Almenningur dreginn á þing Þórlindur Kjartansson skrifar 26. október 2018 08:00 Þingmenn Pírata lögðu fram í vikunni áhugaverða tillögu á Alþingi. Samkvæmt henni verða í hverjum mánuði dregin af handahófi nöfn tíu kjósenda og þeim gert að ávarpa Alþingi í tvær mínútur. Eins og svo oft áður eru Píratar skemmtilegir, frjóir í hugsun og óhræddir við að fara ótroðnar slóðir. Þetta eru eiginleikar sem almennt hefur lítt verið hampað í íslenskum stjórnmálum hingað til þar sem leiðindi, íhaldssemi, varkárni og blind höfðingjahollusta hafa jafnan talist mikilvægustu dyggðir þeirra sem vilja ná frama í starfi fjórflokksins. Tillögunni er ætlað að tryggja að þingið verði í forystu við að efla lýðræði og þátttöku almennings í stjórnmálum, segir í greinargerð.Framkvæmdin En hvernig kæmi svona til með að virka? Maður gæti séð fyrir sér að þeir kjósendur sem eru svo heppnir að vera „dregnir upp úr lukkupottinum“ fái bréf (eða tölvupóst eða IM) frá þinginu um að þeir eigi að mæta á Austurvöll á tilteknum tíma til þess að tala í tvær mínútur við háttvirtan þingheim. Þessu hljóta kjósendur flestir að taka sem kærkomnu tækifæri og þeir undirbúa sig af kostgæfni, láta pressa bestu fötin og æfa ræðuna fyrir framan spegilinn. Ég sé svo fyrir mér að tíu manna hópur kjósenda, hvaðanæva af landinu, mæti klukkan 13 á fimmtudegi í þinghúsið. Þetta væri vitaskuld þverskurður þjóðarinnar, fólk af báðum kynjum og á öllum aldri. Þarna væri kannski grunnskólakennari, pípari, sveitaprestur, ljóðskáld, hasshaus, verðbréfamiðlari, mannauðsstjóri, ræstitæknir, vörubílstjóri og einn handrukkari á bótum. Það væri mikið látið með þennan viðburð. Forseti þingsins og starfsfólk myndu taka á móti hópnum, og teknar væru bæði ljósmyndir og hreyfimyndir með fullkominni lýsingu. Það væru haldnar ræður um mikilvægi þess að ekki myndist gjá milli þings og þjóðar, og að lifandi lýðræði væri undirstaða réttláts samfélags. Svo myndu ræðumennirnir tíu koma inn í þingsal. Þar væru auðvitað allir þingmennirnir mættir og sætu sperrtir, með skilningsríkan og alþýðlegan svip. Þeir myndu allir tala um hversu þakklátir þeir væru að fá að heyra venjulegt fólk koma í þinghúsið og segja að afar þeirra og ömmur hefðu líka bara verið ósköp venjulegt fólk eins og þetta lið sem vann í lýðræðislottóinu og það væri bara oft mikið að marka venjulegt fólk, eins og afa þeirra og ömmur.Mikið til í þessu Ég sé fyrir mér að hinir lánsömu þinggestir tali almennt af kurteisi en þó muni einhverjir lesa hressilega yfir hausamótunum á þingmönnum og skamma þá fyrir að vera alltaf að rífast og alltaf í fríi, og þá munu þingmennirnir verða mjög ábúðarfullir á svip, kinka ákveðið kolli, taka fúslega á sig sökina, horfa svo hver til annars og kinka enn ákveðnar kolli, bíta aðeins í neðri vörina og hvísla svo sín á milli: „Það er mikið til í þessu hjá henni …“ Svo væri tíumenningunum boðið í te eða kaffi og kökur eða vöfflur og fengju að taka myndir af sér í þingflokksherbergjum, og sumir færu í viðtal við fréttamann og segðu frá reynslu sinni. Þingmennirnir myndu djóka með almenningi og taka sjálfur og setja á instasnappið. Gestirnir myndu segja að þessir þingmenn séu nú bara alveg ágætir og engir stjörnustælar í þeim. Og einhverjir myndu segja að þeir gætu alveg eins hugsað sér að gerast hreinlega bara sjálfir þingmenn. Og þingmennirnir myndu hlæja að því og finnast það ósköp krúttlegt. Og kannski mun einhver hinna heppnu flytja ræðu sem slær í gegn og enda sjálfur á þingi þar sem hann situr mánaðarlega og hlustar á aðra óbreytta kjósendur koma og skamma þingmenn. Og þá horfir hann skilningsríkur á ræðumanninn og hvíslar svo til hinna þingmannanna: „Þetta er alveg rétt hjá henni …“.Önnur leið Reyndar er fræðilegur möguleiki á því að einhverjir sem af handahófi eru valdir til þess að halda tveggja mínútna ræðu yfir þingheimi kæri sig engan veginn um það. Ég veit um fólk sem myndi miklu frekar vilja vinna það í happdrætti að láta draga úr sér tönn án deyfingar heldur en að þurfa að tala í tvær mínútur í þingsal. En kannski þarf Múhameð ekki að koma til fjallsins. Kannski kemur fjallið til Múhameðs. Væri ekki einmitt miklu meiri lærdómur fólginn í því ef einn dag í mánuði þyrfti Bjarni Ben að mæta á kassa í Krónunni í Borgarnesi, Katrín Jakobsdóttir á færibandið í Granda, Björn Leví á bensínstöð í Breiðholti, Áslaug Arna á humarveiðar frá Höfn, Sigmundur Davíð í mötuneyti í Austurbæjarskóla og Willum Þór Þórsson í Laugardalinn að þjálfa knattspyrnulandsliðið (bíðið … væri það kannski eitthvað). En þetta er eflaust alltof róttæk hugmynd, meira að segja fyrir Pírata. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Þórlindur Kjartansson Mest lesið Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir Skoðun Halldór 28.06.2025 Halldór Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Ísland gjaldþrota vegna fatlaðs fólks? Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Skoðun Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Raforkuverð: Stórnotendur og almenningur Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn – Rödd skynseminnar í borginni Ómar Már Jónsson skrifar Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mig langar að byggja heim með frið og umlykja með ást Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þjóðin stendur með sjúkraliðum Sandra B. Franks skrifar Sjá meira
Þingmenn Pírata lögðu fram í vikunni áhugaverða tillögu á Alþingi. Samkvæmt henni verða í hverjum mánuði dregin af handahófi nöfn tíu kjósenda og þeim gert að ávarpa Alþingi í tvær mínútur. Eins og svo oft áður eru Píratar skemmtilegir, frjóir í hugsun og óhræddir við að fara ótroðnar slóðir. Þetta eru eiginleikar sem almennt hefur lítt verið hampað í íslenskum stjórnmálum hingað til þar sem leiðindi, íhaldssemi, varkárni og blind höfðingjahollusta hafa jafnan talist mikilvægustu dyggðir þeirra sem vilja ná frama í starfi fjórflokksins. Tillögunni er ætlað að tryggja að þingið verði í forystu við að efla lýðræði og þátttöku almennings í stjórnmálum, segir í greinargerð.Framkvæmdin En hvernig kæmi svona til með að virka? Maður gæti séð fyrir sér að þeir kjósendur sem eru svo heppnir að vera „dregnir upp úr lukkupottinum“ fái bréf (eða tölvupóst eða IM) frá þinginu um að þeir eigi að mæta á Austurvöll á tilteknum tíma til þess að tala í tvær mínútur við háttvirtan þingheim. Þessu hljóta kjósendur flestir að taka sem kærkomnu tækifæri og þeir undirbúa sig af kostgæfni, láta pressa bestu fötin og æfa ræðuna fyrir framan spegilinn. Ég sé svo fyrir mér að tíu manna hópur kjósenda, hvaðanæva af landinu, mæti klukkan 13 á fimmtudegi í þinghúsið. Þetta væri vitaskuld þverskurður þjóðarinnar, fólk af báðum kynjum og á öllum aldri. Þarna væri kannski grunnskólakennari, pípari, sveitaprestur, ljóðskáld, hasshaus, verðbréfamiðlari, mannauðsstjóri, ræstitæknir, vörubílstjóri og einn handrukkari á bótum. Það væri mikið látið með þennan viðburð. Forseti þingsins og starfsfólk myndu taka á móti hópnum, og teknar væru bæði ljósmyndir og hreyfimyndir með fullkominni lýsingu. Það væru haldnar ræður um mikilvægi þess að ekki myndist gjá milli þings og þjóðar, og að lifandi lýðræði væri undirstaða réttláts samfélags. Svo myndu ræðumennirnir tíu koma inn í þingsal. Þar væru auðvitað allir þingmennirnir mættir og sætu sperrtir, með skilningsríkan og alþýðlegan svip. Þeir myndu allir tala um hversu þakklátir þeir væru að fá að heyra venjulegt fólk koma í þinghúsið og segja að afar þeirra og ömmur hefðu líka bara verið ósköp venjulegt fólk eins og þetta lið sem vann í lýðræðislottóinu og það væri bara oft mikið að marka venjulegt fólk, eins og afa þeirra og ömmur.Mikið til í þessu Ég sé fyrir mér að hinir lánsömu þinggestir tali almennt af kurteisi en þó muni einhverjir lesa hressilega yfir hausamótunum á þingmönnum og skamma þá fyrir að vera alltaf að rífast og alltaf í fríi, og þá munu þingmennirnir verða mjög ábúðarfullir á svip, kinka ákveðið kolli, taka fúslega á sig sökina, horfa svo hver til annars og kinka enn ákveðnar kolli, bíta aðeins í neðri vörina og hvísla svo sín á milli: „Það er mikið til í þessu hjá henni …“ Svo væri tíumenningunum boðið í te eða kaffi og kökur eða vöfflur og fengju að taka myndir af sér í þingflokksherbergjum, og sumir færu í viðtal við fréttamann og segðu frá reynslu sinni. Þingmennirnir myndu djóka með almenningi og taka sjálfur og setja á instasnappið. Gestirnir myndu segja að þessir þingmenn séu nú bara alveg ágætir og engir stjörnustælar í þeim. Og einhverjir myndu segja að þeir gætu alveg eins hugsað sér að gerast hreinlega bara sjálfir þingmenn. Og þingmennirnir myndu hlæja að því og finnast það ósköp krúttlegt. Og kannski mun einhver hinna heppnu flytja ræðu sem slær í gegn og enda sjálfur á þingi þar sem hann situr mánaðarlega og hlustar á aðra óbreytta kjósendur koma og skamma þingmenn. Og þá horfir hann skilningsríkur á ræðumanninn og hvíslar svo til hinna þingmannanna: „Þetta er alveg rétt hjá henni …“.Önnur leið Reyndar er fræðilegur möguleiki á því að einhverjir sem af handahófi eru valdir til þess að halda tveggja mínútna ræðu yfir þingheimi kæri sig engan veginn um það. Ég veit um fólk sem myndi miklu frekar vilja vinna það í happdrætti að láta draga úr sér tönn án deyfingar heldur en að þurfa að tala í tvær mínútur í þingsal. En kannski þarf Múhameð ekki að koma til fjallsins. Kannski kemur fjallið til Múhameðs. Væri ekki einmitt miklu meiri lærdómur fólginn í því ef einn dag í mánuði þyrfti Bjarni Ben að mæta á kassa í Krónunni í Borgarnesi, Katrín Jakobsdóttir á færibandið í Granda, Björn Leví á bensínstöð í Breiðholti, Áslaug Arna á humarveiðar frá Höfn, Sigmundur Davíð í mötuneyti í Austurbæjarskóla og Willum Þór Þórsson í Laugardalinn að þjálfa knattspyrnulandsliðið (bíðið … væri það kannski eitthvað). En þetta er eflaust alltof róttæk hugmynd, meira að segja fyrir Pírata.
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar