Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar 26. júlí 2025 11:00 Druslugangan er vettvangur þar sem reiði og ást mætast í einni stórri samstöðugöngu. Við mótmælum því að kynferðisofbeldi sé enn partur af daglegu lífi meira en helmings fólks í heiminum. Við mótmælum því að konum og kvárum sem lenda í ofbeldi sé kennt um það vegna klæðaburðar og smættuð í orð eins og druslur - þess vegna erum við öll druslur. Í ár, eins og fyrri ár, göngum við fyrir þau sem ekki hafa stigið fram og sagt frá, fyrir þau sem ákváðu að kæra ekki, fyrir þau sem kærðu, fyrir öll kyn og öll þau sem orðið hafa fyrir kynbundnu ofbeldi og/eða kynferðisofbeldi. Í ár eru liðin 50 ár frá því að íslenskar konur kröfðust breytinga og stöðvuðu samfélagið á Kvennafrídeginum árið 1975, og því hefur árið í ár hlotið titilinn Kvennaár þar sem konur og kvár krefjast endanlegs jafnréttis kynjanna og aðgerða gegn ofbeldi. 30. janúar 2025 markaði formlegt upphaf Kvennaárs, og Kvennaárið hófst með fráfalli einnar öflugustu baráttukonu okkar tíma, Ólöfu Töru, aðeins 34 ára gamalli. Fáir einstaklingar hafa haft jafn djúpstæð áhrif á umræðuna um réttindi þolenda kynbundins ofbeldis á Íslandi og hún. Ólöf var ötul talskona réttlætis, lögfræðingur og baráttumanneskja sem lét verkin tala, jafnvel þegar það þótti ekki alltaf viðeigandi eða þægilegt. Það er ekki þægileg staðreynd að ein af hverjum fjórum konum hafi orðið fyrir ofbeldi á Íslandi, og að sú tala sé mögulega hærri vegna allra þeirra sem ákveða að kæra ekki ofbeldi eða segja ekki frá. Ólöf knúði okkur sömuleiðis til að horfa lengra en einungis á tölfræðina, að ein af hverjum fjórum konum væri meira en bara tala, og rétt tæpum tveimur mánuðum áður en hún kvaddi ræddi hún að hún sjálf yrði kannski einn daginn hluti af tölfræðinni yfir þær konur sem hafa ekki lifað af afleiðingar ofbeldisins sem þær urðu fyrir. Ólöf sagði frá eigin reynslu af ofbeldi í nánu sambandi af hreinskilni sem mörg áttu erfitt með að horfast í augu við - og hún lýsti því með skýrum hætti hvernig réttarkerfið brást henni, rétt eins og það hefur brugðist svo mörgum öðrum. Hún var óhrædd við að benda á kerfisbundna veikleika með tölfræðina að vopni, kalla eftir ábyrgð og þrýsta á breytingar, ekki bara í nafni eigin reynslu, heldur allra þeirra sem hafa fundið sig knúin til að þegja í skugga samfélagslegra viðhorfa og meingallaðs dómskerfis. Fyrir mig sem ungan þolanda, eina af hverjum fjórum, skipti rödd Ólafar sköpum. Hún var fyrirmynd þegar ég hafði hreinlega enga trú á kerfinu og var alls ekki viss um hvert ég gæti leitað. Samtök eins og Öfgar, stofnuð meðal annars af Ólöfu, breyttu hugarfari mínu alfarið. Ég fann að ég var ekki ein, ekki að ýkja eða of viðkvæm. Hún gaf mér leyfi til að vera reið, til að krefjast þess að mér væri trúað, og til að finna fyrir því að það væri pláss fyrir mig í þessari baráttu. Í heimi þar sem þolendur eru oftar en ekki kramdir niður og látnir efast um eigið gildi, var það ómetanlegt. Það er ólýsanlega sárt að manneskja sem helgaði líf sitt því að styrkja aðra hafi ekki sjálf notið nægs öryggis, skilnings eða stuðnings til að lifa af. Það minnir okkur á að baráttan getur verið þungbær byrði og að samfélagið ber ábyrgð á því að búa til rými þar sem fólkið í framlínunni fær að vera manneskjur með tilfinningar, veikleika og þörf fyrir vernd. Þess vegna skiptir máli að heiðra Ólöfu Töru sérstaklega í ár. Ekki aðeins vegna þess sem hún stóð fyrir, heldur fyrir þá þolendur sem hún talaði fyrir. Hún öskraði þegar aðrir þögðu. Hún stóð með þeim sem enginn hlustaði á. Hún gaf okkur verkfæri sem munu nýtast okkur að eilífu og hún á svo sannarlega hluta af heiðrinum að Druslugangan sé yfirhöfuð til hér á Íslandi. Við í skipulagsteymi Druslugöngunnar viljum votta aðstandendum Ólafar okkar dýpstu samúð og allan okkar styrk svo að minning hennar lifi ásamt baráttuanda, því við værum ekki hér án hennar. Fjölmennum í gönguna fyrir Ólöfu og fyrir þau sem hafa ekki lifað af ofbeldið sem þau urðu fyrir. Sjáumst við Hallgrímskirkju klukkan 14:00. Höfundur er meðlimur í skipulagsteymi Druslugöngunnar. Öll sem vilja leita sér hjálpar geta leitað til Bjarkarhlíðar og Stígamóta. Allur ágóði af göngunni í ár fer í Minningarsjóð Ólafar Töru sem styður bæði við þolendur og þau sem eru í framlínu baráttunnar. Öll sem vilja leggja Druslugöngunni lið geta greitt frjáls framlög á reikning göngunnar 0101-26-100839 kt. 580711-0730 eða verslað varning á göngunni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Druslugangan Jafnréttismál Mest lesið Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson Skoðun Landbúnaðarrúnk Hlédís Sveinsdóttir Skoðun Fögur fyrirheit sem urðu að engu Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen Skoðun Hefur þú skoðanir? Jóhannes Óli Sveinsson Skoðun Ruben Amorim og sveigjanleiki – hugleiðingar sálfræðings Andri Hrafn Sigurðsson Skoðun Reykjavíkurmódel á kvennaári Sóley Tómasdóttir Skoðun Framtíðarsýn í samgöngumálum er mosavaxin Sigurður Páll Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Fögur fyrirheit sem urðu að engu Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Ruben Amorim og sveigjanleiki – hugleiðingar sálfræðings Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Framtíðarsýn í samgöngumálum er mosavaxin Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Fimmta iðnbyltingin krefst svara – strax Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur þú skoðanir? Jóhannes Óli Sveinsson skrifar Skoðun Er hurð bara hurð? Sölvi Breiðfjörð skrifar Skoðun Reykjavíkurmódel á kvennaári Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Sýndu þér umhyggju – Komdu í skimun Ágúst Ingi Ágústsson skrifar Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Er lægsta verðið alltaf hagstæðast? Karen Ósk Nielsen Björnsdóttir skrifar Skoðun Landbúnaðarrúnk Hlédís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Jesús who? Atli Þórðarson skrifar Skoðun Opið bréf til Miðflokksmanna Snorri Másson skrifar Skoðun Lesskilningur eða lesblinda??? Jóhannes Jóhannesson skrifar Skoðun Henti Íslandi undir strætisvagninn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Forvarnateymi grunnskóla – góð hugmynd sem má ekki sofna Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Opnum Tröllaskagann Helgi Jóhannsson skrifar Skoðun Ávinningur af endurhæfingu – aukum lífsgæðin Ólafur H. Jóhannsson skrifar Skoðun Hefur þú heyrt þetta áður? Stefnir Húni Kristjánsson skrifar Skoðun Hringekja verðtryggingar og hárra vaxta Benedikt Gíslason skrifar Skoðun Áfram gakk – með kerfisgalla í bakpokanum Harpa Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Doktornum! Kristján Freyr Halldórsson skrifar Skoðun Skuldin við úthverfin Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Málgögn og gervigreind Steinþór Steingrímsson,Einar Freyr Sigurðsson,Helga Hilmisdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Gildra dómarans Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Einelti er dauðans alvara Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Sjá meira
Druslugangan er vettvangur þar sem reiði og ást mætast í einni stórri samstöðugöngu. Við mótmælum því að kynferðisofbeldi sé enn partur af daglegu lífi meira en helmings fólks í heiminum. Við mótmælum því að konum og kvárum sem lenda í ofbeldi sé kennt um það vegna klæðaburðar og smættuð í orð eins og druslur - þess vegna erum við öll druslur. Í ár, eins og fyrri ár, göngum við fyrir þau sem ekki hafa stigið fram og sagt frá, fyrir þau sem ákváðu að kæra ekki, fyrir þau sem kærðu, fyrir öll kyn og öll þau sem orðið hafa fyrir kynbundnu ofbeldi og/eða kynferðisofbeldi. Í ár eru liðin 50 ár frá því að íslenskar konur kröfðust breytinga og stöðvuðu samfélagið á Kvennafrídeginum árið 1975, og því hefur árið í ár hlotið titilinn Kvennaár þar sem konur og kvár krefjast endanlegs jafnréttis kynjanna og aðgerða gegn ofbeldi. 30. janúar 2025 markaði formlegt upphaf Kvennaárs, og Kvennaárið hófst með fráfalli einnar öflugustu baráttukonu okkar tíma, Ólöfu Töru, aðeins 34 ára gamalli. Fáir einstaklingar hafa haft jafn djúpstæð áhrif á umræðuna um réttindi þolenda kynbundins ofbeldis á Íslandi og hún. Ólöf var ötul talskona réttlætis, lögfræðingur og baráttumanneskja sem lét verkin tala, jafnvel þegar það þótti ekki alltaf viðeigandi eða þægilegt. Það er ekki þægileg staðreynd að ein af hverjum fjórum konum hafi orðið fyrir ofbeldi á Íslandi, og að sú tala sé mögulega hærri vegna allra þeirra sem ákveða að kæra ekki ofbeldi eða segja ekki frá. Ólöf knúði okkur sömuleiðis til að horfa lengra en einungis á tölfræðina, að ein af hverjum fjórum konum væri meira en bara tala, og rétt tæpum tveimur mánuðum áður en hún kvaddi ræddi hún að hún sjálf yrði kannski einn daginn hluti af tölfræðinni yfir þær konur sem hafa ekki lifað af afleiðingar ofbeldisins sem þær urðu fyrir. Ólöf sagði frá eigin reynslu af ofbeldi í nánu sambandi af hreinskilni sem mörg áttu erfitt með að horfast í augu við - og hún lýsti því með skýrum hætti hvernig réttarkerfið brást henni, rétt eins og það hefur brugðist svo mörgum öðrum. Hún var óhrædd við að benda á kerfisbundna veikleika með tölfræðina að vopni, kalla eftir ábyrgð og þrýsta á breytingar, ekki bara í nafni eigin reynslu, heldur allra þeirra sem hafa fundið sig knúin til að þegja í skugga samfélagslegra viðhorfa og meingallaðs dómskerfis. Fyrir mig sem ungan þolanda, eina af hverjum fjórum, skipti rödd Ólafar sköpum. Hún var fyrirmynd þegar ég hafði hreinlega enga trú á kerfinu og var alls ekki viss um hvert ég gæti leitað. Samtök eins og Öfgar, stofnuð meðal annars af Ólöfu, breyttu hugarfari mínu alfarið. Ég fann að ég var ekki ein, ekki að ýkja eða of viðkvæm. Hún gaf mér leyfi til að vera reið, til að krefjast þess að mér væri trúað, og til að finna fyrir því að það væri pláss fyrir mig í þessari baráttu. Í heimi þar sem þolendur eru oftar en ekki kramdir niður og látnir efast um eigið gildi, var það ómetanlegt. Það er ólýsanlega sárt að manneskja sem helgaði líf sitt því að styrkja aðra hafi ekki sjálf notið nægs öryggis, skilnings eða stuðnings til að lifa af. Það minnir okkur á að baráttan getur verið þungbær byrði og að samfélagið ber ábyrgð á því að búa til rými þar sem fólkið í framlínunni fær að vera manneskjur með tilfinningar, veikleika og þörf fyrir vernd. Þess vegna skiptir máli að heiðra Ólöfu Töru sérstaklega í ár. Ekki aðeins vegna þess sem hún stóð fyrir, heldur fyrir þá þolendur sem hún talaði fyrir. Hún öskraði þegar aðrir þögðu. Hún stóð með þeim sem enginn hlustaði á. Hún gaf okkur verkfæri sem munu nýtast okkur að eilífu og hún á svo sannarlega hluta af heiðrinum að Druslugangan sé yfirhöfuð til hér á Íslandi. Við í skipulagsteymi Druslugöngunnar viljum votta aðstandendum Ólafar okkar dýpstu samúð og allan okkar styrk svo að minning hennar lifi ásamt baráttuanda, því við værum ekki hér án hennar. Fjölmennum í gönguna fyrir Ólöfu og fyrir þau sem hafa ekki lifað af ofbeldið sem þau urðu fyrir. Sjáumst við Hallgrímskirkju klukkan 14:00. Höfundur er meðlimur í skipulagsteymi Druslugöngunnar. Öll sem vilja leita sér hjálpar geta leitað til Bjarkarhlíðar og Stígamóta. Allur ágóði af göngunni í ár fer í Minningarsjóð Ólafar Töru sem styður bæði við þolendur og þau sem eru í framlínu baráttunnar. Öll sem vilja leggja Druslugöngunni lið geta greitt frjáls framlög á reikning göngunnar 0101-26-100839 kt. 580711-0730 eða verslað varning á göngunni.
Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar
Skoðun Málgögn og gervigreind Steinþór Steingrímsson,Einar Freyr Sigurðsson,Helga Hilmisdóttir skrifar