Hvernig er nýr páfi valinn? Rafn Ágúst Ragnarsson skrifar 21. apríl 2025 11:03 Kardinálarnir ganga inn í Sixtínsku kapelluna til að velja nýjan páfa eftir andlát Jóhanness Páls II. AP Frans páfi er látinn og því mun kaþólska kirkjan, stærsta trúfélag heims, brátt velja sér nýjan leiðtoga. Kjör nýs páfa má hefjast að fjórtán dögum liðnum frá andláti sitjandi páfa. Um páfakjör gilda strangar, aldagamlar reglur og hefðir. Frans páfi lést í morgun 88 ára að aldri. Hann hafði gegnt embætti andlegs leiðtoga kaþólsku kirkjunnar og stjórnmálalegs leiðtoga Páfagarðs í tólf ár. Hann hafði skömmu fyrir andlát sitt breytt hinu hefðbundna ferli við útför páfa. Til dæmis verður lík hans ekki til sýnis á upphækkuðum palli í Péturskirkju heldur verður syrgjendum boðið að votta honum virðingu sína í kistu sinni. Þar að auki verður Frans fyrstur páfa í meira en öld til að vera grafinn utan Páfagarðs. Hann verður lagður til hinstu hvílu í Basiliku heilagrar Maríu í Róm. Kardinálar einangraðir frá umheiminum Við andlát páfa koma kardinálar kaþólsku kirkjunnar til Rómar en kardinálar mynda sérstaka ráðsnefnd páfans. Þeir koma hvaðanæva að úr heiminum og eiga að endurspegla kirkjuna sem heild. Kardinálar eru allir útnefndir af páfa og eru yfirleitt biskupar. Í dag eru 252 kaþólskir kardinálar og af þeim geta 138 greitt atkvæði með næsta páfa. Er það vegna þess að aðeins þeir kardinálar sem eru undir áttræðu geta greitt atkvæði í páfakjöri. Hinir mega þó taka þátt í umræðum kardinálaráðsins. Hin víðfræga Sixtínska kapella þar sem páfakjör fer fram.AP Á meðan páfakjör fer fram mega kardinálar ekki ræða við fjölmiðla eða nokkurn mann. Þegar umræður um kjörið hefjast eru þeir læstir inni í Sixtínsku kapellunni með lykli, cum clave á latínu þar sem alþjóðlega hugtakið yfir páfakjörið á sifjar sínar. Þar eru þeir í fullkominni einangrun þangað til nýr páfi er valinn, án aðgangs að fjölmiðlum, hvort sem það er í formi blaða, netmiðla, útvarps eða sjónvarps og farsímar eru með öllu bannaðir. Mikil leynd hvílir yfir þessari samkomu kardinálanna og eru allar dyr sixtínsku kapellunnar innsiglaðar og inngangsins gætt af öryggisvörðum. Í kapellunni eru hásæti fyrir hvern kardinála og er hásæti hvers og eins hulið fjólubláu klæði og fyrir framan hvert hásæti er borð sem einnig er hulið fjólubláu klæði. Á altari Sixtínsku kapellunnar eru svo atkvæðaseðlar, stór kaleikur sem notaður er undir ösku seðlanna, grunnur diskur sem atkvæðin eru sett í þegar þau eru talin, silfurkassi sem notaður er þegar atkvæðaseðlarnir eru brenndir og kassi sem færður er til kardinála sem hugsanlega er of veikburða til að koma til kapellunnar sjálfrar. „Habemus papam“ Í enda kapellunnar er lítill ofn þar sem atkvæðaseðlarnir eru brenndir að kosningum loknum en kosið er fjórum sinnum á dag á meðan kjöri stendur, tvisvar árla dags og tvisvar síðdegis. Á atkvæðaseðli kardinálanna stendur: „Eligo in summum pontificem,“ sem á íslensku myndi útleggjast sem: „Ég kýs til æðsta biskups,“ og það botna þeir með nafni þess sem þeir vilja kjósa til embættis páfa. Ofninn sem notaður er til að brenna seðlana er þannig gerður að reykurinn frá honum liðast upp á þak kapellunnar. Ef enginn fær tvo þriðju