Ísland brotlegt í pitsaostamálinu Árni Sæberg skrifar 9. apríl 2025 12:33 Ólafur Stephensen er framkvæmdarstjóri Félags atvinnurekanda. Vísir/Vilhelm Eftirlitsstofnun EFTA, ESA, hefur í dag sent Íslandi formlegt áminningarbréf þar sem farið er fram á að stjórnvöld leiðrétti ranga tollflokkun á osti með viðbættri jurtaolíu, þar sem hún hamlar frjálsu flæði vara. Í fréttatilkynningu frá ESA segir að stofnunin hafi komist að þeirri niðurstöðu að með því að flokka pitsaost með viðbættri jurtaolíu, sem falli undir gildissvið EES-samningsins, í rangan tollflokk og leggja tolla á vöruna, hafi Ísland brotið gegn skuldbindingum sínum samkvæmt EES-samningnum. Ólafur Stephensen, framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda, segir í samtali við Vísi að niðurstaðan komi honum ekki á óvart en hann fagni henni. ESA hafi tekið málið upp eftir kvörtun FA. Ekkert annað í stöðunni en að breyta flokkuninni Félagið hafi verið þrasi við Ríkisskattstjóra og fjármálaráðuneytið í að verða fimm ár. Það sé með miklum ólíkindum hvernig stjórnvöld hafi umgengist bæði alþjóðlegar skuldbindingar Íslands og stjórnsýslulög í því máli. Nú síðast hafi ríkisstjórnin sett áform um að færa tollflokkunina til samræmis við alþjóðlegu tollskrána og ákvörðun alþjóðatollastofnunarinnar á ís. Það hafi verið gert vegna þrýstings frá hagsmunaaðilum í landbúnaði. „Nú held ég að ráðherrarnir eigi ekki neinn annan kost en að taka þau áform upp aftur. Annars bíður bara enn einn dómurinn frá EFTA-dómstólnum.“ Boðaði breytingar en hætti við Talsverðar vendingar hafa orðið í málinu síðustu mánuði en í febrúar var greint frá því að Ísland hefði í fyrsta sinn verið á lista yfir kvartanir vegna viðskiptahindrana, sem útflutningsfyrirtæki í Evrópusambandsríkjum eru beitt í ríkjum utan sambandsins, vegn ákvörðunar Skattsins árið 2020 að breyta tollflokkun á pitsuosti með íblandaðri jurtaolíu. Skömmu áður hafði Daði Már Kristófersson, þá nýsleginn fjármálaráðherra, birt í samráðsgátt stjórnvalda áform um lagasetningu sem hefði breytt tollflokkuninni aftur til lögmæts horfs. Forsvarsmenn sex hagsmunasamtaka landbúnaðar- og matvælaframleiðenda á Íslandi mótmæltu áformunum harðlega og sögðu að ef af þeim yrði myndi það hafa neikvæð áhrif á innlenda matvælaframleiðslu og samkeppnisstöðu íslenskra bænda. Þá sagði þingmaður Framsóknarflokksins í ræðustól Alþingis að ef af áformunum yrði myndu tugir kúabænda þurfa að bregða búi. Svo fór að Daði Már ákvað afturkalla áform um breytingar á tollflokkun pítsaosts íblönduðum jurtaolíu og hefja frekari skoðun málsins. Himinháir tollar eða engir tollar Í tilkynningu ESA segir að í fyrra hafi stofnunin tilkynnt íslenskum stjórnvöldum að kvörtun hefði borist vegna tollflokkunar á osti með viðbættum jurtaolíum, þar með talið vöru sem þekkt er undir heitinu „pizza mix“. Kvartandi hafi haldið því fram að Ísland hefði flokkað slíkan ost í rangan tollflokk. Afleiðingin væri sú að lagður væri 30 prósent tollur auk 795 króna á hvert kíló við innflutning til Íslands. Ef varan væri hins vegar rétt flokkuð, félli hún undir bókun 3 við EES-samninginn og bæri þar af leiðandi engan toll. Árið 2020 hafi íslensk tollyfirvöld ákveðið að endurskoða tollflokkun á vörum sem innihéldu svokallaðar pítsaostblöndur. Niðurstaðan hafi orðið sú að slíkar vörur féllu undir 4. kafla tollskrárinnar sem endurspegli sama kafla í tollskrá alþjóðatollastofnunarinnar (Harmonised System), sem sé alþjóðlegt kerfi sem notað sé til að flokka viðskiptaafurðir. Sá kafli nái yfir mjólkurvörur og falli utan gildissviðs EES-samningsins og beri þar með tolla. Þessi flokkun hafi síðan verið staðfest af íslenskum dómstólum. Í formlegu áminningarbréfi ESA komi fram að ostur með viðbættri jurtaolíu falli undir gildissvið EES-samningsins þegar mjólkurfituinnihald er allt að 15 prósentum. Þar með, ef ostur með viðbættri jurtaolíu hefði verið rétt flokkaður í samræmi við tollflokkun alþjóðatollastofnunarinnar og EES-samninginn, bæri ekki að leggja tolla á vörurnar. „ESA hefur því komist að þeirri niðurstöðu að með því að flokka ost með viðbættri jurtaolíu – sem fellur undir gildissvið EES-samningsins – í rangan tollflokk og leggja tolla á vöruna, hafi Ísland brotið gegn skuldbindingum sínum samkvæmt EES-samningnum.“ Matur Skattar og tollar Landbúnaður Atvinnurekendur Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Tengdar fréttir Ákvörðun tekin án samráðs við nokkurn nema MS og Bændasamtökin Ólafur Stephensen, framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda, segir það vonbrigði að ríkisstjórnin hafi ákveðið að fresta áformum um breytingar á tollflokkun pítsaosts íblönduðum jurtaolíu. Hann segir fyrri ríkisstjórn hafa keyrt málið í gegn án samráðs við nokkurn mann nema Mjólkursamsöluna og Bændasamtökin. 22. febrúar 2025 15:56 Mest lesið Þau keyptu fyrir tuttugu milljónir í útboðinu Viðskipti innlent Auður hefur innreið sína á húsnæðislánamarkað Viðskipti innlent Fasteignamat hækkar um 9,2 prósent á milli ára Viðskipti innlent „Grindavíkuráhrifin“ leiða til talsverðrar hækkunar hjá nágrönnum Viðskipti innlent Kvika vinsælasta stelpan á ballinu Viðskipti innlent Birta lista yfir kaupendur: Á annað þúsund keypti fyrir tuttugu milljónir Viðskipti innlent Sameining við Kviku banka mun taka langan tíma Viðskipti innlent Bein útsending: Fasteignamat 2026 kynnt Viðskipti innlent Hringrásin: „Ég er með blæti fyrir gömlu timbri“ Atvinnulíf Verðbólga lækkar um 0,4 stig Viðskipti innlent Fleiri fréttir Þau keyptu fyrir tuttugu milljónir í útboðinu Sameining við Kviku banka mun taka langan tíma „Grindavíkuráhrifin“ leiða til talsverðrar hækkunar hjá nágrönnum Indó skoraði hæst í Sjálfbærniásnum Fasteignamat hækkar um 9,2 prósent á milli ára Bein útsending: Fasteignamat 2026 kynnt Verðbólga lækkar um 0,4 stig Kvika vinsælasta stelpan á ballinu Bein útsending: Viðurkenningarhátíð Sjálfbærniássins Auður hefur innreið sína á húsnæðislánamarkað Vextir lækka hjá Íslandsbanka Lokun kísilvers á Bakka: „Þetta er grátbölvað“ Arion vill sameinast Kviku Birta lista yfir kaupendur: Á annað þúsund keypti fyrir tuttugu milljónir Bein útsending: Ársfundur Samáls Vilja að stjórnvöld greiði leið kísilversins á Bakka Play tekur flugið til Agadir Halla nýr yfirlögfræðingur Emblu Medical Stöðva rekstur á Bakka í júlí og segja 80 manns upp störfum Heimar mega kaupa Grósku Tap útgerðarinnar vegna fjárfestinga í fiskeldi nemur milljörðum 4,5 milljarða hagnaður á fyrsta ársfjórðungi Kastrup og Jón Mýrdal hafa skilið skiptum Ráðin forstöðumaður söludeildar TVG-Zimsen Ný forysta Félags kvenna í atvinnulífinu kjörin Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Íslendingar vongóðir um að finna heitt vatn á Tenerife Kaupa fasteignirnar sem hýsa starfsemi Samskipa Valgerður Hrund hættir hjá Sensa Sjá meira
Í fréttatilkynningu frá ESA segir að stofnunin hafi komist að þeirri niðurstöðu að með því að flokka pitsaost með viðbættri jurtaolíu, sem falli undir gildissvið EES-samningsins, í rangan tollflokk og leggja tolla á vöruna, hafi Ísland brotið gegn skuldbindingum sínum samkvæmt EES-samningnum. Ólafur Stephensen, framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda, segir í samtali við Vísi að niðurstaðan komi honum ekki á óvart en hann fagni henni. ESA hafi tekið málið upp eftir kvörtun FA. Ekkert annað í stöðunni en að breyta flokkuninni Félagið hafi verið þrasi við Ríkisskattstjóra og fjármálaráðuneytið í að verða fimm ár. Það sé með miklum ólíkindum hvernig stjórnvöld hafi umgengist bæði alþjóðlegar skuldbindingar Íslands og stjórnsýslulög í því máli. Nú síðast hafi ríkisstjórnin sett áform um að færa tollflokkunina til samræmis við alþjóðlegu tollskrána og ákvörðun alþjóðatollastofnunarinnar á ís. Það hafi verið gert vegna þrýstings frá hagsmunaaðilum í landbúnaði. „Nú held ég að ráðherrarnir eigi ekki neinn annan kost en að taka þau áform upp aftur. Annars bíður bara enn einn dómurinn frá EFTA-dómstólnum.“ Boðaði breytingar en hætti við Talsverðar vendingar hafa orðið í málinu síðustu mánuði en í febrúar var greint frá því að Ísland hefði í fyrsta sinn verið á lista yfir kvartanir vegna viðskiptahindrana, sem útflutningsfyrirtæki í Evrópusambandsríkjum eru beitt í ríkjum utan sambandsins, vegn ákvörðunar Skattsins árið 2020 að breyta tollflokkun á pitsuosti með íblandaðri jurtaolíu. Skömmu áður hafði Daði Már Kristófersson, þá nýsleginn fjármálaráðherra, birt í samráðsgátt stjórnvalda áform um lagasetningu sem hefði breytt tollflokkuninni aftur til lögmæts horfs. Forsvarsmenn sex hagsmunasamtaka landbúnaðar- og matvælaframleiðenda á Íslandi mótmæltu áformunum harðlega og sögðu að ef af þeim yrði myndi það hafa neikvæð áhrif á innlenda matvælaframleiðslu og samkeppnisstöðu íslenskra bænda. Þá sagði þingmaður Framsóknarflokksins í ræðustól Alþingis að ef af áformunum yrði myndu tugir kúabænda þurfa að bregða búi. Svo fór að Daði Már ákvað afturkalla áform um breytingar á tollflokkun pítsaosts íblönduðum jurtaolíu og hefja frekari skoðun málsins. Himinháir tollar eða engir tollar Í tilkynningu ESA segir að í fyrra hafi stofnunin tilkynnt íslenskum stjórnvöldum að kvörtun hefði borist vegna tollflokkunar á osti með viðbættum jurtaolíum, þar með talið vöru sem þekkt er undir heitinu „pizza mix“. Kvartandi hafi haldið því fram að Ísland hefði flokkað slíkan ost í rangan tollflokk. Afleiðingin væri sú að lagður væri 30 prósent tollur auk 795 króna á hvert kíló við innflutning til Íslands. Ef varan væri hins vegar rétt flokkuð, félli hún undir bókun 3 við EES-samninginn og bæri þar af leiðandi engan toll. Árið 2020 hafi íslensk tollyfirvöld ákveðið að endurskoða tollflokkun á vörum sem innihéldu svokallaðar pítsaostblöndur. Niðurstaðan hafi orðið sú að slíkar vörur féllu undir 4. kafla tollskrárinnar sem endurspegli sama kafla í tollskrá alþjóðatollastofnunarinnar (Harmonised System), sem sé alþjóðlegt kerfi sem notað sé til að flokka viðskiptaafurðir. Sá kafli nái yfir mjólkurvörur og falli utan gildissviðs EES-samningsins og beri þar með tolla. Þessi flokkun hafi síðan verið staðfest af íslenskum dómstólum. Í formlegu áminningarbréfi ESA komi fram að ostur með viðbættri jurtaolíu falli undir gildissvið EES-samningsins þegar mjólkurfituinnihald er allt að 15 prósentum. Þar með, ef ostur með viðbættri jurtaolíu hefði verið rétt flokkaður í samræmi við tollflokkun alþjóðatollastofnunarinnar og EES-samninginn, bæri ekki að leggja tolla á vörurnar. „ESA hefur því komist að þeirri niðurstöðu að með því að flokka ost með viðbættri jurtaolíu – sem fellur undir gildissvið EES-samningsins – í rangan tollflokk og leggja tolla á vöruna, hafi Ísland brotið gegn skuldbindingum sínum samkvæmt EES-samningnum.“
Matur Skattar og tollar Landbúnaður Atvinnurekendur Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Tengdar fréttir Ákvörðun tekin án samráðs við nokkurn nema MS og Bændasamtökin Ólafur Stephensen, framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda, segir það vonbrigði að ríkisstjórnin hafi ákveðið að fresta áformum um breytingar á tollflokkun pítsaosts íblönduðum jurtaolíu. Hann segir fyrri ríkisstjórn hafa keyrt málið í gegn án samráðs við nokkurn mann nema Mjólkursamsöluna og Bændasamtökin. 22. febrúar 2025 15:56 Mest lesið Þau keyptu fyrir tuttugu milljónir í útboðinu Viðskipti innlent Auður hefur innreið sína á húsnæðislánamarkað Viðskipti innlent Fasteignamat hækkar um 9,2 prósent á milli ára Viðskipti innlent „Grindavíkuráhrifin“ leiða til talsverðrar hækkunar hjá nágrönnum Viðskipti innlent Kvika vinsælasta stelpan á ballinu Viðskipti innlent Birta lista yfir kaupendur: Á annað þúsund keypti fyrir tuttugu milljónir Viðskipti innlent Sameining við Kviku banka mun taka langan tíma Viðskipti innlent Bein útsending: Fasteignamat 2026 kynnt Viðskipti innlent Hringrásin: „Ég er með blæti fyrir gömlu timbri“ Atvinnulíf Verðbólga lækkar um 0,4 stig Viðskipti innlent Fleiri fréttir Þau keyptu fyrir tuttugu milljónir í útboðinu Sameining við Kviku banka mun taka langan tíma „Grindavíkuráhrifin“ leiða til talsverðrar hækkunar hjá nágrönnum Indó skoraði hæst í Sjálfbærniásnum Fasteignamat hækkar um 9,2 prósent á milli ára Bein útsending: Fasteignamat 2026 kynnt Verðbólga lækkar um 0,4 stig Kvika vinsælasta stelpan á ballinu Bein útsending: Viðurkenningarhátíð Sjálfbærniássins Auður hefur innreið sína á húsnæðislánamarkað Vextir lækka hjá Íslandsbanka Lokun kísilvers á Bakka: „Þetta er grátbölvað“ Arion vill sameinast Kviku Birta lista yfir kaupendur: Á annað þúsund keypti fyrir tuttugu milljónir Bein útsending: Ársfundur Samáls Vilja að stjórnvöld greiði leið kísilversins á Bakka Play tekur flugið til Agadir Halla nýr yfirlögfræðingur Emblu Medical Stöðva rekstur á Bakka í júlí og segja 80 manns upp störfum Heimar mega kaupa Grósku Tap útgerðarinnar vegna fjárfestinga í fiskeldi nemur milljörðum 4,5 milljarða hagnaður á fyrsta ársfjórðungi Kastrup og Jón Mýrdal hafa skilið skiptum Ráðin forstöðumaður söludeildar TVG-Zimsen Ný forysta Félags kvenna í atvinnulífinu kjörin Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Íslendingar vongóðir um að finna heitt vatn á Tenerife Kaupa fasteignirnar sem hýsa starfsemi Samskipa Valgerður Hrund hættir hjá Sensa Sjá meira
Ákvörðun tekin án samráðs við nokkurn nema MS og Bændasamtökin Ólafur Stephensen, framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda, segir það vonbrigði að ríkisstjórnin hafi ákveðið að fresta áformum um breytingar á tollflokkun pítsaosts íblönduðum jurtaolíu. Hann segir fyrri ríkisstjórn hafa keyrt málið í gegn án samráðs við nokkurn mann nema Mjólkursamsöluna og Bændasamtökin. 22. febrúar 2025 15:56