Að stjórna eða ekki? Indriði Stefánsson skrifar 2. nóvember 2023 08:00 Í aðdraganda kosninga förum við stjórnmálafólkið jafnan í sparifötin (bæði bókstaflega og hugmyndafræðilega) enda allt lagt í sölurnar til að vinna hylli kjósenda - það er jú forsenda þess að komast til valda. Covid kosningar Síðustu kosningar fóru fram í nokkuð sérstöku umhverfi. Frambjóðendur fóru misvíða, almennt baðaðir í spritti og stundum huldir grímum, sem kann að skjóta skökku við þegar hugmyndin er að kynna sig. Því stjórnuðu sérfræðingar en ekki stjórnmálafólk. Sérfræðingar sem stjórnuðu á þeim forsendum að það þyrfti að hefta útbreiðslu á Covid-19 en í því ljósi voru takmarkanir almennt samfélagslega samþykktar (fyrir utan lítinn en háværan hóp). Hulið grímum og baðað spritti fundaði stjórnmálafólk og leitaði að bestu slagorðunum á milli þess sem það tók skyndipróf sem virtust þurfa að fara nánast inn í heilann til þess að vera nógu nákvæm. Hvernig skyldu þessi slagorð standast tímans tönn? Var í þeim að finna einhverja vísbendingu um hvernig þessir flokkar myndu starfa saman og hverjar afleiðingarnar yrðu fyrir íslenska þjóð? Það skiptir máli hver stjórnar Vinstrihreyfingin - Grænt framboð leggur mikið upp úr því hver stjórnar, með það fyrir augum að tryggja að þau stjórni. Þau eru samt minna til í að taka ábyrgð á því sem fólkið sem stjórnar með þeim gerir. Hvort sem um er að ræða útlendinga, hvali, rafbyssur eða Lindarhvoll þá eru þau full samúðar og allt er þetta mun skárra en það hefði annars verið, hefði einhver annar stjórnað. En er þetta stjórnun? Það er í það minnsta ljóst að forsætisráðherra stjórnaði ekki afstöðu Íslands í atkvæðagreiðslu um mannúðarvopnahlé í Palestínu. Er ekki bara best að stjórna? Besta slagorðið var sennilega það metnaðarlausasta. Mögulega í samræmi við tíðarandann en ég veit ekki hvað átti að vera best við það að kjósa Framsókn. Í samanburði við nágrannalöndin erum við að ná mjög takmörkuðum árangri í verðbólgu eða húsnæðisuppbyggingu. Hér eru vextir háir, verðbólgan hærri og húsnæðisverð búið að hækka nær stanslaust á kjörtímabilinu fyrir þau sem vonuðust eftir því þá var þetta mögulega fínn díll. Fyrir okkur hin var þetta sennilega ekki “best”. Traust efnahagsstjórn besta velferðin Til að gæta allrar sanngirni er sennilega nokkuð til í þessu. Í það minnsta höfum við hvorki séð mikið um trausta efnahagsstjórn né velferð. Áherslan hefur verið á hvalveiðar sem tap er á, ótrúlegar embættisfærslur Jóns Gunnarssonar - til að mynda óskynsamlega notkun fjármagns í útlendingamálum, reglugerðarklúður í kringum kosningar, rafbyssur, rannsóknarheimildir lögreglu, innflutning á líkkistum og að neita þingnefnd um gögn( sem enduðu á að lagt var fram vantraust á ráðherrann sem hann rétt vék sér undan þar sem hann væri jú að fara að hætta). En eins og þetta sé ekki nóg, meinaði síðan þingforseti þingmönnum að spyrja um Lindarhvoll og að lokum seldu þau banka sem hefur á síðasta áratug skilað yfir 100 milljörðum í arð til að hlífa okkur almenningi við allri þessari áhættu af því að eiga hann. Það gekk svo vel að formaður flokksins þurfti að segja af sér embætti og sætta sig við að verða utanríkisráðherra til að tryggja að þau fái að halda áfram að selja bankann. Nú nokkrum vikum síðar er komið upp nýtt vesen. Umdeild afstaða Íslands á alþjóðavettvangi í garð mannúðarvopnahlés var ekki í samræmi við væntingar forsætisráðherra. Væri ekki snjallt að sami ráðherra axlaði nú aftur ábyrgð og tæki við fjármála- og efnahagsráðuneytinu, eða þarf hann að finna sér annað ráðuneyti? Það skiptir jú máli hver stjórnar. Kalliði þetta að stjórna? Nú virðist samt vera að stjórnin sé ekki að stjórna miklu. Í það minnsta ætla þau ekki að skipta sér af einhverjum kjaraviðræðum, nei það væri óeðlilegt. Þrátt fyrir varnarorð Seðlabankastjóra ætla þau heldur ekki að gera neitt til að liðka fyrir jafnvægi á mörkuðum svo verðbólgan bara hækkar. Síðan fóru öll frumvörpin sem búið var að vinna í vor og voru tilbúin - aðeins þriðja umræða eftir - beint í ruslið. Hvort sem þau fjölluðu um húsnæðisuppbyggingu, loftslagsmál, raforkumál eða annað fóru þau í ruslið, þegar búið var að ræða þau. Í öllum samanburði er mun mikilvægara hvernig er stjórnað en hver stjórnar. Það blasir við að ríkisstjórnin er sundruð, ósamstíga og buguð. Það er pínlegt að horfa upp á stjórnarliða meðvirka hver með öðrum og þess á milli afneita öllu sem samherjarnir gera áður en þau halda síðan blaðamannafund um að þau ætli nú bara að halda áfram því sem þau kalla að stjórna. Við munum varla sjá þingrof núna, því þá yrði kosið um miðjan desember. En miðað við hversu tíð hneykslismálin eru kæmi ekki á óvart að sjá nokkur til viðbótar upp úr áramótum og best væri að við myndum kjósa næsta vor, þá tekur kannski einhver við keflinu sem myndi raunverulega stjórna. Höfundur er varaþingmaður Pírata. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Indriði Stefánsson Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Alþingiskosningar 2021 Píratar Mest lesið Skuggaspil valdsins Anna Kristín Jensdóttir Skoðun Skólaforðun: Rangnefni sem þarfnast nýrrar nálgunar Rakel Norðfjörð Vilhjálmsdóttir Skoðun Heimskasta þjóð í heimi? Sverrir Björnsson Skoðun Hvernig gerðist þetta? Tryggvi Hjaltason Skoðun Gleymdu leikskólabörnin Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir Skoðun Hugsjónir ójafnaðarmanns - svar við bréfi Kára Snorri Másson Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur - Opið bréf til Snorra Mássonar Kári Stefánsson Skoðun „Ég hefði nú ekkert á móti því að taka aðeins í tæjuna“ Eva Pandora Baldursdóttir Skoðun Viðreisn er Samfylkingin Júlíus Viggó Ólafsson Skoðun Foreldrar, ömmur og afar þessa lands - áskorun til ykkar! Ragnheiður Stephensen Skoðun Skoðun Skoðun Skólaforðun: Rangnefni sem þarfnast nýrrar nálgunar Rakel Norðfjörð Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Viska bendir á ójöfnuð kynslóðanna Yngvi Sighvatsson skrifar Skoðun Frjálsar handfæraveiðar - Opið svar til Strandveiðifélags Íslands Álfheiður Eymarsdóttir skrifar Skoðun Ofbeldisvarnir og alhliða kynfræðsla alla skólagönguna! Sigrún Birna Björnsdóttir Kaaber skrifar Skoðun Að kjósa í roki, hríð og nístingskulda Jón Ferdínand Estherarson skrifar Skoðun Hvernig gerðist þetta? Tryggvi Hjaltason skrifar Skoðun Borgum rétta vexti - Landsbankinn verði banki allra landsmanna Baldur Borgþórsson skrifar Skoðun Gleymdu leikskólabörnin Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Tími fyrir breytingar – Nú er tækifærið Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Ölvunarakstur á Arnarnesbrú Anna Linda Bjarnadóttir skrifar Skoðun Flokknum er sama um þig Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan í Reykjavík er efnahagslegt vandamál Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Virði en ekki byrði Hulda Bjarnadóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkurinn – svarið fyrir fjölskyldur og ungt fólk Guðbjörg Oddný Jónasdóttir skrifar Skoðun Vanrækt barn er besti ráðherrann Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Fjárfestum í vellíðan – því hver króna skilar sér margfalt til baka Theodór Ingi Ólafsson skrifar Skoðun Úr öskunni í eldinn á laugardaginn? Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Skuggaspil valdsins Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Viltu að barnabörnin þín verði fátækir leiguliðar? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Nýtt upphaf – í þjónustu við þjóðina Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Hlustum á hvert annað og breytum þessu Aðalsteinn Leifsson skrifar Skoðun Kæru landsmenn – þetta er ekki lengur boðlegt Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun XL niðurskurður – hugsum stórt! Arnar Þór Jónsson,Kári Allansson skrifar Skoðun Blórabögglar og gylliboð frá vinstri Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Hvað kjósa foreldrar ósýnilegra barna? Vigdís Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Heimskasta þjóð í heimi? Sverrir Björnsson skrifar Skoðun Jöfnum leikinn á laugardaginn Björgvin G. Sigurðsson skrifar Skoðun ADHD, fjórir stafir og hvað svo? Jóna Kristín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skattagleði á kostnað ferðaþjónustunnar Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Börnin heim Hanna Katrín Friðriksson skrifar Sjá meira
Í aðdraganda kosninga förum við stjórnmálafólkið jafnan í sparifötin (bæði bókstaflega og hugmyndafræðilega) enda allt lagt í sölurnar til að vinna hylli kjósenda - það er jú forsenda þess að komast til valda. Covid kosningar Síðustu kosningar fóru fram í nokkuð sérstöku umhverfi. Frambjóðendur fóru misvíða, almennt baðaðir í spritti og stundum huldir grímum, sem kann að skjóta skökku við þegar hugmyndin er að kynna sig. Því stjórnuðu sérfræðingar en ekki stjórnmálafólk. Sérfræðingar sem stjórnuðu á þeim forsendum að það þyrfti að hefta útbreiðslu á Covid-19 en í því ljósi voru takmarkanir almennt samfélagslega samþykktar (fyrir utan lítinn en háværan hóp). Hulið grímum og baðað spritti fundaði stjórnmálafólk og leitaði að bestu slagorðunum á milli þess sem það tók skyndipróf sem virtust þurfa að fara nánast inn í heilann til þess að vera nógu nákvæm. Hvernig skyldu þessi slagorð standast tímans tönn? Var í þeim að finna einhverja vísbendingu um hvernig þessir flokkar myndu starfa saman og hverjar afleiðingarnar yrðu fyrir íslenska þjóð? Það skiptir máli hver stjórnar Vinstrihreyfingin - Grænt framboð leggur mikið upp úr því hver stjórnar, með það fyrir augum að tryggja að þau stjórni. Þau eru samt minna til í að taka ábyrgð á því sem fólkið sem stjórnar með þeim gerir. Hvort sem um er að ræða útlendinga, hvali, rafbyssur eða Lindarhvoll þá eru þau full samúðar og allt er þetta mun skárra en það hefði annars verið, hefði einhver annar stjórnað. En er þetta stjórnun? Það er í það minnsta ljóst að forsætisráðherra stjórnaði ekki afstöðu Íslands í atkvæðagreiðslu um mannúðarvopnahlé í Palestínu. Er ekki bara best að stjórna? Besta slagorðið var sennilega það metnaðarlausasta. Mögulega í samræmi við tíðarandann en ég veit ekki hvað átti að vera best við það að kjósa Framsókn. Í samanburði við nágrannalöndin erum við að ná mjög takmörkuðum árangri í verðbólgu eða húsnæðisuppbyggingu. Hér eru vextir háir, verðbólgan hærri og húsnæðisverð búið að hækka nær stanslaust á kjörtímabilinu fyrir þau sem vonuðust eftir því þá var þetta mögulega fínn díll. Fyrir okkur hin var þetta sennilega ekki “best”. Traust efnahagsstjórn besta velferðin Til að gæta allrar sanngirni er sennilega nokkuð til í þessu. Í það minnsta höfum við hvorki séð mikið um trausta efnahagsstjórn né velferð. Áherslan hefur verið á hvalveiðar sem tap er á, ótrúlegar embættisfærslur Jóns Gunnarssonar - til að mynda óskynsamlega notkun fjármagns í útlendingamálum, reglugerðarklúður í kringum kosningar, rafbyssur, rannsóknarheimildir lögreglu, innflutning á líkkistum og að neita þingnefnd um gögn( sem enduðu á að lagt var fram vantraust á ráðherrann sem hann rétt vék sér undan þar sem hann væri jú að fara að hætta). En eins og þetta sé ekki nóg, meinaði síðan þingforseti þingmönnum að spyrja um Lindarhvoll og að lokum seldu þau banka sem hefur á síðasta áratug skilað yfir 100 milljörðum í arð til að hlífa okkur almenningi við allri þessari áhættu af því að eiga hann. Það gekk svo vel að formaður flokksins þurfti að segja af sér embætti og sætta sig við að verða utanríkisráðherra til að tryggja að þau fái að halda áfram að selja bankann. Nú nokkrum vikum síðar er komið upp nýtt vesen. Umdeild afstaða Íslands á alþjóðavettvangi í garð mannúðarvopnahlés var ekki í samræmi við væntingar forsætisráðherra. Væri ekki snjallt að sami ráðherra axlaði nú aftur ábyrgð og tæki við fjármála- og efnahagsráðuneytinu, eða þarf hann að finna sér annað ráðuneyti? Það skiptir jú máli hver stjórnar. Kalliði þetta að stjórna? Nú virðist samt vera að stjórnin sé ekki að stjórna miklu. Í það minnsta ætla þau ekki að skipta sér af einhverjum kjaraviðræðum, nei það væri óeðlilegt. Þrátt fyrir varnarorð Seðlabankastjóra ætla þau heldur ekki að gera neitt til að liðka fyrir jafnvægi á mörkuðum svo verðbólgan bara hækkar. Síðan fóru öll frumvörpin sem búið var að vinna í vor og voru tilbúin - aðeins þriðja umræða eftir - beint í ruslið. Hvort sem þau fjölluðu um húsnæðisuppbyggingu, loftslagsmál, raforkumál eða annað fóru þau í ruslið, þegar búið var að ræða þau. Í öllum samanburði er mun mikilvægara hvernig er stjórnað en hver stjórnar. Það blasir við að ríkisstjórnin er sundruð, ósamstíga og buguð. Það er pínlegt að horfa upp á stjórnarliða meðvirka hver með öðrum og þess á milli afneita öllu sem samherjarnir gera áður en þau halda síðan blaðamannafund um að þau ætli nú bara að halda áfram því sem þau kalla að stjórna. Við munum varla sjá þingrof núna, því þá yrði kosið um miðjan desember. En miðað við hversu tíð hneykslismálin eru kæmi ekki á óvart að sjá nokkur til viðbótar upp úr áramótum og best væri að við myndum kjósa næsta vor, þá tekur kannski einhver við keflinu sem myndi raunverulega stjórna. Höfundur er varaþingmaður Pírata.
Skoðun Frjálsar handfæraveiðar - Opið svar til Strandveiðifélags Íslands Álfheiður Eymarsdóttir skrifar
Skoðun Ofbeldisvarnir og alhliða kynfræðsla alla skólagönguna! Sigrún Birna Björnsdóttir Kaaber skrifar
Skoðun Sjálfstæðisflokkurinn – svarið fyrir fjölskyldur og ungt fólk Guðbjörg Oddný Jónasdóttir skrifar
Skoðun Fjárfestum í vellíðan – því hver króna skilar sér margfalt til baka Theodór Ingi Ólafsson skrifar