Sinnuleysi? Einar Benediktsson skrifar 15. júlí 2014 07:00 Varla geymir íþróttasagan sorglegri niðurlægingu en 7:1 sigur Þjóðverja á Brasilíumönnum. Þeir hafa talið Brasilíu „land knattspyrnunnar“, unnið heimsmeistaratitilinn fimm sinnum og lagt í feykilegan kostnað við að bjóða keppninni heim. Þjóðin er í losti eða allsherjar reiðikasti og ekki hefði þátttaka átrúnaðargoðsins Neymar ráðið neinu. Þessi óvæntu ósköp eru sögð viðeigandi endir á brasilísku efnahagsbólunni. Lawrence Summers, fyrrverandi fjármálaráðherra Bandaríkjanna, kom í nýlegri blaðagrein til liðs við þá mörgu sem gagnrýna harðlega stefnuleysi ríkisstjórnar Obama. Hann dregur þá athyglisverðu samlíkingu, að íþróttalið sem er farið á taugum vegna ósigurs, geri mikil mistök að sækja þá ekki fram. Það sama eigi við um þjóðfélög og íþróttir. Sennilega væri ráðlegt fyrir brasilíska fótboltaliðið að reyna þetta en fá sér þó fyrst þýskan þjálfara. Sú var tíðin að Íslendingar voru haldnir þeirri ofurtrú á sjálfa sig, að þeir væru snillinga mestir á alþjóðlega fjármálasviðinu; þeirra væri að eiga og reka fræg verslunarhús og hótel í Kaupmannahöfn og London, banka og fjármálafyrirtæki. Þessum vexti var spáð öruggri framtíð eða svo sem sagt var : „You ain"t seen nothing yet.“Deyfð og aðgerðaleysi Hrunið markar vissulega þáttaskil í efnahagssögu landsins. Eftir hrunið er svo að sjá, að deyfð og aðgerðaleysi hafi gripið um sig á stjórnmálasviðinu. Óttinn við gengisfall og verðbólgu hefur væntanlega ráðið aðgerðaleysi við afnám gjaldeyrishaftanna, sem erlendir ráðgjafar kunna að bæta. En ef ríkisstjórn Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar og Bjarna Benediktssonar skyldi ekki takast að ná samningum um skuldir föllnu bankanna, verður hér áfram haftabúskapur og fjármálaleg einangrun. Við þær aðstæður er þess ekki að vænta, að áhugasamir erlendir fjárfestar, að Kínverjum undanskildum, efni til þátttöku í íslensku efnahagslífi. Hvatning forseta Íslands til kínverskra ráðamanna um samskipti við Íslendinga hefur borið árangur. Óþarfi er að telja upp opinberar heimsóknir í báðar áttir, hingaðkomu mesta ísbrjóts heims, gerð oflofaðs fríverslunarsamnings, meirihlutaþátttöku kínverskra ríkisfyrirtækja í olíuleit á Drekasvæðinu og áður fyrr eign á Járnblendiverksmiðjunni í Hvalfirði. Þótt Huang Nubo sé ekki á afrekaskránni eins og er, verður víst ekki séð fyrir endann á því máli vegna afstöðu landeiganda nyrðra, sem vonandi eru ánægðir með að hafa lagt til jörð undir norðurljósaathuganir. Kínverjar kunna að líta svo á að hér sé „einskismannsland“ í varnar- og öryggislegu tilliti og þeir geti numið land í Finnafirði nyrðra; dulbúnir sem Þjóðverjar frá Bremen geti þeir komið þar upp risahöfn vegna umskipunar gáma frá norðurheimskauts siglingaleiðinni. Flugvöll þarf vafalaust fyrir mannaflutninga þúsunda Kínverja í námur og hvað eina á Vestur-Grænlandi því þar er þröngt um landrými til flugvallargerðar. Þá getur þurft þarna ruslahaug fyrir geislavirkan úrgang frá væntanlegri úrannámu á Austur-Grænlandi. Hin seinni ár hefur verið lögð áhersla á þá friðsamlegu sambúð í vopnalausu norðurskauti, sem eigi að blasa við. Þar sneri Pútín Rússlandsforseti illilega við blaðinu með ákvörðunum fyrr á árinu um mikla hervæðingu á norðurskautssvæði þeirra á Síberíuströndum. Og eru þeir og Kínverjar ekki að ná saman aftur og gætu þess vegna þegar fram í sækir deilt með sér aðstöðu á Íslandi? Eitthvað sagði Churchill um að sá sem það hefði, réði Norður-Atlantshafi. Þannig er þessi mikla geostrategíska lega Íslands, svo að útlensku sé slett.Ógn innan frá Við stofnun lýðveldisins 1944 voru Bandaríkjamenn fyrstir til að viðurkenna okkur sem fullgilda þjóð og styðja þátttöku Íslands í Sameinuðu þjóðunum. Vera þeirra á Íslandi frá 1941-2006 virðist hafa gert þjóðina ónæma fyrir öðru en að aðild að NATO og amerísk herstöð í Keflavík tryggðu öryggi okkar varanlega. Victoria Nuland, aðstoðarutanríkisráðherra Bandaríkjanna, var hér á ferð nýlega og áréttaði að Bandaríkin myndu ávallt standa við skuldbindingar um varnir okkar samkvæmt Varnarsamningnum frá 1951. Þá er það vissulega mikils virði, að Finnar og Svíar undir stjórn Norðmanna, taka þátt í eftirlitsflugi frá Keflavík þegar svo horfir að Evrópuþjóðirnar sjálfar, í NATO og ESB, munu í vaxandi mæli standa að eigin vörnum. En ógnin núna liggur ekki í vopnaðri árás á Ísland, heldur innan frá vegna þjóðfélagslegs sinnuleysis, sem leitt getur til þeirra umskipta að Íslendingar tapi fjárhagslegu sjálfstæði. Þar eru varnirnar í okkar höndum, okkar einna. Nú er mál til komið að ríkisstjórnin snúi af óheillabraut sinni í Evrópumálum og hefji á ný aðildarsamninga við Evrópusambandið sem frá var horfið. Aðalatriði þeirra samninga er að leita aðstoðar við að losna við gjaldeyrishöftin og leysa skuldavandann. Þetta blasir við sem verkefni þjóðhollra, árvakra stjórnmálaafla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Einar Benediktsson Mest lesið Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson Skoðun Íslenska þjóð, þú ert núna að gleyma Sighvatur Björgvinsson Skoðun Pabbar, mömmur, afar, ömmur Jón Pétur Zimsen Skoðun Opið bréf til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra Bogi Ragnarsson Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun Tölum íslensku um bíðandi börn: Uppgjöf, svarthol og lögbrot Vigdís Gunnarsdóttir Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson Skoðun Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Vellíðan í vinnu Ingrid Kuhlman Skoðun Hefur vanfjármögnun sveitarfélaga áhrif á byggingarkostnað? Jón Ingi Hákonarson Skoðun Skoðun Skoðun Sótt að réttindum kvenna — núna Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson skrifar Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Íslenska þjóð, þú ert núna að gleyma Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Tölum íslensku um bíðandi börn: Uppgjöf, svarthol og lögbrot Vigdís Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Fjórði hver vinnur í verslun og þjónustu Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar Skoðun Pabbar, mömmur, afar, ömmur Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Vellíðan í vinnu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Hefur vanfjármögnun sveitarfélaga áhrif á byggingarkostnað? Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego skrifar Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Sjá meira
Varla geymir íþróttasagan sorglegri niðurlægingu en 7:1 sigur Þjóðverja á Brasilíumönnum. Þeir hafa talið Brasilíu „land knattspyrnunnar“, unnið heimsmeistaratitilinn fimm sinnum og lagt í feykilegan kostnað við að bjóða keppninni heim. Þjóðin er í losti eða allsherjar reiðikasti og ekki hefði þátttaka átrúnaðargoðsins Neymar ráðið neinu. Þessi óvæntu ósköp eru sögð viðeigandi endir á brasilísku efnahagsbólunni. Lawrence Summers, fyrrverandi fjármálaráðherra Bandaríkjanna, kom í nýlegri blaðagrein til liðs við þá mörgu sem gagnrýna harðlega stefnuleysi ríkisstjórnar Obama. Hann dregur þá athyglisverðu samlíkingu, að íþróttalið sem er farið á taugum vegna ósigurs, geri mikil mistök að sækja þá ekki fram. Það sama eigi við um þjóðfélög og íþróttir. Sennilega væri ráðlegt fyrir brasilíska fótboltaliðið að reyna þetta en fá sér þó fyrst þýskan þjálfara. Sú var tíðin að Íslendingar voru haldnir þeirri ofurtrú á sjálfa sig, að þeir væru snillinga mestir á alþjóðlega fjármálasviðinu; þeirra væri að eiga og reka fræg verslunarhús og hótel í Kaupmannahöfn og London, banka og fjármálafyrirtæki. Þessum vexti var spáð öruggri framtíð eða svo sem sagt var : „You ain"t seen nothing yet.“Deyfð og aðgerðaleysi Hrunið markar vissulega þáttaskil í efnahagssögu landsins. Eftir hrunið er svo að sjá, að deyfð og aðgerðaleysi hafi gripið um sig á stjórnmálasviðinu. Óttinn við gengisfall og verðbólgu hefur væntanlega ráðið aðgerðaleysi við afnám gjaldeyrishaftanna, sem erlendir ráðgjafar kunna að bæta. En ef ríkisstjórn Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar og Bjarna Benediktssonar skyldi ekki takast að ná samningum um skuldir föllnu bankanna, verður hér áfram haftabúskapur og fjármálaleg einangrun. Við þær aðstæður er þess ekki að vænta, að áhugasamir erlendir fjárfestar, að Kínverjum undanskildum, efni til þátttöku í íslensku efnahagslífi. Hvatning forseta Íslands til kínverskra ráðamanna um samskipti við Íslendinga hefur borið árangur. Óþarfi er að telja upp opinberar heimsóknir í báðar áttir, hingaðkomu mesta ísbrjóts heims, gerð oflofaðs fríverslunarsamnings, meirihlutaþátttöku kínverskra ríkisfyrirtækja í olíuleit á Drekasvæðinu og áður fyrr eign á Járnblendiverksmiðjunni í Hvalfirði. Þótt Huang Nubo sé ekki á afrekaskránni eins og er, verður víst ekki séð fyrir endann á því máli vegna afstöðu landeiganda nyrðra, sem vonandi eru ánægðir með að hafa lagt til jörð undir norðurljósaathuganir. Kínverjar kunna að líta svo á að hér sé „einskismannsland“ í varnar- og öryggislegu tilliti og þeir geti numið land í Finnafirði nyrðra; dulbúnir sem Þjóðverjar frá Bremen geti þeir komið þar upp risahöfn vegna umskipunar gáma frá norðurheimskauts siglingaleiðinni. Flugvöll þarf vafalaust fyrir mannaflutninga þúsunda Kínverja í námur og hvað eina á Vestur-Grænlandi því þar er þröngt um landrými til flugvallargerðar. Þá getur þurft þarna ruslahaug fyrir geislavirkan úrgang frá væntanlegri úrannámu á Austur-Grænlandi. Hin seinni ár hefur verið lögð áhersla á þá friðsamlegu sambúð í vopnalausu norðurskauti, sem eigi að blasa við. Þar sneri Pútín Rússlandsforseti illilega við blaðinu með ákvörðunum fyrr á árinu um mikla hervæðingu á norðurskautssvæði þeirra á Síberíuströndum. Og eru þeir og Kínverjar ekki að ná saman aftur og gætu þess vegna þegar fram í sækir deilt með sér aðstöðu á Íslandi? Eitthvað sagði Churchill um að sá sem það hefði, réði Norður-Atlantshafi. Þannig er þessi mikla geostrategíska lega Íslands, svo að útlensku sé slett.Ógn innan frá Við stofnun lýðveldisins 1944 voru Bandaríkjamenn fyrstir til að viðurkenna okkur sem fullgilda þjóð og styðja þátttöku Íslands í Sameinuðu þjóðunum. Vera þeirra á Íslandi frá 1941-2006 virðist hafa gert þjóðina ónæma fyrir öðru en að aðild að NATO og amerísk herstöð í Keflavík tryggðu öryggi okkar varanlega. Victoria Nuland, aðstoðarutanríkisráðherra Bandaríkjanna, var hér á ferð nýlega og áréttaði að Bandaríkin myndu ávallt standa við skuldbindingar um varnir okkar samkvæmt Varnarsamningnum frá 1951. Þá er það vissulega mikils virði, að Finnar og Svíar undir stjórn Norðmanna, taka þátt í eftirlitsflugi frá Keflavík þegar svo horfir að Evrópuþjóðirnar sjálfar, í NATO og ESB, munu í vaxandi mæli standa að eigin vörnum. En ógnin núna liggur ekki í vopnaðri árás á Ísland, heldur innan frá vegna þjóðfélagslegs sinnuleysis, sem leitt getur til þeirra umskipta að Íslendingar tapi fjárhagslegu sjálfstæði. Þar eru varnirnar í okkar höndum, okkar einna. Nú er mál til komið að ríkisstjórnin snúi af óheillabraut sinni í Evrópumálum og hefji á ný aðildarsamninga við Evrópusambandið sem frá var horfið. Aðalatriði þeirra samninga er að leita aðstoðar við að losna við gjaldeyrishöftin og leysa skuldavandann. Þetta blasir við sem verkefni þjóðhollra, árvakra stjórnmálaafla.
Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar
Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar
Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar
Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar
Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun