Hryggjarstykki jólanna Árni Stefán Árnason skrifar 13. desember 2024 12:30 Óumdeilt er að allir Íslendingar eru miklir dýravinir. Margir hafa auk þess mikla ástríðu fyrir dýraverndinni. Ég er einn af þeim. Mín ástríða er svo mikil að ég tileinkaði laganámi mínu, 6 árum m.a. dýravernd. Meistararitgerð mín í lögfræði fjallar um dýravernd og var það frumkvöðlaverkefni á því sviði undir leiðsögn frábærs leiðbeinanda. Hygg nú á doktorsnám í þessum fræðum því erlendis er réttarsviðið að komast á þann stað að dýraréttindi er farin að banka upp á sem jafn mikilvæg og mannréttindi. Ég held að áhugi minn hafi kviknað þegar ég var ennþá bleyjubarn og móðir mín hvatti mig, með mig í fangi sínu, að strjúka lambi sem Markús nokkur, kunnur fjárbóndi í miðbæ Hafnarfjarðar hafði ræktað. Afi minn Gunnlaugur Stefánsson, stórkaupmaður í Hafnarfirði var líka fjárbóndi og var ég mikið með honum og fé hans. Dýravinskapur er mjög mikil dyggð Að skilgreina sig sem dýravin fylgir ábyrgð. Ábyrgðin felst í, að bera bera virðingu fyrir dýrum í hugsun, orði og verki. Sá sem hefur tilfinningu fyrir að njóta nærveru dýra, vill alls ekki kveðja þá nærveru. Sú nærvera getur verið svo ólýsanlega andlega gefandi að það er ómögulegt að lýsa henni. Hún er líka líkamlega gefandi. Fátt finnst mér skemmtilegra en að vera með hunda mína á gangi fjarri mannabyggð og fylgjast með þeim. Að koma í ilmandi fjár- eða hesthús er einstakt. Fjós heilla mig ekkert, þar er undirliggjandi sorgin ein, en ósýnileg. Dýravinskapurinn er svo öflugur að hann hjálpar jafnvel sjúkum. Nærvera sem getur haft miklu meira gildi og jafnvel betri áhrif en nærveran við manninn. - Þetta er mín reynsla! Allt sem gera þarf til að njóta alls þessa er að sýna dýrum auðmýkt og setja sig eins vel og hægt er í sömu spor þeirra, reyna að skilja þau og þarfir þeirra, þá kviknar neisti sem ekki er hægt að slökkva, maður vill ekki slökkva hann, maður vill meira. Dýrin veita okkar skilyrðislausa gleði. Óáreitt Í virðingu við dýr felst t.d. að leyfa dýrum að lifa óáreitt af manninum í sínum kjöraðstæðum. Það felst líka virðing í að enda ævi þeirra með mannlegum mætti þegar líf þeirra er orðið óbærilegt. Það felst ekki virðing í því að aflífa dýr sér til skemmtunar eða til matar, nema á harðbýlustu svæðum veraldar til matar. Það er t.d. visst ábyrgðaleysi og gríðarlegur tvískinnungur dýravinarins að leggja sér hold af dýri til munns og klappa samtímis gæludýri sínu við matarborðið. Í þvi félst hvorttveggja í senn virðingarleysi og mismunun og þannig gjaldfellir dýravinurinn skilgreiningu sína á sjálfum sér að vera dýravinur. Það sé ykkur til fæðu Íslendingar eru kristin þjóð, flestir fermdir og mjög margir rækta sína trú af dugnaði enda hafa fermdir staðfest loforð sitt um samfylgd við Guð. Ein af fyrstu fyrirmælum hans er að finna í sköpunarsögunni. Þegar hann skapað sáðjurtir og fræ sagði hann: það sé ykkur til fæðu. Trúin leggur mjög mikla áherslu á dýravernd. Kaþólska kirkjan gerði t.d. heilagan Frans frá Assisí að verndardýrlingi dýra. Að komast á þann stall innan stærstu kirkju heims, er ekki ókeypis. Gríðarlega langur aðdragandi er að því, sönnunarferillinn langur og rökstuðningurinn ítarlegur. Ver ei hryggur á fæðingarhátíð frelsara vors Jesú Krists Nú er í gangi mikill og flottur áróður ákveðins hóps dýraverndarsinna um að hafna hamborgarhryggnum um jólin og eflaust í þeirri von að sú höfnun verði ævarandi og smiti rækilega út frá sér. Hinn vel meinti áróður hinna fyrrnefndu kemur auðvitað alltof seint, þúsundum grísa var slátrað í haust og eru löngu komnir í frysti. Viðleitnin er samt góð. Tímasetning mín með þessum skrifum er úthugsuð. Nú koma þeir dagar sem jólabörnin huga að matarinnkaupum og reyni ég að hafa áhrif á. Að hryggnum og öðrum dýraafurðum verði hafnað. Hold af þjáðu dýri getur ekki verið gleðigjafi. Fyrir um tíu árum síðan þegar ég stóð aleinn í skrifum fyrir grísina í miðlum landsins tímasetti ég mig af mikilli nákvæmni og í takt við plön svínakjötsframleiðenda í þeirri von að minnka álagið á aumingja gylturnar í sínum ömurlegu aðstæðum á Íslandi. Á sama tíma og þessi áróður fyrir eina dýrategund er í gangi fallar aðrar gleymsku, það finnst er óafsakanleg mismunun og óréttlátt. Kalkúnar, lömb, hreindýr, alls kyns fiskur allt dýr með þjáningargöngu að baki. Afurðir mjólkurkúa, sem ganga langa þjáningagöngu ár eftir ár, þvingaðar til að verða þungaðar svo ostar og ísar séu í boði um hátíðarnar á borðum landsmanna. Ég er talsmaður þeirra allra þessara dýra með þessum skrifum og finnst óþolandi að þau séu skilin eftir. Lambið gekk frálst í haga en Gyrðir Elíasson hefur lýst því í einu kvæða sinna hvaða þjáningu það upplífði í sláturhúsinu, eins og öllu önnur dýr sem þar lenda. Kalkúnninn þurfti að þola sömu aðstæður og grísirnir og mæður þeirra, kýrnar eru sæddar ár eftir ár til að verða þungaðar af kálfi, sem dregin er frá þeim og sendur í sláturhús. Mjólkin er síðan soguð út úr kúnni svo hægt sé að framleið osta, ísa og þessa gagnslausu mjólk sem maðurinn sötrar í sig. Eina gagn mjólkurinnar er líklega þegar maðurinn er að jafna sig eftir timburmenn. Ég vil að dýraverndinni sé sýnd kurteisi og virðing og í því felst að öll dýr njóti hennar ekki einungis ein tegund. Dýravernd allra dýra er í andanna jólanna en einhversstaðar í hinni heilögu ritningu segir að Jesú hafi unnið fyrir alla, allt til sinna minnstu bræðra og systra. Guðfræðin túlkar það með þeim hætti að þar sé hann líka að vísa til dýranna. Ég óska ykkur öllum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári. Vernd okkar hefur borið mikinn árangur á síðasta áratug, höldum henni áfram. Læt litla grísinn í heimilda og áróðursmynd Animals Australia sem fór eins og eldur um sinu fyrir nokkrum árum eiga síðasta orðið í þessum tengli. Sérstaklega vandað efni. Höfundur er lögfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Árni Stefán Árnason Mest lesið Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson Skoðun “Jákvæð viðbrögð” um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason Skoðun Opið bréf til Rósu Guðbjartsdóttur Margrét Kristín Blöndal Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Halldór 21.06.2025 Halldór Veitingastaðir eru ekki kjarnorkuver Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Friðum Eyjafjörð Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson Skoðun Verið brjáluð. Ég fer ekki neitt Ian McDonald Skoðun Skoðun Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar Skoðun “Jákvæð viðbrögð” um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nokkur orð um Kúbudeiluna og viðskiptabannið Gylfi Páll Hersir skrifar Skoðun Ráðherrar með reiknivél og leyndarhyggju Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Gróf misbeiting illa fengins valds Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Pólítískt hugrekki Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vísir að lægri orkureikningi Einar Vilmarsson skrifar Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Opið bréf til Rósu Guðbjartsdóttur Margrét Kristín Blöndal skrifar Skoðun Mikil réttarbót fyrir fatlað fólk mætir hindrunum Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Verið brjáluð. Ég fer ekki neitt Ian McDonald skrifar Skoðun Hvernig eiga umsækjendur í opinbera sjóði að fylgja forsendum sem eru þversagnakenndar? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Vönduð vinnubrögð? Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Við viljum styðja ungmenni í að velja rétt fyrir sig og sína framtíð Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Veitingastaðir eru ekki kjarnorkuver Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Nýr vegvísir Evrópusambandsins um jafnrétti kynjanna Clara Ganslandt skrifar Skoðun Frá stjórnun til tengsla – Endurmat á atferlismeðferð í ljósi tilfinningagreindar Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun Blaður 35 Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Kaldar kveðjur frá forsætisráðherrra til ferðaþjónustunnar Pétur Óskarsson skrifar Skoðun Nú hefst samræmt próf í stærðfræði Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sanngirni í Kópavogsmódelinu Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnarflokkarnir fylgja Landsvirkjun – gegn Þjórsárverum Svandís Svavarsdóttir,Álfheiður Ingadóttir skrifar Skoðun Skapandi framtíð – forvarnir og félagsstarf í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun Upplýsingar um mataræði barna og unglinga á landsvísu eru of gamlar – það er óásættanlegt Birna Þórisdóttir,Sigurbjörg Bjarnadóttir,Inga Þórsdóttir skrifar Skoðun Hvaða orka? Birgir Sverrisson skrifar Skoðun Það skiptir máli hvernig gervigreind er notuð í kennslu Hjörvar Ingi Haraldsson skrifar Sjá meira
Óumdeilt er að allir Íslendingar eru miklir dýravinir. Margir hafa auk þess mikla ástríðu fyrir dýraverndinni. Ég er einn af þeim. Mín ástríða er svo mikil að ég tileinkaði laganámi mínu, 6 árum m.a. dýravernd. Meistararitgerð mín í lögfræði fjallar um dýravernd og var það frumkvöðlaverkefni á því sviði undir leiðsögn frábærs leiðbeinanda. Hygg nú á doktorsnám í þessum fræðum því erlendis er réttarsviðið að komast á þann stað að dýraréttindi er farin að banka upp á sem jafn mikilvæg og mannréttindi. Ég held að áhugi minn hafi kviknað þegar ég var ennþá bleyjubarn og móðir mín hvatti mig, með mig í fangi sínu, að strjúka lambi sem Markús nokkur, kunnur fjárbóndi í miðbæ Hafnarfjarðar hafði ræktað. Afi minn Gunnlaugur Stefánsson, stórkaupmaður í Hafnarfirði var líka fjárbóndi og var ég mikið með honum og fé hans. Dýravinskapur er mjög mikil dyggð Að skilgreina sig sem dýravin fylgir ábyrgð. Ábyrgðin felst í, að bera bera virðingu fyrir dýrum í hugsun, orði og verki. Sá sem hefur tilfinningu fyrir að njóta nærveru dýra, vill alls ekki kveðja þá nærveru. Sú nærvera getur verið svo ólýsanlega andlega gefandi að það er ómögulegt að lýsa henni. Hún er líka líkamlega gefandi. Fátt finnst mér skemmtilegra en að vera með hunda mína á gangi fjarri mannabyggð og fylgjast með þeim. Að koma í ilmandi fjár- eða hesthús er einstakt. Fjós heilla mig ekkert, þar er undirliggjandi sorgin ein, en ósýnileg. Dýravinskapurinn er svo öflugur að hann hjálpar jafnvel sjúkum. Nærvera sem getur haft miklu meira gildi og jafnvel betri áhrif en nærveran við manninn. - Þetta er mín reynsla! Allt sem gera þarf til að njóta alls þessa er að sýna dýrum auðmýkt og setja sig eins vel og hægt er í sömu spor þeirra, reyna að skilja þau og þarfir þeirra, þá kviknar neisti sem ekki er hægt að slökkva, maður vill ekki slökkva hann, maður vill meira. Dýrin veita okkar skilyrðislausa gleði. Óáreitt Í virðingu við dýr felst t.d. að leyfa dýrum að lifa óáreitt af manninum í sínum kjöraðstæðum. Það felst líka virðing í að enda ævi þeirra með mannlegum mætti þegar líf þeirra er orðið óbærilegt. Það felst ekki virðing í því að aflífa dýr sér til skemmtunar eða til matar, nema á harðbýlustu svæðum veraldar til matar. Það er t.d. visst ábyrgðaleysi og gríðarlegur tvískinnungur dýravinarins að leggja sér hold af dýri til munns og klappa samtímis gæludýri sínu við matarborðið. Í þvi félst hvorttveggja í senn virðingarleysi og mismunun og þannig gjaldfellir dýravinurinn skilgreiningu sína á sjálfum sér að vera dýravinur. Það sé ykkur til fæðu Íslendingar eru kristin þjóð, flestir fermdir og mjög margir rækta sína trú af dugnaði enda hafa fermdir staðfest loforð sitt um samfylgd við Guð. Ein af fyrstu fyrirmælum hans er að finna í sköpunarsögunni. Þegar hann skapað sáðjurtir og fræ sagði hann: það sé ykkur til fæðu. Trúin leggur mjög mikla áherslu á dýravernd. Kaþólska kirkjan gerði t.d. heilagan Frans frá Assisí að verndardýrlingi dýra. Að komast á þann stall innan stærstu kirkju heims, er ekki ókeypis. Gríðarlega langur aðdragandi er að því, sönnunarferillinn langur og rökstuðningurinn ítarlegur. Ver ei hryggur á fæðingarhátíð frelsara vors Jesú Krists Nú er í gangi mikill og flottur áróður ákveðins hóps dýraverndarsinna um að hafna hamborgarhryggnum um jólin og eflaust í þeirri von að sú höfnun verði ævarandi og smiti rækilega út frá sér. Hinn vel meinti áróður hinna fyrrnefndu kemur auðvitað alltof seint, þúsundum grísa var slátrað í haust og eru löngu komnir í frysti. Viðleitnin er samt góð. Tímasetning mín með þessum skrifum er úthugsuð. Nú koma þeir dagar sem jólabörnin huga að matarinnkaupum og reyni ég að hafa áhrif á. Að hryggnum og öðrum dýraafurðum verði hafnað. Hold af þjáðu dýri getur ekki verið gleðigjafi. Fyrir um tíu árum síðan þegar ég stóð aleinn í skrifum fyrir grísina í miðlum landsins tímasetti ég mig af mikilli nákvæmni og í takt við plön svínakjötsframleiðenda í þeirri von að minnka álagið á aumingja gylturnar í sínum ömurlegu aðstæðum á Íslandi. Á sama tíma og þessi áróður fyrir eina dýrategund er í gangi fallar aðrar gleymsku, það finnst er óafsakanleg mismunun og óréttlátt. Kalkúnar, lömb, hreindýr, alls kyns fiskur allt dýr með þjáningargöngu að baki. Afurðir mjólkurkúa, sem ganga langa þjáningagöngu ár eftir ár, þvingaðar til að verða þungaðar svo ostar og ísar séu í boði um hátíðarnar á borðum landsmanna. Ég er talsmaður þeirra allra þessara dýra með þessum skrifum og finnst óþolandi að þau séu skilin eftir. Lambið gekk frálst í haga en Gyrðir Elíasson hefur lýst því í einu kvæða sinna hvaða þjáningu það upplífði í sláturhúsinu, eins og öllu önnur dýr sem þar lenda. Kalkúnninn þurfti að þola sömu aðstæður og grísirnir og mæður þeirra, kýrnar eru sæddar ár eftir ár til að verða þungaðar af kálfi, sem dregin er frá þeim og sendur í sláturhús. Mjólkin er síðan soguð út úr kúnni svo hægt sé að framleið osta, ísa og þessa gagnslausu mjólk sem maðurinn sötrar í sig. Eina gagn mjólkurinnar er líklega þegar maðurinn er að jafna sig eftir timburmenn. Ég vil að dýraverndinni sé sýnd kurteisi og virðing og í því felst að öll dýr njóti hennar ekki einungis ein tegund. Dýravernd allra dýra er í andanna jólanna en einhversstaðar í hinni heilögu ritningu segir að Jesú hafi unnið fyrir alla, allt til sinna minnstu bræðra og systra. Guðfræðin túlkar það með þeim hætti að þar sé hann líka að vísa til dýranna. Ég óska ykkur öllum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári. Vernd okkar hefur borið mikinn árangur á síðasta áratug, höldum henni áfram. Læt litla grísinn í heimilda og áróðursmynd Animals Australia sem fór eins og eldur um sinu fyrir nokkrum árum eiga síðasta orðið í þessum tengli. Sérstaklega vandað efni. Höfundur er lögfræðingur.
Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson Skoðun
Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson Skoðun
Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar
Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson skrifar
Skoðun Hvernig eiga umsækjendur í opinbera sjóði að fylgja forsendum sem eru þversagnakenndar? Bogi Ragnarsson skrifar
Skoðun Við viljum styðja ungmenni í að velja rétt fyrir sig og sína framtíð Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Frá stjórnun til tengsla – Endurmat á atferlismeðferð í ljósi tilfinningagreindar Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar
Skoðun Ríkisstjórnarflokkarnir fylgja Landsvirkjun – gegn Þjórsárverum Svandís Svavarsdóttir,Álfheiður Ingadóttir skrifar
Skoðun Upplýsingar um mataræði barna og unglinga á landsvísu eru of gamlar – það er óásættanlegt Birna Þórisdóttir,Sigurbjörg Bjarnadóttir,Inga Þórsdóttir skrifar
Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson Skoðun
Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson Skoðun