Það er kosið um jafnréttismál Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar 14. september 2021 07:30 Ísland trónir efst á lista Alþjóðaefnahagsráðsins, World Economic Forum, um kynjajafnrétti. Það höfum við gert í rúman áratug. Af þessu getum við verið stolt. Þessi staða getur verið okkur hvatning um um að halda áfram sem og að berjast gegn bakslagi. Þessi staða getur líka leitt til að einhverjir trúi því að við séum komin í höfn. Tölur um kynbundinn launamun, tölur um kynbundið ofbeldi og upplifun kvenna um öryggi segja því miður aðra sögu. Íslenska leiðin Á Íslandi hafa verið sett framsækin lög um jafnrétti sem aðrar þjóðir hafa horft til, svo sem lög um fæðingarorlof með sjálfstæðum rétti beggja foreldra til orlofs sem sett voru árið 2000.Að baki var skýr hugmyndafræði um stuðning við foreldra og um leið sá skilningur að löggjöfin gæti ýtt undir jafnrétti á heimilum og vinnumarkaði. Frumvarp Viðreisnar um jafnlaunavottun vakti heimsathygli fyrir fyrir skýrar aðgerðir í þágu launajafnréttis. Annað frumvarp Viðreisnar er til marks um sterka jafnréttispólitík. Jón Steindór Valdimarsson þingmaður lagði fram frumvarp um samþykkisregluna svokölluðu, þ.e. að skilgreina nauðgun út frá skorti á samþykki. Frumvarpið varð að lögum og í þeim felast grundvallarskilaboð um kynfrelsi. Í þessari nálgun er líka fólgið mikið tækifæri til forvarna og fræðslu. Viðreisn lagði jafnframt fram tillögur um fræðslu í skólum, t.d. um þýðingu samþykkis, kynfrelsis og um mörk í samskiptum. Sú tillaga hefur því miður ekki verið samþykkt. Það eru mikil vonbrigði enda eru forvarnir og fræðsla eitt mikilvægasta verkfærið til að sporna gegn kynbundnu ofbeldi. Þannig gætum við farið í markvissa vinnu til að uppræta kynbundið ofbeldi. Það á nefnilega alls ekkert að vera lögmál að stelpur og konur þurfi stöðugt að vera með hugann við öryggi sitt. Öll mál eru jafnréttismál Jafnlaunavottunin var tímamóta lagasetning í þágu launajafnréttis. Fyrir liggur hver staðan er um launajafnrétti. Við vitum líka að launamunur kynjanna er viðvarandi vandamál, útskýrður sem óútskýrður. Störf kvennastétta eru ekki metin að verðleikum og við sem samfélag finnum fyrir afleiðingum þess. Við finnum fyrir því hvernig gengur að manna í þau störf. Það voru þess vegna vonbrigði að eitt fyrsta skref Ásmundar Einars Daðasonar félagsmálaráðherra var að fresta gildistöku laganna þegar hann tók við embætti ráðherra. Lögin verða þess vegna ekki innleidd að fullu fyrr en í lok árs 2022. Alvarlegt bakslag í jafnréttismálum Alvarlegt bakslag varð svo í jafnréttismálum á vakt ríkisstjórnarinnar með dómsmáli menntamálaráðherra gegn konu sem leitaði réttar síns í kjölfar umdeildrar skipunar í embætti ráðuneytisstjóra. Jafnréttisnefnd kærumála komst að þeirri niðurstöðu að menntamálaráðherra hefði gerst brotleg við lög við skipun í embættið. Ráðherra brást við með því að stefna konunni fyrir dóm, í nafni íslenska ríkisins og á kostnað ríkisins. Héraðsdómur Reykjavíkur hefur fellt afdráttarlausan dóm í málinu og komist að þeirri niðurstöðu að jafnréttislög hafi verið brotin af hálfu ráðherra. Sú niðurstaða dugði ráðherranum ekki heldur, sem áfrýjaði málinu. Áfrýjunin er í nafni íslenska ríkisins og á kostnað okkar allra. Efnisleg niðurstaða Landsréttar í því máli liggur ekki fyrir, en þessi meðferð valds kristallar ákveðna afstöðu til meðferðar valds , opinberra fjármuna og ekki síst til jafnréttismála. Þessi meðferð valds dregur úr vilja og getu kvenna að leita réttar síns, þegar búast má við því að íslenska ríkið haldi þeim í málaferlum árum saman. Og þetta dómsmál er blettur á allri jafnréttispólitík ríkisstjórnarinnar. Jafnrétti í verki Góður árangur Íslands í jafnréttismálum er afrakstur markvissrar vinnu og lagasetningar. Jafnrétti hefur náðst fram með aðgerðum sem hafa leitt af sér viðhorfsbreytingu. Viðhorfsbreyting hefur sömuleiðis skilað af sér aðgerðum. Það er hringrás jafnréttis. Árangurinn náðist ekki bara með tímanum eða með biðinni heldur með því að vera markviss og metnaðarfull í jafnréttismálum. Við eigum að sýna árangrinum þá virðingu að halda áfram að vinna í sama anda, í stað þess að taka skref til baka. Það er verk að vinna í jafnréttismálum. Viðreisn hefur á fimm ára sögu sinni sýnt í verki að jafnrétti er leiðarljós í allri stefnu okkar. Grunninntak í stefnu Viðreisnar er að öll mál séu jafnréttismál. Þannig mun Viðreisn halda áfram að vinna á næsta kjörtímabili. Höfundur er oddviti Viðreisnar í Reykjavík norður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Alþingiskosningar 2021 Skoðun: Kosningar 2021 Jafnréttismál Viðreisn Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Mest lesið 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Dýrin skilin eftir í náttúruvá Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skapandi leiðir í skóla- og frístundastarfi Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Reykjavík er meðal dreifðustu höfuðborga Evrópu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Verum öll tengd Sólrún Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Samræðulist í heimi gervigreindar Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson skrifar Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Sjá meira
Ísland trónir efst á lista Alþjóðaefnahagsráðsins, World Economic Forum, um kynjajafnrétti. Það höfum við gert í rúman áratug. Af þessu getum við verið stolt. Þessi staða getur verið okkur hvatning um um að halda áfram sem og að berjast gegn bakslagi. Þessi staða getur líka leitt til að einhverjir trúi því að við séum komin í höfn. Tölur um kynbundinn launamun, tölur um kynbundið ofbeldi og upplifun kvenna um öryggi segja því miður aðra sögu. Íslenska leiðin Á Íslandi hafa verið sett framsækin lög um jafnrétti sem aðrar þjóðir hafa horft til, svo sem lög um fæðingarorlof með sjálfstæðum rétti beggja foreldra til orlofs sem sett voru árið 2000.Að baki var skýr hugmyndafræði um stuðning við foreldra og um leið sá skilningur að löggjöfin gæti ýtt undir jafnrétti á heimilum og vinnumarkaði. Frumvarp Viðreisnar um jafnlaunavottun vakti heimsathygli fyrir fyrir skýrar aðgerðir í þágu launajafnréttis. Annað frumvarp Viðreisnar er til marks um sterka jafnréttispólitík. Jón Steindór Valdimarsson þingmaður lagði fram frumvarp um samþykkisregluna svokölluðu, þ.e. að skilgreina nauðgun út frá skorti á samþykki. Frumvarpið varð að lögum og í þeim felast grundvallarskilaboð um kynfrelsi. Í þessari nálgun er líka fólgið mikið tækifæri til forvarna og fræðslu. Viðreisn lagði jafnframt fram tillögur um fræðslu í skólum, t.d. um þýðingu samþykkis, kynfrelsis og um mörk í samskiptum. Sú tillaga hefur því miður ekki verið samþykkt. Það eru mikil vonbrigði enda eru forvarnir og fræðsla eitt mikilvægasta verkfærið til að sporna gegn kynbundnu ofbeldi. Þannig gætum við farið í markvissa vinnu til að uppræta kynbundið ofbeldi. Það á nefnilega alls ekkert að vera lögmál að stelpur og konur þurfi stöðugt að vera með hugann við öryggi sitt. Öll mál eru jafnréttismál Jafnlaunavottunin var tímamóta lagasetning í þágu launajafnréttis. Fyrir liggur hver staðan er um launajafnrétti. Við vitum líka að launamunur kynjanna er viðvarandi vandamál, útskýrður sem óútskýrður. Störf kvennastétta eru ekki metin að verðleikum og við sem samfélag finnum fyrir afleiðingum þess. Við finnum fyrir því hvernig gengur að manna í þau störf. Það voru þess vegna vonbrigði að eitt fyrsta skref Ásmundar Einars Daðasonar félagsmálaráðherra var að fresta gildistöku laganna þegar hann tók við embætti ráðherra. Lögin verða þess vegna ekki innleidd að fullu fyrr en í lok árs 2022. Alvarlegt bakslag í jafnréttismálum Alvarlegt bakslag varð svo í jafnréttismálum á vakt ríkisstjórnarinnar með dómsmáli menntamálaráðherra gegn konu sem leitaði réttar síns í kjölfar umdeildrar skipunar í embætti ráðuneytisstjóra. Jafnréttisnefnd kærumála komst að þeirri niðurstöðu að menntamálaráðherra hefði gerst brotleg við lög við skipun í embættið. Ráðherra brást við með því að stefna konunni fyrir dóm, í nafni íslenska ríkisins og á kostnað ríkisins. Héraðsdómur Reykjavíkur hefur fellt afdráttarlausan dóm í málinu og komist að þeirri niðurstöðu að jafnréttislög hafi verið brotin af hálfu ráðherra. Sú niðurstaða dugði ráðherranum ekki heldur, sem áfrýjaði málinu. Áfrýjunin er í nafni íslenska ríkisins og á kostnað okkar allra. Efnisleg niðurstaða Landsréttar í því máli liggur ekki fyrir, en þessi meðferð valds kristallar ákveðna afstöðu til meðferðar valds , opinberra fjármuna og ekki síst til jafnréttismála. Þessi meðferð valds dregur úr vilja og getu kvenna að leita réttar síns, þegar búast má við því að íslenska ríkið haldi þeim í málaferlum árum saman. Og þetta dómsmál er blettur á allri jafnréttispólitík ríkisstjórnarinnar. Jafnrétti í verki Góður árangur Íslands í jafnréttismálum er afrakstur markvissrar vinnu og lagasetningar. Jafnrétti hefur náðst fram með aðgerðum sem hafa leitt af sér viðhorfsbreytingu. Viðhorfsbreyting hefur sömuleiðis skilað af sér aðgerðum. Það er hringrás jafnréttis. Árangurinn náðist ekki bara með tímanum eða með biðinni heldur með því að vera markviss og metnaðarfull í jafnréttismálum. Við eigum að sýna árangrinum þá virðingu að halda áfram að vinna í sama anda, í stað þess að taka skref til baka. Það er verk að vinna í jafnréttismálum. Viðreisn hefur á fimm ára sögu sinni sýnt í verki að jafnrétti er leiðarljós í allri stefnu okkar. Grunninntak í stefnu Viðreisnar er að öll mál séu jafnréttismál. Þannig mun Viðreisn halda áfram að vinna á næsta kjörtímabili. Höfundur er oddviti Viðreisnar í Reykjavík norður.
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun