…….ár og aldir líða……… Þorsteinn Sæmundsson skrifar 2. apríl 2020 10:00 Í síðustu grein fór ég nokkuð yfir þau líkindi sem mér finnast með núverandi veirufaraldri og heimskreppu og þeim atburðum sem urðu hér og annarsstaðar í heiminum árið 1918. Þá var ólíkt því sem nú er nýlokið heimsstyrjöld sem leikið hafði margar þjóðir grátt. Heimurinn stóð þá í raun frammi fyrir rústabjörgun og uppbyggingu ekki ólíkt og hann gerir aftur en nú af allt öðrum orsökum og með kröfu um annarskonar enduruppbyggingu af efnahagslegum toga. Við Íslendingar verðum þátttakendur í þessari uppbyggingu og þurfum því að gaumgæfa hvar helstu tækifærin liggja. Ef nýfengin samstaða á Alþingi endist okkur áfram eru okkur allir vegir færir einkum ef ríkisstjórnin hlustar eftir góðum tillögum hvaðan sem þær koma og hefur sjálfstraust til að taka undir þær. Tækifærin eru ærin og í raun meiri en víðast annarsstaðar af ýmsum orsökum. Víð Íslendingar erum mjög fljótir að bregðast við breyttum aðstæðum og búum yfir miklum sveigjanleika. Við þurfum að koma í veg fyrir að flókið regluverk og að einstaka embættismenn sem taka sig og völd sín of alvarlega tefji nauðsynlega uppbyggingu. Við þurfum einnig að tryggja nauðsynlega fjármögnun sem gæti orðið verulega umfangsmikil ..Stórfé það dugar ei minna!“ eins og skáldið sagði. Mig langar að byrja á að ræða nokkuð möguleika í matvælaframleiðslu en þar eru að mínum dómi og margra fleiri nær óendanlegir möguleikar ef menn vanda sig og vinna markvisst. Matvælaframleiðsla stuðlar einnig að því að halda landinu öllu í byggð og fellur þannig undir stefnumið Miðflokksins ,,Ísland allt.“ Mörgum hefur nú loks orðið ljós merking orðsins matvælaöryggi sem haft hefur verið í flimtingum af sumum aðilum undanfarin ár. Matvælaöryggi okkar verður öllum ljóst við núverandi aðstæður þegar aðfangaleiðir strjálast og við þurfum að treysta á okkur sjálf auk þess sem aukin neysla heimaframleiddrar vöru minnkar kolefnisspor. Með matvælaframleiðslu er átt við fiskafurðir af veiðum og eldi fjölbreyttara en fyrr og meira á landi, hefðbundna landbúnaðarframleiðslu með nokkuð breyttum áherslum og síðast en ekki síst stóriðju í ylrækt þar sem grípa þarf óvænt tækifæri um leið og hugað er að ,,hefðbundnari“ ræktun. Auk þess þarf að horfa til aukinnar útiræktar og korn- og repjuræktar til manneldis. Til þess að efla innlenda matvælaframleiðslu þarf skýr stefnumið af hálfu stjórnvalda. Efla þarf frumkvæði framleiðenda koma á upprunamerkingum og stórefla markaðsstarf ekki síst á heimamarkaði. Fiskveiðar og vinnsla okkar Íslendinga er fyrir löngu búin að sanna sig víða um lönd sem starfsemi í fremstu röð. Þar eigum við Íslendingar ótakmarkaða möguleika, m.a. í aukinni sérvinnslu og með því að hámarka tekjur af aukaafurðum s.s. svilum og roði svo eitthvað sé nefnt. En við eigum líka nær ótakmörkuð tækifæri í landeldi. Við erum þegar stærstu framleiðendur bleikju í heiminum og þurfum að auka það eldi. Þegar eru stór fyrirtæki í greininni klár í aukna uppbyggingu en opinberir leyfisveitendur draga lappirnar. Það er óþolandi. Við horfum einnig á heitt affallsvatn frá virkjunum renna ónýtt til sjávar og kólna mátulega á leiðinni til að setja upp klasa af eldiskerjum með mismunandi tegundum. Nú þegar hefur fyrirtæki í erlendri eigu á Íslandi hafið tilraunaeldi á styrju. Líklega eru ekki nema tvö ár í framleiðslu á alvöru íslenskum kavíar. Það er einnig tilvalið að hefja tilraunaeldi á öðrum verðmiklum afurðum s.s. risahörpuskel og humri sem við getum ekki veitt á hefðbundinn hátt um fyrirsjáanlegan tíma. Á sínum tíma lagðist hér af lúðueldi sem aldrei hefði átt að fara í þrot. Áratuga þekking á því eldi er enn til og því rakið að huga að því að gera kröftuga tilraun til endurreisnar. Þar þarf hið opinbera að koma myndarlega að málum því þörf er á þolinmóðu fjármagni og ítarlegum rannsóknum. Í næstu grein verður fjallað um hefðbundinn landbúnað ylrækt og fleira. Höfundur er þingmaður Miðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorsteinn Sæmundsson Landbúnaður Matvælaframleiðsla Mest lesið Kæru smiðir, hárgreiðslufólk og píparar! Víðir Reynisson Skoðun Að sætta sig við brot á samkomulagi eða ekki Jón Ágúst Eyjólfsson Skoðun Inngilding – nýyrði sem enginn skilur? Miriam Petra Ómarsdóttir Awad Skoðun Vantar fleiri lyftara í heilbrigðiskerfið? Ragna Sigurðardóttir Skoðun Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh Skoðun Hvenær á að skattleggja lífeyrissjóðsgreiðslur? Ögmundur Jónasson Skoðun Vilja miklu stærra bákn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Geðheilbrigðismál og landsbyggðin Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Er píparinn þinn skattsvikari? Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Skoðun Skoðun Kvíðakynslóðin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir skrifar Skoðun Einhver sú besta forvörn sem við eigum Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Að sjá ekki gjöf þjóðar fyrir græðgi Yngvi Sighvatsson skrifar Skoðun Verðbólga og græðgi Bjarki Hjörleifsson skrifar Skoðun Rangfærsluvaðall Hjartar J. Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Þakkir til þjóðar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Hvenær á að skattleggja lífeyrissjóðsgreiðslur? Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Kæru smiðir, hárgreiðslufólk og píparar! Víðir Reynisson skrifar Skoðun Vilja miklu stærra bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Vantar fleiri lyftara í heilbrigðiskerfið? Ragna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Inngilding – nýyrði sem enginn skilur? Miriam Petra Ómarsdóttir Awad skrifar Skoðun Að sætta sig við brot á samkomulagi eða ekki Jón Ágúst Eyjólfsson skrifar Skoðun Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Geðheilbrigðismál og landsbyggðin Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Er píparinn þinn skattsvikari? Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Frelsi til að búa þar sem þú vilt Sæunn Gísladóttir skrifar Skoðun Kosningar og ,ehf gatið‘ Róbert Farestveit skrifar Skoðun Grípum tækifærin og sköpum bjartari framtíð Ísak Leon Júlíusson skrifar Skoðun Kæra unga móðir Jóna Þórey Pétursdóttir skrifar Skoðun Niðurskurðarhnífnum beitt á skólana Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Verði þitt val, svo á jörðu sem á himni Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Öryggis annarra vegna… Ingunn Björnsdóttir skrifar Skoðun Verðmæti leikskólans Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Íslenskur landbúnaður er ekki aðeins arfleifð heldur líka framtíð okkar Íslendinga Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Vítahringur ofbeldis og áfalla Paola Cardenas skrifar Skoðun Heilbrigð sál í hraustum líkama Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Að segja bara eitthvað Hulda María Magnúsdóttir skrifar Skoðun Litlu fyrirtækin – kerfishyggja og skattlagning Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun „Þörfin fyrir nýtt upphaf: Af hverju hrista þarf upp í stjórnmálum“ Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Sjá meira
Í síðustu grein fór ég nokkuð yfir þau líkindi sem mér finnast með núverandi veirufaraldri og heimskreppu og þeim atburðum sem urðu hér og annarsstaðar í heiminum árið 1918. Þá var ólíkt því sem nú er nýlokið heimsstyrjöld sem leikið hafði margar þjóðir grátt. Heimurinn stóð þá í raun frammi fyrir rústabjörgun og uppbyggingu ekki ólíkt og hann gerir aftur en nú af allt öðrum orsökum og með kröfu um annarskonar enduruppbyggingu af efnahagslegum toga. Við Íslendingar verðum þátttakendur í þessari uppbyggingu og þurfum því að gaumgæfa hvar helstu tækifærin liggja. Ef nýfengin samstaða á Alþingi endist okkur áfram eru okkur allir vegir færir einkum ef ríkisstjórnin hlustar eftir góðum tillögum hvaðan sem þær koma og hefur sjálfstraust til að taka undir þær. Tækifærin eru ærin og í raun meiri en víðast annarsstaðar af ýmsum orsökum. Víð Íslendingar erum mjög fljótir að bregðast við breyttum aðstæðum og búum yfir miklum sveigjanleika. Við þurfum að koma í veg fyrir að flókið regluverk og að einstaka embættismenn sem taka sig og völd sín of alvarlega tefji nauðsynlega uppbyggingu. Við þurfum einnig að tryggja nauðsynlega fjármögnun sem gæti orðið verulega umfangsmikil ..Stórfé það dugar ei minna!“ eins og skáldið sagði. Mig langar að byrja á að ræða nokkuð möguleika í matvælaframleiðslu en þar eru að mínum dómi og margra fleiri nær óendanlegir möguleikar ef menn vanda sig og vinna markvisst. Matvælaframleiðsla stuðlar einnig að því að halda landinu öllu í byggð og fellur þannig undir stefnumið Miðflokksins ,,Ísland allt.“ Mörgum hefur nú loks orðið ljós merking orðsins matvælaöryggi sem haft hefur verið í flimtingum af sumum aðilum undanfarin ár. Matvælaöryggi okkar verður öllum ljóst við núverandi aðstæður þegar aðfangaleiðir strjálast og við þurfum að treysta á okkur sjálf auk þess sem aukin neysla heimaframleiddrar vöru minnkar kolefnisspor. Með matvælaframleiðslu er átt við fiskafurðir af veiðum og eldi fjölbreyttara en fyrr og meira á landi, hefðbundna landbúnaðarframleiðslu með nokkuð breyttum áherslum og síðast en ekki síst stóriðju í ylrækt þar sem grípa þarf óvænt tækifæri um leið og hugað er að ,,hefðbundnari“ ræktun. Auk þess þarf að horfa til aukinnar útiræktar og korn- og repjuræktar til manneldis. Til þess að efla innlenda matvælaframleiðslu þarf skýr stefnumið af hálfu stjórnvalda. Efla þarf frumkvæði framleiðenda koma á upprunamerkingum og stórefla markaðsstarf ekki síst á heimamarkaði. Fiskveiðar og vinnsla okkar Íslendinga er fyrir löngu búin að sanna sig víða um lönd sem starfsemi í fremstu röð. Þar eigum við Íslendingar ótakmarkaða möguleika, m.a. í aukinni sérvinnslu og með því að hámarka tekjur af aukaafurðum s.s. svilum og roði svo eitthvað sé nefnt. En við eigum líka nær ótakmörkuð tækifæri í landeldi. Við erum þegar stærstu framleiðendur bleikju í heiminum og þurfum að auka það eldi. Þegar eru stór fyrirtæki í greininni klár í aukna uppbyggingu en opinberir leyfisveitendur draga lappirnar. Það er óþolandi. Við horfum einnig á heitt affallsvatn frá virkjunum renna ónýtt til sjávar og kólna mátulega á leiðinni til að setja upp klasa af eldiskerjum með mismunandi tegundum. Nú þegar hefur fyrirtæki í erlendri eigu á Íslandi hafið tilraunaeldi á styrju. Líklega eru ekki nema tvö ár í framleiðslu á alvöru íslenskum kavíar. Það er einnig tilvalið að hefja tilraunaeldi á öðrum verðmiklum afurðum s.s. risahörpuskel og humri sem við getum ekki veitt á hefðbundinn hátt um fyrirsjáanlegan tíma. Á sínum tíma lagðist hér af lúðueldi sem aldrei hefði átt að fara í þrot. Áratuga þekking á því eldi er enn til og því rakið að huga að því að gera kröftuga tilraun til endurreisnar. Þar þarf hið opinbera að koma myndarlega að málum því þörf er á þolinmóðu fjármagni og ítarlegum rannsóknum. Í næstu grein verður fjallað um hefðbundinn landbúnað ylrækt og fleira. Höfundur er þingmaður Miðflokksins.
Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun
Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh Skoðun
Skoðun Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh skrifar
Skoðun Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Íslenskur landbúnaður er ekki aðeins arfleifð heldur líka framtíð okkar Íslendinga Halla Hrund Logadóttir skrifar
Skoðun „Þörfin fyrir nýtt upphaf: Af hverju hrista þarf upp í stjórnmálum“ Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar
Afhendum raunverulegum eigendum hlut sinn í Íslandsbanka til jafns Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun
Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh Skoðun