Víst manneskja Pawel Bartoszek skrifar 1. ágúst 2015 12:00 Í mínum huga er hann ekki einu sinni mennskur,“ sagði alvörugefinn ungur maður í heimabæ tannlæknisins sem skaut frægt og tignarlegt ljón. Þetta er kennslubókardæmi um sálfræðileg varnarviðbrögð við eigin villimennsku. Flestir telja sig vera gott fólk. Fáir myndu lýsa sér sem blóðþyrstum, hefnigjörnum, ófyrirgefandi ófreskjum. Hvernig leysum við úr þeirri mótsögn að við myndum stundum vilja horfa á aðra þjást og drepast vegna misgjörða sinna? Jú, við segjum að viðkomandi maður sé ekki maður. Þar með er hann orðinn eins og illgresi sem á enga samúð skilið. Nokkrar staðreyndir. Ljón eru ekki flokkuð sem dýr í útrýmingarhættu, stofninn er sagður „viðkvæmur“. Það er löglegt að veiða ljón í Simbabve. Það er löglegt að veiða ljón með boga. Það er löglegt að ginna ljón af verndarsvæði með bráð. Það er löglegt að veiða fullvaxta karldýr, þar sem dráp þeirra hefur minnstu áhrifin á stærð stofnsins. Menn geta haft skoðun á því að sumt af þessu sé ógeðslegt og að lítill bragur sé á þessu áhugamáli. En það sem virðist hafa verið ólöglegt við drápið var að það fór fram á svæði án ljónakvóta. Sem vissulega er veiðiþjófnaður, rétt eins og það að að dorga í Elliðaám án leyfis eða skjóta rjúpu utan veiðitímabils. En passleg refsing fyrir slík brot er ekki ævilöng og óafturkræf brottvikning úr samfélagi mannanna. „Viðrini!“ „Tannlæknadrusla!“ „Það ætti að henda manninum fyrir ljón.“ Svo lætur fólk út úr sér á samfélagsmiðlunum í skjóli fjöldans. Götudómstóllinn vill réttlæti og það strax. En það er ekki þannig sem við, mannkynið, gerum hluti. Við setjum lög um það sem við viljum banna. Ef þau lög eru brotin er fólk kallað fyrir dómstóla þar sem það fær að verja sig. Við ráðumst ekki eins og villt hjörð á þá sem skjóta sig í fótinn. Það er nú það sem aðgreinir okkur – frá dýrunum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Pawel Bartoszek Mest lesið Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens Skoðun Mega bara íslenskir karlmenn nauðga konum á Íslandi? Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson Skoðun Nýbygging þýðir ekki gallalaus eign Annþór Kristján Karlsson Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Opið bréf til mennta- og barnamálaráðherra Gunnar Örn Vopnfjörð Þorsteinsson Skoðun
Í mínum huga er hann ekki einu sinni mennskur,“ sagði alvörugefinn ungur maður í heimabæ tannlæknisins sem skaut frægt og tignarlegt ljón. Þetta er kennslubókardæmi um sálfræðileg varnarviðbrögð við eigin villimennsku. Flestir telja sig vera gott fólk. Fáir myndu lýsa sér sem blóðþyrstum, hefnigjörnum, ófyrirgefandi ófreskjum. Hvernig leysum við úr þeirri mótsögn að við myndum stundum vilja horfa á aðra þjást og drepast vegna misgjörða sinna? Jú, við segjum að viðkomandi maður sé ekki maður. Þar með er hann orðinn eins og illgresi sem á enga samúð skilið. Nokkrar staðreyndir. Ljón eru ekki flokkuð sem dýr í útrýmingarhættu, stofninn er sagður „viðkvæmur“. Það er löglegt að veiða ljón í Simbabve. Það er löglegt að veiða ljón með boga. Það er löglegt að ginna ljón af verndarsvæði með bráð. Það er löglegt að veiða fullvaxta karldýr, þar sem dráp þeirra hefur minnstu áhrifin á stærð stofnsins. Menn geta haft skoðun á því að sumt af þessu sé ógeðslegt og að lítill bragur sé á þessu áhugamáli. En það sem virðist hafa verið ólöglegt við drápið var að það fór fram á svæði án ljónakvóta. Sem vissulega er veiðiþjófnaður, rétt eins og það að að dorga í Elliðaám án leyfis eða skjóta rjúpu utan veiðitímabils. En passleg refsing fyrir slík brot er ekki ævilöng og óafturkræf brottvikning úr samfélagi mannanna. „Viðrini!“ „Tannlæknadrusla!“ „Það ætti að henda manninum fyrir ljón.“ Svo lætur fólk út úr sér á samfélagsmiðlunum í skjóli fjöldans. Götudómstóllinn vill réttlæti og það strax. En það er ekki þannig sem við, mannkynið, gerum hluti. Við setjum lög um það sem við viljum banna. Ef þau lög eru brotin er fólk kallað fyrir dómstóla þar sem það fær að verja sig. Við ráðumst ekki eins og villt hjörð á þá sem skjóta sig í fótinn. Það er nú það sem aðgreinir okkur – frá dýrunum.