Ísland kjörið í mannréttindaráðið í dag Þórgnýr Einar Albertsson skrifar 13. júlí 2018 06:00 Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra er hann ávarpaði allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna í fyrra. Vísir/Getty Ísland nær að öllu óbreyttu kjöri í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna til átján mánaða í dag eftir að samstaða náðist í ríkjahópi Vesturlanda um að Ísland gæfi kost á sér. Mun Ísland því taka sætið sem losnaði þegar Bandaríkjamenn sögðu sig úr ráðinu í júní. Um er að ræða æðstu stöðu sem Ísland hefur fengið á alþjóðavettvangi, að því er Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra heldur fram. Gildin breytast ekki Ráðherrann segir að Ísland muni ekki breyta áherslum sínum í ráðinu, þótt það muni kalla á málamiðlanir að vera komin með sæti í ráðinu. „En þau gildi sem við stöndum fyrir eru vel þekkt og munu ekki breytast.“ Guðlaugur nefnir gagnrýni Íslendinga á þau ríki sem eiga sæti í mannréttindaráðinu en eru sjálf „kannski ekki til fyrirmyndar“ og vísar til dæmis til Sádi-Arabíu, Venesúela og Egyptalands. Að sögn Guðlaugs munu Íslendingar halda áfram að gagnrýna þau ríki. Jafnframt segir Guðlaugur að Ísland muni leggja áherslu á að breyta þurfi starfsháttum í ráðinu, eins og til að mynda Bandaríkin og Norðurlöndin hafa talað um að sé nauðsyn. „Það hefur verið sérstaklega vísað til þess að ríkin sem sitja í ráðinu þurfi að sýna gott fordæmi. Það hefur mikið vantað upp á það.“ „Þegar kemur að mannréttindamálum höfum við sérstaklega lagt áherslu á jafnréttismál og málefni hinsegin fólks, þetta er nokkuð sem við munum halda áfram. Það að það skyldi nást þessi samstaða um okkur er auðvitað mikil viðurkenning fyrir hvað við höfum verið að gera,“ segir Guðlaugur. Aukinheldur tekur Guðlaugur fram að þótt full ástæða sé til þess að horfa gagnrýnum augum á Ísrael eins og önnur ríki, líkt og Ísland hafi gert, sé sérstakt að ríkið sé dagskrárliður á hverjum einasta fundi. „Þegar menn ganga fram með þeim hætti dregur það úr vægi þeirrar gagnrýni sem er réttmætt. Þetta er eitt af því sem hefur verið til umræðu og mannréttindaráðið hefur verið gagnrýnt fyrir.“ Aðdragandinn stuttur Ráðherra segir að aðdragandinn að því að samstaða náðist um Ísland hafi verið stuttur, „í raun bara nokkrir dagar“. Sæti hafi losnað og Íslendingum hafi borist skilaboð þar sem ríkið var hvatt til að gefa kost á sér. Síðan hafi verið kannað hvort samstaða næðist um Ísland og gekk það eftir. Ríki hafi komið að máli við Ísland vegna framgöngu Íslendinga í mannréttindamálum, að sögn Guðlaugs. „Ég er fyrsti íslenski ráðherrann sem ávarpar mannréttindaráðið og er búinn að gera það núna í tvígang frá því ég varð ráðherra,“ segir hann. Ráðherra segir að Ísland hafi látið að sér kveða í mannréttindamálum, til að mynda stýrt mannréttindanefnd allsherjarþings SÞ í fyrra. „Framganga okkar þar sem við vorum í forystu þegar við vorum að gagnrýna mannréttindabrot á Filippseyjum vakti líka athygli,“ segir hann og bætir því við að alþjóðlegu samtökin Mannréttindavaktin hafi sagt framgöngu Íslendinga áhrifamikla. Frá fundi mannréttindaráðsins.Vísir/GETTY Sérstakar aðstæður „Þetta eru sérstakar aðstæður og það þarf að nást samstaða um aðila sem getur brugðist skjótt við og það gerðist í þessu tilfelli. En ef við hefðum ætlað að fara í hefðbundið framboð væri það ferli sem væri lengra og við þyrftum að hafa miklu meira fyrir þeim hlutum,“ segir Guðlaugur. Davíð Logi Sigurðsson, deildarstjóri mannréttinda hjá utanríkisráðuneytinu, segir einnig að aðstæðurnar sem leiddu til kjörsins hafi verið sérstakar. „Þetta eru aukakosningar. Það er kosið reglulega í mannréttindaráðið. Það sem gerist er að menn eru búnir að markera sig fram í tímann. Danir eru til að mynda að fara í framboð í september til þriggja ára. Þeir eru búnir að tilkynna það fyrir löngu og breyta því ekki svo glatt,“ segir Davíð. Hann bætir því við að flest ríki í Vesturlandahópnum séu nú þegar í einu framboði eða öðru. „Ef ekki þarna þá til öryggisráðsins. Það er því ekki sjálfgefið að allir geti stokkið til þegar þessar skrítnu aðstæður koma upp,“ segir Davíð. Guðlaugur segir að ferlið hefði orðið mun lengra ef Ísland ætlaði sér í hefðbundið framboð. Meira þyrfti að hafa fyrir slíku. Talar ráðherrann jafnframt um að atkvæðagreiðslan nú sé ekki sambærileg því þegar Ísland bauð sig fram í öryggisráðið fyrir áratug. „Á þeim tíma voru settar 400 milljónir í framboðið. Enginn kostnaður fellur til vegna framboðsins nú.“ Brotthvarf Bandaríkjanna Líkt og áður kom fram sögðu Bandaríkin sig úr ráðinu í júní. Í tilkynningu þess efnis sagði Nikki Haley, sendiherra Bandaríkjamanna hjá Sameinuðu þjóðunum, að ástæðan væri meinfýsni í garð Ísraelsríkis og að ráðið drægi mannréttindabrotamenn ekki til ábyrgðar. „Of lengi hefur mannréttindaráðið slegið varnarskildi yfir mannréttindabrotamenn og verið forarpyttur pólitískrar meinfýsni,“ sagði Haley þegar hún tilkynnti um ákvörðunina. Og þótt Benjamín Netanjahú, forsætisráðherra Ísraels, hafi tekið ákvörðuninni fagnandi og þakkað Donald Trump forseta og fyrrnefndri Haley fyrir voru aðrir ekki jafn kátir. Stéphane Dujarric, talsmaður Antónios Guterres, framkvæmdastjóra SÞ, sagði að framkvæmdastjórinn hefði viljað sjá Bandaríkin halda sæti sínu. „Mannréttindainnviðir Sameinuðu þjóðanna eru afar mikilvægir þegar kemur að því að vernda mannréttindi um gjörvallan heiminn,“ sagði Dujarric í júní. Útgangan vonbrigði Guðlaugur Þór segir útgöngu Bandaríkjanna vonbrigði. „Það var margt til í gagnrýni þeirra og við höfum sjálf tekið ýmislegt upp sem þeir hafa talað fyrir sem og þær þjóðir sem við erum í hvað nánustu samstarfi við.“ Þá segir ráðherrann að íslenska utanríkisþjónustan muni hvetja Bandaríkjamenn til að koma aftur að borðinu. „En nú er þessi staða komin upp og við henni þarf að bregðast. Þegar við erum hvött til þess að stíga þarna inn, og samstaða náðist um okkur í kjölfarið, þá skorumst við ekki undan ábyrgð. Birtist í Fréttablaðinu Ísland í mannréttindaráði SÞ Mannréttindi Sameinuðu þjóðirnar Utanríkismál Tengdar fréttir Bandaríkin draga sig úr Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna Mike Pompeo og Nikki Haley hafa tilkynnt að Bandaríkin hætti þátttöku í Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 19. júní 2018 21:29 Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna. Samstaða hefur náðst í ríkjahópi Vesturlanda hjá Sameinuðu þjóðunum um að Ísland gefi kost á sér til að taka sæti Bandaríkjanna í mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 29. júní 2018 17:31 Mest lesið Hegðun Helga kunni að skýra skort á símtölum Innlent Drónaflug í Danmörku: „Fjölþáttaógnin er að raungerast“ Erlent Nýtt Lækjartorg á ís þar til flóðamat liggur fyrir Innlent Leikskóli heimtar tugi þúsunda fyrir „listaverk“ barnanna Erlent Ætlar sér að koma böndum á sjónvarpsstöðvar Erlent Sést til dróna við fjóra flugvelli í Danmörku Erlent Fimm ára fangelsi fyrir að taka við fúlgum fjár frá Gaddafi Erlent Trump krefst rannsóknar á „þríþættu skemmdarverki“ hjá SÞ Erlent Keppast við að ákæra Comey Erlent Hafnar fullyrðingum þingmanns um innrætingu Innlent Fleiri fréttir Nýtt Lækjartorg á ís þar til flóðamat liggur fyrir 3,2 stiga skjálfti í Mýrdalsjökli Óskaði aðstoðar með gríðarstóran hníf Hegðun Helga kunni að skýra skort á símtölum Enska verði orðin ráðandi í atvinnulífi um miðja öld Heiðra Íslendinga með því að gera 17. júní að fánadegi Hafnar fullyrðingum þingmanns um innrætingu Skrítið að vita af ósprunginni handsprengju í næstu götu Skorar á Ingu Sæland að taka slaginn Ástæða til að kanna betur tengsl ofurhlaupa og ristilkrabba Löng bið Haraldar, umdeild kynjafræði og íslenska í útrýmingarhættu Borgin leggur bílstjórum línurnar Rafmagn aftur komið á í öllum hverfum Hélt ræðu gráti nær Gripnir glóðvolgir með íslensk lundaegg í Hollandi Stúdentar leggjast gegn sameiningunni Ekki slys á gangandi vegfaranda í „hættulegum beygjuvösum“ í tuttugu ár Fullorðinn karlmaður lést í bílslysi Nýtt stjórnsýslustig framhaldsskóla: „Þetta er eins og vont trúðaleikrit“ Bein útsending: Gervigreind og vísindamiðlun Gular viðvaranir vegna úrkomu og aukin skriðuhætta Aðferðum svipi til þeirra hjá Quang Le Leiðbeinandinn á Múlaborg í gæsluvarðhaldi í mánuð í viðbót Jarðvarmi enn mikilvægari en áður var talið Hyggst leggja af jafnlaunavottun í núverandi mynd Framkvæmdum að ljúka á gatnamótum sem gera Árbæinga gráhærða Bein útsending: Jarðhiti jafnar leikinn Látinn laus en rannsókn enn í fullum gangi „Ég var svolítið bara sett til hliðar“ Sýknudómur í máli Aðalsteins gegn Páli stendur Sjá meira
Ísland nær að öllu óbreyttu kjöri í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna til átján mánaða í dag eftir að samstaða náðist í ríkjahópi Vesturlanda um að Ísland gæfi kost á sér. Mun Ísland því taka sætið sem losnaði þegar Bandaríkjamenn sögðu sig úr ráðinu í júní. Um er að ræða æðstu stöðu sem Ísland hefur fengið á alþjóðavettvangi, að því er Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra heldur fram. Gildin breytast ekki Ráðherrann segir að Ísland muni ekki breyta áherslum sínum í ráðinu, þótt það muni kalla á málamiðlanir að vera komin með sæti í ráðinu. „En þau gildi sem við stöndum fyrir eru vel þekkt og munu ekki breytast.“ Guðlaugur nefnir gagnrýni Íslendinga á þau ríki sem eiga sæti í mannréttindaráðinu en eru sjálf „kannski ekki til fyrirmyndar“ og vísar til dæmis til Sádi-Arabíu, Venesúela og Egyptalands. Að sögn Guðlaugs munu Íslendingar halda áfram að gagnrýna þau ríki. Jafnframt segir Guðlaugur að Ísland muni leggja áherslu á að breyta þurfi starfsháttum í ráðinu, eins og til að mynda Bandaríkin og Norðurlöndin hafa talað um að sé nauðsyn. „Það hefur verið sérstaklega vísað til þess að ríkin sem sitja í ráðinu þurfi að sýna gott fordæmi. Það hefur mikið vantað upp á það.“ „Þegar kemur að mannréttindamálum höfum við sérstaklega lagt áherslu á jafnréttismál og málefni hinsegin fólks, þetta er nokkuð sem við munum halda áfram. Það að það skyldi nást þessi samstaða um okkur er auðvitað mikil viðurkenning fyrir hvað við höfum verið að gera,“ segir Guðlaugur. Aukinheldur tekur Guðlaugur fram að þótt full ástæða sé til þess að horfa gagnrýnum augum á Ísrael eins og önnur ríki, líkt og Ísland hafi gert, sé sérstakt að ríkið sé dagskrárliður á hverjum einasta fundi. „Þegar menn ganga fram með þeim hætti dregur það úr vægi þeirrar gagnrýni sem er réttmætt. Þetta er eitt af því sem hefur verið til umræðu og mannréttindaráðið hefur verið gagnrýnt fyrir.“ Aðdragandinn stuttur Ráðherra segir að aðdragandinn að því að samstaða náðist um Ísland hafi verið stuttur, „í raun bara nokkrir dagar“. Sæti hafi losnað og Íslendingum hafi borist skilaboð þar sem ríkið var hvatt til að gefa kost á sér. Síðan hafi verið kannað hvort samstaða næðist um Ísland og gekk það eftir. Ríki hafi komið að máli við Ísland vegna framgöngu Íslendinga í mannréttindamálum, að sögn Guðlaugs. „Ég er fyrsti íslenski ráðherrann sem ávarpar mannréttindaráðið og er búinn að gera það núna í tvígang frá því ég varð ráðherra,“ segir hann. Ráðherra segir að Ísland hafi látið að sér kveða í mannréttindamálum, til að mynda stýrt mannréttindanefnd allsherjarþings SÞ í fyrra. „Framganga okkar þar sem við vorum í forystu þegar við vorum að gagnrýna mannréttindabrot á Filippseyjum vakti líka athygli,“ segir hann og bætir því við að alþjóðlegu samtökin Mannréttindavaktin hafi sagt framgöngu Íslendinga áhrifamikla. Frá fundi mannréttindaráðsins.Vísir/GETTY Sérstakar aðstæður „Þetta eru sérstakar aðstæður og það þarf að nást samstaða um aðila sem getur brugðist skjótt við og það gerðist í þessu tilfelli. En ef við hefðum ætlað að fara í hefðbundið framboð væri það ferli sem væri lengra og við þyrftum að hafa miklu meira fyrir þeim hlutum,“ segir Guðlaugur. Davíð Logi Sigurðsson, deildarstjóri mannréttinda hjá utanríkisráðuneytinu, segir einnig að aðstæðurnar sem leiddu til kjörsins hafi verið sérstakar. „Þetta eru aukakosningar. Það er kosið reglulega í mannréttindaráðið. Það sem gerist er að menn eru búnir að markera sig fram í tímann. Danir eru til að mynda að fara í framboð í september til þriggja ára. Þeir eru búnir að tilkynna það fyrir löngu og breyta því ekki svo glatt,“ segir Davíð. Hann bætir því við að flest ríki í Vesturlandahópnum séu nú þegar í einu framboði eða öðru. „Ef ekki þarna þá til öryggisráðsins. Það er því ekki sjálfgefið að allir geti stokkið til þegar þessar skrítnu aðstæður koma upp,“ segir Davíð. Guðlaugur segir að ferlið hefði orðið mun lengra ef Ísland ætlaði sér í hefðbundið framboð. Meira þyrfti að hafa fyrir slíku. Talar ráðherrann jafnframt um að atkvæðagreiðslan nú sé ekki sambærileg því þegar Ísland bauð sig fram í öryggisráðið fyrir áratug. „Á þeim tíma voru settar 400 milljónir í framboðið. Enginn kostnaður fellur til vegna framboðsins nú.“ Brotthvarf Bandaríkjanna Líkt og áður kom fram sögðu Bandaríkin sig úr ráðinu í júní. Í tilkynningu þess efnis sagði Nikki Haley, sendiherra Bandaríkjamanna hjá Sameinuðu þjóðunum, að ástæðan væri meinfýsni í garð Ísraelsríkis og að ráðið drægi mannréttindabrotamenn ekki til ábyrgðar. „Of lengi hefur mannréttindaráðið slegið varnarskildi yfir mannréttindabrotamenn og verið forarpyttur pólitískrar meinfýsni,“ sagði Haley þegar hún tilkynnti um ákvörðunina. Og þótt Benjamín Netanjahú, forsætisráðherra Ísraels, hafi tekið ákvörðuninni fagnandi og þakkað Donald Trump forseta og fyrrnefndri Haley fyrir voru aðrir ekki jafn kátir. Stéphane Dujarric, talsmaður Antónios Guterres, framkvæmdastjóra SÞ, sagði að framkvæmdastjórinn hefði viljað sjá Bandaríkin halda sæti sínu. „Mannréttindainnviðir Sameinuðu þjóðanna eru afar mikilvægir þegar kemur að því að vernda mannréttindi um gjörvallan heiminn,“ sagði Dujarric í júní. Útgangan vonbrigði Guðlaugur Þór segir útgöngu Bandaríkjanna vonbrigði. „Það var margt til í gagnrýni þeirra og við höfum sjálf tekið ýmislegt upp sem þeir hafa talað fyrir sem og þær þjóðir sem við erum í hvað nánustu samstarfi við.“ Þá segir ráðherrann að íslenska utanríkisþjónustan muni hvetja Bandaríkjamenn til að koma aftur að borðinu. „En nú er þessi staða komin upp og við henni þarf að bregðast. Þegar við erum hvött til þess að stíga þarna inn, og samstaða náðist um okkur í kjölfarið, þá skorumst við ekki undan ábyrgð.
Birtist í Fréttablaðinu Ísland í mannréttindaráði SÞ Mannréttindi Sameinuðu þjóðirnar Utanríkismál Tengdar fréttir Bandaríkin draga sig úr Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna Mike Pompeo og Nikki Haley hafa tilkynnt að Bandaríkin hætti þátttöku í Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 19. júní 2018 21:29 Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna. Samstaða hefur náðst í ríkjahópi Vesturlanda hjá Sameinuðu þjóðunum um að Ísland gefi kost á sér til að taka sæti Bandaríkjanna í mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 29. júní 2018 17:31 Mest lesið Hegðun Helga kunni að skýra skort á símtölum Innlent Drónaflug í Danmörku: „Fjölþáttaógnin er að raungerast“ Erlent Nýtt Lækjartorg á ís þar til flóðamat liggur fyrir Innlent Leikskóli heimtar tugi þúsunda fyrir „listaverk“ barnanna Erlent Ætlar sér að koma böndum á sjónvarpsstöðvar Erlent Sést til dróna við fjóra flugvelli í Danmörku Erlent Fimm ára fangelsi fyrir að taka við fúlgum fjár frá Gaddafi Erlent Trump krefst rannsóknar á „þríþættu skemmdarverki“ hjá SÞ Erlent Keppast við að ákæra Comey Erlent Hafnar fullyrðingum þingmanns um innrætingu Innlent Fleiri fréttir Nýtt Lækjartorg á ís þar til flóðamat liggur fyrir 3,2 stiga skjálfti í Mýrdalsjökli Óskaði aðstoðar með gríðarstóran hníf Hegðun Helga kunni að skýra skort á símtölum Enska verði orðin ráðandi í atvinnulífi um miðja öld Heiðra Íslendinga með því að gera 17. júní að fánadegi Hafnar fullyrðingum þingmanns um innrætingu Skrítið að vita af ósprunginni handsprengju í næstu götu Skorar á Ingu Sæland að taka slaginn Ástæða til að kanna betur tengsl ofurhlaupa og ristilkrabba Löng bið Haraldar, umdeild kynjafræði og íslenska í útrýmingarhættu Borgin leggur bílstjórum línurnar Rafmagn aftur komið á í öllum hverfum Hélt ræðu gráti nær Gripnir glóðvolgir með íslensk lundaegg í Hollandi Stúdentar leggjast gegn sameiningunni Ekki slys á gangandi vegfaranda í „hættulegum beygjuvösum“ í tuttugu ár Fullorðinn karlmaður lést í bílslysi Nýtt stjórnsýslustig framhaldsskóla: „Þetta er eins og vont trúðaleikrit“ Bein útsending: Gervigreind og vísindamiðlun Gular viðvaranir vegna úrkomu og aukin skriðuhætta Aðferðum svipi til þeirra hjá Quang Le Leiðbeinandinn á Múlaborg í gæsluvarðhaldi í mánuð í viðbót Jarðvarmi enn mikilvægari en áður var talið Hyggst leggja af jafnlaunavottun í núverandi mynd Framkvæmdum að ljúka á gatnamótum sem gera Árbæinga gráhærða Bein útsending: Jarðhiti jafnar leikinn Látinn laus en rannsókn enn í fullum gangi „Ég var svolítið bara sett til hliðar“ Sýknudómur í máli Aðalsteins gegn Páli stendur Sjá meira
Bandaríkin draga sig úr Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna Mike Pompeo og Nikki Haley hafa tilkynnt að Bandaríkin hætti þátttöku í Mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 19. júní 2018 21:29
Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna Ísland gefur kost á sér í mannréttindaráð Sameinuðu þjóðanna. Samstaða hefur náðst í ríkjahópi Vesturlanda hjá Sameinuðu þjóðunum um að Ísland gefi kost á sér til að taka sæti Bandaríkjanna í mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna. 29. júní 2018 17:31