Skoðun

Yfirlýsing vegna kæru á hendur Bjarna Randveri Sigurvinssyni

Undanfarna daga hefur hart verið tekist á um mál Bjarna Randvers Sigurvinssonar, stundakennara við Guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands. Þótt útilokað sé að greiða úr öllum flækjum í svo stuttri umfjöllun er rétt að rekja hér mikilvægustu ágreiningsatriði málsins.

Deilan er flókin vegna þess hve umfangsmikil hún er, en rökræðurnar á síðustu dögum hafa ekki síður snúist um aukaatriði en aðalatriði og stundum falið í sér hreinar rangfærslur.

Meginatriði málsins eru þó einföld. Strax í upphafi kæruferlisins, snemma árs 2010, braut Siðanefnd Háskóla Íslands á rétti stundakennara við HÍ með svo alvarlegum hætti að hún spillti málinu öllu. Siðanefnd lagði fram sáttatillögu þar sem fallast átti á sekt kennarans án samþykkis hans. Þetta gerðist áður en siðanefndin hafði aflað sér gagna í málinu og var kennaranum með öllu haldið utan við málsmeðferðina.

Ekkert í gögnum málsins bendir til þess að kennarinn hafi á neinn hátt gerst brotlegur við siðareglur HÍ. Fyrir liggja yfirlýsingar frá sjö nemendum er sátu námskeið Bjarna um nýtrúarhreyfingar og segja þau öll kennsluna hafa verið til fyrirmyndar, hvergi hafi verið hallað á Vantrú eða aðrar trúleysishreyfingar. Þessar yfirlýsingar eru studdar af greinargerðum tíu sérfræðinga í túlkunarvísindum sem allir lýsa því yfir að ekkert sé út á kennsluglærur Bjarna Randvers að setja. Margir þessara sérfræðinga þekktu ekkert til Bjarna áður en þeir skrifuðu greinargerðir sínar.

Síðast en ekki síst fóru svo fjörutíu háskólakennarar yfir þau málsgögn sem lágu fyrir og komust að þeirri niðurstöðu að Bjarni hefði ekki á neinn hátt gerst brotlegur við siðareglur og að ekkert tilefni væri til að gagnrýna kennslugögn hans í námskeiðinu.

Skýrsla rannsóknarnefndar þeirrar sem háskólaráð skipaði er alvarlegur áfellisdómur um vinnubrögð siðanefndarinnar, sem því miður tók afstöðu gegn Bjarna Randveri með sáttatillögu þar sem Guðfræði- og trúarbragðafræðideild átti að „viðurkenna og harma, að kennsluefnið feli ekki í sér hlutlæga og sanngjarna umfjöllun um félagið Vantrú, málstað þess og einstaka félagsmenn". Kærandinn fékk sáttatillöguna í hendur og hefur beitt henni í opinberum málflutningi sínum enda þótt tillögunni væri með öllu hafnað á kennarafundi Guðfræði- og trúarbragðafræðideildar.

Af máli ýmissa Vantrúarfélaga má ráða að gagnrýni háskólamanna á meðferð kærumálsins beinist gegn Vantrú og einstaklingum sem styðja þau samtök. Það er rangt. Gagnrýnin beinist að vinnuaðferðum siðanefndar í málinu. Einstaklingum, fyrirtækjum og félagasamtökum hlýtur að vera frjálst að gagnrýna það sem fram fer innan veggja HÍ, en að sama skapi ber skólanum sem akademískri stofnun að standa vörð um það mikilvæga starf sem þar fer fram og vernda starfsmenn sína fyrir óréttmætum ásökunum og óeðlilegum þrýstingi.

Eða eiga stjórnmálaflokkar, hagsmunasamtök, þrýstihópar og aðrir utanaðkomandi aðilar að geta stýrt því hvernig fjallað er um þá í háskólakennslu? Ættu til dæmis bankamenn að athuga allar glærur sem notaðar eru til að ræða um siðfræði í tengslum við bankahrunið?

Að þessu sögðu er rétt að benda á að kennsluglærur Bjarna Randvers reyna á engan hátt á mörk akademísks frelsis þótt slíkt hafi verið gefið í skyn. Að sögn nemenda í námskeiði Bjarna var kennslan á engan hátt ögrandi og tilvitnanir á glærum voru í eðlilegu fræðilegu samhengi. Gagnrýni formanns siðanefndar HÍ í Morgunblaðinu 8. des. sl. er sorglegur vitnisburður um þekkingarleysi á því hvað felst í kennslu á sviðum hug- og félagsvísinda.

Ef siðanefnd HÍ telur að í kennsluglærum Bjarna sé að finna ámælisverð atriði má allt eins hætta að nota glærur í kennslu við Háskóla Íslands, kennarar geta látið vera að setja glærur sínar á vefsíður námskeiða, og hverfa má frá að taka upp kennslustundir fyrir fjarnema. Því þá er sýnt að í framtíðinni verður enginn kennari lengur óhultur fyrir kærum utan úr bæ, enda líklega hægt að finna eitthvað sem einhver er ósammála í glærupökkum flestallra kennara á Íslandi, hvort sem þeir kenna við HÍ eða aðra skóla landsins.

Slíkt ástand væri ekki aðeins gríðarleg afturför í allri kennslu heldur hreinlega aðför að öllu skólastarfi í landinu.

Virðingarfyllst,

Aðalheiður Lilja Guðmundsdóttir, aðjúnkt og fagstjóri fræðigreina í myndlistardeild LHÍ,

Annadís Rúdólfsdóttir, námsstjóri Alþjóðlega jafnréttisskólans,

Arnfríður Guðmundsdóttir, prófessor í samstæðilegri guðfræði,

Ari Páll Kristinsson, rannsóknarprófessor, Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum,

Arnar Þór Jónsson, hrl., sérfræðingur við Lagadeild HR,

Auður H. Ingólfsdóttir, lektor og sviðsstjóri félagsvísindasviðs Háskólans á Bifröst

Auður Ólafsdóttir, lektor í listfræði

Ágúst Einarsson, prófessor í hagfræði og fyrrverandi rektor Háskólans á Bifröst

Árelía Eydís Guðmundsdóttir, dósent viðskiptafræðideild

Ármann Jakobsson, dósent íslenskum bókmenntum

Ásdís Egilsdóttir, prófessor í íslenskum miðaldabókmenntum

Ásdís Guðmundsdóttir, kennslustjóri Hugvísindasviði

Ásdís R. Magnúsdóttir, prófessor í frönsku máli og bókmenntum og forseti deildar erlendra tungumála

Áslaug Helgadóttir, prófessor við Landbúnaðarháskóla Íslands

Baldur Hafstað, prófessor við Menntavísindasvið

Baldur Sigurðsson, dósent við Menntavísindasvið

Benedikt Hjartarson, aðjúnkt í almennri bókmenntafræði

Bergljót Soffía Kristjánsdóttir, prófessor í íslenskum bókmenntum

Birna Arnbjörnsdóttir, prófessor í annarsmálsfræðum

Björn Erlingsson, aðjúnkt í eðlisfræði hjá Keili

Björn Ægir Norðfjörð, lektor í kvikmyndafræði

Dagný Kristjánsdóttir, prófessor og forseti Íslensku- og menningardeildar

Dögg Pálsdóttir, aðjúnkt við lagadeild HR

Egill Benedikt Hreinsson, prófessor í rafmagns- og tölvuverkfræði

Einar Sigurbjörnsson, prófessor í guðfræði

Eiríkur Bergmann, dósent í stjórnmálafræði við Háskólann á Bifröst

Eiríkur Rögnvaldsson, prófessor í íslenskri málfræði

Eiríkur Smári Sigurðarson, rannsóknastjóri Hugvísindasviði

Emil B. Karlsson, forstöðumaður Rannsóknaseturs verslunarinnar við Háskólann á Bifröst

Erla Erlendsdóttir, dósent í spænsku máli og bókmenntum

Gauti Kristmannsson, dósent í þýðingafræði

Geir Sigurðsson, dósent í kínverskum fræðum

Gísli Pálsson, prófessor í mannfræði

Gísli Sigurðsson, rannsóknaprófessor við Árnastofnun og stundakennari í þjóðfræði

Gottskálk Jensson, prófessor í almennri bókmenntafræði

Guðmundur Hrafn Guðmundsson, prófessor í frumulíffræði

Guðmundur Hálfdánarson, prófessor í sagnfræði

Guðmundur Ólafsson, lektor Viðskiptadeild HÍ og Háskólans á Bifröst

Guðni Elísson, prófessor í almennri bókmenntafræði

Guðrún Kvaran, prófessor á Hugvísindasviði og Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum

Guðrún Þórhallsdóttir, dósent í íslenskri málfræði

Gunnlaugur A. Jónsson, prófessor í guðfræði og ritskýringu Gamla testamentisins

Gunnþórunn Guðmundsdóttir, dósent í almennri bókmenntafræði

Gylfi Magnússon, dósent í viðskiptafræðideild Háskóla Íslands

Halldóra Guðrún Ísleifsdóttir, fagstjóri og lektor í grafískri hönnun við Hönnunar- og arkitektúrdeild Listaháskóla Íslands

Hanna Óladóttir, aðjúnkt í íslensku

Haraldur Bernharðsson, sérfræðingur við Hugvísindastofnun

Haukur Ingi Jónasson forstöðumaður MPM-máms tækni- og verkfræðideildar Háskólans í Reykjavík

Helgi Gunnlaugsson, prófessor í félagsfræði

Hólmfríður Garðarsdóttir, prófessor í spænsku

Hrafnhildur Ragnarsdóttir, prófessor við Menntavísindasvið

Hrefna Marín Gunnarsdóttir, lektor í rafmagns- og tölvuverkfræðideild

Hulda Stefánsdóttir, prófessor Myndlistadeild LHÍ

Höskuldur Þráinsson, prófessor í íslensku nútímamáli

Ingibjörg Ingvadóttir, lektor í lögfræði við Háskólann á Bifröst

Irma Erlingsdóttir, lektor í frönskum samtímabókmenntum

Jón Ma. Ásgeirsson, prófessor í nýjatestamentisfræðum

Jón Gunnar Bernburg, prófessor í félagsfræði

Jón G. Friðjónsson, prófessor í íslensku sem öðru máli

Jón Hallsteinn Hallsson, dósent við Auðlindadeild Landbúnaðarháskóla Íslands og aðjúnkt við Læknadeild Háskóla Íslands

Jón Axel Harðarson, prófessor í íslenskri málfræði

Jón Karl Helgason, dósent í íslensku sem öðru máli

Jón Freyr Jóhannsson, aðjúnkt í viðskiptafræði við Háskólann á Bifröst

Jón Hilmar Jónsson, rannsóknarprófessor, Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum

Jón Ólafsson prófessor í heimspeki og aðstoðarrektor Háskólans á Bifröst

Jörgen L. Pind, prófessor í sálfræði

Kristinn Ólason, framkvæmdastjóri OTSEM, alþjóðlegra samtaka um doktorsnám í G.t.-fræðum, Guðfræði- og trúarbragðadeild

Kristín Guðrún Jónsdóttir, aðjúnkt í spænskum og rómönsk-amerískum fræðum

Kristín Loftsdóttir, prófessor í mannfræði

Kristján Árnason, prófessor í íslenskri málfræði

Kristján Kristjánsson, Forstöðumaður Rannsóknarþjónusta HR

Magnús Þorkell Bernharðsson, dósent í sagnfræði og forstöðumaður alþjóðamáladeildar Williams College, gistikennari við Guðfræði- og trúarbragðadeild HÍ

Magnús Fjalldal, prófessor í ensku

Magnús Snædal, prófessor í almennum málvísindum

Margrét Eggertsdóttir, rannsóknarprófessor á Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum

Margrét Jónsdóttir, prófessor í íslensku sem öðru máli

Marion Lerner, aðjúnkt í þýðingafræði

Njörður Sigurjónsson, lektor í menningarstjórnun við Háskólann á Bifröst

Oddný G. Sverrisdóttir, prófessor í þýsku

Ólafur Ísleifsson, lektor í hagfræði við Háskólann í Reykjavík

Pétur Knútsson, dósent í enskum málvísindum

Pétur Pétursson, prófessor í guðfræði

Ragnar Ingi Aðalsteinsson aðjúnkt í íslensku

Rannveig Sverrisdóttir, lektor í táknmálsfræði

Rebekka Þráinsdóttir, aðjúnkt í rússnesku

Rúnar Helgi Vignisson, lektor í ritlist

Rögnvaldur Ólafsson, forstöðumaður Stofnunar rannsóknasetra HÍ

Sigfinnur Þorleifsson, lektor í sálgæslu

Sigríður Magnúsdóttir, dósent við Læknadeild

Sigríður Sigurjónsdóttir, prófessor í íslenskri málfræði

Sigrún Birgisdóttir, lektor og fagstjóri í arkitektúr við Hönnunar- og arkitektúrdeild Listaháskóla Íslands

Sigurður Konráðsson prófessor í íslenskri málfræði

Sigurður Pálsson, doktor í menntunarfræðum, fyrrv. kennari við KHÍ og guðfræðideild

Sigurjón Baldur Hafsteinsson, lektor í safnafræði

Sigurlína Davíðsdóttir prófessor í uppeldis- og menntunarfræði

Snæfríður Baldvinsdóttir, aðjúnkt við félagsvísindadeild Háskólans á Bifröst

Sólveig Anna Bóasdóttir, forseti Guðfræði- og trúarbragðafræðideildar

Stefán Kalmansson aðjúnkt í viðskiptafræði við Háskólann á Bifröst

Svanhildur Óskarsdóttir, rannsóknadósent við Árnastofnun

Svanur Kristjánsson, prófessor í stjórnmálafræði

Sveinn Eggertsson, lektor í mannfræði

Sverrir Tómasson, rannsóknarprófessor handritasviði Stofnunar Árna Magnússonar

Terry Gunnell, prófessor í þjóðfræði

Valdimar Tr. Hafstein, dósent í þjóðfræði

Valur Ingimundarson, prófessor í sagnfræði

Þorbjörn Broddason, prófessor í félagsfræði

Þórður Ingi Guðjónsson, ritstjóri og stundakennari við HÍ

Þórólfur Matthíasson, prófessor í hagfræði

Æsa Sigurjónsdóttir, lektor í listfræði




Skoðun

Sjá meira


×