„Sorgleg staðreynd er að undanfarin sjö ár hafa lífeyrissjóðir haldið úti öflugum sjóði til innviðafjárfestinga og viðrað áhuga á að taka þátt í slíkum verkefnum. Lítið sem ekkert gerist,“ sagði Ólafur og rifjaði síðan upp að Hrafn Magnússon, þáverandi framkvæmdastjóri LL, hefði fengið hann til að ræða um þetta mál á fundi hjá samtökunum árið 2003.
„Mér reiknaðist þá til að hlutur lífeyrissjóða í innviðum landsmanna væri innan við 1% og nú, tæplega tveimur áratugum síðar, er hann enn um 1%!“
Undanfarin ár hefur umræða um aðkomu lífeyrissjóða að innviðafjárfestingum farið vaxandi. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar er rætt um að fjölga eigi ávöxtunarmöguleikum og Landssamtök lífeyrissjóða munu gefa út skýrslu um innviðafjárfestingar í haust.
Að mati samtakanna er augljós ávinningur af aðkomu sjóðanna. „Forystusveitir lífeyrissjóða eru og hafa verið opnar fyrir því að koma að innviðauppbyggingu samfélagsins. Þannig færi saman að flýta nauðsynlegum og ávaxta eignir lífeyrissjóða,“ segir í skýrslu stjórnar Landssamtaka lífeyrissjóða, sem var kynnt á ársfundi samtakanna í lok maí.
„Við höfum vel heppnað fordæmi frá því þegar lífeyrissjóðir komu að fjármögnun Hvalfjarðarganga seint á öldinni sem leið. Nærtækt er að velta fyrir sér hvort Sundabraut sé ekki verkefni sem lífeyrissjóðir geti tekið að sér að fjármagna og halda utan um að einhverju leyti.“
Mér reiknaðist þá til að hlutur lífeyrissjóða í innviðum landsmanna væri innan við 1% og nú, tæplega tveimur áratugum síðar, er hann enn um 1%!
Stjórnin bendir jafnframt á að fjárfestingar í samgöngukerfinu séu jafnan til þess fallnar að greiða leiðir og stytta þær sem aftur stuðlar að því að minnka kolefnisspor bílaumferðarinnar. Umhverfisáhrif samgöngumannvirkja séu jákvæð sem því nemur.
„Verkefni í samgöngukerfinu eru mörg hver þess eðlis að þau draga úr losun skaðlegra efna út í andrúmsloftið og falla því vel að áherslum um umhverfisvænar lausnir.“
Þá telur stjórnin að jafnframt sé auðvelt að finna verkefni af þessu tagi í heilbrigðiskerfinu, menntakerfinu og víðar.
Ólafur hjá Birtu benti jafnframt á að uppsöfnuð fjárfestingaþörf, um 420 milljarðar króna samkvæmt Samtökum iðnaðarins, væri meiri en stjórnvöld réðu við.
„Í ljósi mikilvægis innviða fyrir hagvöxt, nýsköpun og framleiðniþróun á Íslandi telst það jafn mikið hagsmunamál fyrir haghafa lífeyrissjóða eins og aðra að leitað verði allra leiða til að byggja upp innviði,“ sagði Ólafur.
Þá segir hann mikilvægt að skilgreina betur hugtakið innviði á Íslandi. „Marka þarf stefnu um þá innviði sem stjórnvöld vilja byggja upp án aðkomu einkageirans, blanda eignarhaldi með einkageiranum og eða að fela þeim að fullu rekstur samkeppnisinnviða.“