hluta atkvæða eru seðlarnir brenndir og litarefni sett með í ofninn. Við það verður reykurinn svartur og umheimurinn fær að vita að kjósa þurfi aftur. Þegar páfi er valinn eru atkvæðaseðlarnir brenndir með hvítu litarefni, áður voru seðlarnir einir brenndir en árið 1978 þegar Jóhannes Páll fyrsti var kjörinn páfi kom grár reykur úr strompinum. Síðan þá hefur hvítt litarefni verið sett í ofn til að tryggja það að ljóst liggi fyrir þegar páfi hefur verið valinn. Þá sér umheimurinn að nýr páfi hefur verið valinn og er því yfirleitt fagnað mjög á Péturstorgi og víða um heim. Hvítur reykur þyrlast úr strompi kapellunnar til að tilkynna það heiminum að Frans hafi verið valinn páfi árið 2013.AP Fjólubláu klæðin eru þá fjarlægð af sætum allra kardinála nema þess sem kjörinn var. Hann er þá spurður hvort hann samþykki kjörið og þá hvaða nafn hann hyggist taka og þá er hann formlega orðinn páfi. Engar sérstakar reglur gilda um það hvaða nafn páfar velja en gjarnan eru nöfn dýrðlinga eða annarra páfa sem hinn kjörni heldur sérstaklega upp á valin. Djákni kardinálaráðsins stígur út á svalir Péturskirkju að kosningunni lokinni til að ávarpa mannfjöldann á Péturstorgi sem telur oft tugi þúsunda kaþólikka um allan heim ógleymdum sem fylgjast með í beinni útsendingu í sjónvarpi og á netinu. Hann segir: „Annuntio vobis gaudium magnum: Habemus papam,“ eða á íslensku: „Ég færi ykkur gleðifréttir: Við höfum páfa.“ Páfagarður Andlát Frans páfa Trúmál Fréttaskýringar Páfakjör 2025 Mest lesið Grjóthart nei hjá dúxinum í Yale Innlent Farþegar látnir sofa á gólfinu á hóteli í Keflavík Innlent Bíll konunnar sást á upptöku Innlent Þáttastjórnendum X-sins sagt upp Innlent Landsmenn allir harmi slegnir Innlent Grunaður hraðbankaþjófur í gæslu eftir allt saman Innlent Hátt í tveggja tíma veðmálaauglýsing í boði Rúv Innlent „Versti tíminn, allra versti tíminn“ Innlent Aðstoðar allt að fimmtán ára gömul börn að hætta með bleyju Innlent Hella áfenginu niður og hringja í foreldra Innlent Fleiri fréttir Fjöldi látinn eftir rútuslys í New York Gerðu húsleit á heimili fyrrverandi þjóðaröryggisráðgjafa Trump Staðfesta hungursneyð á Gasa Thunberg og félagar borin út úr norska seðlabankanum Hótar Hamas með helvíti og gjöreyðingu Gasa-borgar Rússar vilja koma að því að tryggja öryggi Úkraínu Erik Menendez fær ekki reynslulausn Fella niður 64 milljarða sekt Trump Samþykktu ný hagstæðari kjördæmi í Texas Vara við hörmungum verði gert áhlaup á Gasaborg Stefna á fjöldaframleiðslu á eigin stýriflaugum Losun Kína dregst saman vegna uppgangs í sólarorku Líkamlegar refsingar hamla þroska og hafa áhættu í för með sér Handtekinn á Ítalíu vegna Nord Stream sprenginganna Rússar halda árásum áfram Ætla að stoppa farandfólk með svartri málningu Mega neita þeim aðgengi sem bera keffiyeh Hefur áhyggjur af gervigreind sem virðist sjálfsmeðvituð Engir hermenn í Úkraínu og enginn fundur með Pútín Kalla tugi þúsunda til herþjónustu Öflugasti sjónaukinn fann áður óþekkt tungl í sólkerfinu „Stríðin“ sex, stundum sjö, sem Trump segist hafa stöðvað Kirkjan í Kiruna komin á áfangastað Frambjóðandi sem ræddi um morð á hundi farinn í hundana Nýtt flaggskip Rússa á sjó eftir tuttugu og fimm ár í slipp Hondúras og Úganda samþykkja að taka við hælisleitendum Segist vilja komast til himna Ísraelar taki ekki annað í mál en lausn allra gísla Bauð Selenskí til Moskvu Segir ásakanir Evrópu barnalegar Sjá meira
Frans páfi lést í morgun 88 ára að aldri. Hann hafði gegnt embætti andlegs leiðtoga kaþólsku kirkjunnar og stjórnmálalegs leiðtoga Páfagarðs í tólf ár. Hann hafði skömmu fyrir andlát sitt breytt hinu hefðbundna ferli við útför páfa. Til dæmis verður lík hans ekki til sýnis á upphækkuðum palli í Péturskirkju heldur verður syrgjendum boðið að votta honum virðingu sína í kistu sinni. Þar að auki verður Frans fyrstur páfa í meira en öld til að vera grafinn utan Páfagarðs. Hann verður lagður til hinstu hvílu í Basiliku heilagrar Maríu í Róm. Kardinálar einangraðir frá umheiminum Við andlát páfa koma kardinálar kaþólsku kirkjunnar til Rómar en kardinálar mynda sérstaka ráðsnefnd páfans. Þeir koma hvaðanæva að úr heiminum og eiga að endurspegla kirkjuna sem heild. Kardinálar eru allir útnefndir af páfa og eru yfirleitt biskupar. Í dag eru 252 kaþólskir kardinálar og af þeim geta 138 greitt atkvæði með næsta páfa. Er það vegna þess að aðeins þeir kardinálar sem eru undir áttræðu geta greitt atkvæði í páfakjöri. Hinir mega þó taka þátt í umræðum kardinálaráðsins. Hin víðfræga Sixtínska kapella þar sem páfakjör fer fram.AP Á meðan páfakjör fer fram mega kardinálar ekki ræða við fjölmiðla eða nokkurn mann. Þegar umræður um kjörið hefjast eru þeir læstir inni í Sixtínsku kapellunni með lykli, cum clave á latínu þar sem alþjóðlega hugtakið yfir páfakjörið á sifjar sínar. Þar eru þeir í fullkominni einangrun þangað til nýr páfi er valinn, án aðgangs að fjölmiðlum, hvort sem það er í formi blaða, netmiðla, útvarps eða sjónvarps og farsímar eru með öllu bannaðir. Mikil leynd hvílir yfir þessari samkomu kardinálanna og eru allar dyr sixtínsku kapellunnar innsiglaðar og inngangsins gætt af öryggisvörðum. Í kapellunni eru hásæti fyrir hvern kardinála og er hásæti hvers og eins hulið fjólubláu klæði og fyrir framan hvert hásæti er borð sem einnig er hulið fjólubláu klæði. Á altari Sixtínsku kapellunnar eru svo atkvæðaseðlar, stór kaleikur sem notaður er undir ösku seðlanna, grunnur diskur sem atkvæðin eru sett í þegar þau eru talin, silfurkassi sem notaður er þegar atkvæðaseðlarnir eru brenndir og kassi sem færður er til kardinála sem hugsanlega er of veikburða til að koma til kapellunnar sjálfrar. „Habemus papam“ Í enda kapellunnar er lítill ofn þar sem atkvæðaseðlarnir eru brenndir að kosningum loknum en kosið er fjórum sinnum á dag á meðan kjöri stendur, tvisvar árla dags og tvisvar síðdegis. Á atkvæðaseðli kardinálanna stendur: „Eligo in summum pontificem,“ sem á íslensku myndi útleggjast sem: „Ég kýs til æðsta biskups,“ og það botna þeir með nafni þess sem þeir vilja kjósa til embættis páfa. Ofninn sem notaður er til að brenna seðlana er þannig gerður að reykurinn frá honum liðast upp á þak kapellunnar. Ef enginn fær tvo þriðju hluta atkvæða eru seðlarnir brenndir og litarefni sett með í ofninn. Við það verður reykurinn svartur og umheimurinn fær að vita að kjósa þurfi aftur. Þegar páfi er valinn eru atkvæðaseðlarnir brenndir með hvítu litarefni, áður voru seðlarnir einir brenndir en árið 1978 þegar Jóhannes Páll fyrsti var kjörinn páfi kom grár reykur úr strompinum. Síðan þá hefur hvítt litarefni verið sett í ofn til að tryggja það að ljóst liggi fyrir þegar páfi hefur verið valinn. Þá sér umheimurinn að nýr páfi hefur verið valinn og er því yfirleitt fagnað mjög á Péturstorgi og víða um heim. Hvítur reykur þyrlast úr strompi kapellunnar til að tilkynna það heiminum að Frans hafi verið valinn páfi árið 2013.AP Fjólubláu klæðin eru þá fjarlægð af sætum allra kardinála nema þess sem kjörinn var. Hann er þá spurður hvort hann samþykki kjörið og þá hvaða nafn hann hyggist taka og þá er hann formlega orðinn páfi. Engar sérstakar reglur gilda um það hvaða nafn páfar velja en gjarnan eru nöfn dýrðlinga eða annarra páfa sem hinn kjörni heldur sérstaklega upp á valin. Djákni kardinálaráðsins stígur út á svalir Péturskirkju að kosningunni lokinni til að ávarpa mannfjöldann á Péturstorgi sem telur oft tugi þúsunda kaþólikka um allan heim ógleymdum sem fylgjast með í beinni útsendingu í sjónvarpi og á netinu. Hann segir: „Annuntio vobis gaudium magnum: Habemus papam,“ eða á íslensku: „Ég færi ykkur gleðifréttir: Við höfum páfa.“
Páfagarður Andlát Frans páfa Trúmál Fréttaskýringar Páfakjör 2025 Mest lesið Grjóthart nei hjá dúxinum í Yale Innlent Farþegar látnir sofa á gólfinu á hóteli í Keflavík Innlent Bíll konunnar sást á upptöku Innlent Þáttastjórnendum X-sins sagt upp Innlent Landsmenn allir harmi slegnir Innlent Grunaður hraðbankaþjófur í gæslu eftir allt saman Innlent Hátt í tveggja tíma veðmálaauglýsing í boði Rúv Innlent „Versti tíminn, allra versti tíminn“ Innlent Aðstoðar allt að fimmtán ára gömul börn að hætta með bleyju Innlent Hella áfenginu niður og hringja í foreldra Innlent Fleiri fréttir Fjöldi látinn eftir rútuslys í New York Gerðu húsleit á heimili fyrrverandi þjóðaröryggisráðgjafa Trump Staðfesta hungursneyð á Gasa Thunberg og félagar borin út úr norska seðlabankanum Hótar Hamas með helvíti og gjöreyðingu Gasa-borgar Rússar vilja koma að því að tryggja öryggi Úkraínu Erik Menendez fær ekki reynslulausn Fella niður 64 milljarða sekt Trump Samþykktu ný hagstæðari kjördæmi í Texas Vara við hörmungum verði gert áhlaup á Gasaborg Stefna á fjöldaframleiðslu á eigin stýriflaugum Losun Kína dregst saman vegna uppgangs í sólarorku Líkamlegar refsingar hamla þroska og hafa áhættu í för með sér Handtekinn á Ítalíu vegna Nord Stream sprenginganna Rússar halda árásum áfram Ætla að stoppa farandfólk með svartri málningu Mega neita þeim aðgengi sem bera keffiyeh Hefur áhyggjur af gervigreind sem virðist sjálfsmeðvituð Engir hermenn í Úkraínu og enginn fundur með Pútín Kalla tugi þúsunda til herþjónustu Öflugasti sjónaukinn fann áður óþekkt tungl í sólkerfinu „Stríðin“ sex, stundum sjö, sem Trump segist hafa stöðvað Kirkjan í Kiruna komin á áfangastað Frambjóðandi sem ræddi um morð á hundi farinn í hundana Nýtt flaggskip Rússa á sjó eftir tuttugu og fimm ár í slipp Hondúras og Úganda samþykkja að taka við hælisleitendum Segist vilja komast til himna Ísraelar taki ekki annað í mál en lausn allra gísla Bauð Selenskí til Moskvu Segir ásakanir Evrópu barnalegar Sjá meira