn verði vitni að því. thorarinn@frettabladid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Í brennidepli Þórarinn Þórarinsson Mest lesið Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Þetta er ekki allt að koma með fjárlagafrumvarpinu Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Viðskiptaþvinganir gegn Ísrael Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Búðu til pláss – fyrir öll börn Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Sjá meira
Óskarsverðlaunin eru sjálfsagt umdeildustu bransaverðlaun sem sögur fara af en þau eru veitt árlega þegar Hollywoodliðið kemur saman og afhenda þeim gullstyttu sem meirihluti atkvæðisbærra í kvikmyndabransanum í Bandaríkjunum telur hafa skarað fram úr á liðnu ári. Verðlaunaathöfnin sjálf er skemmtiefni sem er sjónvarpað um allan heim en það merkilegasta við hana er þó að hún er sjaldnast mjög skemmtileg en samt geta margir ekki hugsað sér að missa af ósköpunum. Það er líka vissulega gaman að sjá stjörnurnar stíga til jarðar á rauða dregilinn og það er hægur vandi að byggja upp spennu í kringum úrslitin enda eru bíómyndir eitthvað sem allir nenna að hafa skoðanir á. Finnist einhverjum Eddan, ÍMARK verðlaunin eða jafnvel íslensku bókmenntaverðlaunin hallærisleg og innihaldsrýr þá eru þau yfirleitt borin saman við Óskarinn þegar gera á lítið úr þeim. Óskarsskrumið er vitaskuld yfirgengilegt að hætti Bandaríkjamanna og það er því auðvelt að láta þau fara í taugarnar á sér og stilla þeim upp sem víti sem ber að varast. Verðlaunin eru að mörgu leyti góð fyrir sinn hatt en eru, eins og flest önnur bransaverðlaun, hættuleg þegar þau eru gerð að mælikvarða á gæði. Markaðsgildi allra þessara uppákoma er ótvírætt og á bak við valið á hverjum sigurvegara er alls konar pólitík, kynningarherferðir og þrýstingur úr öllum áttum. Þannig vissu allir að Friðrik Þór Friðriksson myndi ekki hreppa hnossið fyrir Börn náttúrunnar sem bestu erlendu myndina. Myndin var fullsamkeppnisfær en Íslendingurinn hafði ekki fjárhagslega burði til að keppa við andstæðingana í markaðssetningu sem felst aðallega í því að troða myndunum ofan í kokið á þeim sem hafa atkvæðisrétt. Það má endalaust hártoga og deila um réttmæti hverrar niðurstöðu en þegar myndir á borð við Titanic og Gladiator, fá verðlaun fyrir bestu myndina hlýtur eitthvað að vera að. Þetta eru risastórar og flottar myndir en illa skrifaðar og ekkert sérstaklega vel leiknar. Íburðurinn slær blindu á mannskapinn sem ákveður að verðlauna þessi óskóp. Stundum reynir Akademían svo að sýna fram á að hún er ekki með mikilmennskubrjálæði og verðlaunar "litlar" myndir eins og Shakespeare in Love. Ágætis mynd sem er þó engan veginn nógu merkileg til að verðskulda Óskar, það er að segja ef Óskarinn hefði einhverja merkingu. Óskarsþrautaganga Stevens Spielberg er alltaf gott dæmi en þessum leikstjóra, sem hefur gert margar af vinsælustu myndum allra tíma, reyndist ómögulegt að hreppa verðlaunin fyrir ævintýramyndir sínar. Þá tekur hann sig til og gerir The Color Purple. Hörkufína og tilfinningaríka mynd en allt kemur fyrir ekki. Það er ekki fyrr en hann gerir mynd sem er þóknanleg gyðingunum sem öllu ráða í Hollywood, Schindler´s List, að hann sópar til sín styttunum. Martin Scorsese hefur átt við svipað vandamál að stríða og margir vilja meina að hann muni vinna með The Aviator í ár vegna þess að það sé "kominn tími á hann". Er The Aviator þá verri en Gangs of New York, The Age of Innocence, Goodfellas, The Last Temptation of Christ og Raging Bull en á bara að vinna af því leikstjórinn hefur beðið svo lengi? Eða eru kannski fyrrnefndar myndir miklu verri en The Aviator og áttu ekki inni fyrir verðlaununum? Fari svo að til dæmis Clint Eastwood nappi verðlaunum af Scorsese að þessu sinni endar Scorsese sennilega með því að fá heiðursóskar eftir nokkur ár og fer í gröfina án þess að vinna alvöru Óskar. Hann er þá í sömu sporum og Alfred Hithcock sem fékk aldrei leikstjóraverðlaunin þrátt fyrir hvert snilldarverkið á fætur öðru. Eina vitið fyrir alvöru hæfileikafólk er að gera eins og Woody Allen og sitja heima á Óskarskvöldum enda eru þessi glassúrbornu ósköp þolanlegri í sjónvarpinu með auglýsingahléum auk þess sem maður getur þá tryllst þegar maður tapar án þess að allur heimurinn verði vitni að því. thorarinn@frettabladid.is
Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun