Hvað skal kjósa? Guðjón Sigurbjartsson skrifar 3. september 2021 16:30 Yfir helmingur kjósenda velur stjórnmálaflokk innan við mánuði fyrir kjördag og fjórði hver síðasta sólarhringinn, samkvæmt rannsóknum. Hér er því gagnlegur leiðarvísir til óákveðinna. Efnahagsmál: Vinstri – Hægri Flest erum við nálægt miðjunni „sósíaldemókratar“ og að mestu sammála um samfélagsgerð. Við styðjum flest frjálst atvinnulífi, félagslegan jöfnuð og jöfn tækifæri. Við viljum því blandað hagkerfi, og virka samkeppni í atvinnulífinu. Okkur greinir hins vegar á um hversu umfangsmikill ríkisrekstur á að vera hvað varðar þjónustu sem kostuð er af skattgreiðendum svo sem heilbrigðisþjónustu. Við sem erum nálægt miðjunni teljum þurfa að nýta kosti einkareksturs til að bæta þjónustu og lækka tilkostnað en þau vinstrisinnuðu telja ríkisrekstur betri. Frjálslyndi – Íhaldssemi og tengdar skoðanir Við sem teljumst frjálslynd erum almennt opin fyrir breytingum, styðjum alþjóðasamvinnu, erum jákvæð fyrir nýbúum og styðjum almannahag umfram sérhagsmuni. Þau íhaldssömu fara hægar í breytingar, eru skeptísk á alþjóðasamvinnu, vilja takmarka mjög fjölda innflytjenda, eru upp til hópa þjóðernissinnuð og styðja sérhagsmuni útgerðar, bænda og fleiri þó það komi niður á almannahag. Heilbrigðismál: Opinber rekstur - Einkarekstur Flest erum við sammála um að bæta þarf heilbrigði og heilbrigðisþjónustu og að þjónustan standi öllum til boða óháð efnahag, á kostnað skattgreiðenda. En erum ekki sammála um leiðir til að bæta þjónustuna. Þau vinstrisinnuðu telja nægja að bæta skattfé inn í núverandi opinberan rekstur. En við sem erum nálgæt miðju og þeir sem eru aðeins til hægri teljum þörf á að nýta einkarekstur þar sem því verður við komið. Umhverfismál - Loftlagsmál Flest viljum við koma í veg fyrir loftlagshörmungar vegna hömlulausrar hlýnunar en greinir á um leiðir og mikilvægi. Við þau frjálslyndu erum tilbúin til að gera það sem gera þarf, taka fulla ábyrgð. Við viljum endurheimta votlendi, stöðva lausagöngu búfjár, stórefla bindingu kolefnis með skógrækt, stórfelldri uppgræðslu lands jafnvel með lúpínu og með grænni orkuframleiðslu og jafnvel vindmyllugörðum á afviknum stöðum, enda fjárhagslega áhugaverðir. Þau þjóðernissinnuðu og íhaldssömu sem verja helst sérhagsmuni bænda, eru síður til í að stöðva lausagöngu búfjár og endurheimta votlendi þó það séu ódýrustu og áhrifaríkustu aðgerðirnar. En þau eru til í vindmyllugarða og nýtingu grænnar orku frá þeim enda getur það komið hinum dreifðu byggðum vel. Jöfn tækifæri - Jöfn útkoma Flest viljum við að allir hafi sömu tækifæri til að vaxa, dafna, þroskast og nýta sýna hæfileika sér og öðrum til hagsbóta. Þau vinstrisinnuðustu leggja hins vegar svo mikla áherslu á jafna útkomu að þau eru tilbúin að hefta þá sem skara fram úr og taka af þeim mest af því sem þeir ná að ávinna sér, þó það komi niður á heildarútkomunni. Stjórnarskráin Flest viljum við nýju stjórnarskrána enda fyrsta stjórnarskráin sem unnin hefur verið hér frá grunni af lýðræðislega völdu fólki. Hún stuðlar líka að jöfnu atkvæðavægi og gerir almenningi kleift að vísa umdeildum málum í þjóðaratkvæði og fleira mætti telja. En þau íhaldssömu og þjóðlegu sem gæta sérhagsmuna útgerðar og bænda vilja fara hægt í sakirnar og samþykkja aðeins það sem kemur þeim vel þó það komi niður á almenningi. Auðlindagjöld - Aflaheimildir Flest viljum við að helstu náttúruauðlindir svo sem sjávarauðlindin, séu sameign þjóðarinnar og að greitt sé fyrir aðgang að þeim. Við þau frjálslyndu og markaðssinnuðu viljum að gjald fyrir afnotin ráðist á markaði. Þau þjóðernissinnuðu sem mest gæta sérhagsmuna sjávarútvegsins vilja hins vegar ákveða sjálf hversu mikið er greitt fyrir afnotin og hafa það lágt til að styggja ekki útgerðina. Þróun atvinnulífsins – Nýsköpun Flest viljum við öfluga nýsköpun til að takast á við verkefni framtíðar og byggja undir næga velferð og velsæld landsmanna í opnum heimi. Við þau frjálslyndu eru til í að bæta vaxtarskilyrði sprota með stöðugum alþjóðlegum gjaldmiðli, hóflegum sköttum, traustum innviðum og traustu, spillingarlausu lýðræðissamfélagi. Þau þjóðlegu og íhaldssömu sem styðja sérhagsmuni öðru fremur vilja hins vegar fara hægar í sakirnar, láta hjá líða að bæta vaxtarskilyrðin svo það komi örugglega ekki niður á gömlu ríkisvernduðu atvinnuvegunum, jafnvel þó það þýðir að færri sprotar verði að öflugum fyrirtækjum. Þú átt leikinn, þitt er valið Stefnur stjórnmálaflokkanna fara ekki allar eftir skýrum línum og það eru jafnvel mótsagnir innan flokka. Vonandi hjálpar þessi samantekt einhverjum til að velja góðan stjórnmálaflokk þann 25. september næstkomandi. Höfundur er formaður Pírata í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2021 Alþingiskosningar 2021 Píratar Mest lesið „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun Heiðmörk: Gaddavír og girðingar Auður Kjartansdóttir Skoðun Réttlát leiðrétting veiðigjalda Elín Íris Fanndal Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun Vér erum úr sömu sveit Steinþór Logi Arnarsson Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson Skoðun Halldór 24.05.2025 Halldór Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Skoðun Skoðun Vér erum úr sömu sveit Steinþór Logi Arnarsson skrifar Skoðun „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Réttlát leiðrétting veiðigjalda Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir skrifar Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Heiðmörk: Gaddavír og girðingar Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun #blessmeta - önnur grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson skrifar Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar máltíðir fyrir leikskólabörn Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir skrifar Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Sjá meira
Yfir helmingur kjósenda velur stjórnmálaflokk innan við mánuði fyrir kjördag og fjórði hver síðasta sólarhringinn, samkvæmt rannsóknum. Hér er því gagnlegur leiðarvísir til óákveðinna. Efnahagsmál: Vinstri – Hægri Flest erum við nálægt miðjunni „sósíaldemókratar“ og að mestu sammála um samfélagsgerð. Við styðjum flest frjálst atvinnulífi, félagslegan jöfnuð og jöfn tækifæri. Við viljum því blandað hagkerfi, og virka samkeppni í atvinnulífinu. Okkur greinir hins vegar á um hversu umfangsmikill ríkisrekstur á að vera hvað varðar þjónustu sem kostuð er af skattgreiðendum svo sem heilbrigðisþjónustu. Við sem erum nálægt miðjunni teljum þurfa að nýta kosti einkareksturs til að bæta þjónustu og lækka tilkostnað en þau vinstrisinnuðu telja ríkisrekstur betri. Frjálslyndi – Íhaldssemi og tengdar skoðanir Við sem teljumst frjálslynd erum almennt opin fyrir breytingum, styðjum alþjóðasamvinnu, erum jákvæð fyrir nýbúum og styðjum almannahag umfram sérhagsmuni. Þau íhaldssömu fara hægar í breytingar, eru skeptísk á alþjóðasamvinnu, vilja takmarka mjög fjölda innflytjenda, eru upp til hópa þjóðernissinnuð og styðja sérhagsmuni útgerðar, bænda og fleiri þó það komi niður á almannahag. Heilbrigðismál: Opinber rekstur - Einkarekstur Flest erum við sammála um að bæta þarf heilbrigði og heilbrigðisþjónustu og að þjónustan standi öllum til boða óháð efnahag, á kostnað skattgreiðenda. En erum ekki sammála um leiðir til að bæta þjónustuna. Þau vinstrisinnuðu telja nægja að bæta skattfé inn í núverandi opinberan rekstur. En við sem erum nálgæt miðju og þeir sem eru aðeins til hægri teljum þörf á að nýta einkarekstur þar sem því verður við komið. Umhverfismál - Loftlagsmál Flest viljum við koma í veg fyrir loftlagshörmungar vegna hömlulausrar hlýnunar en greinir á um leiðir og mikilvægi. Við þau frjálslyndu erum tilbúin til að gera það sem gera þarf, taka fulla ábyrgð. Við viljum endurheimta votlendi, stöðva lausagöngu búfjár, stórefla bindingu kolefnis með skógrækt, stórfelldri uppgræðslu lands jafnvel með lúpínu og með grænni orkuframleiðslu og jafnvel vindmyllugörðum á afviknum stöðum, enda fjárhagslega áhugaverðir. Þau þjóðernissinnuðu og íhaldssömu sem verja helst sérhagsmuni bænda, eru síður til í að stöðva lausagöngu búfjár og endurheimta votlendi þó það séu ódýrustu og áhrifaríkustu aðgerðirnar. En þau eru til í vindmyllugarða og nýtingu grænnar orku frá þeim enda getur það komið hinum dreifðu byggðum vel. Jöfn tækifæri - Jöfn útkoma Flest viljum við að allir hafi sömu tækifæri til að vaxa, dafna, þroskast og nýta sýna hæfileika sér og öðrum til hagsbóta. Þau vinstrisinnuðustu leggja hins vegar svo mikla áherslu á jafna útkomu að þau eru tilbúin að hefta þá sem skara fram úr og taka af þeim mest af því sem þeir ná að ávinna sér, þó það komi niður á heildarútkomunni. Stjórnarskráin Flest viljum við nýju stjórnarskrána enda fyrsta stjórnarskráin sem unnin hefur verið hér frá grunni af lýðræðislega völdu fólki. Hún stuðlar líka að jöfnu atkvæðavægi og gerir almenningi kleift að vísa umdeildum málum í þjóðaratkvæði og fleira mætti telja. En þau íhaldssömu og þjóðlegu sem gæta sérhagsmuna útgerðar og bænda vilja fara hægt í sakirnar og samþykkja aðeins það sem kemur þeim vel þó það komi niður á almenningi. Auðlindagjöld - Aflaheimildir Flest viljum við að helstu náttúruauðlindir svo sem sjávarauðlindin, séu sameign þjóðarinnar og að greitt sé fyrir aðgang að þeim. Við þau frjálslyndu og markaðssinnuðu viljum að gjald fyrir afnotin ráðist á markaði. Þau þjóðernissinnuðu sem mest gæta sérhagsmuna sjávarútvegsins vilja hins vegar ákveða sjálf hversu mikið er greitt fyrir afnotin og hafa það lágt til að styggja ekki útgerðina. Þróun atvinnulífsins – Nýsköpun Flest viljum við öfluga nýsköpun til að takast á við verkefni framtíðar og byggja undir næga velferð og velsæld landsmanna í opnum heimi. Við þau frjálslyndu eru til í að bæta vaxtarskilyrði sprota með stöðugum alþjóðlegum gjaldmiðli, hóflegum sköttum, traustum innviðum og traustu, spillingarlausu lýðræðissamfélagi. Þau þjóðlegu og íhaldssömu sem styðja sérhagsmuni öðru fremur vilja hins vegar fara hægar í sakirnar, láta hjá líða að bæta vaxtarskilyrðin svo það komi örugglega ekki niður á gömlu ríkisvernduðu atvinnuvegunum, jafnvel þó það þýðir að færri sprotar verði að öflugum fyrirtækjum. Þú átt leikinn, þitt er valið Stefnur stjórnmálaflokkanna fara ekki allar eftir skýrum línum og það eru jafnvel mótsagnir innan flokka. Vonandi hjálpar þessi samantekt einhverjum til að velja góðan stjórnmálaflokk þann 25. september næstkomandi. Höfundur er formaður Pírata í Reykjavík.
„Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun
Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun
Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun
Skoðun „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir skrifar
Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson skrifar
Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar
Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
„Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun
Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun
Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun