Að sjá fórnarlamb sem fórnarlamb Toshiki Toma skrifar 22. júní 2021 07:01 Munið þið eftir máli Marte Dalelv frá árinu 2013? Marte var norsk, þá 24 ára gömul kona er hún kærði samstarfsmann sinn fyrir nauðgun í Dubai. Hún leitaði til lögreglu og bjóst við því að löggæslukerfið myndi vernda hana og réttindi hennar. En gerandi meintrar nauðgunar var aldrei dæmdur fyrir þær sakir, heldur fékk Marta fangelsisdóm fyrir að stunda kynlíf utan hjónabands og neyslu áfengis, sem eru lögbrot í Sameinuðu arabísku furstadæmunum eða UAE. Málið vakti mikla athygli í Evrópu þar sem fórnarlamb nauðgunar hafði verið dæmt sekt. Sætti löggæslukrefið í UAE mikilli gagnrýni fyrir vikið, m.a. vegna þess að það byggðist á töluvert öðruvísi gildismati en hinu vestræna sem við sem samfélag erum vön í Evrópu. Í máli Marte fannst okkur sem fórnarlamb (meintar) nauðgunar þótti bara alls ekki fórnarlamb og réttindi Marte og sársauki voru aldrei tekin til skoðunar heldur hafði dómurinn þvert á móti íþyngjandi áhrif. Hvar var þá réttlætið? Í byrjun þess árs greindi Vísir.is/Stöð 2 frá máli Blessing Uzoma Newton á Íslandi. Blessing er nígersk, 35 ára gömul kona. Hún var veidd í gildru af mannsalsaðila þegar hún var aðeins 15 ára og neydd í kynlífsþrælkun í Malí þar sem hún var í fjögur ár. Hún náði að flýja þaðan en sami mansalaðilinn greip hana aftur og sendi hana til Líbíu í sams konar þrælahald og síðar var hún flutt til Ítalíu í sama tilgangi. Hún flúði þaðan og kom til Íslands í desember 2018 og sótti um alþjóðlega vernd. En umsókn hennar um vernd var synjað tvisvar árið 2020 og kærunefnd útlendingamála staðfesti synjanirnar í byrjun þess árs og þetta urðu fréttirnar. Blessing bíður nú framkvæmdar brottvísunar og hefur gert í rúmlega fjögur mánuði. En hún er hér ennþá og hefur tekið þátt í sunnudagsmessum kirkjunnar. Mansal er flókið mál og almenningur skilur það ef til ekki í þaula. Stígamót er ein af þeim stofnunum sem berjast gegn mansali og hafa á því mjög góða sérþekkingu. Starfskonur Stígamóts, þær Anna Bentína Hermansen og Steinunn Gyðu-og Guðjónsdóttir birtu mjög góða og fróðlega aðsenda grein hér á Vísi.is þann 4. febrúar og mig langar að hvetja lesendur að lesa þessa grein. Hún hjálpar manni að öðlast þekkingu á mansalsmálum. Í greininni benda höfundarnir fyrst á að „Mansal er gríðarlega umfangsmikið í Nígeríu“ og síðan „Flóttamannafulltrúi Sameinuðu þjóðanna hefur bent á að konum, sem eru fórnarlömb mansals, er sérstaklega hætt við hefndaraðgerðum af hálfu þrælasalanna eftir flótta eða við endurkomu til heimalands.“ Í úrskurði um mál Blessing kveður Útlendingastofnun upp úr um að það sé engin hætta fyrir Blessing þó að henni verði snúið aftur til Nígeríu, en það álit stendur alveg andspænis tilmælum Flóttamannafulltrúa. Ennfremur mæla höfundarnir: „Tilteknum hópum kvenna í Nígeríu er sérstaklega hætt við að verða seldar mansali og geta þá talist falla undir skilyrði flóttamannasáttmálans um að tilheyra tilteknum félagsmálaflokki. Líta má á þessa einstaklinga sem fórnarlömb kynbundinna ofsókna.“ Ég er algerlega sammála þassari fullyrðingu Önnu Bentínu og Steinunnar. Í upphafi orðaði ég mál hinnar norsku Marte Dalelv í Dubai. Mér finnst sem það sjónahorn að sjá hana sem fórnarlamb hafi týnst í löggæslukerfinu í UAE. Og að þessu leyti sé ég sameiginlegt atriði við mál Blessing hér á Íslandi. Blessing er fórnarlamb mansals. Er sú staðreynd almennilega viðurkennd í úrskurðunum Útlendingastofnunar og kærunefndar útlendingamála um mál hennar? Eru sársauki hennar og þjáning í þrælahaldi hingað til tekin til almennilegar athugunar? Eru raunsær ótti hennar og hætta metin rétt? Raunar eiga þessar spurningar ekki aðeins við Blessing, heldur öll fórnarlömb mansals. Að senda þau aftur á sama staðinn og þau urðu fórnarlömb er, þó að það farið eftir „ákveðnum vinnubrögðum“ ekkert annað en að hjálpa mansalsaðila óbeinlínis, að fórna fórnalömbunum einu sinni enn. Hvar er þá réttlæti? Hér er Ísland þar sem mannréttindi, jafnréttiskennd og kærleikur eiga að ríkja. Ég vona að yfirvöld hér endurskoði mál Blessing með það á leiðarljósi að sjá fórnarlamb sem fórnarlamb og veiti henni vernd, jafnt sem öllum öðrum fórnarlömbum mansals. Höfundur er prestur innflytjenda og flóttafólks. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Toshiki Toma Hælisleitendur Mest lesið Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir Skoðun Verstu kennarar í heimi Gígja Bjargardóttir Skoðun Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun Ólögmæt sóun skattfjár Markús Ingólfur Eiríksson Skoðun Vertu ekki að plata mig Helgi Brynjarsson Skoðun Ertu karlmaður á miðjum aldri á breytingarskeiðinu? Gunnar Dan Wiium Skoðun Svalur, Valur og Hvalur Þorvaldur Logason Skoðun Skoðun Skoðun Meira fyrir minna: Bætt nýting opinberra fjármuna Álfrún Tryggvadóttir skrifar Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Friðhelgar fótboltabullur Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Sex af níu flokkum á móti hvalveiðum Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Allt fyrir listina Brynhildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tryggjum nýliðun bændastéttarinnar Þórdís Bjarnleifsdóttir skrifar Skoðun Óskalisti minn SIgurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin stuðningur við ferðasjóð íþróttafélaga dregur úr ójöfnuði Hannes S. Jónsson skrifar Skoðun Það er þetta með traustið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Plan Samfylkingar: Svona náum við niður vöxtunum Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun 6000 íbúðirnar sem vantar - í boði borgarinnar Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Samvinnufélög - sóknarfæri á húsnæðismarkaði? Elín H. Jónsdóttir,Guðrún Johnsen skrifar Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Það er enginn á vakt Áslaug Ýr Hjartardóttir skrifar Skoðun Svalur, Valur og Hvalur Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir skrifar Skoðun Ungt fólk og þörfin fyrir skjótar aðgerðir í menntun Fannar Logi Waldorff Sigurðsson skrifar Skoðun Mikilvægasta launaviðtalið Bessí Þóra Jónsdóttir skrifar Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Burt með baráttusöngva úr virkjunarkafla stóriðjustefnunnar Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar Skoðun Meiri árangur…fyrir útvalda Aðalheiður Marta Steindórsdóttir skrifar Skoðun Ertu karlmaður á miðjum aldri á breytingarskeiðinu? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Verndum íslenskuna- líka á Alþingi Íslendinga Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar Skoðun Ungt fólk er meira en bara meme og sketsar á TikTok Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson skrifar Skoðun Vertu ekki að plata mig Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun 11.11. - Aldrei aftur stríð Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Velferðarsamfélag í anda jafnaðarmennskunnar Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Sjá meira
Munið þið eftir máli Marte Dalelv frá árinu 2013? Marte var norsk, þá 24 ára gömul kona er hún kærði samstarfsmann sinn fyrir nauðgun í Dubai. Hún leitaði til lögreglu og bjóst við því að löggæslukerfið myndi vernda hana og réttindi hennar. En gerandi meintrar nauðgunar var aldrei dæmdur fyrir þær sakir, heldur fékk Marta fangelsisdóm fyrir að stunda kynlíf utan hjónabands og neyslu áfengis, sem eru lögbrot í Sameinuðu arabísku furstadæmunum eða UAE. Málið vakti mikla athygli í Evrópu þar sem fórnarlamb nauðgunar hafði verið dæmt sekt. Sætti löggæslukrefið í UAE mikilli gagnrýni fyrir vikið, m.a. vegna þess að það byggðist á töluvert öðruvísi gildismati en hinu vestræna sem við sem samfélag erum vön í Evrópu. Í máli Marte fannst okkur sem fórnarlamb (meintar) nauðgunar þótti bara alls ekki fórnarlamb og réttindi Marte og sársauki voru aldrei tekin til skoðunar heldur hafði dómurinn þvert á móti íþyngjandi áhrif. Hvar var þá réttlætið? Í byrjun þess árs greindi Vísir.is/Stöð 2 frá máli Blessing Uzoma Newton á Íslandi. Blessing er nígersk, 35 ára gömul kona. Hún var veidd í gildru af mannsalsaðila þegar hún var aðeins 15 ára og neydd í kynlífsþrælkun í Malí þar sem hún var í fjögur ár. Hún náði að flýja þaðan en sami mansalaðilinn greip hana aftur og sendi hana til Líbíu í sams konar þrælahald og síðar var hún flutt til Ítalíu í sama tilgangi. Hún flúði þaðan og kom til Íslands í desember 2018 og sótti um alþjóðlega vernd. En umsókn hennar um vernd var synjað tvisvar árið 2020 og kærunefnd útlendingamála staðfesti synjanirnar í byrjun þess árs og þetta urðu fréttirnar. Blessing bíður nú framkvæmdar brottvísunar og hefur gert í rúmlega fjögur mánuði. En hún er hér ennþá og hefur tekið þátt í sunnudagsmessum kirkjunnar. Mansal er flókið mál og almenningur skilur það ef til ekki í þaula. Stígamót er ein af þeim stofnunum sem berjast gegn mansali og hafa á því mjög góða sérþekkingu. Starfskonur Stígamóts, þær Anna Bentína Hermansen og Steinunn Gyðu-og Guðjónsdóttir birtu mjög góða og fróðlega aðsenda grein hér á Vísi.is þann 4. febrúar og mig langar að hvetja lesendur að lesa þessa grein. Hún hjálpar manni að öðlast þekkingu á mansalsmálum. Í greininni benda höfundarnir fyrst á að „Mansal er gríðarlega umfangsmikið í Nígeríu“ og síðan „Flóttamannafulltrúi Sameinuðu þjóðanna hefur bent á að konum, sem eru fórnarlömb mansals, er sérstaklega hætt við hefndaraðgerðum af hálfu þrælasalanna eftir flótta eða við endurkomu til heimalands.“ Í úrskurði um mál Blessing kveður Útlendingastofnun upp úr um að það sé engin hætta fyrir Blessing þó að henni verði snúið aftur til Nígeríu, en það álit stendur alveg andspænis tilmælum Flóttamannafulltrúa. Ennfremur mæla höfundarnir: „Tilteknum hópum kvenna í Nígeríu er sérstaklega hætt við að verða seldar mansali og geta þá talist falla undir skilyrði flóttamannasáttmálans um að tilheyra tilteknum félagsmálaflokki. Líta má á þessa einstaklinga sem fórnarlömb kynbundinna ofsókna.“ Ég er algerlega sammála þassari fullyrðingu Önnu Bentínu og Steinunnar. Í upphafi orðaði ég mál hinnar norsku Marte Dalelv í Dubai. Mér finnst sem það sjónahorn að sjá hana sem fórnarlamb hafi týnst í löggæslukerfinu í UAE. Og að þessu leyti sé ég sameiginlegt atriði við mál Blessing hér á Íslandi. Blessing er fórnarlamb mansals. Er sú staðreynd almennilega viðurkennd í úrskurðunum Útlendingastofnunar og kærunefndar útlendingamála um mál hennar? Eru sársauki hennar og þjáning í þrælahaldi hingað til tekin til almennilegar athugunar? Eru raunsær ótti hennar og hætta metin rétt? Raunar eiga þessar spurningar ekki aðeins við Blessing, heldur öll fórnarlömb mansals. Að senda þau aftur á sama staðinn og þau urðu fórnarlömb er, þó að það farið eftir „ákveðnum vinnubrögðum“ ekkert annað en að hjálpa mansalsaðila óbeinlínis, að fórna fórnalömbunum einu sinni enn. Hvar er þá réttlæti? Hér er Ísland þar sem mannréttindi, jafnréttiskennd og kærleikur eiga að ríkja. Ég vona að yfirvöld hér endurskoði mál Blessing með það á leiðarljósi að sjá fórnarlamb sem fórnarlamb og veiti henni vernd, jafnt sem öllum öðrum fórnarlömbum mansals. Höfundur er prestur innflytjenda og flóttafólks.
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun
Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun
Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar
Skoðun Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson skrifar
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun
Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun