Sósíalísk byggðastefna gegn byggðareyðingu Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks Gunnar Smári Egilsson skrifar 19. ágúst 2021 07:31 Eitt af undrum íslenskra stjórnmála er hvers vegna fólk í landsbyggðarkjördæmum kýs þessa flokka enn, Framsóknar- og Sjálfstæðisflokkinn. Síðustu öld hafa þessir flokkar kynnt sig sem sérstaka verndara hinna dreifðari byggða án þess að hafa nokkru sinni staðið undir því. Byggðareyðing Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks Á vakt þessara flokka hefur auður og völd streymt frá landsbyggðinni. Ákvarðanir um uppbyggingu samfélagsins eru ekki lengur teknar innan byggðanna heldur langt í burtu. Þar sem áður voru sjálfstæðir bæir er núna stærsti hluti fyrirtækjanna útibú stórfyrirtækja með höfuðstöðvar langt langt í burtu. Á vakt þessara flokka hafa samvinnufyrirtæki og bæjarútgerðir verið brotin niður, fyrirtæki sem voru í eigu íbúanna á staðnum og höfðu tryggt fjölskyldum atvinnu og afkomu áratugum saman. Á vakt þessara flokka hefur landbúnaður staðnað og ekki náð að svara kalli tímans um fjölbreyttari framleiðslu. Á vakt þessara flokka hefur heilbrigðiskerfið molnað niður svo að helsta áhyggjuefni fólks í smærri bæjum, jafnvel stærri bæjum, er læknaskortur og aðgengi að heilsugæslu og heilbrigðisþjónustu. Á vakt þessara flokka hefur uppbygging grunnkerfa á borð við dreifingu rafmagns stöðvast svo langtíma rafmagnsleysi hefur skollið á stórum svæðum í óveðrum. Stór landsvæði búa ekki einu sinni við traust rafmagn á góðviðrisdögum. Á vakt þessara flokka hafa stjórnvöld gefist upp við uppbyggingu vegakerfisins og hefur nú uppi ráðagerðir um einkavæðingu veganna með tilheyrandi gjaldtöku, sem verða mun sérstakur landsbyggðarskattur. Á vakt þessara flokka hefur fólki á landsbyggðinni fækkað nær undantekningarlaust frá áratug til áratugar, aflið hefur verið dregið úr byggðunum. Og samt koma talsmenn þessara flokka út í byggðirnar fyrir hverjar kosningar og lofa fólki öllu fögru. Án þess að blikna segjast þeir ætla að verja byggðirnar og efla þótt þeim hafi mistekist það í hundrað ár. Hvar er vinstrið? Byggðastefna er krafa um valddreifingu, jöfnuð og réttlæti. Þetta eru klassískar kröfur vinstri manna, í raun kjarninn í sósíalískri baráttu. Einhverra hluta vegna hefur byggðastefna á Íslandi hins vegar verið hægra málefni. Sem útskýrir útkomuna. Hægri stefna er stefna þeirra sem lifa á samfélaginu og draga upp úr því fé, soga til sín afl þess og orku. Og það er einmitt það sem hefur verið hent byggðirnar hringinn í kringum landið. Ekki veit ég hvers vegna vinstri flokkarnir hafa litla, ef nokkra, áherslu lagt á byggðastefnu. En það á ekki við um Sósíalistaflokk Íslands. Hann ætlar sér að móta í samtali við alþýðuna um land allt það sem kallast sósíalísk byggðastefna, sem verða mun grunnur endurreisnar byggða um allt land. Sósíalísk byggðastefna Sósíalísk byggðastefna byggir á því að flytja völd út í byggðirnar og hverfa frá miðstýrðu ríkisvaldi nýfrjálshyggjuáranna. Sósíalísk byggðastefna byggir á því að flytja kvótann heim, færa valdið yfir auðlindum sjávar, sem almenningur barðist fyrir á síðustu öld, aftur út í byggðirnar. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að endurreisa samvinnuhugsjónina, byggja upp samvinnufélög sem verða munu hryggjasúlur öflugs atvinnulífs og þjónustu. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að byggja upp fjármálakerfi í héraði sem þjónar nærsamfélagi sínu en ekki aðeins allra stærstu fyrirtækjum landsins, þeim sem gleypt hafa smærri fyrirtæki um allt land. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að byggja upp heilbrigðiskerfi sem þjónar öllum íbúum landsins, aðlaga kerfið að fólkinu en gera ekki kröfu um að það aðlagi sig kerfinu. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að allir landsmenn hafi sambærilegt aðgengi að fjarskiptum, orku, húshitun og öllum grunnkerfum samfélagsins. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að þjónusta við börn, aldraða, sjúka, fatlaða, langveika og annarra sem háðir eru félagslegum innviðum landsins sé sú sama hvar sem fólk býr. Allir hafa sama rétt, hvar sem þeir búa, vegna þess að fólk hefur sömu þarfir, hvar sem það býr. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að félagslegt húsnæði veður byggt um allt land svo fólk geti flutt þangað sem það kýs helst að búa. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að fólk um allt land hafi aðgengi að menningu og að þjónusta hins opinbera aðlagi sig að ólíkum byggðum. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að fólk geti unnið við það sem það kýs og búið þar sem það vill, að uppbygging byggðanna miðist við þarfir fólks, vonir og væntingar, en sé ekki haldið niðri af kerfum sem í raun hafa það markmið að draga afl úr landsbyggðinni. Sósíalistaflokkurinn er landsbyggðarflokkur Þótt Sósíalistaflokkurinn bjóði nú fram til Alþingis er meginmarkmið flokksins að byggja upp breiða og öfluga alþýðuhreyfingu, sem mun ná að byggja upp völd, sjálfstæði, afkomu og lífsgæði alþýðu manna. Til þess að það náist þurfum við að endurreisa verkalýðshreyfinguna sem baráttutæki almennings, endurvekja samvinnuhugsjónina og byggja á henni öflugt atvinnulíf og þjónustu, kveikja á virkri pólitískri þátttöku almennings og marka nýja sósíalíska byggðastefnu. Án slíkrar hreyfingar mun okkur ekki takast að ná neinum árangri. Og þessi hreyfing þarf að ná hringinn í kringum landið, við þurfum að sameina alþýðuna í þéttbýlinu fyrir sunnan við alþýðuna í dreifðari byggðum. Öfugt við það sem Framsóknar- og Sjálfstæðisflokkurinn hefur haldið fram hefur alþýðan úti á landi og alþýðan á Suðvesturhorninu sömu hagsmuni. Þetta eru ekki andstæðingar hvors annars, heldur hefur alþýðan úti á landi og alþýðan fyrir sunnan sama andstæðing. Sem er auðvaldið sem hefur svipt alþýðuna fé, völdum og auðlindum. Og andstæðingar alþýðunnar eru líka flokkarnir sem segjast fyrir kosningar ætla að þjóna fólkinu og byggðunum en sem snúa sér að hinum ríku og valdamiklu daginn eftir kjördaga og þjóna þeim út kjörtímabilið. Þar til koma nýjar kosningar og flokkarnir halda aftur út í byggðirnar með sömu sviknu loforðin. Hundrað ár undir byggðastefnu Framsóknar- og Sjálfstæðisflokksins er nóg. Í haust gefst fólki færi á að segja nei, takk við tilboði þessara flokka um áframhaldandi stöðnun og hnignun. Það er best gert með því að kjósa Sósíalistaflokkinn, eina flokkinn með byggðastefnu sem stillt er upp gegn byggðaeyðingarstefnu Framsóknar- og Sjálfstæðisflokksins. Í raun eru bara þessir tveir valkostir í boði. Höfundur er félagi í Sósíalistaflokknum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gunnar Smári Egilsson Skoðun: Kosningar 2021 Alþingiskosningar 2021 Sósíalistaflokkurinn Byggðamál Mest lesið Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson Skoðun Skoðun Skoðun Skuggahliðar á þéttingu byggðar Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ólögleg veðmálastarfsemi á Íslandi Hákon Skúlason skrifar Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson skrifar Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson skrifar Skoðun Allt fyrir Brussel og Nató, hitt reddast einhvern veginn Davíð Bergmann skrifar Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason skrifar Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson skrifar Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Sjá meira
Eitt af undrum íslenskra stjórnmála er hvers vegna fólk í landsbyggðarkjördæmum kýs þessa flokka enn, Framsóknar- og Sjálfstæðisflokkinn. Síðustu öld hafa þessir flokkar kynnt sig sem sérstaka verndara hinna dreifðari byggða án þess að hafa nokkru sinni staðið undir því. Byggðareyðing Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks Á vakt þessara flokka hefur auður og völd streymt frá landsbyggðinni. Ákvarðanir um uppbyggingu samfélagsins eru ekki lengur teknar innan byggðanna heldur langt í burtu. Þar sem áður voru sjálfstæðir bæir er núna stærsti hluti fyrirtækjanna útibú stórfyrirtækja með höfuðstöðvar langt langt í burtu. Á vakt þessara flokka hafa samvinnufyrirtæki og bæjarútgerðir verið brotin niður, fyrirtæki sem voru í eigu íbúanna á staðnum og höfðu tryggt fjölskyldum atvinnu og afkomu áratugum saman. Á vakt þessara flokka hefur landbúnaður staðnað og ekki náð að svara kalli tímans um fjölbreyttari framleiðslu. Á vakt þessara flokka hefur heilbrigðiskerfið molnað niður svo að helsta áhyggjuefni fólks í smærri bæjum, jafnvel stærri bæjum, er læknaskortur og aðgengi að heilsugæslu og heilbrigðisþjónustu. Á vakt þessara flokka hefur uppbygging grunnkerfa á borð við dreifingu rafmagns stöðvast svo langtíma rafmagnsleysi hefur skollið á stórum svæðum í óveðrum. Stór landsvæði búa ekki einu sinni við traust rafmagn á góðviðrisdögum. Á vakt þessara flokka hafa stjórnvöld gefist upp við uppbyggingu vegakerfisins og hefur nú uppi ráðagerðir um einkavæðingu veganna með tilheyrandi gjaldtöku, sem verða mun sérstakur landsbyggðarskattur. Á vakt þessara flokka hefur fólki á landsbyggðinni fækkað nær undantekningarlaust frá áratug til áratugar, aflið hefur verið dregið úr byggðunum. Og samt koma talsmenn þessara flokka út í byggðirnar fyrir hverjar kosningar og lofa fólki öllu fögru. Án þess að blikna segjast þeir ætla að verja byggðirnar og efla þótt þeim hafi mistekist það í hundrað ár. Hvar er vinstrið? Byggðastefna er krafa um valddreifingu, jöfnuð og réttlæti. Þetta eru klassískar kröfur vinstri manna, í raun kjarninn í sósíalískri baráttu. Einhverra hluta vegna hefur byggðastefna á Íslandi hins vegar verið hægra málefni. Sem útskýrir útkomuna. Hægri stefna er stefna þeirra sem lifa á samfélaginu og draga upp úr því fé, soga til sín afl þess og orku. Og það er einmitt það sem hefur verið hent byggðirnar hringinn í kringum landið. Ekki veit ég hvers vegna vinstri flokkarnir hafa litla, ef nokkra, áherslu lagt á byggðastefnu. En það á ekki við um Sósíalistaflokk Íslands. Hann ætlar sér að móta í samtali við alþýðuna um land allt það sem kallast sósíalísk byggðastefna, sem verða mun grunnur endurreisnar byggða um allt land. Sósíalísk byggðastefna Sósíalísk byggðastefna byggir á því að flytja völd út í byggðirnar og hverfa frá miðstýrðu ríkisvaldi nýfrjálshyggjuáranna. Sósíalísk byggðastefna byggir á því að flytja kvótann heim, færa valdið yfir auðlindum sjávar, sem almenningur barðist fyrir á síðustu öld, aftur út í byggðirnar. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að endurreisa samvinnuhugsjónina, byggja upp samvinnufélög sem verða munu hryggjasúlur öflugs atvinnulífs og þjónustu. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að byggja upp fjármálakerfi í héraði sem þjónar nærsamfélagi sínu en ekki aðeins allra stærstu fyrirtækjum landsins, þeim sem gleypt hafa smærri fyrirtæki um allt land. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að byggja upp heilbrigðiskerfi sem þjónar öllum íbúum landsins, aðlaga kerfið að fólkinu en gera ekki kröfu um að það aðlagi sig kerfinu. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að allir landsmenn hafi sambærilegt aðgengi að fjarskiptum, orku, húshitun og öllum grunnkerfum samfélagsins. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að þjónusta við börn, aldraða, sjúka, fatlaða, langveika og annarra sem háðir eru félagslegum innviðum landsins sé sú sama hvar sem fólk býr. Allir hafa sama rétt, hvar sem þeir búa, vegna þess að fólk hefur sömu þarfir, hvar sem það býr. Sósíalísk byggðastefna felur í sér að félagslegt húsnæði veður byggt um allt land svo fólk geti flutt þangað sem það kýs helst að búa. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að fólk um allt land hafi aðgengi að menningu og að þjónusta hins opinbera aðlagi sig að ólíkum byggðum. Sósíalísk byggðastefna miðar að því að fólk geti unnið við það sem það kýs og búið þar sem það vill, að uppbygging byggðanna miðist við þarfir fólks, vonir og væntingar, en sé ekki haldið niðri af kerfum sem í raun hafa það markmið að draga afl úr landsbyggðinni. Sósíalistaflokkurinn er landsbyggðarflokkur Þótt Sósíalistaflokkurinn bjóði nú fram til Alþingis er meginmarkmið flokksins að byggja upp breiða og öfluga alþýðuhreyfingu, sem mun ná að byggja upp völd, sjálfstæði, afkomu og lífsgæði alþýðu manna. Til þess að það náist þurfum við að endurreisa verkalýðshreyfinguna sem baráttutæki almennings, endurvekja samvinnuhugsjónina og byggja á henni öflugt atvinnulíf og þjónustu, kveikja á virkri pólitískri þátttöku almennings og marka nýja sósíalíska byggðastefnu. Án slíkrar hreyfingar mun okkur ekki takast að ná neinum árangri. Og þessi hreyfing þarf að ná hringinn í kringum landið, við þurfum að sameina alþýðuna í þéttbýlinu fyrir sunnan við alþýðuna í dreifðari byggðum. Öfugt við það sem Framsóknar- og Sjálfstæðisflokkurinn hefur haldið fram hefur alþýðan úti á landi og alþýðan á Suðvesturhorninu sömu hagsmuni. Þetta eru ekki andstæðingar hvors annars, heldur hefur alþýðan úti á landi og alþýðan fyrir sunnan sama andstæðing. Sem er auðvaldið sem hefur svipt alþýðuna fé, völdum og auðlindum. Og andstæðingar alþýðunnar eru líka flokkarnir sem segjast fyrir kosningar ætla að þjóna fólkinu og byggðunum en sem snúa sér að hinum ríku og valdamiklu daginn eftir kjördaga og þjóna þeim út kjörtímabilið. Þar til koma nýjar kosningar og flokkarnir halda aftur út í byggðirnar með sömu sviknu loforðin. Hundrað ár undir byggðastefnu Framsóknar- og Sjálfstæðisflokksins er nóg. Í haust gefst fólki færi á að segja nei, takk við tilboði þessara flokka um áframhaldandi stöðnun og hnignun. Það er best gert með því að kjósa Sósíalistaflokkinn, eina flokkinn með byggðastefnu sem stillt er upp gegn byggðaeyðingarstefnu Framsóknar- og Sjálfstæðisflokksins. Í raun eru bara þessir tveir valkostir í boði. Höfundur er félagi í Sósíalistaflokknum.
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar
Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun