Áfram kennarar! Anton Már Gylfason skrifar 27. ágúst 2024 16:32 Ég ætlaði aldrei að verða kennari – ekki frekar en svo margir aðrir í stéttinni. En eftir langa setu á skólabekk sem teygði sig fram á fertugsaldurinn sótti ég vorið 2001 um auglýstar kennarastöður í nánast öllum framhaldsskólum höfuðborgarsvæðisins og var svo heppinn að fá ráðningu í ungum og framsæknum skóla. Ég man hvað ég var þreyttur eftir fyrsta daginn í kennslu, búinn að kenna þremur ólíkum nemendahópum þrenns konar námsefni. Þetta var alveg ný tegund af þreytu, ólík þeirri sem ég hafði upplifað áður og hafði þó unnið alls kyns erfiðisvinnu milli tarna í námi. Þreyttur en ánægður því mér fannst ég hafa komið einhverju til leiðar og haft áhrif sem ég taldi vera til góðs. Oft hef ég velt fyrir mér þessum degi og verður þá hugsað til allra þeirra kennara sem ég hef fyrir hitt á lífsleiðinni og notið kennslu hjá. Mér verður hugsað til Elínar sem var svo blíð, góð og nærgætin við okkur nemendur sína. Þegar hún tilkynnti okkur að hún væri á leið í fæðingarorlof brast hálfur bekkurinn í grát. Hinn helmingurinn fór svo að skæla þegar okkur var sagt að sá sem tæki við okkur væri Jón Mar en hann hafði það orðspor að hann væri bæði strangur og óbilgjarn í samskiptum við nemendur. Við vorum hins vegar fljót að komast að því að hann var hinn mesti ljúflingur því á bak við harðan skrápinn leyndist hinn mesti mannvinur; vissulega strangur kennari en réttsýnn og sanngjarn. Nokkrum árum síðar tók svo Gústi, annar „strangur“ kennari, við bekknum. Um hann má segja sömu sögu – strangur en sanngjarn – og umfram allt áhugasamur um hag okkar krakkanna. Gústi gerði allt fyrir okkur nemendur sína, lagði til dæmis á sig að lesa þýðingu sína á grein um Maja-frumbyggja úr Encyclopædia Britannica inn á segulbandsspólu fyrir mig þegar ég valdi sem einstaklingsverkefni að fjalla um þann merka ættbálk. Gústi hefur örugglega varið heilli kvöldstund í þessa vinnu og ekki veit ég fyrir víst hve mörg kvöld fóru í svipaða vinnu fyrir aðra nemendur sem höfðu valið sér önnur umfjöllunarefni. Mér verður líka hugsað til Jóns Barða sem var svo flinkur stærðfræðikennari að honum tókst að vekja áhuga og skilning minn (og velflestra samnemenda minna) á hinni mögnuðu list - algebrunni. Mér verður hugsað til Baldurs rafmagnsfræðikennara sem, með skýrri framsetningu og húmor, gat leitt mig til skilnings á undraveröld rafmagnsins og tengt hana við blessaða algebruna. Og til Sigga, sem með áhuga sínum og þekkingu á viðfangsefninu studdi mig í að skrifa 10 blaðsíðna ritgerð um vatnsorkuver á Íslandi, þó svo að námsáætlunin gerði aðeins ráð fyrir þremur blaðsíðum. Og ekki gleymi ég Hjörleifi sem með einstakri sagnagáfu gerði allar kennslustundir eftirminnilegar. Ég hugsa til Málfríðar, sem náði með undraverðum hætti að glæða áhuga nemenda sinna á danskri tungu, þrátt fyrir að tungumálið lægi langt fyrir utan virkt áhugasvið okkar sem vorum hugfangin af tækni og raunvísindum. Annar mikill sagnamaður, Einar eðlisfræðikennari, kemur þá upp í hugann en á sinn hægláta og yfirvegaða hátt matreiddi hann flóknustu formúlur fræðigreinarinnar án sjáanlegrar fyrirhafnar svo úr varð hreint lostæti. Þegar ég hugsa til þessara góðu kennara auk allra hinna sem ekki hafa verið nefndir læðist að mér sá grunur að það sem ég sagði í upphafi – að ég hafi aldrei ætlað að vera kennari – sé ekki allskostar rétt. Var það kannski þannig að ég hafi átt erfitt með að sjá sjálfan mig fyrir mér í sama liði og þau? Að ég treysti mér ekki til að standast samanburð? Kannski það, en eftir hátt í aldarfjórðungs starf við kennslu og skólamál skil ég og veit að fátt er mikilvægara en góður kennari sem hefur staðgóða þekkingu á sínu fagi auk afburða skilnings á mannlegu eðli. Og þó að kennsla sé afar þreytandi starf þá er það ekki erfitt heldur bæði gefandi og skemmtilegt. Ég er þakklátur því góða fólki sem lagði á sig langt nám og langa vinnudaga til að miðla þekkingu sinni og mennsku mér til hagsbóta og vona svo sannarlega að börnin mín hafi, þegar þau líta til baka, notið sömu upplifunar. Kennarar skapa verðmæti og því verðum við sem samfélag að fjárfesta í kennurum til hagsbóta fyrir framtíðina. Áfram kennarar! Höfundur er formaður Félags stjórnenda í framhaldsskólum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Framhaldsskólar Skóla- og menntamál Mest lesið Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson Skoðun Betri stjórnvöld, ekki meiri stjórnvöld Sigríður María Egilsdóttir Skoðun Hin marguntöluðu orkuskipti í bílaflota landsmanna Þorgeir R. Valsson Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson Skoðun Verstu kennarar í heimi Gígja Bjargardóttir Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson Skoðun Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun Friðhelgar fótboltabullur Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Skoðun Skoðun Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius skrifar Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Hin marguntöluðu orkuskipti í bílaflota landsmanna Þorgeir R. Valsson skrifar Skoðun Betri stjórnvöld, ekki meiri stjórnvöld Sigríður María Egilsdóttir skrifar Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Blóðmeramálið til umboðsmanns Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Meira fyrir minna: Bætt nýting opinberra fjármuna Álfrún Tryggvadóttir skrifar Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Friðhelgar fótboltabullur Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Sex af níu flokkum á móti hvalveiðum Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Allt fyrir listina Brynhildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tryggjum nýliðun bændastéttarinnar Þórdís Bjarnleifsdóttir skrifar Skoðun Óskalisti minn SIgurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin stuðningur við ferðasjóð íþróttafélaga dregur úr ójöfnuði Hannes S. Jónsson skrifar Skoðun Það er þetta með traustið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Plan Samfylkingar: Svona náum við niður vöxtunum Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun 6000 íbúðirnar sem vantar - í boði borgarinnar Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Samvinnufélög - sóknarfæri á húsnæðismarkaði? Elín H. Jónsdóttir,Guðrún Johnsen skrifar Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Það er enginn á vakt Áslaug Ýr Hjartardóttir skrifar Skoðun Svalur, Valur og Hvalur Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir skrifar Skoðun Ungt fólk og þörfin fyrir skjótar aðgerðir í menntun Fannar Logi Waldorff Sigurðsson skrifar Skoðun Mikilvægasta launaviðtalið Bessí Þóra Jónsdóttir skrifar Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Burt með baráttusöngva úr virkjunarkafla stóriðjustefnunnar Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar Skoðun Meiri árangur…fyrir útvalda Aðalheiður Marta Steindórsdóttir skrifar Skoðun Ertu karlmaður á miðjum aldri á breytingarskeiðinu? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson skrifar Sjá meira
Ég ætlaði aldrei að verða kennari – ekki frekar en svo margir aðrir í stéttinni. En eftir langa setu á skólabekk sem teygði sig fram á fertugsaldurinn sótti ég vorið 2001 um auglýstar kennarastöður í nánast öllum framhaldsskólum höfuðborgarsvæðisins og var svo heppinn að fá ráðningu í ungum og framsæknum skóla. Ég man hvað ég var þreyttur eftir fyrsta daginn í kennslu, búinn að kenna þremur ólíkum nemendahópum þrenns konar námsefni. Þetta var alveg ný tegund af þreytu, ólík þeirri sem ég hafði upplifað áður og hafði þó unnið alls kyns erfiðisvinnu milli tarna í námi. Þreyttur en ánægður því mér fannst ég hafa komið einhverju til leiðar og haft áhrif sem ég taldi vera til góðs. Oft hef ég velt fyrir mér þessum degi og verður þá hugsað til allra þeirra kennara sem ég hef fyrir hitt á lífsleiðinni og notið kennslu hjá. Mér verður hugsað til Elínar sem var svo blíð, góð og nærgætin við okkur nemendur sína. Þegar hún tilkynnti okkur að hún væri á leið í fæðingarorlof brast hálfur bekkurinn í grát. Hinn helmingurinn fór svo að skæla þegar okkur var sagt að sá sem tæki við okkur væri Jón Mar en hann hafði það orðspor að hann væri bæði strangur og óbilgjarn í samskiptum við nemendur. Við vorum hins vegar fljót að komast að því að hann var hinn mesti ljúflingur því á bak við harðan skrápinn leyndist hinn mesti mannvinur; vissulega strangur kennari en réttsýnn og sanngjarn. Nokkrum árum síðar tók svo Gústi, annar „strangur“ kennari, við bekknum. Um hann má segja sömu sögu – strangur en sanngjarn – og umfram allt áhugasamur um hag okkar krakkanna. Gústi gerði allt fyrir okkur nemendur sína, lagði til dæmis á sig að lesa þýðingu sína á grein um Maja-frumbyggja úr Encyclopædia Britannica inn á segulbandsspólu fyrir mig þegar ég valdi sem einstaklingsverkefni að fjalla um þann merka ættbálk. Gústi hefur örugglega varið heilli kvöldstund í þessa vinnu og ekki veit ég fyrir víst hve mörg kvöld fóru í svipaða vinnu fyrir aðra nemendur sem höfðu valið sér önnur umfjöllunarefni. Mér verður líka hugsað til Jóns Barða sem var svo flinkur stærðfræðikennari að honum tókst að vekja áhuga og skilning minn (og velflestra samnemenda minna) á hinni mögnuðu list - algebrunni. Mér verður hugsað til Baldurs rafmagnsfræðikennara sem, með skýrri framsetningu og húmor, gat leitt mig til skilnings á undraveröld rafmagnsins og tengt hana við blessaða algebruna. Og til Sigga, sem með áhuga sínum og þekkingu á viðfangsefninu studdi mig í að skrifa 10 blaðsíðna ritgerð um vatnsorkuver á Íslandi, þó svo að námsáætlunin gerði aðeins ráð fyrir þremur blaðsíðum. Og ekki gleymi ég Hjörleifi sem með einstakri sagnagáfu gerði allar kennslustundir eftirminnilegar. Ég hugsa til Málfríðar, sem náði með undraverðum hætti að glæða áhuga nemenda sinna á danskri tungu, þrátt fyrir að tungumálið lægi langt fyrir utan virkt áhugasvið okkar sem vorum hugfangin af tækni og raunvísindum. Annar mikill sagnamaður, Einar eðlisfræðikennari, kemur þá upp í hugann en á sinn hægláta og yfirvegaða hátt matreiddi hann flóknustu formúlur fræðigreinarinnar án sjáanlegrar fyrirhafnar svo úr varð hreint lostæti. Þegar ég hugsa til þessara góðu kennara auk allra hinna sem ekki hafa verið nefndir læðist að mér sá grunur að það sem ég sagði í upphafi – að ég hafi aldrei ætlað að vera kennari – sé ekki allskostar rétt. Var það kannski þannig að ég hafi átt erfitt með að sjá sjálfan mig fyrir mér í sama liði og þau? Að ég treysti mér ekki til að standast samanburð? Kannski það, en eftir hátt í aldarfjórðungs starf við kennslu og skólamál skil ég og veit að fátt er mikilvægara en góður kennari sem hefur staðgóða þekkingu á sínu fagi auk afburða skilnings á mannlegu eðli. Og þó að kennsla sé afar þreytandi starf þá er það ekki erfitt heldur bæði gefandi og skemmtilegt. Ég er þakklátur því góða fólki sem lagði á sig langt nám og langa vinnudaga til að miðla þekkingu sinni og mennsku mér til hagsbóta og vona svo sannarlega að börnin mín hafi, þegar þau líta til baka, notið sömu upplifunar. Kennarar skapa verðmæti og því verðum við sem samfélag að fjárfesta í kennurum til hagsbóta fyrir framtíðina. Áfram kennarar! Höfundur er formaður Félags stjórnenda í framhaldsskólum.
Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar
Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar
Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun